بازار آتی بورس کالا سبزپوشی بی رمقی را تجربه می کند
محافظه کاری معامله گران پیمان های آتی از عدم قطعیت های دورنمای قیمتی در سه دارایی قابل معامله این بازار حکایت دارد که در جریان دادوستدهای روز گذشته نیز با تغییر مسیر نوسان نرخ در این بازار بارها مشاهده شد؛ به گونه ای که نمی توان از روند مشخصی از تغییر قیمت در این بازار صحبت کرد؛ چرا که ترکیبی از کاهش و افزایش نرخ برای عموم نمادهای فعال این بازار طی ساعات معاملاتی روز گذشته رقم خورد.
به گزارش بیداربورس به نقل از دنیای‌اقتصاد، در حال حاضر دو سیگنالی که بازار آتی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند، یعنی نوسان بهای ارز در بازار آزاد و بهای جهانی دو فلز گرانبها یعنی طلا و نقره از رشد قیمت‌ها حمایت می‌کنند.
اما هنوز زود است که بخواهیم از ثبات قیمتی یا تداوم روند افزایشی در این بازارها صحبت کنیم؛ چرا که هنوز با صراحت نمی‌توان این ادعا را اثبات کرد و ممکن است این افزایش قیمتی به‌ویژه در بازار ارز، تنها نوسانی گذرا باشد که بار دیگر با جدی شدن نشست‌های برجام و مذاکرات هسته‌ای بتواند جو مثبت شکل‌گرفته در بازار ارز را که به نظر برخی از کارشناسان، نوسان‌گیری لحظه‌ای برخی از اهالی این بازار تلقی می‌شود، به سمت ریزش نرخ سوق دهد.
از این رو تا مخابره سیگنال‌های رسمی مبنی بر ادامه جریان مثبت در بازار متغیرهای اثرگذار، اهالی بازار آتی به منظور کاهش ریسک ناشی از نوسان نرخ در محدوده قیمتی فعلی، نوسان اندکی را در معاملات خود لحاظ می‌کنند و خبری از ورود و خروج عظیم سرمایه به این بازار سیگنال‌های جدید برای بازار آتی دیده نمی‌شود.
بازار آتی بورس‌کالا که اکنون با هشت‌نماد قابل معامله، فعال است، از روند مشخصی تبعیت نمی‌کند؛ اما تحت‌تاثیر نوسان‌های مثبت بازار ارز، سبزپوشی بی‌رمقی را تجربه می‌کند. در حال حاضر قراردادهای آتی را می‌توان مبتنی بر دو دارایی سرمایه‌ای یعنی نقره و واحدهای صندوق طلا در پنج‌سررسید و یک‌محصول کشاورزی یعنی زعفران نگین با سه‌سررسید مبادله کرد.
در جریان معاملات روز گذشته در عموم ساعات معاملاتی روند کلی نوسان نرخ تسویه این بازار ترکیبی از افزایش و کاهش نرخ را نشان داد؛ اما به دلیل تکانه‌های مثبت همزمان در بازار آزاد ارز و بازار جهانی فلزات گرانبها، پیمان‌های آتی دو دارایی سرمایه‌ای تمایل بیشتری به نوسان مثبت نرخ داشتند که البته تا لحظات پایانی بازار بارها به سمت کاهش بها تغییر مسیر دادند.
سیگنال جهانی اونس طلا و نقره به پیمان‌های آتی
در بازارهای جهانی در حالی که ترس از تورم افسارگسیخته بر فشار ناشی از افزایش شاخص دلار و بازدهی اوراق خزانه‌داری آمریکا غلبه کرده است، انتظار می‌رود که فدرال‌رزرو اتخاذ سیاست‌های انقباضی را با سرعت بیشتری ادامه دهد.
از این رو اونس طلا در معاملات روز سه‌شنبه به بالای ۱۹۵۰دلار رسید که نزدیک به بالاترین رقم طی چهار هفته اخیر است. این احتمال وجود دارد که داده‌های CPI (شاخص قیمت مصرف‌کننده) در ایالات‌متحده طی هفته جاری، نرخ تورم ماه مارس را حدود ۵/ ۸درصد برآورد کند که این افزایش تحت‌تاثیر قیمت‌های بالای انرژی و همچنین محدودیت‌های عرضه و تقاضای رخ‌داده است.
در همین حال، آخرین صورتجلسه فدرال‌رزرو نشان داد که مقامات قصد داشتند ترازنامه کل بانک مرکزی را حدود ۹۵میلیارد دلار در ماه کاهش دهند. از این رو یک یا چند افزایش ۵۰واحدی (نیم‌درصدی) نرخ بهره می‌تواند برای مبارزه با تورم فزاینده اعمال شود. در حال حاضر سرمایه‌گذاران پیامد تحریم‌های بیشتر بر انرژی روسیه را در حالی که اتحادیه اروپا پیش‌نویس پیشنهادهای خود را برای تحریم نفتی روسیه آماده می‌کند، ارزیابی می‌کنند.
همزمان با افزایش بهای سایر فلزات گرانبها، نقره به بالاترین سطح دوهفته اخیر خود در بالای ۲۵دلار در هر اونس بازگشت؛ زیرا نگرانی سرمایه‌گذاران از افزایش تورم، بیش از آن است که افزایش نرخ بهره فدرال‌رزرو و بازدهی بالاتر اوراق خزانه‌داری را خنثی کند.
انتظار می‌رود که مبتنی بر شاخص قیمت مصرف‌کننده ایالات‌متحده که در هفته جاری اعلام می‌شود، نرخ تورم در ماه مارس به ۵/ ۸درصد رسیده باشد که بالاترین رقم از ماه دسامبر ۱۹۸۱ است. از این رو سرمایه‌گذاران انتظار دارند که فدرال‌رزرو در ماه مه ۵/ ۰درصد نرخ بهره را افزایش دهد تا تورم بالا را در بحبوحه کاهش نرخ بیکاری و تسریع رشد دستمزدها مهار کند.
موشکافی دادوستد پیمان‌های آتی در هفته گذشته
شواهد نشان می‌دهد که پس از تعطیلات سال نو، معامله‌گران بازار آتی بار دیگر به میدان رقابت بازگشته و رشد حجم و ارزش معاملات این بازار طی هفته گذشته را رقم زدند؛ به گونه‌ای که در جریان دادوستدهای دومین هفته کاری سال جدید، حجم مبادلات این بازار با رشد ۹۵درصدی به میزان ۷۱هزار و ۳۱۶قرارداد رسید که ارزشی بالغ بر ۳۱۲میلیارد تومان داشت که نسبت به نخستین هفته مبادلاتی سال جدید ۱۱۲درصد افزایش یافت.
این میزان حجم و ارزش معاملات رشد قابل‌توجهی را به همراه داشته است؛ اما هنوز هم با روزهای اوج این بازار فاصله دارد که می‌توان آن را مربوط به ابهام در دورنمای قیمتی سایر متغیرهای اثرگذار بر این بازار دانست.
اینکه در معاملات سایر ابزارهای مالی-کالایی بورس‌کالا به‌ویژه ابزارهای طلایی، انتظارات پس از گذشت یک‌سال به سمت محدوده مثبت تغییر فاز داده است، آن هم در شرایطی که بهای آزاد ارز با تکانه‌های مثبت در سطوح ابتدایی کانال ۲۸هزار تومانی نوسان می‌کند، از جمله دلایلی است که می‌توان تداوم روند افزایشی در بازار آتی را که تنها ابزار پیش‌نگر بورس‌کالا تلقی می‌شود، محتمل دانست.
دیگر داده حیاتی بازار آتی، میزان موقعیت‌های تعهدی باز است که در جریان مبادلات هفته گذشته به میزان ۴درصد افزایش سیگنال‌های جدید برای بازار آتی یافته است.
این مطلب به معنی آن است که هنوز داده متقنی مبنی بر ورود یا خروج سرمایه از بازار آتی در دست نیست که معامله‌گران حاضر در این بازار ترجیح دادند، با مهاجرت نقدینگی بین سررسیدهای موجود حجم و ارزش معاملات را افزایش دهند؛ اما تغییر چندانی در میزان نقدینگی موجود در بازار ایجاد نشده است؛ چرا که سطح موقعیت‌های باز خرید و فروش همزمان در این بازار نسبت به هفته گذشته تغییر محدودی داشته است که برای تحلیل بازار چندان نمی‌توان به آن استناد کرد.
به این ترتیب با رشد ۴درصدی موقعیت‌های باز تعهدی در بازار آتی، میزان نقدینگی این بازار بالغ بر ۹۲۳میلیارد تومان ارزیابی می‌شود که نسبت به هفته گذشته از رشد ۵/ ۶درصدی حکایت دارد.
سیگنال‌های جدید برای بازار آتی
در بامداد روز جمعه، به دنبال انتشار اخبار کم‌سابقه افزایش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، بازار رمزارزها روند نزولی در پیش گرفته است.
به گزارش سایت خبر سراسری به نقل از اقتصادآنلاین، ارزش بازار جهانی رمزارزها در حال حاضر ۱.۶۵ تریلیون دلار است که ۸.۵۸ درصد افت را نسبت به روز گذشته نشان می‌دهد.
همچنین حجم کل معاملات در طول ۲۴ ساعت گذشته ۱۴.۱۱ درصد افزایش یافته و به ۱۰۶.۸۴ میلیارد دلار رسیده است.
از طرفی، ۵۷.۰۴ میلیون دلار موقعیت شورت در معاملات آتی بیت‌کوین، در طول ۲۴ ساعت گذشته لیکویید شده است.
بیت‌کوین با ریزش حدود ۱۰ درصد به قیمت ۳۵ هزار و ۹۹۴ دلار و اتریوم با افت بیش از ۸ درصد به قیمت ۲ هزار و ۷۱۰ دلار معامله می‌شوند
سایر رمزارزهای مشهور مانند شیبا اینو، دوج‌کوین، ریپل و کاردانو نیز شاهد افت قیمت سیگنال‌های جدید برای بازار آتی بودند.
بازار آتی چیست و چه کاربردهایی دارد؟
قرارداد آتی یعنی الان ما اقدام به خرید کالایی می‌کنیم اما تصمیم نداریم که همین الان کالا را تحویل بگیریم. در واقع می‌خواهیم چند ماه بعد کالا را تحویل گرفته و پول آن را بپردازیم، بنابراین به قراردادی که طی آن کالایی را اکنون و با قیمت مشخصی خریداری کنیم اما تحویل و پرداخت وجه آن در آینده صورت می‌گیرد، قرارداد آتی می‌‌‌گویند.
در این قرارداد طرفین متعهد به تحویل کالا و پرداخت وجه آن در تاریخ مشخصی در آینده هستند و برای تضمین انجام تعهد باید خریدار و فروشنده هر کدام مبلغی را نزد شخص امینی (سازمان بورس کالا) قرار دهند.
جالب است بدانید که قرارداد آتی قراردادی دو طرفه است و می‌توانیم بدون در اختیار داشتن کالا همین الان کالا با مشخصات معین را بفروشیم و در آینده (پس از چند ماه) آن را تهیه کنیم و با قیمتی که اکنون توافق کردیم تحویل بدیم و پول آن را دریافت کنیم.
این نوع معامله برای کسانی که قصد دارند ریسک خود را کم کنند بسیار مناسب است مثل کشاورزان و تولیدکنندگان موادغذایی. کشاورز می‌خواهد مطمئن شود در فصل برداشت محصول از نوسان قیمت در امان باشد و کارخانه هم برای برنامه‌ریزی و بودجه‌بندی نیاز دارد مقدار و قیمت خریدهای آینده خود را از قبل مشخص کند. نوسان گیران نیز می توانند از سیگنال‌های جدید برای بازار آتی این بازار سود کنند مثلا شما اگر پیشبینی می کنید قیمت چیزی قرار هست در آینده کاهش پیدا کند، می توانید آن را اکنون به قیمت روز که بالاتر هست بفروشید و در آینده وقتی قیمت کاهش یافت، با قیمت ارزان تری آن را تهیه کنید و تحویل دهید و اینطوری عملا شما یک چیز را ارزان خریدید و گران تر فروختید و از این اختلاف قیمت سود کرده اید.
قرارداد آتی سکه طلا یکی از انواع قراردادهای آتی هست که به شدت در بورس ایران پرطرفدار است.
رونق معاملات بازار آتی
معامله‌گران بازار آتی بورس کالای ایران در یک هفته اخیر استقبال خوبی از قراردادهای صندوق طلا و نقره فعال در این بازار داشتند که این موضوع به اوج‌گیری قیمتی هر یک از این قراردادها انجامید.
بازگشت اسکناس امریکایی به کانال ۲۵ هزار سیگنال‌های جدید برای بازار آتی تومانی یکی از مهم‌ترین دلایل اوج‌گیری نرخ در بازارهای مشتقه و مالی بورس کالا در هفته گذشته بود. نرخ ارز، سیگنالی بنیادی برای تعیین نرخ برخی قراردادها همچون نقره و طلای جهانی است و در عین حال سیگنالی روانی برای سایر بازارها نیز به شمار می‌رود. به این ترتیب مثبت شدن نرخ ارز باعث می‌شود قیمت‌ها در بازارهای مالی نیز افزایشی شود. در این شرایط، رشد بهای جهانی نقره و طلا در بازارهای جهانی نیز به کمک این سیگنال آمد و در یک هفته اخیر سودی زیاد را نصیب فعالان این بازار کرد.
پایان رکود در بازار آتی
براساس گزارشی از «روزگار معدن» بررسی روند بازار مشتقه بورس کالای ایران حاکی از بازگشت نسبی رونق به معاملات قراردادهای آتی در هفته گذشته و روزهای ابتدایی هفته جاری است. در حالی که تعطیلات ۶ روزه (سیگنال‌های جدید برای بازار آتی ۲۹ تیر تا ۳ مرداد) برخی استان‌های کشور به‌منظور کنترل شیوع کرونا که بسته شدن بازارهای مالی و سرمایه‌ای کشور را به دنبال داشت، به افت محسوس حجم و ارزش معاملات بازار مشتقه و مالی بورس کالا منجر شد، بازگشایی بازارها در روز دوشنبه هفته قبل برابر ۴ مرداد، موج جدیدی از تقاضا را روانه این بازارها کرد. در هفته گذشته (منتهی به ۸ مرداد) حضور خریداران در بازار مشتقه بورس کالا بر نرخ بسیاری از قراردادهای فعال در بازار آتی افزود: به‌گونه‌ای که نرخ تسویه هر قرارداد آتی صندوق طلا برای هر دو سررسید فعال در این بازار (تحویل مرداد و مهر) به رکورد قیمتی خود از ابتدای راه‌اندازی معاملات در این بازار رسید؛ البته در این میان سیگنال‌های بنیادی اثرگذار بر ارزش هر قرارداد آتی صندوق طلا نیز از این رشد قیمتی حمایت کرد. همچنین در حالی که قراردادهای آتی نقره نیز از نیمه تیرماه وارد مسیر کاهش ارزش شده بودند، از روز ابتدایی بازگشایی بازار مشتقه بورس کالا در هفته قبل، این روند نزولی متوقف شد و استقبال معامله‌گران از این قراردادها بر ارزش هر قرارداد آتی نقره افزود. در این میان، سیگنال‌های بنیادی اثرگذار بر این بازار همچون نرخ ارز و نرخ جهانی از این رشد قیمتی حمایت کرد. در روزهای ابتدایی هفته جاری نیز همچنان حمایت این سیگنال‌های بنیادی وجود داشته و همین موضوع می‌تواند به تقویت ارزش بازار آتی نقره و آتی صندوق طلا منجر شود.
اوج‌گیری قیمتی قرارداد آتی صندوق طلا
قراردادهای آتی صندوق پشتوانه طلا جدیدترین، قرارداد پذیرش‌شده در بازار مشتقه بورس کالای ایران است که نخستین صندوق پذیرش‌شده آن در روز شنبه ۱۲تیر امسال کار خود را آغاز کرد و تا ۲۰مرداد قابل معامله خواهد بود. با توجه به جذابیت طلا برای سرمایه‌گذاران، از ابتدا انتظار می‌رفت بسیاری از معامله‌گران بازار مشتقه و مالی بورس کالا جذب این بازار جذاب شوند. در سال‌های گذشته قرارداد آتی سکه نیز در بورس کالای ایران فعال بود که به‌دلایلی دادوستد آن متوقف شد.
بازگشت مجدد طلا به این بازار هرچند به شکلی جدید و با عنوان صندوق‌های با پشتوانه طلا بر جذابیت این بازار میان معامله‌گران می‌افزاید. درحال‌حاضر دو قرارداد فعال صندوق طلا با سررسید مرداد و مهرماه قابل معامله در بازار مشتقه بورس کالای ایران است. هر قرارداد آتی صندوق طلا شامل ۱۰۰۰واحد سرمایه‌گذاری پشتوانه طلای لوتوس به‌عنوان دارایی پایه است.
حد نوسان فعلی نرخ روزانه این قراردادها مانند سایر قراردادهای مورد معامله در این بازار در بازه مثبت و منفی ۵ درصد با توجه به نرخ تسویه روز قبل در نظر گرفته‌شده است.
با توجه به آنکه طلا پشتوانه هر یک از این قراردادهای آتی صندوق طلاست، نرخ طلای جهانی و نرخ ارز دو سیگنال بنیادی اثرگذار بر این بازار بوده و معامله‌گران براساس پیشبینی نسبت به روند نوسان این دو متغیر، خریدوفروش‌های خود را انجام می‌دهند. در روز ابتدایی بازگشایی قرارداد آتی صندوق طلا، نرخ تسویه هر قرارداد با سررسید مرداد ماه ۸ هزار و ۴۹ تومان تعیین شد. در روزهای بعد از ارزش هر قرارداد در این بازار کاسته شد و به این ترتیب معامله‌گران حاضر به خریدوفروش هر قرارداد در این بازار با نرخی در کانال ۷ هزار تومان شدند. این کاهش نرخ هر قرارداد آتی صندوق طلا در این بازار کاملا متناسب با افت ارزش صندوق‌های طلا و البته بهای طلا در بازار داخل رخ داد. روند نزولی ایجادشده در معامله قراردادهای آتی صندوق طلا در هفته گذشته متوقف شد.
در حالی که نرخ تسویه هر قرارداد آتی صندوق طلا سررسید مردادماه در روزهای پایانی تیرماه با از دست دادن ۵ درصد از ارزش خود نسبت به‌روز بازگشایی به رقم ۷ هزار و ۶۵۱ تومان رسیده بود، دوباره از روز دوشنبه ۴مرداد این قراردادها وارد مسیر رشد نرخ شد و در نهایت در روز پایانی هفته قبل بهای تسویه این قرارداد به ۸ هزار و ۲۳۷ تومان رسید.
به این ترتیب هر قرارداد آتی صندوق طلا تحویل مردادماه از ابتدای بازگشایی تا روز پایانی هفته قبل افزایشی ۲.۳ درصدی داشت که با توجه به خاصیت اهرمی در قراردادهای آتی، سودی به‌مراتب بالاتر نصیب سرمایه‌گذاران می‌شود.
همچنین در روز پایانی معاملات در هفته قبل یعنی چهارشنبه ۶ مرداد، نرخ تسویه هر قرارداد آتی صندوق طلا تحویل مهرماه برابر ۸ هزار و ۷۵۶ تومان شد. این تفاوت ۵۰۰ تومانی میان هر قرارداد صندوق با ۲ سررسید مرداد و مهرماه طبیعی است.
با توجه به نزدیک شدن به‌روزهای پایانی قرارداد آتی صندوق سررسید مرداد، از تعداد متقاضیان برای خرید این قرارداد کاسته و بر تعداد فروشندگان افزوده می‌شود.
معامله قرارداد آتی صندوق طلا تحویل مهرماه از ۲۲ تیرماه آغاز شد، در این مدت این قرارداد افزایشی حدود ۹ درصدی داشت که با توجه به خاصیت اهرمی در این بازار، سودی چند برابر (بسته به درجه اهرم) نصیب سرمایه‌گذاران می‌شود.
سیگنال‌های مثبت حمایتی
بازگشت نرخ قراردادهای آتی صندوق طلا در بازار مشتقه بورس کالا به مسیر رشد قیمتی و افزایش حجم دادوستد در این بخش در روزهای اخیر از نوسان قیمتی طلای جهانی و نرخ ارز آزاد در کشور سیگنال گرفت. در یک هفته اخیر اسکناس امریکایی در مسیر افزایش نرخ نوسان داشت، به‌گونه‌ای که نرخ دلار در بازار آزاد از ۲۴هزار و ۵۵۰ تومان در روز ۵ شنبه ۳۱ تیرماه با رشدی ۴.۱ درصدی به ۲۵ هزار و ۵۵۰ تومان در روز چهارشنبه ۶ مردادماه رسید.
این موضوعی سیگنالی مهم و اثرگذار در جهت رشد قیمت‌ها در بازارهای مالی و کالایی کشور بود که البته تاثیر آن به‌وضوح در معاملات قرارداد آتی صندوق طلا نیز دیده می‌شود. همچنین در این بازه زمانی یک‌هفته‌ای بهای هر سکه تمام بهار آزادی در بازار فیزیکی کشور با رشدی ۵.۹ درصدی از ۱۰ میلیون و ۵۸۰ هزار و تومان به ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید. با توجه به آنکه دارایی پایه صندوق‌های طلا نیز سکه طلاست، رشد بهای سکه از افزایش ارزش این صندوق‌ها حمایت کرد و در نهایت باعث شد معامله‌گران بازار آتی رقم‌های بیشتری را برای خریدوفروش هر قرارداد آتی صندوق طلا پیشنهاد دهند. نوسان جهانی نرخ طلا سیگنال بنیادی دیگر اثرگذار بر این بازار است.
در هفته گذشته طلا در بازارهای جهانی روزهای پرنوسانی داشت به‌گونه‌ای که بهای هر اونس طلا در روز ابتدایی بازگشایی بازارها در هفته قبل یعنی دوشنبه ۲۶ ژوئیه پس از ۲۰ روز مقاومت در کانال ۱۸۰۰دلاری به کانال قیمتی ۱۷۰۰ دلاری سقوط کرد و با نرخ هزار و ۷۹۷ دلار به ازای هر اونس مورد دادوستد قرار گرفت. احتمال اجرای سیاست انقباضی از سوی فدرال رزرو یکی از مهم‌ترین دلایل سقوط قیمتی طلا در روز ابتدایی هفته قبل بود.
همچنین اعلام متوسط نرخ تورم ۱۹ کشور عضو منطقه یورو و کاهش ۰.۳ درصدی متوسط نرخ تورم در ۱۲ ماه منتهی به ژوئن امسال نیز از این تعدیل قیمتی بهای طلای جهانی حمایت کرد. در عین حال، در روزهای ابتدایی هفته گذشته شاخص دلار امریکا در مسیر رشد ارزش قرار گرفت که این موضوع نیز به خروج سرمایه‌گذاران از بخش طلا انجامید.
با این وجود، نوسان بهای طلای جهانی در کانال ۱۷۰۰ دلاری دوامی نداشت و از روز چهارشنبه ۲۸ ژوئیه مجدد طلای جهانی به کانال ۱۸۰۰ دلاری بازگشت. سیگنال‌های رسیده از تصمیم فدرال رزرو در سیاست پولی خود مهم‌ترین دلیل افزایشی کردن اونس طلای جهانی بود.
فدرال رزرو اعلام کرد فعلا سیاست افزایش نرخ بهره به‌منظور کنترل تورم در ایالات متحده اجرایی نمی‌شود و نرخ بهره معیار خود را در سطح کم‌سابقه و نزدیک به صفر (صفر تا ۰.۲۵ درصد) نگه خواهد داشت. این خبر باعث شد نرخ طلا افزایشی شود.
در مجموع در یک هفته گذشته (منتهی به‌روز جمعه ۳۰ ژوئیه) بهای هر اونس طلا در بازارهای جهانی رشد هفتگی ۰.۶۶ درصدی و رشد ۲ درصدی ماهانه را نصیب سرمایه‌گذاران خود کرد. ایلیا اسپیواک، استراتژیست دیلی فارکس درباره آینده نوسان قیمتی این فلز گرانبها گفت: سیگنال‌هایی برای رشد بهای این فلز گرانبها در کوتاه‌مدت وجود دارد، با این وجود، همچنان سیگنال قدرتمندی برای اوج‌گیری این فلز زرد دیده نمی‌شود و نمی‌توان در زمینه تثبیت نرخ آن در کانال ۱۸۰۰ دلاری در میان‌مدت مطمئن بود. در این شرایط موضوع شیوع کرونا دلتا در دنیا و احتمال تحت شعاع قرار گرفتن اقتصادهای جهان از آن موضوعی است که می‌تواند مجدد اقبال را به طلا بازگردانده و روزهای خوش را در این بازار تکرار کند. طلا همواره دارایی امن در زمان بحران‌ها بوده و برخلاف سیار کامودیتی‌ها در زمان بحران سیاسی یا اقتصادی سرمایه‌گذاران به سمت آن حرکت می‌کنند.
فرازوفرود قرارداد آتی نقره با سیگنال ارزی
دو قرارداد آتی نقره با سررسید مرداد و مهر درحال‌حاضر در بازار مشتقه بورس کالای ایران فعال بوده و مورد دادوستد معامله‌گران قرار می‌گیرد. از اواسط تیر تا پایان این ماه از نرخ قراردادهای آتی نقره در این بازار کاسته شد به‌گونه‌ای که نرخ هر قرارداد آتی نقره تحویل مرداد در روز ۲۸ تیر به ۱۹ هزار و ۸۴۶ تومان رسید اما این روند کاهش نرخ در هفته ابتدایی مرداد ادامه نیافت و در نهایت بهای هر گواهی نقره در روز چهارشنبه ۶ مرداد به ۲۰ هزار و ۱۰۴ تومان رسید. صعود نرخ ارز مهم‌ترین سیگنال رشد ارزش قراردادهای آتی نقره بود. البته در این زمان مثبت شدن نوسان جهانی بهای نقره نیز از این رشد قیمتی حمایت کرد. نقره از روز ۱۰ ژوئن در مسیر سقوط قیمتی قرار گرفت و بهای هر اونس این فلز گرانبها در روز ۲۷ ژوئیه به ۲۴ دلار و ۶۸ سنت سقوط کرد که این رقم کمترین نرخ معامله آن پس از روزهای پایانی مارس امسال بود.
با این وجود، در روزهای اخیر دوباره نقره در بازارهای جهانی رو به افزایش گذاشته به‌گونه‌ای که نرخ آن جمعه ۳۰ ژوئیه به ۲۵ دلار و ۴۷ سنت رسید. به این ترتیب در یک هفته اخیر این فلز گرانبها رشدی ۱.۲۵ درصدی داشت. اعلام استمرار سیاست فعلی بانک مرکزی ایالات متحده امریکا درباره نرخ بهره و حرکت دنیا به سمت انرژی‌های پاک که به رشد تقاضا برای نقره می‌انجامد از رشد قیمتی آن در بازارهای جهانی در میان و بلندمدت حمایت می‌کند.
سخن پایانی
در هفته گذشته، معاملات آتی در بازار مشتقه بورس کالای ایران، رنگی از رونق را به خود دید. همزمانی افزایش نرخ ارز در بازار داخل و رشد بهای کامودیتی‌ها در بازار جهانی از رونق گرفتن این بازار حمایت کرد. دو قرارداد تازه‌وارد به این بازار یعنی صندوق طلا و نقره حساسیت بسیار بالایی به دو سیگنال نوسان نرخ ارز و قیمت‌های جهانی داشته و از همین‌رو هر لحظه امکان تغییر در روند معاملات آنها با تغییر شرایط نوسانی این ۲ سیگنال وجود دارد.
سیگنال‌های جدید برای بازار آتی
دو مسیر متضاد در بازار آتی سکه
افزایش قیمت‌ها در بازار آتی سکه طلا در کنار عقب‌نشینی نسبی حجم معاملات از رکوردهای معاملاتی سال جاری و البته ثبت معاملاتی نسبتا متعادل و با حجمی بالاتر از متوسط سال جاری نشان می‌دهد که بازار آتی سکه در بورس کالا شرایط مطلوبی را سپری کرده و البته برخی جرقه‌های رشد قیمتی نشان‌دهنده خوش‌بینی‌های مهمی در این بازار است.
در هفته گذشته شاهد معامله ۷۶ هزار و ۹۲ قرارداد سکه آتی در بورس کالا بودیم که به نسبت هفته قبل از آن از افت ۵۲ هزار واحدی حکایت دارد که همین رخداد نیاز به تحلیلی مجاز دارد. آمارهای بورس کالا نشان می‌دهد که حجم معاملات دو هفته گذشته سکه در بازار سیگنال‌های جدید برای بازار آتی آتی برابر با ۱۶۰ هزار و ۱۳۴ قرارداد بود که این رقم بالاترین حجم معاملات هفتگی در سال جاری به شمار می‌رود. این مطلب در مقایسه با حجم معاملات هفته گذشته و رقم ۷۶ هزار و ۹۲ قرار داد نه تنها نشان‌دهنده کاهش حجم معاملات بلکه سیگنالی برای افزایش تعادل و ثبات بازار آتی به شمار می‌آید یعنی چیزی از ارزش‌های معاملاتی این بازار کم نمی‌کند.
این در حالی است که متوسط حجم معاملات هفتگی در سال جاری رقمی نزدیک به ۴۶ هزار قرارداد بوده یعنی هنوز هم وضعیت معاملات آتی سکه شرایط پر رونقی را نشان می‌دهد. از سوی دیگر در هفته گذشته تعداد خریداران ۴ هزار و ۱۶۳ نفر بوده و تعداد فروشندگان نیز ۴ هزار و ۴۵۳ نفر یعنی تعداد خریداران کمتر از فروشندگان بوده که از جذابیت خرید در این بازار خبر می‌دهد. نگاهی به نوسان حجم معاملات نشان می‌دهد که بازار هنوز هم در روزهایی بسیار جذاب قرار دارد که همین ویژگی مثبت سیگنال مهمی برای احتمال رشد قیمت‌ها با فرض خوش‌بینی به آینده بازار به شمار می‌رود اما این ادعا به شواهد بیشتری نیاز دارد.نوسان قیمت‌ها در سررسیدهای مختلف در هفته گذشته از روند افزایشی آنها حکایت دارد تا جایی که کمترین رشد قیمتی برای سررسید تیرماه ۹۷ و رقمی نزدیک به ۴۳/ ۰ درصد و بیشترین آن برای سررسید دی ماه ۹۶ با ۸/ ۰ درصد رشد به ثبت رسیده است. این روند افزایشی در کنار رشد شکننده بهای سکه نقدی، افزایش آرام قیمت دلار و همچنین فراز و فرود قیمت‌های جهانی طلا به ثبت رسیده است ولی باز هم رشد قیمت‌ها از خوش‌بینی به دورنمای بازار خبر می‌دهد.
افزایش بهای آتی سکه در بورس کالا مخصوصا در اوایل و اواسط هفته گذشته را باید جدی گرفت، زیرا این رخداد در شرایطی محقق شده که قیمت طلای جهانی در مسیر کاهش قرار داشت و خبر چندانی در بازار دلار آزاد نیز مخابره نمی‌شد ولی باز هم نه تنها کاهش نرخ به ثبت نرسید بلکه با کمک نوسان قیمت‌ها در بازار نقدی، بازار آتی شرایط متعادلی را سپری کرد تا در نهایت هفته‌ای افزایشی به ثبت رسید. این شرایط مهم در کنار ثبت معاملاتی نسبتا جذاب در بازار آتی در هفته گذشته نشان می‌دهد که امیدواری‌های این بازار بیشتر از چیزی است که در گذشته انتظار آن وجود داشت آن هم در شرایطی که در ابتدای هفته گذشته و هفته پیش از آن سرکوب قیمتی دلار به ادبیات برخی از فعالان بازار غیررسمی وارد شده بود.
توجه به حجم معاملات و البته واقعیت‌های بازار آتی موجب شده تا نگاه‌های بیشتری به سررسیدهای طولانی‌مدت در این بازار معطوف شود که البته از تجربیات پیشین در این بازار نیز حمایت می‌شود ولی نگاهی به نوسان قیمت‌ها در هفته گذشته نشان می‌دهد که سررسید دی ماه سال جاری بیشترین رشد قیمتی را ثبت کرده است یعنی رشد ۸۵/ ۰ درصدی به ثبت رسیده آن هم در شرایطی که تعداد خریداران در این سررسید ۱۶۹ نفر و تعداد فروشندگان ۱۹۲ نفر بودند. از سوی دیگر انتظار برتری حجم معاملات در سررسیدهای طولانی مدت روندی مرسوم به شمار می‌رود که البته در کنار نزدیک‌ترین سررسید خودنمایی می‌کند یعنی پس از اولین سررسید، انتظار داریم تا حجم معاملات از ارقام کمتر به حجم‌های بالاتر تقویت شود ولی این بار برای سررسید دی ماه شاهد چنین روندی نبودیم یعنی در سررسید دی ماه ۹۶ هم حجم معاملات و هم قیمت قراردادها افزایش یافته که خود سیگنال بسیار مهمی به شمار می‌رود.
به عبارت ساده‌تر بازار برای دی‌ماه انتظار رشد قیمت سکه نقدی را نشان می‌دهد یعنی یا قیمت دلار آزاد و یا طلای جهانی باید افزایش یابد. این در حالی است که رشد کوتاه‌مدت بهای جهانی طلا قابل درک است ولی برای میان‌مدت نمی‌توان اظهار نظر قاطعی داشت، زیرا نرخ‌های موجود تا رسیدن به رکوردهای بالاتر از ۱۳۰۰ دلار در هر اونس به زمان بیشتری نیاز دارد. از سوی دیگر سرکوب شدن بهای دلار در بازار آزاد نیز غیرقابل چشم‌پوشی است، اگرچه به آرامی احتمال تغییر فاز قیمتی خودنمایی کرده است. این موارد شاید حکایت از آن داشته باشد که برخی فعالان بازار نگاهی متفاوت به وضعیت قیمت‌ها در دی ماه دارند ولی این ادعا به موشکافی بیشتری نیاز خواهد داشت.
احتمال رشد نرخ بهره آمریکا سیگنال خطرناکی برای طلا به شمار می‌آید که شاید اوج نقش آفرینی آن را در نزدیکی دی ماه شاهد باشیم، بنابراین پتانسیل سوخت‌گیری نرخ‌های آتی از احتمال رشد قیمت طلای جهانی محدود است مگر آنکه رخدادهای جدید و شاید عجیبی در این بازار خودنمایی کند همچون رخدادهای ژئوپلیتیک که البته قابل استناد نیست. نکته دیگر را باید در قیمت دلار جست‌وجو کنیم که البته به نظر می‌رسد مهم‌ترین بستر نوسان قیمت‌ها باشد. البته باید به این نکته نیز اشاره داشت که واقعیت‌های بازار آتی در سررسیدهای مختلف مسیر مرسومی را سپری می‌کند که برخی حساسیت‌ها با نقدهایی بر پایه تجربه رو به رو خواهد شد ولی نگاهی به نوسان حجم معاملات در رفت و برگشت خریداران و مخصوصا رصد برخی رفتارهای خاص در بازار آتی نشان می‌دهد که بهتر است برخی واقعیت‌های ساده بازار را با نگاهی تحلیلی مورد بازبینی قرار دهیم، زیرا تغییرات در این بازار سریع‌تر از حد انتظار بوده و برخی رویکردهای اجرایی می‌تواند به نسبت چند هفته گذشته با دگرگونی‌های کلانی همراه شود.
با توجه به تمامی این موارد و با فرض محدودیت‌های اجرایی، رخدادهای جدیدی در بستر این بازار در حال وقوع است که از یکسو به تقابل عمیق دیدگاه‌ها منجر شده و از سوی دیگر پتانسیل ایجاد فرصت‌های جدیدی را در بطن خود نهفته دارد. به نظر می‌رسد خبرهایی در زیرپوست بازار در جریان است که در عملکردها خودنمایی کرده ولی اظهارنظرهای قاطعی در مورد آن صورت نمی‌گیرد.به نظر می‌رسد بدنه معامله‌گری در بازار آتی سیگنال‌های جدید برای بازار آتی به فراخور جایگاه خود، نگاه‌های متفاوتی از دورنمای قیمت‌ها را در فعالیت‌های خود دخیل می‌کنند که البته به نظر می‌رسد حجم تاثیرگذاری نوسان قیمت دلار به نسبت نوسان طلای جهانی از جایگاه مهم‌تری برخوردار است که می‌توان به‌عنوان یک سیگنال مهم از آن یاد کرد.
دیدگاه شما