از آنجا که تغییر حجم معاملات سهم در اکثر موارد ناگهانی رخ می‌دهد، برای تاثیر بیشتر در تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش تنها می‌توان در بازه یک روزه یا یک هفته روی این نمودارها حساب کرد؛ زیرا، ممکن است طی گذشت یک روز، حجم معاملات به طرز ناباوری تغییر کند. این تغییر می‌تواند تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار مثبت یا منفی باشد.
تعیین جهت بورس با نرخ سکه و دلار در روزهای آینده
یک تحلیلگر بازارسرمایه در خصوص افزایش قیمت دلار و سکه و تاثیر آن بر بازار سرمایه اظهار کرد: این روزها افراد جامعه به این درک رسیده‌اند که دلار ۳۳ هزار تومانی و سکه ۱۶ میلیون تومانی در برابر بازار سرمایه که در حال حاضر قیمت سهم‌هایش در وضعیت خوب و با ارزشی قرار دارد، دیگر جذاب نیست.
مجتبی دیبا، تحلیلگر بازارسرمایه در گفت‌وگو با بیداربورس در تشریح علت روند صعودی امروز بازارسرمایه بیان کرد: دلیل اصلی رشد امروز بورس را می‌توان کاهش فاصله دلار بازار آزاد و دلار نیمایی دانست که به موجب این اتفاق کلیت بازارسرمایه امروز احوال بهتری نسبت به چند روز گذشته داشت.
او وضعیت این روزهای دلار و انتظارات تورمی این روزهای جامعه را از دیگر دلایل روند صعودی بازار به حساب آورد و گفت: اگر اختلاف قیمتی بین دلار نیمایی و دلار آزاد زیاد نباشد، شرکت‌ها صورت‌های مالی جذابی خواهند داشت.
دلار و سکه دیگر تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار جذاب نیستند
وی در خصوص افزایش قیمت دلار و سکه و تاثیر آن بر بازار سرمایه اظهار کرد: این روزها افراد جامعه به این درک رسیده‌اند که دلار ۳۳ هزار تومانی و سکه ۱۶ میلیون تومانی در برابر بازار سرمایه که در حال حاضر قیمت سهم‌هایش در وضعیت خوب و با ارزشی قرار دارد، دیگر جذاب نیست.
پول‌های بزرگ در بورس باقی مانده‌اند
دیبا ادامه داد: اخبار بسیاری در خصوص خروج نقدینگی از بازار سرمایه و حرکت آن به سمت بازارهای موازی می‌شنویم اما باید این موضوع را بدانیم که این پول‌ها مربوط به سرمایه‌داران کوچک بازار است و پول‌های بزرگ هنوز در بازار باقی‌مانده‌اند و شرایط بازارسرمایه از نظر ریسک و تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار بازدهی برای آنها جذاب‌تر است.
این تحلیلگر بازارسرمایه در پیش‌بینی بازارفردا بیان کرد: بازار فردا اگر مانند امروز روندی آرام داشته باشد در نیمه دوم معاملات شرایط خوبی را تجربه خواهد کرد.
چشم‌انداز غبارآلود دلار
او با اشاره به اینکه چشم‌انداز دلار در شرایط مبهمی قرار دارد، افزود: اگر دلار در بالای ۳۳ هزار تومان و سکه بالای ۱۷.۵۰۰ الی ۱۸ میلیون تومان چند روزی تثبیت شود، سرمایه‌گذاران به این قیمت‌ها عادت خواهند کرد و دیگر به چشم سرمایه‌گذاری به آن نگاه نمی‌کنند و اگر هم تثبیت نشود، نوید بخش روزهای بهتری است.
روزهای حیاتی بازار
وی فردا و پس فردا را روزهای حیاتی برای بازارسرمایه دانست و گفت: در این دو روز از ابهام قیمت طلا و کاسته خواهد شد و این دو عامل می‌توانند جهت بازار را در روزهای آینده مشخص کنند.
نقدینگی در سال ۱۴۰۱ به سمت کدام بازار می‌رود؟
نایب رییس هیات مدیره شرکت بورس تهران ضمن بررسی نوسانات ایجاد شده در معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ گفت: بازار سهام نیز تا حدودی خود را برای سناریو توافق آماده کرده است و با احیای برجام، ورود نقدینگی به این بازار پیش بینی می‌شود.
به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایرنا، معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ روزهای پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشت و سبب شک و تردید سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام یا دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری شد.
ایجاد چنین روندی در بازار بارها مورد بحث و ارزیابی کارشناسان حاضر در بازار قرار گرفت و هر بار فعالان حاضر در بازار عوامل مختلفی را زمینه ساز ایجاد نوسانات شدید معاملات بورس در سالی که گذشت، اعلام کردند.
برخی چنین اعتقادی داشتند که بازار سهام تحت تاثیر حمایت‌های اشتباه دولت دوازدهم به رشدی غیرواقعی دست پیدا کرد و بعد از آن به دلیل افزایش کاذب قیمت سهام شرکت‌ها و ایجاد فاصله در ارزش بنیادی آنها لازم بود تا بازار هر چه زودتر وارد مدار نزولی شود و شاخص بورس از حباب ایجاد شده خود خارج شود.
کارشناسان در کنار ارزیابی‌های خود همیشه اصلی‌ترین عامل تاثیرگذار در نوسان معاملات بورس را نبود نقدینگی و ترس سهامداران از سرمایه گذاری در این بازار عنوان می‌کردند و معتقد بودند که که با توجه به حمایت همه جانبه دولت سیزدهم از بازار سرمایه و سهامداران حاضر در این بازار به محض ورود نقدینگی به این بازار می‌توان شاهد بازگشت رشد به شاخص بورس و بهبود معاملات این بازار باشیم.
آمارهای ارائه شده حاکی از آن است که اکنون نقدینگی‌های زیادی در صندوق‌های سرمایه گذاری قرار دارد که این پول‌ها تا زمان رفع ابهامات موجود نمی‌توانند وارد بازار شوند و در صورت رفع مسایل ایجاد شده در این بازار که به شدت روند معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ را تحت تاثیر خود قرار داده بودند، می‌توان شاهد روزهای پررونق در معاملات بازار سهام باشیم.
اکنون با توجه به قرار گرفتن بازار سرمایه در نقطه ارزندگی برای سرمایه‌گذاری، اکثر سهامداران به دنبال شفاف‌سازی‌های لازم در راستای چندوچون نوسانات ایجاد شده در معاملات بازار سهام طی سال ۱۴۰۰ هستند، در این زمینه «جواد عشقی نژاد»، نایب رییس هیات مدیره شرکت بورس تهران به بررسی دقیق روند معاملات بورس در سالی که گذشت و نیز عوامل تاثیرگذار در بازار سهام پرداخته است که در ادامه آن را می‌خوانید.
از نظر شما چه عواملی زمینه‌ساز ایجاد نوسانات در بازار سهام سال ۱۴۰۰ بوده است؟
علت نوسانات بازار در سال ۱۴۰۰ ناشی از چند عامل بوده است و نمی‌توان این اتفاق را فقط تحت تاثیر از یک دلیل دانست.
در ابتدا رشد بیش از اندازه و سریع بازار سرمایه در سال ۹۹، آماده نبودن زیرساخت‌های فنی بازار و افزایش بی رویه قیمت سهام منجر شد تا بازار در سال ۱۴۰۰ با اصلاح قیمتی و تخلیه حباب همراه شود و قیمت سهام شرکت‌ها به پارامترهای بنیادی خود نزدیک تر شوند.
همچنین افزایش نرخ بهره به عنوان سیاست انقباظی پولی، اجرای ناقص آن و افزایش هزینه‌های دولت در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ باعثد شد تا دولت سیزدهم با کسری بودجه همراه شود، همین موضوع سبب شد تا دولت مجبور به فروش اوراق شود و با رشد تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار فروش اوراق، نرخ بهره افزایش پیدا کرد؛ بنابراین افزایش نرخ بهره باعث کاهش جذابیت بازار سهام و ایجاد زمینه در رکود معاملات بازار سهام شد.
در ادامه ریسک‌های ناشی از قانون بودجه در فصل پائیز اعم از افزایش نرخ بهره مالکانه معادن، افزایش نرخ خوراک و سوخت و . منجر شد بازار تا زمان تصویب بودجه کمی محتاطانه رفتار کند.
خروج افراد حقیقی از بازار از دیگر عواملی است که در روند معاملات بورس تاثیرگذار بود. افراد حقیقی زیادی که در سال ۹۹ وارد بازار شدند، قادر به کسب سود معقول از بازار نبودند و در بسیاری از موارد با زیان همراه شدند، این موضوع سبب شد تا افراد به دنبال خروج سرمایه خود از بازار باشند و همین امر به مراتب منجر به افزایش فشار فروش و ایجاد آسیب به اعتماد سرمایه‌گذاران شد.
از نظر شما سال ۱۴۰۱ سال سرمایه گذاری در کدام یک از بازارهای سرمایه گذاری خواهد بود؟
پاسخ به این سوال نیاز به تحلیل اقتصاد سیاسی و روابط بین الملل است.
در صورت تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار موفقیت در مذاکرات و احیای برجام، شرایط تا حدودی شبیه سال‌های ۹۳ تا ۹۶ می‌شود و ضمن کاهش انتظارات تورمی، بازارهای مالی وارد رکود خواهند شد.
از طرفی اکنون برخی بازارها تا حدودی آماده استقبال از توافق شده‌اند (همانند دلار که از ۳۱ هزار تومان تا کمتر از ۲۶ هزار تومان کاهش یافت) و بعضی بازارها اعم از بازار خودرو و مسکن خیلی وزن توافق را در معاملات خود لحاظ نکردند و به احتمال زیاد در صورت توافق با اصلاح قیمتی یا اصلاح زمانی همراه خواهند شد.
از طرفی بازار سهام نیز تا حدودی خود را برای سناریو توافق آماده کرده است و با احیای برجام تا حدودی شاهد ورود تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار نقدینگی به این بازار هستیم.
همچنین باید این موضوع را مورد توجه قرار داد که بازار سپرده بازاری کم ریسک است و در صورت توافق این احتمال وجود دارد که بخشی از نقدینگی به سمت سپرده‌ها پیش بروند و بخش دیگر وارد بازار سرمایه شوند.
آیا از نظر شما می توان در سال ۱۴۰۱ امیدوار به تغییر مسیر بورس و ورود دوباره نقدینگی‌ها به بازار سرمایه باشیم؟
در صورت کاهش نرخ بهره، بازار سرمایه تنها بازاری است که برای سرمایه‌گذاری دارای جذابیت خواهد بود.
البته این موضوع نباید فراموش شود که مردم به دلیل اتفاقات سال ۹۹ و نیز اقدامات اشتباه دولت دوازدهم نسبت به بازار بی اعتماد شده‌اند و همین موضوع فرآیند جذب نقدینگی را کند می‌کند.
دولت سیزدهم در این بازار اقدامات مهمی مانند حذف قیمت گذاری دستوری در کالاهایی مانند سیمان و فولاد و تسریع در واگذاری سهام سرخابی ها انجام داد، نظر شما نسبت به این اقدامات دولت سیزدهم چیست؟
حذف قیمت‌گذاری دستوری یکی از خواسته‌های فعالین اقتصادی و فعالین بازار سرمایه است و جزو اقدامات مهمی بود که دولت فعلی آن را به مرحله اجرا رساند اما انجام این کار به تنهایی منجر به حمایت از بازار نمی‌شود و عدم وجود قیمت گذاری دستوری می‌تواند به عنوان حق حداقلی هر شرکتی تلقی شود که دولت‌های قبل همیشه نسبت به این موضوع بی توجه بودند.
همچنین اکنون صنایع لاستیکی به دلیل عدم دریافت مجوز افزایش قیمت، در شرایط نامناسبی قرار دارند و سودسازی شرکت‌ها شدیدا تحت تاثیر قرار گرفته است.
از دیگر اقدامات مهم دولت سیزدهم، واگذاری سهام دو تیم دولتی است که باید دید قصد دولت از واگذاری سهام چیست؟! اگر دولت به دنبال این است تا مدیریت را به بخش خصوصی واگذار کند می‌توان امیدوار به بهبود شرایط دو تیم سرخابی بود اما در صورتی‌که دولت هم‌چنان تمایل نداشته باشد مدیریت دو تیم را واگذار کند، بعید است اتفاق خاصی رخ بدهد.
برخی معتقدند که دولت سیزدهم عامل اصلی ریزش بازار بود، این در حالیست که بورس از مرداد ماه ٩٩ و در دولت دوازدهم آغاز به ریزش کرد، آیا از نظر شما دولت «آیت الله رییسی» نقشی در ریزش بازار داشته است یا خیر؟
در مورد این موضوع باید چند مساله را از یکدیگر تفکیک و مورد ارزیابی قرار داد.
در ابتدا جوسازی‌هایی در سال ۹۹ و توسط دولت دوازهم صورت گرفت که با مدیریت نادرست خود نتوانستند به پویایی بازار سرمایه کمک کنند، در حالی که در صورت مدیریت صحیح، جریان پولی می‌توانست کمک کننده به شرکت‌ها برای تامین مالی باشد و مردم از بورس تجربه خوبی را کسب کنند.
در دولت سیزدهم نیز با وجود تمایل بر حمایت بازار اما با اخذ تصمیماتی مانند افزایش نرخ گاز صنایع، افزایش نرخ مالکانه معادن، برداشتن معافیت مالیاتی شرکت‌های بورسی ترسی را در بازار ایجاد کرد که مجموع آن منجر به ادامه کاهش اعتماد مردم به بورس شد.
از نظر شما آغاز ریزش بازار در دولت دوازدهم ناشی از چه عواملی بود؟
در سال گذشته، رخ دادن ناهماهنگی‌هایی میان تیم اقتصادی دولت وقت در خصوص صندوق پالایش یکم و نیز افزایش قیمت شدید سهام در سال ۹۹ منجر به ریزش بازار شد.
دعوت گسترده مردم توسط دولت دوازدهم، آماده نبودن زیرساخت‌ها و حتی دستورالعمل‌ها منجر به ورود زیاد پول به بورس و افزایش ناگهانی قیمت سهام شد و پس از مدتی، قیمت سهام از ارزش ذاتی خود فاصله گرفتند و همین امر زمینه ساز ریزش شاخص بورس در بازار بود.
توصیه شما به سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در بورس برای جلوگیری از ضرر و زیان‌های احتمالی چیست؟
سرمایه گذاران در صورت تمایل به سرمایه‌گذاری در بورس، باید به طور حتم به صورت غیر مستقیم وارد این بازار شوند.
همچنین بهتر است با خرید صندوق‌های سهامی یا از طریق شرکت‌های سبدگردانی اقدام به سرمایه گذاری در بازار سهام کنند.
برای افراد ریسک‌گریز، سرمایه گذاری در صندوق‌های با درآمد ثابت پیشنهاد می‌شود که مشابه بانک است و سود تضمین شده حدود ۱۸ تا ۲۲ را به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند.
تاثیر ویرانگر نقدینگی در تالار شیشه‌ای
تداوم روند نزولی قیمت سهام در بازار سرمایه، تمایل و انگیزه سهامداران جهت سرمایه‌گذاری در بازار را با کاهش همراه ساخته به طوری که سرمایه‌گذار به دلیل وجود ریسک‌های سیستماتیک و همچنین بی‌ثباتی در تصمیم‌گیری‌های مربوطه ترجیح می‌دهد در شرایط کنونی، نقدینگی خود را وارد بازار سرمایه نکند. در همین راستا، حاجی‌حسینی، مدیر عامل کارگزاری بانک پاسارگاد گفت: اگرچه پیش‌بینی روند بازار سرمایه در مقطع فعلی دشوار است اما به نظر می‌رسد شاهد ریزش یا صعود خاصی در قیمت سهام نخواهیم بود به طوری که احتمال می‌رود روند قیمت سهام در حالت خنثی به سر برد. حاجی حسینی در گفت‌وگو با بورس‌نیوز تصریح کرد: به طور کلی تا زمان مشخص شدن نتایج مذاکرات هسته‌ای، نمی‌توان انتظار کاهش یا رشد محسوسی را در قیمت سهام داشت این در حالی است که حتی در صورت رشد یا کاهش قیمت سهام، این نوسانات مقطعی خواهد بود و برآیند بازار در انتظار خبر عمومی در خصوص مذاکرات است. مدیرعامل کارگزاری بانک پاسارگاد بیان کرد: اگرچه کمبود نقدینگی یکی از مشکلات کنونی بازار سرمایه است اما در حقیقت وجود دو عامل اساسی بر روند واقعی بازار تاثیرگذار است. این عوامل مربوط به روند داخلی و روند خارجی است. عامل داخلی به سیاست‌های دولت و روند خارجی به نتیجه نهایی مذاکرات هسته‌ای اشاره دارد که در مجموع این عوامل می‌توانند تعیین‌کننده روند بازار سرمایه باشند این در حالی است که وضعیت بورس در مقطع فعلی در وضعیت ابهام در خصوص روند مذاکرات و سیاست‌های دولت به سر می‌برد. وی در ادامه افزود: روند دستوری و دخالت‌های مصنوعی در خصوص روند بازار سرمایه اگرچه در کوتاه‌مدت می‌تواند شوک مثبتی بر روند بازار داشته باشد اما این شوک مثبت به صورت مقطعی خواهد بود بنابراین به نظر می‌رسد بهترین کمک در جهت بازار، رفع ابهامات موجود است.
اهمیت نگاه تکنیکال
افزون بر این یک کارشناس بازار ضمن اظهار امیدواری از آینده بازار سرمایه، به سهامداران توصیه کرد که در سرمایه‌گذاری دقت کرده و سهامی در سبد خود قرار دهند که بنیاد مناسبی داشته باشد. مسعود مشهدی رمضانعلی، استاد دانشگاه و کارشناس بازار سرمایه در گفت وگو با ایسنا وضعیت فعلی بورس را مورد تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار توجه قرار داد و گفت: با توجه به سیاست‌های اقتصادی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود، شاهد سه هفته نوسانات نزولی شاخص بعد از رسیدن به مقاومت ۷۴ هزار و ۵۰۰ واحد هستیم. وی افزود: سیاست‌های اقتصادی دولت نظیر تحریک تقاضا، رفع تنگناهای مالی بنگاه‌های تولیدی، ایجاد زیرساخت‌های لازم در نظام بانکی و بازار سرمایه به منظور تجهیز و تخصیص بهینه منابع، بهبود فضای کسب و کار و تسهیل و تشویق صادرات به عنوان راهکاری برای افزایش تقاضای موثر مستلزم گذر زمان هستند و از آنجا که دولت به دنبال تحریک تقاضا به شیوه‌های غیرتورم‌زاست، بنابراین تاثیر این سیاست‌ها در بهبود، تدریجی است. وی خاطرنشان کرد: همچنین با راهکارهای دولت برای مدیریت و تسویه بدهی‌ها، سیاست‌های ارزی بر مبنای کاهش نوسانات نرخ ارز و در نهایت زمینه‌سازی برای اجرای برنامه یکسان‌سازی نرخ ارز تا پایان سال ۹۴، انضباط پولی و کاهش نرخ سود بانکی به همراه کاهش تورم و توسعه بازار سرمایه می‌توان به آینده بازار سرمایه که تابلوی اقتصاد و صنعت است، امیدوار بود. این کارشناس بازار سرمایه عنوان کرد: در خصوص روند بازار سرمایه بعد از موج سوم صعودی پرقدرت که تا سطح ۸۹ هزار واحد راهی شد، موج چهارم نزولی فرسایشی آغاز شد و انتهای این موج سطح ۶۹۵۰۰ واحد بود که در سطح ۷۰ هزار واحد با کمی ملایمت نسبت به ۶۹ هزار و ۵۰۰ واحد شاخص استارت یک حرکت صعودی را زد و تا مقاومت ۷۴۵۰۰ واحد حرکت کرد که بعد از درگیری با این سطح نتوانست عبور کند و نوسانات نزولی خود را آغاز کرد. به گفته وی، در حال حاضر محدوده حمایت‌های ۷۳۴۰۰ تا ۷۳۶۰۰ و ۷۲۴۰۰ تا۷۲۶۰۰ واحد با کمی ملایمت ۷۲۱۰۰ که بهترین سطح برای حرکت صعودی بعدی است و در صورت حمایت در این سطح و شکست مقاومت ۷۴۵۰۰ می‌توان به موج پنجم صعودی خوشبین بود، همچنین محدوده حمایتی ۷۱۶۰۰ تا ۷۱۸۰۰ و ۷۰ هزار واحد و در آخر ۶۹۵۰۰ واحد، که امید است این حمایت‌ها را شاخص در حال حاضر تجربه نکند. مشهدی‌رمضانعلی تصریح کرد: هدف‌های روند شاخص در صورت شکل‌گیری موج پنجم صعودی ۸۲ هزار، ۸۶۵۰۰، ۸۹ هزار و ۹۳ هزار واحد است. وی اظهار کرد:با توجه به اینکه رفتار هیجانی بعد از نزول شاخص به سطح ۷۰ هزار واحد کاهش پیدا کرده و پدیده صف تا حدودی رنگ باخته و معاملات روان تر شده است، می‌توان سهام مناسب را با فیلتر تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار بنیادی و تکنیکالی انتخاب کرد و بازده مطلوب را به دست آورد. امید است با بازگشت پالایشگاه‌ها به بازار مبادلاتی حجم و روند بازار تغییر قابل ملاحظه‌ای پیدا کند. این استاد دانشگاه به سهامداران کم‌تجربه توصیه کرد که در سرمایه‌گذاری دقت لازم کرده و سهامی در سبد خود قرار دهند که دارای بنیاد مناسب بوده و به‌اندازه کافی اصلاح قیمتی را تجربه کرده باشد و بتوان برای آن رشد سودآوری تخمین زد. وی گفت: با توجه به شرایط کنونی اقتصاد و نقش و اهمیت بازار سرمایه در تامین مالی غیرتورمی بنگاه‌ها، بهبود تدریجی رشد اقتصادی و خوش‌بینی جهت حصول توافق ژنو تا آذر‌ماه، سهامداران باید صبور بوده و با دید میان‌مدت و بلندمدت در بازار حضور داشته باشند.
بررسی تاثیر افزایش نرخ تورم بر بازار سرمایه/ شاخص به کدام سو حرکت می‌کند؟
یک کارشناس بازار سرمایه اظهار داشت: واقعیت این است که صعود یا سقوط شاخص قابل پیش‌بینی نیست اما واقعی شدن نرخ محصولات و حذف قیمت‌های دستوری در نهایت به نفع بازار سرمایه است چراکه سود شرکت‌ها را افزایش می‌دهد و افزایش نرخ تورم هم قاعدتا تمایل مردم را برای سرمایه‌گذاری افزایش می‌دهد.
مهدی سوری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره سیگنالی که سیاست‌های جدید اقتصادی به بازار سرمایه داده، اظهار داشت: باید توجه داشته باشیم که به طور کلی افزایش نرخ تورم باعث افزایش قیمت همه دارایی‌ها و رشد بازارهای مالی می‌شود. در شرایط تورمی پول داغ است و افراد تمایلی برای نگه داشتن پول نقد ندارند و سرمایه گذاری‌ها به سمتی هدایت می‌شود که حداقل از نرخ تورم عقب نماند.
وی افزود: اما بازدهی که از رشد نرخ تورم در بازارها برای افراد به دست می‌آید، معمولا با افزایش مخارج از بین تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار می‌رود. در این شرایط افراد هر چند برای افزایش ثروت سرمایه گذاری می‌کنند اما مخارج هم در این شرایط تورمی به همان اندازه افزایش پیدا می‌کند و در این صورت بازدهی سرمایه قاعدتا بازده مطلوبی نیست.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بازده، زمانی مطلوب است که از محل بهره‌وری شرکت‌ها و رشد تولید به دست بیاید، ادامه داد: سیاست‌های اخیر دولت هر چند به جلوگیری از هدر رفت منابع کمک می‌کند اما به نحوه اجرای آن انتقادات زیادی وارد است که مهمترین آن به عدم شفافیت این سیاست برمی‌گردد. این سیاست‌ها تنها در صورتی می‌تواند موفق باشد که مردم به سیاست‌گذار اعتماد داشته باشند و اعتماد مردم جلب شده باشد. وقتی مردم هیچ اطلاعی از نحوه و فرمول محاسبه نرخ یارانه‌های جدید ندارد و عقبه ذهنی خود، تجربه ناموفق یارانه 45 هزار و 500 تومانی را دارند، باعث می‌شود که مردم به این سیاست‌ها اعتماد نداشته باشند و همراهی نکنند.
سوری در پاسخ به این سوال که تورم حاصل از حذف ارز ترجیحی عامل رشد شاخص خواهد شد، گفت: واقعیت این است که صعود یا سقوط شاخص قابل پیش‌بینی نیست اما واقعی شدن نرخ محصولات و حذف قیمت‌های دستوری در نهایت به نفع بازار سرمایه است چراکه سود شرکت‌ها را افزایش می‌دهد و افزایش نرخ تورم هم قاعدتا تمایل مردم را برای سرمایه‌گذاری افزایش می‌دهد.
وی با اشاره به افزایش ورود نقدینگی در بازار سرمایه اظهار داشت: در دو الی سه ماه گذشته افزایش حجم معاملات افزایش ورود نقدینگی به بازار را تایید می‌کند. مدت‌ها بود که تمام تحلیلگران بازار سرمایه بر روی اینکه قیمت سهام پایین آمده، اتفاق نظر داشتند و این کاهش قیمت سهام می‌تواند باعث رشدی در بازار سرمایه شود.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در دو سال گذشته شاهد افت قیمت سهام بودیم و در این مدت بسیاری از فعالان بورس دچار ضرر شدند و در عین حال تولیدات شرکت‌های بورسی افزایش یافته اما قیمت سهام بالا نرفت و تمام این موارد انتظار رشد را در بازار ایجاد کرده بود اما بر روی زمان رشد اتفاق نظر وجود نداشت و با رشد جزیی بازار سایر افراد نقدینگی وارد بازار کردند تا از این غافله عقب نمانند.
وی تاکدی کرد: نکته بسیار مهم این است که پول‌هایی به صورت هیجانی وارد بازاری می‌شوند قابلیت این را دارند که به صورت هیجانی هم از آن بازار خارج شوند و هنور اعتماد عمومی به بازار برنگشته که بتوان گفت پول‌ها برای سرمایه گذاری بلند مدت به بازار برگشته‌است. روند ورود نقدینگی به بازار در زمانی که قیمت‌ها پایین هستند مثبت است اما عاملی که می‌تواند این روند را تشدید کند، اعتماد مردم است اگر چنین اعتمادی وجود نداشته باشد هر چقدر هم که نرخ تورم افزایش یابد و افزایش نرخ نقدینگی وجود داشته باشد به محض اینکه بازار دیگری ظاهر جذاب‌تری داشته باشد، پول‌ها به آن بازار روانه می‌شوند.
بررسی حجم معاملات سهم در بورس و دلیل اهمیت آن
در تعریف حجم معاملات سهم در بورس، آن تعداد از اوراق بهاداری که بین خریداران و فروشندگان طی زمانی مشخص رد و بدل می‌شود را حجم معاملات می‌نامیم. این مدت زمان معمولا یک روز معاملاتی است که از شروع به کار بازار بورس تا پایان زمان معاملات محاسبه می‌شود؛ اما، گاهی حتی بازه زمانی یک هفته‌ای یا چند ماهه نیز برای محاسبه این عدد در نظر گرفته می‌شود.
نمودار حجم معاملات روند سهم یا بازار را نشان می‌دهد؛ مسئله‌ای که بررسی آن در تشخیص الگو به تحلیلگران کمک می‌کند تا بهترین تصمیم را اتخاذ کنند. این مفهوم تنها برای یک سهم قابل بررسی نیست؛ بلکه برای یک صنعت خاص و یا حتی کل بازار بورس یا فرابورس مورد بررسی قرار می‌گیرد.
محاسبه حجم معاملات در بورس
حجم معاملات سهم، با تکمیل هر معامله بین فروشنده و خریدار تغییر می‌کند. درست زمانی که خریدار در حجم و قیمت ارائه شده توسط فروشنده با او به توافق برسد، یک معامله به لیست معاملات انجام شده اضافه می‌شود و حجم معاملات را افزایش می‌دهد. به همین ترتیب، اگر طی روز معاملاتی 50 معامله انجام شود، حجم معاملات سهم در آن روز معاملاتی 50 خواهد بود. عددی که در پایان روز معاملاتی برای حجم معاملات یک نماد ذکر می‌شود، اهمیت بسیاری برای سرمایه‌گذاران دارد. مقدار حجم معاملات می‌تواند از عوامل مهم در تصمیم‌گیری افراد برای آینده سرمایه‌گذاری آنها به حساب آید.
برای دیدن نمودار حجم معاملات کافیست تا به سایت رسمی مدیریت فناوری بورس تهران مراجعه کنید. در این سایت، با جست‌و‌جوی نام نماد شرکت مورد نظر حجم معاملات انجام شده در یک شرکت طی زمان مشخص نمایش داده می‌شود.
اهمیت حجم معاملات در بورس
حجم معاملات تنها در خصوص سهام موجود در بازار بورس ایران دارای اهمیت نیست. در اکثر بازارهای مالی دنیا حجم معاملات مورد پیگیری سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد. به همین دلیل نیز، این اطلاعات در ساعاتی مشخص از روز معاملاتی در اختیار افراد قرار می‌گیرد. گزارشات حجم معاملاتی که چند مرتبه در روز اعلام می‌شوند معمولا تخمینی از حجم معاملات کلی یک روز است. معمولا در پایان ساعت معاملاتی بازار حجم معاملاتی گزارش می‌شود که این عدد نیز به شکل تخمینی محاسبه می‌شود. در نهایت، عدد دقیق و نهایی در روز کاری بعد گزارش می‌شود. این عدد یکی از مبناهای انتخاب نمادها یا صنعتی خاص برای سرمایه‌گذاری و یا خروج از معاملات است.
به دلیل اهمیت حجم معاملات اندیکاتوری به نام Volume ایجاد شده است که استفاده از آن در تحلیل تکنیکال بازار بسیار کاربردی و با اهمیت است. تغییرات این اندیکاتور اطلاعات با کیفیتی را در اختیار سرمایه‌گذاران تکنیکالی می‌گذارد.
رابطه حجم معاملات و قیمت سهم
به خاطر داشته باشید که، حجم معاملات سهام بر قیمت معاملات ارجحیت دارد. با این حال، این دو مفهوم با یکدیگر مرتبط هستند. همانطور که عنوان کردیم، تغییر حجم معاملات اطلاعات خوبی در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهد؛ اما افزایش یا کاهش حجم معاملات سهم در بورس چه معنی دارد؟ برخی از معامله‌گران تصور می‌کنند که افزایش حجم معاملات زمان مناسب برای فروش سهم را نشان می‌دهد. این اشتباهی بزرگ است که بخصوص در معامله‌گران تازه وارد بازار دیده می‌شود. در این زمینه، باید به نمودار قیمت سهم در کنار نمودار حجم معاملات توجه کرد. این بررسی از آنجا اهمیت دارد که گاهی حجم معاملات با افزایش قیمت کم می‌شود. این یک نشانه است؛ نشانه‌ای برای این که حرکت صعودی به سود منجر نمی‌شود.
از طرفی اگر حجم معاملات و قیمت سهم در یک زمان افزایش پیدا کنند، احتمالا ارزش سهام شرکت منتظر تغییراتی مثبت است. معامله‌گران با تجربه و متخصصان بازار سرمایه این نشانه‌ها را به خوبی می‌شناسند و برای ورود به موقعیت معاملاتی جدید و یا تغییر آن از این نشانه‌ها استفاده می‌کنند. البته، اگر در حالی که قیمت در سطح پایینی قرار دارد، حجم معاملات افزایش پیدا کند، نشانه مثبتی مبنی بر افزایش ارزش سهم در آینده خواهد بود. با این توصیف، تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار دور از ذهن نیست که خرید سهمی با این ویژگی در آینده سود خوبی نصیب سرمایه‌گذار خواهد کرد. بنابراین، در بررسی حجم معاملات سهم، نمودار قیمت در همان بازه زمانی می‌تواند حاوی نشانه‌های مثبتی برای معامله‌گر باشد.
بازه زمانی در بررسی نمودار حجم معاملات
بازه زمانی در بررسی نمودار حجم معاملات اهمیت بسیاری دارد. گاهی برخی از معامله‌گران با اینکه این مسئله را می‌دانند، اما دچار اشتباه می‌شوند. آنها در کنار بررسی نمودار حجم معاملات بازه زمانی مشخص نمی‌کنند. برخی دیگر، بازه را در نظر می‌گیرند؛ اما این بازه را بسیار طولانی مثلا یک سال یا حتی بیشتر در نظر می‌گیرند.
از آنجا که تغییر حجم معاملات سهم در اکثر موارد ناگهانی رخ می‌دهد، برای تاثیر بیشتر در تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش تنها می‌توان در بازه یک روزه یا یک هفته روی این نمودارها حساب کرد؛ زیرا، ممکن است طی گذشت یک روز، حجم معاملات به طرز ناباوری تغییر کند. این تغییر می‌تواند مثبت یا منفی باشد.
حجم معاملات سهم حاوی چه اطلاعاتی است؟
حجم معاملات اطلاعاتی از روند فعالیت بازار و نقدینگی موجود در آن را در اختیار فعالان بازار قرار می‌دهد. حجم معاملات بالا برای سهام یک شرکت نشان‌دهنده نقدشوندگی بیشتر یا انجام سریعتر سفارش خرید یا فروش و امکان ارتباط گرفتن راحت خریدار و فروشنده است. از طرفی، درست در زمانی که سرمایه‌گذاران ذهنیتی از شیوه حرکت تاثیر نقدینگی بر جهت روند بازار بازار و شکل فعالیت در آن ندارند یا به اصطلاح نسبت به سرمایه‌گذاری خود مردد هستند، حجم معاملات گزینه‌های پیش رو را برای تصمیم‌گیری آنها افزایش می‌دهد.
نقدشوندگی سهام و حجم معاملات در بورس
حجم معاملات بالا برای یک سهم نشانه مثبتی برای آن است، که به معنی میزان استقبال از سهم نیز تفسیر می‌شود. البته، استقبال می‌تواند به معنی منفی یا مثبت در این بحث بررسی شود. معمولا حجم معاملات بالا گزینه‌ای مثبت برای سهم و نشان از استقبال زیاد از آن است.
گاهی درست در زمانی که نیاز به فروش سهام موجود در پرتفوی خود را دارید، با ثبت درخواست فروش در سامانه معاملاتی متوجه می‌شوید که حجم معاملات در سهم آنقدر کم است که احتمالا هیچ خریداری برای سهم شما وجود نداشته باشد. اینجاست که اهمیت نقدشوندگی سهام بیش از پیش می‌شود. به این ترتیب، پیش از خرید سهمی خاص باید توجه کنید که سهمی با نقدشوندگی پایین، گزینه مناسبی برای خرید به شمار نمی‌رود. البته، در بحث نقدشوندگی، تاثیر حجم مبنا بر حجم معاملات سهام فعال در بازار بورس نیز باید بررسی شود. گاهی درست در زمانی که سهم به عدد حجم مبنا می‌رسد، اگر معامله‌گران از خرید و فروش سهام دست بر‌دارند، نقدشوندگی سهم دچار مشکل می‌شود.
حجم معاملات سهم و اندیکاتورهای مربوط به آن
همانطور که می‌دانید، با توجه به این که هر اندیکاتور از فرمول‌های متفاوت و مخصوص خود استفاده می‌کند، سرمایه‌گذار باید مناسب با اهداف خود در بازار، مناسب‌ترین اندیکاتور را انتخاب نماید. استفاده از اندیکاتور مناسب می‌تواند پروسه تصمیم‌گیری در انتخاب سهم را آسان نماید. اندیکاتور یا شاخص حجم تعادلی و جریان پول چایکین از ساده‌ترین و در عین حال کاراترین اندیکاتورهای مرتبط با حجم معاملات سهام هستند.
استفاده از اندیکاتورهای مرتبط با حجم معاملات می‌تواند مسائل فراوانی را روشن و به همین ترتیب، به معامله‌گر برای دریافت سیگنال‌های مفید کمک کرده و در تصمیم‌گیری‌های او نقش موثری داشته باشد .
استفاده از حجم معاملات برای تشخیص روند بازار
این نکته که حجم معاملات باید روند معاملات را تایید کند را می‌توان مهمترین کاربرد حجم معاملات در تحلیل سهام برشمرد. تمایل خریداران به خرید بیشتر سهم یا بالعکس تمایل فروشندگان به عرضه سهام خود، با حجم معاملات سنگین سهم همراه است. این مسئله نیز با روند حرکتی سهم در ارتباط است. روند قیمتی صعودی سهم برای ادامه یافتن نیاز دارد تا حجم معاملات در روزهای مثبت سنگین و سنگین‌تر شود. در طرف دیگر، ادامه روند نزولی در سهم تا زمان سنگین بودن حجم معاملات در جهت منفی ادامه پیدا می‌کند.
بررسی الگوهای حجم معاملات سهم طی زمان، دور نگاهی از نقاط قوت یا ضعف بخشی از بازار بورس یا کل آن به سرمایه‌گذاران ارائه می‌کند. به این ترتیب، می‌توان ادعا کرد که حجم معاملات سهم در مقایسه با دیگر مفاهیم با اهمیت در تحلیل تکنیکال بازار بورس، نقش برجسته‌تری دارد. اما چطور از حجم معاملات سیگنال برگشت روند بازار بگیریم؟
پس از بررسی حجم معاملات در بورس برای دستیابی به بهترین نتیجه باید چندین مولفه دیگر را بررسی کنید. بررسی مولفه‌های تاثیرگذار در روند بازار، به شناسایی نقاط قوت یا ضعف روند کمک می‌کند. این مسئله از آن‌جایی برای سرمایه‌گذار اهمیت دارد که شرکت در حرکات قوی بازار و دوری از حرکات ضعیف برای سرمایه‌گذاری توصیه می‌شود. حقیقت این است که، کاهش قیمت یا حتی افزایش آن به هنگام کاهش حجم معاملات سهم، سیگنال مناسب و قوی نیست.
در یک بازار صعودی یا نزولی، حرکاتی که عموما تند و شدید در قیمت‌ها رخ می‌دهند و افزایش شدید حجم معاملات سهم را با خود به همراه دارند، سیگنال برجسته پایان یک روند در بازار بورس محسوب می‌شوند. البته، این حرکات را با عنوان حرکات خستگی می‌شناسیم.
کاهش قیمت در ساعات انتهای روز معاملاتی بسیاری از سرمایه‌گذاران را تحت تاثیر قرار داده و فشار فروش را بیشتر می‌کند. نتیجه این امر، نیز افزایش حجم معاملات سهم خواهد بود.
در حالت دیگر، بعد از حرکت دراز مدت قیمت به سمت بالا یا پایین، اگر قیمت شروع به تغییرات کوچک اما با حجم معاملات سنگین کند، این موقعیت را می‌توان سیگنال برگشت روند به شمار آورد. در این حالت، احتمالا تغییر روند در حال انجام است و مسیر قیمت قابلیت تغییر دارد.
یکی دیگر از راه‌های استفاده از حجم معاملات در این زمینه بررسی تاریخچه اندیکاتور حجم معاملات از گذشته تا به امروز است. با این وجود، همواره استفاده از اطلاعات به‌روز، تحلیل کارا و صحیح‌تری تولید می‌کند. علاوه بر این، بررسی اطلاعات بسیار قدیمی مربوط به حجم معاملات سهم امکان ایجاد اشتباه در تحلیلتان را به وجود خواهد آورد.
ارتباط میان حجم معاملات در بورس و ورود و خروج پول هوشمند
ورود و خروج پول هوشمند از مفاهیم کاربردی و مورد استفاده افراد فعال در بازار سرمایه است که بررسی آن در معاملات اهمیت دارد. افزایش یا کاهش عدد حجم معاملات در بورس با ورود یا خروج نقدینگی در ارتباط است. هر افزایش حجمی در معاملات یک سهم نشانه اتفاقی مثبت در روند آینده سهم نیست. در حقیقت، بررسی رابطه میان ورود و خروج پول هوشمند و حجم معاملات سهم را نمی‌توان به سادگی تشخیص داد. زمانی که در حجم معاملات افزایش ناگهانی مشاهده می‌شود، نتیجه تحلیل آن به معنای خروج نقدینگی و یا به معنای ورود آن است. پس، چطور باید با تغییر این شاخص ورود یا خروج پول هوشمند را تشخیص داد؟ به این منظور، ابتدا باید بررسی کرد که این میزان افزایش حجم در جهت قوت بخشیدن به خرید سهام بوده است یا به فروش آن. پس از بررسی این موضوع تعداد خریدار و فروشنده پا به میان می‌گذارد.
چنانچه حجم معاملات یک سهم بالا و تعداد خریداران کم باشد، احتمالا این سهم ورود پول هوشمند را تجربه کرده است. البته ناگفته نماند که زمان ورود پول هوشمند، قیمت روز سهم باید مثبت باشد. اما اگر حجم معاملات زیاد و تعداد فروشندگان کم باشد، احتمالا با خروج پول هوشمند مواجه هستیم. قیمت روز سهم در این حالت باید در بازه منفی قرار داشته باشد.
برای تشخیص ورود و خروج پول هوشمند با بررسی حجم معاملات، نیاز به بررسی تمام بازار نخواهید داشت. با فیلترنویسی می‌توانید سهم‌ها را غربال کنید و نقش مولفه‌های مورد نظر را در نتایج به دست آمده بررسی کنید. برای مثال؛ با فیلتر حجم معاملات به راحتی می‌توانید مولفه حجم معاملات را در سهم‌ها بررسی کنید و آن سهم‌هایی را که افزایش حجم داشته‌اند، از فیلتر تحویل بگیرید. با استفاده از ابزارهای امروزی طی زمان کمتر می‌توانید فرصت‌های معاملاتی مطلوب برای سرمایه‌گذاری را پیدا کنید.
سخن پایانی
حجم معاملات سهم در بورس فاکتور بسیار مهمی است که می‌توان با تحلیل و بررسی آن به نتایج مهمی دست یافت. حجم معاملات سهم در تشخیص حرکت یا جنبش سهم‌ها و روند حرکت بازار به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند. این شاخص می‌تواند نشانه خوبی برای تشخیص احتمال سودآوری سرمایه‌گذاری در بازار یا در سهمی خاص برای سرمایه‌گذاران باشد. به این ترتیب، سرمایه‌گذار می‌تواند تصمیم بگیرد تا سهام خود را به فروش رسانده و یا آن را نگه دارد. در حقیقت، حجم معاملات در دسته ابزارهای مهم و کاربردی برای مطالعه و بررسی روند بازار قرار می‌گیرد.
با این حال که، استفاده از حجم معاملات سهم در بازار بورس در تصمیم‌گیری بسیار تاثیرگذار است، اما نباید در کنار مشاهده و بررسی آن به دیگر مولفه‌ها مثل قیمت و تاثیرات آن بی توجه باشیم.
سوالات متداول
آیا حجم معاملات بر نقدشوندگی سهام تاثیرگذار است؟
بله. حجم معاملات و نقدشوندگی دو مفهوم مرتبط با یکدیگر محسوب می‌شوند.
برای استفاده از اطلاعات مربوط به حجم معاملات سهم باید اطلاعات قدیمی را بررسی کنیم؟
در این زمینه اطلاعات جدیدتر مفیدتر خواهد بود. بررسی اطلاعات بسیار قدیمی نتیجه تحلیل را دچار خطا می‌کند.
کارگزاری هوشمند رابین
کارگزاری فارابی
این مقاله به کوشش زهرا هادی زاده و دیگر اعضای تیم نظارت تولید شده است. تک‌تک ما امیدواریم که با تلاش خود، تاثیری هر چند کوچک در بهبود کیفیت وب فارسی داشته باشیم.
دیدگاه شما