تضمین موفقیت در بازار اصلی

موفقیت اوراق مشارکت ارزی به تضمین بانک مرکزی نیاز دارد

خرداد: استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: استفاده موثر از ابزارهایی چون سپرده گذاری ارزی یا انتشار اوراق مشارکت ارزی برای مدیریت بازار ارز در ایران وابسته به ایجاد تضمین موفقیت در بازار اصلی حس اعتماد و تضمین بانک مرکزی به بازپرداخت اصل و سود به مردم است.

به گزارش خرداد به نقل از ایرنا، اواسط بهمن ماه پارسال و بروز نوسان های ارزی، «ولی اله سیف» رئیس کل وقت بانک مرکزی تضمین موفقیت در بازار اصلی در گفت وگویی با ایرنا از برنامه این بانک برای انتشار اوراق مشارکت ارزی خبر داد؛ در آن زمان بانک مرکزی قصد داشت با معرفی ابزارهای ارزی و ریالی جدید به سرمایه گذاران، آن را جایگزین بازار ارز کند.

سیف آن زمان گفته بود «انتشار اوراق مشارکت ارزی توسط بانک مرکزی از گزینه های پیش بینی شده و جذاب در این زمینه است که ظرف دو هفته آینده راه اندازی و عملیاتی خواهد شد» که البته اجرایی نشد و بانک مرکزی به گشایش سپرده های ارزی اکتفا کرد.

اکنون با گذشت هشت ماه، بانک مرکزی بار دیگر به فکر استفاده از این ابزار افتاده است و با همین رویکرد، سه شنبه گذشته (10 مهر) در جلسه هماهنگی اقتصادی سران قوا مصوب شد تا بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مجاز به انتشار اوراق مشارکت ارزی - ریالی باشد.

در این پیوند «آلبرت بغزیان» در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا اظهار داشت: از آنجا که مردم در ذهن خود خاطره خوشی از افتتاح سپرده های ارزی نزد بانک ها ندارند و در اوایل سالهای 90 اصل و سود سپرده های ارزی مردم به ریال تبدیل شد، اکنون مهمترین رکن موفقیت برنامه های بانک مرکزی چه آنکه افتتاح سپرده ارزی باشد یا اوراق مشارکت ارزی منتشر کند، بازگرداندن اعتماد عمومی است.

وی افزود: براساس این مصوبه سران قوا، بانک مرکزی می خواهد بر «اوراق مشارکت ارز پایه» منتشر و سود آن را به ارز بپردازد؛ حال اگر فردی با ارزی که اکنون در اختیار دارد این اوراق را بخرد، باید مطمئن شود که اصل و سود آن را به ارزی که سرمایه گذاری کرده، می گیرد نه اینکه قرار است ارزش ریالی آن محاسبه شود.

بغزیان تاکید کرد: بانک مرکزی همچنین باید روشن کند که نرخ مبنا در محاسبه ارز بازار آزاد است یا سامانه نیما؛ ضمن آنکه دادن تضمین های لازم به مردم نیز ضروری به نظر می رسد.

وی استفاده از این ابزارها را برای مدیریت بازار ارز مناسب دانست و اظهار داشت: یکی از راه های جمع کردن ارزهای خانگی، همین سپرده های ارزی و اوراق مشارکت ارزی است به شرط آنکه اعتماد لازم ایجاد شود.

استاد اقتصاد دانشگاه تهران درباره دخالت اخیر بانک مرکزی در بازار ارز نیز گفت: این مداخله که با تزریق، پایش و مدیریت همراه بوده، بازار را به سمتی برد که امیدواریم این روند ادامه یابد و بازار به تعادل برسد.

بغزیان تاکید کرد: نظام ارزی شناور مدیریت شده این نیست که هر روز در بازار با یک نرخ روبرو شویم بلکه باید بازار نسبت به تزریق و اقدامی که بانک مرکزی انجام می دهد، عکس العمل مطلوب اقتصاد را نشان دهد.

وی در پاسخ به اینکه آیا این نوع مداخله بانک مرکزی در بازار را می پسندد، گفت: وقتی بانک مرکزی با چند میلیون دلار می تواند مداخله و هیجان را در بازار کم کند، اکنون باید پرسید چرا در ماه های گذشته این کار را نمی کرد در حالی که اختیار لازم را داشت و ذات بانک مرکزی همین مدیریت بازار پولی و ارزی است.

این استاد دانشگاه افزود: تضمین موفقیت در بازار اصلی شاید بانک مرکزی برای انتشار اوراق مشارکت ارزی نیازمند مجوز دولت و مجلس باشد اما مدیریت بازار ارز جزء وظایف ذاتی آن است و نباید در این زمینه کوتاهی کند.

فعالیتی که سلامت روان شما را تضمین تضمین موفقیت در بازار اصلی می‌کند

فعالیت‌های ساده و روزمره مانند پیاده‌روی و بالا رفتن از پله‌ها به جلوگیری از مشکلات سلامت روان کمک می‌کند.

به نقل از سایکولوژی نیوز، به نظر می‌رسد کسانی که در برابر مشکلات روانپزشکی آسیب‌پذیر هستند، از تمریناتی مانند موارد ذکر شده حتی به میزان اندک بیشتر سود می‌برند.

محققان دریافتند احساس هوشیاری و پرانرژی بودن ناشی از ورزش مختصر باعث تقویت قابل توجه سلامت روان می‌شود. آنان معقدند بالا رفتن روزانه از پله‌ها ممکن است به ما کمک کند بیدار و پرانرژی باشیم و این مورد باعث افزایش رفاه می‌شود.

پروفسور هایک توست، محقق این تحقیق، گفت: تمرینات ساده‌ای که می‌توان داخل خانه انجام داد، بسیار مهم است. به دلیل کرونا همه ما مدتی با محدودیت‌های شدید زندگی عمومی و تماس‌های اجتماعی مواجه بودیم و ممکن است این موضوع بر رفاه ما تاثیر منفی داشته باشد؛ حال برای اینکه احساس بهتری داشته باشیم، می‌توانیم بیشتر از پله‌ها بالا برویم.

نتایج منتشر شده حاصل از این مطالعه شامل بررسی ۶۷ نفر است که فعالیت‌های روزمره آن‌ها همراه با حالات عاطفی لحظه به لحظه ردیابی شده است. در این پژوهش مشخص شد افراد پس از انجام فعالیت‌های ساده روزانه مانند بالا رفتن از تضمین موفقیت در بازار اصلی پله‌ها یا حتی راه رفتن احساس هوشیاری و انرژی بیشتری می‌کنند.

اسکن مغزی نیز روی یک گروه ۸۳ نفره جداگانه انجام شد تا فرآیندهای مربوطه را بررسی کنند. نتایج نشان داد فعالیت ناحیه‌ای از مغز برای تاثیر گرفتن از فعالیت‌های روزمره بر وضعیت عاطفی افراد حیاتی است.

پروفسور توست می‌گوید: کسانی که دارای حجم کمتری از ماده خاکستری مغز در این منطقه هستند و خطر ابتلا به اختلالات روانپزشکی بیشتری دارند، زمانی که از نظر جسمی غیرفعال بودند، کمتر احساس انرژی می‌کردند. با این حال پس از فعالیت روزانه این افراد حتی بیشتر از کسان دیگر با حجم مغز بزرگتر احساس می‌کردند که سرشار از انرژی هستند.

پروفسور آندریاس مایر لیندنبرگ، محقق دیگر این تحقیق نیز اظهار کرد: نتایج نشان می‌دهد فعالیت بدنی در زندگی روزمره برای رفاه، به ویژه در افراد مستعد ابتلا به اختلالات روانپزشکی مفید است.

دکتر اورس براون، محقق این پژوهش، بیان کرد: باید بررسی شود که آیا فعالیت‌های تضمین موفقیت در بازار اصلی روزمره می‌توانند بهزیستی و حجم مغز را تغییر دهد یا خیر؛ همچنین باید بررسی شود چگونه این نتایج ممکن است به پیشگیری و درمان اختلالات روانپزشکی کمک کند.

رمز موفقیت بانک ایران زمین در بازار رقابتی بهبود مستمر بهره وری است

معاون طرح و برنامه و مدیر امور شعب استان های بانک ایران زمین به منظور بازدید از شعب و دیدار با همکاران مدیریت شعب استان های مازندران، گلستان و سمنان بانک، به استان مازندران سفر کردند.

در این دیدار مهران باوند سواد کوهی شرط لازم برای ارتقای قدرت رقابت پذیری را بهبود مستمر در بهره وری از نیروی انسانی بیان کرد و گفت: در راه تحقق بخشیدن به اهداف ابلاغی و دست یابی به جایگاه مطلوب در تعامل با مشتریان، لازم است رؤسای شعب بیش از پیش به ارتقای بهره وری توجه کنند.

سوادکوهی دو مؤلفه اصلی و مهم بهره وری را کارایی و اثر بخشی اعلام کرد و افزود: کارایی به استفاده کارآمد از امکانات، منابع، محصولات و خدمات در فرایند عملیات اجرایی اتلاق می شود و اثر بخشی میزان نیل در تحقق اهداف ابلاغی است.

معاون طرح و برنامه بانک ایران زمین مراقبت و دانش را دو بال پرواز دانست و خاطرنشان کرد: یک نیروی انسانی آموزش دیده و توانمند می تواند با این دو بال تحول ایجاد کند.

سوادکوهی یادگیری و افزایش سطح دانش الکترونیک کارکنان را از اولویت های بانک بیان کرد و گفت: این روند به بهبود کیفیت زندگی کاری کارکنان در سازمان منجر می شود و آنان می توانند به عنوان افرادی متفکر، تحلیلگر و تسهیل گر در سازمان ظاهر شوند و هم برای ساختار و هم برای جامعه مفید باشند.

در ادامه محمد حسینی کنارویی مدیر امور شعب استانها، شعبه را به عنوان قلب تپنده و مرکز شور آفرینی و نشاط در خط مقدم اعلام کرد و گفت: رئیس موفق فردی است که در کنار تمامی وظایف محوله یک تئورسین و بازاریاب حرفه ای بوده و قدرت تجزیه و تحلیل بازار را داشته باشد.

حسینی کناروئی تحول فکری و رفتاری بیش از انتقال دانش و مهارت حرفه ای را یک ضرورت دانست و افزود: کارکنان در نقش ها و موقعیت های جدید سازمانی با یکدیگر تعامل موثر پیدا می کنند و خویشتن سازمانی و حرفه ای خود را عرضه می کنند و نهایتاً این روند به تربیت و پرورش رفتار حرفه ای کارکنان و توانمندسازی آینده حرفه ای بانک منجر خواهد شد و امکان رشد و پرورش کارکنان را نیز فراهم می کند.

در این دیدار سید مهدی سلیم بهرامی مدیر شعب استان های مازندران، گلستان و سمنان ضمن قدردانی از حضور مدیران عالی بانک، گزارشی از وضعیت عملکرد شعب تابعه ارائه و گفت: نوآوری و چابکی باید در سراسر بانک نهادینه شود تا در برآورد نیاز مشتریان و بهره گیری از فرصت ها، همیشه یک گام جلوتر از سایر رقبا خود باشیم و به نتایج مطلوب برسیم.

سلیم بهرامی افزود: در این مسیر رئیس شعبه به منزله محرک اصلی مدیریت در اجرای برنامه ها بوده و باعث پیشرفت و ترویج انگیزه در بین همکاران خواهد بود.

جلب اعتماد سهامداران خرد با اوراق تبعی

با نگاهی به بسته ۱۰ بندی حمایت از بورس که توسط مقامات عالی اقتصادی ابلاغ شده، می‌توان دریافت که هدف اصلی سیاستگذار از تدارک این بسته سیاستی، ارسال پیام احیای اعتماد و اطمینان‌بخشی به سهامداران درخصوص تعهد سیاستگذار به وظایف خود در قبال بازار است.

به گزارش چابک آنلاین ، لیکن در مجموع سیاست‌های ده‌گانه مزبور، برخی موارد حاکی از عزم سیاستگذار بر دخالت مستقیم در بازار بوده که از تضمین موفقیت در بازار اصلی آن جمله می‌توان به تمایل به تداوم پایین نگه داشتن اجباری نرخ سود در شرایط تورم حاکم و نیز استفاده از بخشی از ذخایر صندوق توسعه ملی و همچنین منابع بودجه به منظور حمایت از بازار اشاره کرد.

در مقابل، بعضی موارد مانند بیمه سهام از طریق انتشار اوراق تبعی بر ایجاد زمینه‌های اعتمادسازی از طریق سازکارهای مبتنی بر بازار تکیه دارند، زیرا با وجود این ابزار، سهامداران عمده با انتشار اوراق تبعی دیگر نیازی به خرید سهم بیشتر برای حمایت از سهام شرکت ندارند، بلکه اوراق تبعی باعث جلب اعتماد سهامداران خرد شده و در نهایت از سهام مربوطه نیز حمایت به عمل می‌آید.

همچنین وجود این سازکار می‌تواند به کاهش ریسک سهامداران خرد و جلب اعتماد سهامداران منتهی شده و به تبع آن، به مدیریت ریسک تقاضا برای خرید سهام کمک کند، به نحوی که اگر در تاریخ اعمال، قیمت سهم بالاتر از قیمت اعمال باشد، سهامدار به راحتی سهام را به قیمت بالاتر عرضه کرده و از سود بالاتری بهره‌مند می‌شود.

یکی از وظایف اصولی دولت‌ها در اقتصاد، فراهم آوردن الزامات و سازکارهایی است که به موجب آنها، بدون نیاز به دخالت مستقیم دولت، کارایی مناسب در بازار تأمین شود. منظور از کارایی بازار، همان شفافیت و دسترسی عمومی به اطلاعات است که مستلزم این است که قیمت‌ها همواره‌ منعکس‌کننده اطلاعات نهانی درخصوص سهام باشد.

بخشی از این الزامات از طریق استقرار نهادهای حاکمیتی و نظارتی فراهم می‌شود که هدف اصلی آن، برقراری، حفظ و ارتقای درجه اطمینان و اعتماد به عنوان سرمایه اجتماعی بازار شناخته می‌شود.

بدون وجود این سرمایه اجتماعی، بازار نمی‌تواند وظایف و کارکردهای خود را به درستی انجام دهد که این امر در ادبیات اقتصادی با عنوان شکست بازار توصیف می‌شود. پدیده‌ای که در نظریات اقتصادی، مستلزم ورود و دخالت مستقیم دولت در بازار به منظور باز شدن گره‌ها و عارضه‌های آن است. درحالی‌که ناکارآمدی ساختارهای دولت یا عدم شناخت صحیح یا بموقع عارضه‌های مبتلابه بازار، گاه به عمیق‌تر شدن مشکل یا تبدیل آن به فاجعه‌ای زیانبارتر و ناخواسته منجر می‌شود. از سوی دیگر، اجتناب از این پیامدها، آنچنان که اشاره شد نیازمند پیش‌بینی و ایجاد ابزارهایی است که بر مبنای سازکارهای مبتنی بر بازار بتوانند با به حداقل رساندن دخالت‌های مستقیم، به تقویت سرمایه اجتماعی و احیا و توسعه اعتماد در بازار کمک کنند.

در بازار بورس، یکی از این ابزارها که با ایجاد پوشش بیمه‌ای و جلوگیری از زیان سرمایه‌گذاران می‌تواند از طریق تأمین حداقل نرخ بازدهی تضمین شده، اعتماد سهامداران را نسبت به سرمایه‌گذاری در این بازار و تداوم سهامداری فراهم کند، اوراق تبعی بوده که از سال 95 به‌صورت پراکنده در بازار سهام کشور منتشر شده و هم‌اکنون نیز در رویکرد جدید سیاستگذاران این بازار مورد تأکید ویژه‌ای قرار گرفته است.

امید می‌رود تا از این رهگذر، با فراگیرتر شدن دامنه پوشش این ابزار، اعتماد آسیب‌دیده بازار ترمیم و تقویت شود.

اکنون پرسش آن است که برآیند آثار عرضه و ترویج این اوراق بر روند شاخص بازار سهام چه خواهد بود و آیا این ابزار می‌تواند مرهمی بر شرایط نزولی شاخص بازار سهام و خروج از رکود عارض بر آن باشد؟

این موضوع و کارکردهای ذاتی اوراق تبعی را با ذکر مثالی در ادامه این بحث توضیح خواهم داد.

فردی را تصور کنید که تصمیم دارد برای برخورداری از حمایت‌های مالی در مواجهه احتمالی با مصایب اقتصادی پس از ابتلا به بیماری یعنی فشار هزینه‌های درمانی نسبت به خرید بیمه‌نامه درمانی اقدام کند. بدون تردید برخورداری از چنین پوشش بیمه‌ای می‌تواند موجب دلگرمی و آسودگی خاطر شخص در طول زمان برخورداری از بیمه‌نامه باشد، اما انتظار نمی‌رود که بیمه درمانی او را ترغیب کند که با انجام اقدامات مخاطره‌آمیز، سلامتی جسمی خود را تهدید کند. کارکرد اوراق تبعی نیز در ایجاد چتر پوششی برای سرمایه‌گذاران در بازار سهام به مثابه بیمه درمانی عمل می‌کند.

به عبارت دیگر، در شرایطی که تحلیل‌های بنیادی دلالت بر ضعف شرکت‌ها در مدیریت مالی صنایع و بنگاه‌های اقتصادی بورسی دارد، نمی‌توان انتظار داشت که بیمه سهام به تنهایی موجب شود که سرمایه‌گذاران دست به ریسک مضاعفی به منظور ورود به سرمایه‌گذاری‌های کم‌بازده و خرید سهام ذی‌ربط بزنند. لذا هرچند گسترش این ابزار به عنوان یکی از لوازم بنیادی مدیریت ریسک، ضروری و راهگشا خواهد بود، لیکن نمی‌توان آن را جایگزین دلایل ساختاری بدبینی سهامداران نسبت به آینده بازار سرمایه دانست.

به عبارت بهتر، کلید بازشدن گره رکود بازار سهام را باید درجای اصلی خود جست‌و‌جو کرد، آن هم نه در قالب دخالت‌های مستقیم و موقت یا ابتکاراتی مقطعی، بلکه این امر در گرو تأمین عوامل بنیادی بازگشت رونق به اقتصاد و بازگشت عملکرد مطلوب به شرکت‌ها و صنایع کشور است که پرداختن به آن، خود نیازمند بحث مفصل و مستقلی است.

ضربه گیر بازار سکه

در هفته‌های اخیر، قیمت ارز و سکه با نوسان روبه‌رو شد و تقاضا برای خرید در این دو بازار افزایش یافته است. بانک مرکزی متناسب با شرایط به دنبال .

دنیای اقتصاد: در هفته‌های اخیر، قیمت ارز و سکه با نوسان روبه‌رو شد و تقاضا برای خرید در این دو بازار افزایش یافته است. بانک مرکزی متناسب با شرایط به دنبال متنوع‌سازی سبد خرید است تا بتواند هجوم تقاضا به این دو بازار را مهار کند. یکی از ابزارهای جدید برای کنترل ریسک بازار، انتشار اوراق سکه از سوی بانک مرکزی است. این ابزار از نگاه کارشناسان ویژگی‌هایی دارد که می‌تواند بخشی از تقاضای سرمایه‌گذاری بازار را به خود جذب کند.

سررسید اوراق سکه ۶ ماه پس از عرضه است. قیمت آن نیز، بر اساس میانگین موزن قیمت‌های پایانی گواهی‌های سپرده سکه و اوراق سکه محاسبه می‌شود. همچنین در فاز اول قرار بود که این اوراق ریالی باشد و سکه‌ای در سررسید تحویل داده نشود؛ اما این موضوع با ابهام فقهی روبه‌رو شد و در نتیجه با اصلاحاتی که صورت گرفت، قرار شد دارندگان این اوراق بتوانند سکه فیزیکی را در زمان سررسید، دریافت کنند. درخصوص انتشار این اوراق، چند نکته مهم وجود دارد که باید به آنها توجه کرد. نخست اینکه این ابزار باعث می‌شود تا سیاستگذار بتواند با ریال در بازار مداخله کند که پیش از این چنین ابزاری را در اختیار نداشت. از سوی دیگر، با شیفت تقاضای سفته‌بازی به تعمیق بازار نیز کمک خواهد کرد. اما نکته قابل توجه این است که سیاستگذار باید برنامه‌ای برای کنترل انتظارات تورمی در ماه‌های آتی داشته باشد.

عملی شدن توافق هسته‌ای و کنترل متغیرهای پولی در نیمسال پیش‌رو می‌تواند باعث کنترل انتظارات تورمی و افت تسویه ریالی اوراق سکه در زمان سررسید شود. اطلاعات اولیه منتشرشده از سوی بورس تهران نشان می‌دهد که در اولین روز از عرضه اوراق سکه بانک مرکزی قیمت هر سکه به شکل اوراق ۱۵میلیون و ۸۷۵هزار تومان تعیین شد. ارزش مجموع این معاملات به ۱۲میلیارد و ۳۳۵میلیون تومان رسیده است. انتظار می‌رود با شروع معاملات ثانویه و آشنایی معامله‌گران حجم این بازار افزایش یابد. همین‌طور نزدیکی قیمت کشف‌شده با قیمت نقدی سکه حکایت از آن دارد که تضمین موفقیت در بازار اصلی صادرکننده اعتبار کافی برای تسویه اوراق را از منظر خریداران دارد. این معاملات کاهشی شدن بهای گواهی سکه در بورس کالا را به دنبال داشت که از توجه معامله‌گران به بازار جدید اوراق سکه حکایت دارد.

بانک مرکزی در گزارشی جزئیات عرضه اوراق سکه بهار آزادی در روز سه‌شنبه را منتشر کرد. بر اساس جزئیات اعلام‌شده از سوی روابط عمومی بانک مرکزی، اوراق سکه معاف از مالیات است و همه اشخاص حقیقی می‌توانند حداکثر معادل صد سکه بهار آزادی طرح جدید خریداری کنند. صندوق‌های سرمایه‌گذاری محدودیتی در خرید این اوراق نخواهند داشت.

سررسید اوراق سکه بانک مرکزی ۶ ماه پس از عرضه است و قیمت آن معادل میانگین موزون قیمت‌های پایانی تمامی گواهی‌های سپرده سکه بانک‌ها و اوراق سکه بانک مرکزی در بورس کالای ایران، در آخرین جلسه معاملاتی، خواهد بود. ایرادی که ابتدا شورای فقهی به این ابزار وارد می‌کرد عدم امکان تحویل سکه به خریدار اوراق بوده است که با انجام اصلاحاتی قرار شده دارندگان اوراق بتوانند در صورت تمایل به جای تسویه نقدی در سررسید، سکه تحویل بگیرند. ویژگی مهمی که این ابزار دارد تعیین قیمت آن در بازار است و از این طریق ابزار جدیدی برای پوشش ریسک به وجود می‌آورد. با‌این‌حال باید توجه داشت با توجه به تجارب گذشته مهم‌ترین نگرانی‌ها درباره آن، دخالت‌های سیاستگذار برای تعیین محدودیت و عدم کنترل انتظارات تورمی همگام با استفاده از این ابزار است که می‌تواند تحقق اهداف این طرح را از دسترس خارج کند. لازم به ذکر است که در شوک‌های قیمتی پیشین، بانک مرکزی اقدام به پیش‌فروش سکه می‌کرد و در آن اقدامی برای کشف قیمت صورت نمی‌گرفت و در بسیاری از اوقات باعث ایجاد رانت می‌شود.

ابزار جدید پوشش ریسک

نوسانات اخیر بازار ارز و سکه موجب شد بانک مرکزی برخی طرح‌ها برای پوشش ریسک در این بازارها و کنترل التهابات را با سرعت بیشتری در دستور کار قرار دهد. تازه‌ترین این تضمین موفقیت در بازار اصلی ابزارها اوراق گواهی سکه بانک مرکزی است. طبق اطلاعات اعلام‌شده از سوی بانک مرکزی، این اوراق معاف از مالیات هستند و در بورس منتشر می‌شود. سررسید اوراق سکه شش‌ماهه است و قیمت تسویه آنها نیز قیمت روز سکه خواهد بود. این ابزار با تسهیل معاملات می‌تواند ریسک اشخاص حقیقی را پوشش دهد و از نوسانات شدید در این بازار جلوگیری کند. در واقع اوراق سکه بانک مرکزی می‌تواند با تضمین پرداخت ریالی معادل قیمت سکه در ۶ ماه آینده، اشخاص حقیقی که قصد خرید سکه با هدف پوشش ریسک افزایش قیمت آن را دارند به سوی خود جلب کند.

این کار با کنترل رفتارهای هیجانی در بازار می‌تواند از نوسانات شدید در بازار سکه و تضمین موفقیت در بازار اصلی التهاب در انتظارات تورمی جلوگیری کند. این مزایا موجب شده بانک مرکزی در روز سه‌شنبه ۱۷ آبان‌ماه اولین مرحله عرضه اوراق را انجام دهد. بانک مرکزی همچنین متعهد شده این اوراق در سررسید خود تسویه شود و نقدشوندگی آن در بازار ثانویه بورس کالای ایران را به قیمت روز تضمین کند. یکی دیگر از امکاناتی که بانک مرکزی برای این ابزار در نظر گرفته است امکان توثیق آن در شبکه بانکی کشور برای اخذ تسهیلات است.

رفع ابهام فقهی اوراق طلا

در‌حالی‌که بانک مرکزی از انتشار اوراق سکه خبر داد، «اقتصادآنلاین» در خبری از رئیس شورای فقهی بانک مرکزی اعلام کرد این اوراق مورد تایید شورای فقهی نیست. غلامرضا مصباحی‌مقدم با اشاره به اطلاعیه رسمی بانک مرکزی مبنی بر عرضه اولیه اوراق سکه بهار آزادی از روز سه‌شنبه در بورس کالا، گفت: این اوراق با توجه به آنکه فقط به صورت تسویه نقدی منتشر خواهد شد و امکان تحویل فیزیکی سکه ندارد، مورد تایید شورای فقهی بانک مرکزی نیست. به‌‌رغم انتشار این خبر، چندی بعد خبر تایید این اوراق از سوی مصباحی‌مقدم منتشر شد. بر این اساس، رئیس شورای فقهی بانک مرکزی اعلام کرد انتشار اوراق سکه بانک مرکزی با توجه به اصلاحات صورت‌گرفته، بلامانع است.

غلامرضا مصباحی مقدم درخصوص رفع ابهام فقهی گفت: با توجه به اینکه اوراق سکه بانک مرکزی با اصلاحی، رفع اشکال شده و درصورت مطالبه مشتری، امکان تحویل سکه خریداری‌شده به مشتری در نظر گرفته شده است، این اوراق مطابق مصوبه شورای فقهی بانک مرکزی بوده و انتشار آن بلامانع است. با وجود انتشار دو خبر متفاوت از رئیس شورای فقهی بانک مرکزی، به نظر می‌رسد ایراد فقهی این اوراق برطرف شده است و این اوراق این قابلیت را خواهد داشت تا در صورت تمایل دارنده آن، در سررسید سکه فیزیکی تحویل داده شود.

فرصت‌ها و تهدید‌ها

فلسفه اصلی ابزار‌هایی مانند اوراق سکه بهار آزادی تعمیق بازار، پوشش ریسک و کنترل انتظارات تورمی تضمین موفقیت در بازار اصلی است. در واقع سیاستگذار با این ابزار تلاش می‌کند فشار تقاضا روی کالاهای سرمایه‌ای مانند ارز را بردارد و با استفاده از ریال در جهت کنترل فشارهای تورمی عمل کند. به عبارتی دیگر در این مسیر قرار است بانک مرکزی با استفاده از اعتبار خود به فعالان بازار این تعهد را بدهد که به جای حرکت به سمت سکه و ارز، روی اوراق سکه سرمایه‌گذاری کنند و معادل ریالی سودی را به دست بیاورند که قرار است از سرمایه‌گذاری روی سکه و ارز کسب کنند. بدیهی است این سیاست به‌تنهایی نوعی خرید زمان برای سیاستگذار به حساب می‌آید و برای موفقیت آن باید با سیاست‌های دیگری برای کنترل رشد نقدینگی و رشد انتظارات همراه شود؛ تضمین موفقیت در بازار اصلی در غیر این صورت و در صورت افزایش قیمت سکه و ارز به‌رغم استفاده از این ابزار، سیاستگذار مجبور خواهد شد با استفاده از پایه پولی تعهدات خود را ایفا و این اوراق سکه را به قیمت روز تسویه کند.

بدون شک این وضعیت با بالابردن شتاب رشد پایه پولی تبعات تورمی را به دنبال دارد و می‌تواند تمام تلاش‌ها برای کنترل وضعیت بازار را بی‌اثر کند. به عبارت دیگر اگر سیاستگذار قصد دارد این ابزار به سرمنزل مقصود دست یابد، باید چشم‌انداز تورمی کشور را کنترل کند و آن را به نقطه مطلوبی برساند. به هر رو تعریف ابزارهایی که باعث تعمیق بازار شده و در‌عین‌حال بانک مرکزی بتواند با ابزار ریالی اقدام به مداخله در بازارهایی چون ارز و سکه کند، می‌تواند به تنوع‌بخشی اهرم‌های مورد استفاده سیاستگذار کمک کند. با توجه به صحبت‌ها و اخباری که از سوی مقامات بانک مرکزی درباره انتشار اوراق ارزی منتشر می‌شود، می‌توان گفت سرنوشت این طرح تاثیر زیادی بر ابزارهای مشابه در آینده خواهد گذاشت.

آمار اولیه از فروش اوراق

بر اساس اطلاعات مندرج در تارنمای شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، روز گذشته عرضه اوراق سکه بانک مرکزی با نماد تمام‌سکه طرح جدید 001 مرکزی در بازار سرمایه آغاز شد و 190 خریدار حقیقی در 208 معامله مختلف، 77هزار و 700 قرارداد معادل 777 سکه را با قیمت معادل هر سکه 15میلیون و 875تومان خریداری کردند. اگرچه این معاملات آغاز عرضه گسترده اوراق مبتنی بر سکه است، اما بر اساس اطلاعات منتشر‌شده امکان عرضه 50میلیون قرارداد معادل 500هزار سکه در کل وجود دارد و هر 100 قرارداد معادل داد‌و‌ستد یک سکه است. این معاملات موجب شد بهای گواهی سپرده سکه در بورس کالا کاهشی شود که نشانه‌ای از توجه معامله‌گران بازار گواهی به سمت عرضه‌های جدید است. ارزش کل معاملات روز گذشته در این بازار برابر با 12میلیارد و 335میلیون تومان بود. بانک مرکزی نیز در خبری تاکید کرد از امروز معاملات ثانویه اوراق گواهی سکه بانک مرکزی آغاز خواهد شد و همه مردم می‌توانند این اوراق را معامله کنند. همچنین بازارگردانی اوراق مذکور با هدف تضمین نقدشوندگی، از امروز و توسط بانک مرکزی انجام خواهد شد.