بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار

ورود و خروج نقدینگی بازار سرمایه به ثبات رسیده است

سرویس مجله - کارشناس بازار سرمایه گفت: در حال حاضر جریان ورود و خروج پول به بازار سرمایه به یک روند با ثبات رسیده است و طی هفته نوساناتی وجود دارد، اما در مقایسه با اوج شاخص در ابتدای سال گذشته در حال حاضر شاهد ورود پول قدرتمندی به بازار نیستیم.

به گزارش سرویس مجله برخط نیوز به نقل از همشهری - باشگاه خبرنگاران جوان، الهه ظفری افزود: تصمیمات سرمایه گذاری بر اساس فاکتورهایی تعیین می شود که مرتب در حال تغییر است.

وی در پاسخ به این پرسش که، چه زمانی برای ورود به بازار سرمایه مناسب است؟، اظهار کرد: در حقیقت نمی توان زمان مشخصی را برای ورود به بازار سرمایه مشخص کرد، بازار سرمایه از صنایع گوناگونی تشکیل شده که هر کدام ساز و کار مختص به خود را دارند و براساس فاکتورهای مشخصی واکنش نشان می دهند.

ظفری بیان کرد: برای مثال، ممکن است تورم برای صنعت خاصی موجب افزایش سودآوری شود، ولی بر روی صنعتی دیگری اثرگذار نباشد. برهمین اساس لازم است شاخص های بنیادی موثر در هر صنعت بررسی شود و بر اساس این شاخص ها تصمیم گیری صورت گیرد.

وی افزود: شاخص های کلان اقتصادی مانند، نرخ بهره ثابت، نقدینگی و تغییرات نرخ دلار نیز به صورت کلی بر تمام بسترهای اقتصادی تاثیر گذار هستند. در حال حاضر اکثر سهام شرکت های کالا محور به دلیل وضعیت مناسب در شاخص های بنیادی وضعیت خوبی برای ورود دارند.

ظفری در خصوص علت فروش سهام توسط حقوقی ها با وجود ارزندگی سهام، اظهار کرد: فعالان حقوقی بازار سرمایه، شغل و حرفه خود را معامله و سرمایه گذاری در بورس انتخاب کرده اند؛ حال آنکه حقوقی ها در بعضی از سهام فروشنده هستند، اما اقدام به خرید سهام دیگری می کنند.

وی بیان کرد: تصمیم های سرمایه گذاری بر اساس فاکتورهایی تعیین می شود که مرتب در حال تغییر هستند، برهمین اساس ممکن است، درحال حاضر بر اساس یک سری فاکتورها سهام خود را خرید یا نگهداری کنند، اما در بازه زمانی کوتاه مدت با تغییر این فاکتورها تصمیم به خروج از بازار سرمایه می گیرند.

کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که، چرا تاثیر گذاری برگزاری مجامع به صورت الکترونیکی کم است؟، گفت: جذابیت مجامع در سال های بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار گذشته اکثرا به دلیل ایجاد، ارتباط بین افراد با مدیران شرکت ها و بخش پرسش و پاسخ مجامع بوده است. اکثر افراد در مجامع سئوالاتی را که طی تحلیل یک شرکت با آن رو به رو بودند، در جلسات مجامع مطرح می کردند تا براساس اطلاعات دقیق تری تصمیم گیری کنند.

ظفری در پاسخ به این پرسش که، آیا بازار سرمایه افت بیشتری را تجربه خواهد کرد؟، اظهار کرد: در حال حاضر با توجه به فاکتورهای بنیادی، شاخص بیشتر از حدی که در آن قرار دارد کاهش نمی یابد، چرا که، قیمت جهانی محصولات در سطوح قابل قبولی قرار دارد و چشم اندازهای اقتصادی نیز از ادامه دار بودن وضعیت موجود در قیمت های جهانی پشتیبانی می کند.

کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: بحث نرخ دلار نیز به عنوان فاکتور مهم بعدی در سطح ۲۰ تا ۲۲ هزار تومان تثبیت شده است و با تجربه ریزش قیمت ها طی شش ماه گذشته، کاهش بیشتر قیمت سهام دور از انتظار است.

وی افزود: بحث تغییرات سیاسی به واسطه عوض شدن دولت، یکی از ابهامات موجود است که ترس از اتخاذ سیاست های محدود کننده توسط دولتمردان وجود دارد. بر اساس تجربه شکست پی در پی این سیاست ها، در صورت اتخاذ این گونه تصمیمات، اجرایی شدن آن ها طولانی مدت نخواهد بود.

ظفری گفت: وجود چشم بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار انداز کنترل دستوری شاخص های اقتصادی می تواند باعث کاهش اقبال نسبت به بازار سرمایه شود، اما براساس تجربه، هرچه این فشار بیشتر صورت گیرد در مرحله بعدی شتاب رشدی بالاتر خواهد بود.

کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: در مجموع به دلیل کسری بودجه قابل توجهی که امسال با آن روبه رو هستیم و شرایط حال حاضر بازار سرمایه، افت بیشتر شاخص کل دور از انتظار است. بحث رفع تحریم ها چشم انداز دیگر اقتصاد کشور است که آن هم در بلندمدت قطعا به نفع تولید خواهد بود.

گزارش ۲۲ آذر و پیش بینی بازار فردا؛ سقوطی دیگر؟!

شاخص کل بورس، امروز با کاهشی حدود ۲ درصدی به رقم ۱ میلیون و ۲۹۵ هزار واحدی رسید. شاخص هم وزن نیز همین شرایط را تجربه کرد و در رقم ۳۴۹ هزار واحد بود.

تاثیر در شاخص

برکت و کالا بیشترین تاثیر مثبت؛ فولاد و کگل بیشترین تاثیر منفی بر شاخص را اِعمال کردند.

ارزش معاملات خرد

در محدوده ۳۱۰۰ میلیارد تومان قرار گرفت.

بیشترین ارزش معاملات خرد

را فولاد و پالایش داشتند.

بیشترین سهام پر تراکنش

را فولاد و شستا داشتند.

روند ورود و خروج نقدینگی حقیقی ها

حدود ۵۷۰ میلیارد تومان منفی بود.

نرخ ارز و سکه

به ترتیب در محدوده ۲۹.۶۷۰ تومان و ۱۲.۹۸۵.۰۰۰ تومان قرار گرفتند.

تعداد نمادهای مثبت و منفی

در پایان معاملات امروز ۴۴ نماد مثبت بودند. از این تعداد ۱۷ نماد با صف خرید به کار خود پایان دادند. در مقابل ۵۷۳ نماد منفی بودند و از این تعداد نیز ۳۲۱ نماد با صف فروش به کار خود پایان دادند.

نمادهای با بیشترین صف خرید و صف فروش

تپکو و غناب بیشترین صف خرید و خودرو و دپارسح بیشترین صف فروش را داشتند.

ارزش صفوف خرید در برابر ارزش صفوف فروش

امروز ۷۸ میلیارد تومان صف خرید و ۷۹۹ میلیارد تومان صف فروش در پایان معاملات در بازار دیده می شد.

نمادها با بیشترین ورود (خروج نقدینگی) حقیقی ها

سغدیر و شاملا بیشترین ورود نقدینگی حقیقی و بپاس و شستا بیشترین خروج نقدینگی حقیقی ها را به خود اختصاص دادند.

میانگین سرانه خرید و فروش هر کد حقیقی

۱۱.۹ میلیون تومان خرید در برابر ۲۰.۶ میلیون تومان فروش بوده است.

صنایع با بیشترین ورود (خروج) نقدینگی حقیقی ها

سیمان و اطلاعات و ارتباطات بیشترین ورود نقدینگی حقیقی و شیمیایی و فلزی بیشترین خروج نقدینگی حقیقی را به خود اختصاص دادند.

شرایط بازار امروز

بازار امروز شرایط بدتری نسبت به روز قبل را تجربه نمود و با افت محسوس شاخص ها و قیمتها همراه شد. تعداد و ارزش صفوف فروش رشد محسوسی داشت و هیچ صنعتی از گزند منفی ها در امان نبود و تنها تحرکاتی بسیار محدود در تک نمادهایی نظیر شاملا و برکت دیده می شد. امروز شیب خروج نقدینگی حقیقی ها باز هم اندکی افزایش داشت اما در کنار این اتفاق شاهد افزایش اندکی در ارزش معاملات بودیم. عدد شاخص کل در عدد ۱.۲۹۵ میلیون قرار گرفت که آخرین بار ۶ ماه پیش در این محدوده بود. تراز سرانه معاملات حقیقی ها منفی ۸۲ میلیون ریال بود که در ۱ و نیم ماه اخیر بی سابقه بود.

شرایط بازار ارز

کاهش نرخ ارز آزاد بیش از هر چیز تحت تاثیر سناریوهای برجامی در حال رقم خوردن است. اما این کاهش ها آنچنان شارپی نیست و فعالان بازار ارز معتقدند که با توجه اینکه هنوز اخبار قابل استنادی از توافق مخابره نشده است احتمالاً افزایش تزریق در بازار آزاد دلیل این اتفاق باشد. این تزریق ممکن است از چند زاویه قابل بررسی باشد. اول اینکه ممکن است بانک مرکزی به صورت سنتی ارز به بازار تزریق کرده باشد اما این سناریو از احتمال کمتری برخوردار است. دوم اینکه به نظر می رسد همان سناریویی که مدتها پیش کارشناسان به آن اذعان داشتند عامل کاهش نرخ ارز باشد. این سناریو چیزی جز نزدیکی ارز نیمایی به نرخ ارز آزاد نیست. قطعاً این اتفاق تمایل و انگیزه صادرکنندگان را برای عرضه ارز افزایش می دهد. نهایتاً اینکه رشد نرخ ارز، سبب تحریک فروش ارزهای خانگی و شناسایی سود توسط سرمایه گذاران در این مرحله باشد. به هر حال دلیل کاهش نرخ ارز هر چه باشد به نظر می رسد محدوده حمایتی ۲۹۰۰۰ تا ۲۹۵۰۰ تومان پیش روی نرخ ارز است. تحلیلگران معتقدند در چند روز آینده می توان در مورد روند میان مدتی دلار تصمیم بهتری گرفت. افت چند روز اخیر قابل بررسی است چرا که روزهاست افتی ۱۰۰۰ تومانی در مدتی کوتاه در نرخ ارز تجربه نشده بود.

تحلیل تکنیکال دلار؛ نمودار از همفکران

آغاز فرآیند آزادسازی دلار نیمایی؛ شرکتهای بزرگ صادراتی به آرامی در حال کاهش فاصله نرخ حواله و اسکناس بوده و طی ۲ ماه آتی این اختلاف به تنها ۵% خواهد رسید؛ جدول از کامودیتی

پیش بینی بازار فردا

شرایط منفی امروز به شکلی رقم خورد که گویی تازه ابتدای ریزش است. انتظار می رفت امروز حمایتهای بیشتری از بازار صورت بگیرد که متاسفانه رخ نداد. امروز حقوقی ها نیز همگام با حقیقی ها فروشنده بودند. بخش بزرگی از این رفتار ناشی از فشار ابطال صندوق ها می تواند باشد. فارغ از نیاز به نقدینگی جهت ایفای تعهدات صندوقها، به هر حال تحمل فشارها از جانب حقیقی ها و حقوقی ها هم حدی دارد. حال وقتی نقد شونده ترین دارائی یعنی سهام، پیش روی سرمایه گذار قرار دارد؛ هیجانات بازار و رفتار دومینوار و القایی صف فروش، سبب تحریک و سرایت این شرایط به بدنه بازار می شود. درست است که بودجه پیشنهادی ۱۴۰۱ اخبار منفی زیادی داشت اما اخبار مثبت نیز کم نداشت. بازار بی توجه به این اتفاقات مثبت فقط منفی ها را برجسته می کند. با توجه به افزایش نرخ ارز محاسباتیِ بودجه، افزایش نرخ تسعیر بانکها کم اتفاقی برای بانکها نیست. حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی یا تغییر مبنای محاسبه نرخ فروش صنایع صادراتی از مبنای ارز نیما به ارز آزاد همه اینها شرایطی را برای بازار رقم می زند که می تواند در میان مدت به نفع بازار باشد. از طرفی این بودجه پیشنهادی است و هنوز نهایی نشده است. قطعاً لابی ها به کار گرفته خواهد شد و مثلاً ممکن است نرخ گاز سوخت فولادی ها از ۱۰۰% به ۵۰% نرخ خوراک پتروشیمی ها برسد. مگر سال قبل ۵۰% نرخ خوراک لحاظ نشده بود که با همین لابی ها به ۳۰% رسید! نباید این بودجه را نهایی در نظر گرفت. دولت به این بازار نیاز دارد. قطعاً بودجه پیشنهادی تعدیل خواهد شد. اینک اعتراضات نسبت به شرایط بازار به بالاترین حد خود رسیده است. این اعتراضات قطعاً به گوش مسئولین خواهد رسید. اینک بورسی که آینه تمام نمای اقتصاد است در حال شکستن حمایتها و سقوط آزاد است. قطعاً اینها دیده می شود. سرمایه گذار حق دارد بی اعتماد شود. وقتی خودروساز دو بار افزایش نرخ را رسماً اعلام می کند اما سیاستگذار تحت فشار لغو افزایشِ قیمتها قرار می گیرد؛ نمی توان انتظار تاثیر منفی این اتفاقات بر بازار را نداشت. بازار نیز نسبت به اتفاقات مثبت بی تفاوت خواهد شد. در این بین برخی نظریاتی همچون بستن بازار یا اِعمال دامنه نوسان برای شاخص را مطرح می کنند. فارغ از درست یا غلط بودن این پیشنهادات، واضح است که شاخص کل به هیج وجه نمایانگر شرایط پرتفوی افراد نیست و پرتفوی سهامداران در ریزش ها افت بیشتری را نشان می دهد. این نوع محدودیتها در گذشته نیز تجریه شده است و اِعمال دامنه نوسان نامتقاران یکی از همین تجربه های تلخ است. بهتر است بجای اینگونه اقدامات و حتی اقداماتی نظیر تزریق پول از همین الان لابی ها دست به کار شده و بندهای ابهام برانگیز بودجه را برطرف یا تعدیل کنند. اینک صنایع ما تنها ۳۰% گاز کشور را مصرف می کنند اما باید جور کسری بودجه را بکشند. صنایعی که بیش از ۴۰ میلیارد ارز صادراتی به کشور وارد کرده اند و کشور را از تنگناهای تحریمی نجات داده اند. چه بسا اگر همین صادرات نصفه و نیمه نیز نبود الان نرخ دلار آزاد این قیمتها نبود و رسماً شرایط ونزوئلایی را تجربه می کردیم. همین بافرهای صادراتی از پتروشیمی ها گرفته تا معدنی ها و فلزی ها و حتی پالایشگاه ها نقش بزرگی در توسعه اقتصادی، رشد اقتصادی و اشتغال کشور دارند. اینها را گفتیم تا بگوییم که فروش بدون تحلیل سهام تنها به دلیلی که قرار است یک اتفاقی که هنوز رخ نداده است رخ بدهد می تواند لطمات جبران ناپذیری به روح و روان ما وارد کند. بهتر است اگر تا بحال سهم نفروخته ایم اندکی تحمل کنیم و لااقل اگر قصد فروش داریم خشک و تر را با هم نسوزانیم. به هر حال اگر فردا شاهد حمایت از بازار نباشیم بازار پتانسیل کاهش تا محدوده ۱۲۸۰۰۰۰ واحد را نیز دارد و این اصلاح می تواند تا ۱۱۰۰۰۰۰ نیز ادامه پیدا کند.

شاخص کل؛ نمودار از Trendline

سهم هزینه انرژی در بهای تمام شده تولید شرکت‌های صنعت پتروشیمی؛ جدول از vistaamc

برآورد هزینه گاز طبیعی واحدهای فولادی احیاء مستقیم؛ جدول از کامودیتی

#خبر: خروج نقدینگی از بورس به زیان اقتصاد ملی است

علی سعدوندی درباره خطرات مهاجرت نقدینگی از بازار سرمایه به سایر بازارهای موازی اظهار داشت: واقعیت این است که اگر سال گذشته دچار مشکلات تورمی شدیدتر نشدیم به این علت بود که حجمی از نقدینگی به سمت بازار سرمایه هدایت شد. وقتی بازده انتظاری یکی از بازارها بالاتر از سایر بازارها باشد طبیعی است که نقدینگی به سمت آن بازار حرکت می‌کند اما اگر بازاری بازده انتظاری بالاتری نداشت به طور سنتی در ایران سرمایه داران به سمت بازار ارز و طلا حرکت می‌کنند.

به نقل از ایلنا، وی افزود: از آنجایی که ارز به عنوان لنگر اسمی تورم در اقتصاد ایران شناخته شده است و در صورت ورود نقدینگی به این بازار، اقتصاد وارد چرخه تورمی می‌شود،. بارها این موضوع تکرار شده است اما امسال اتفاق خوبی که در اقتصاد رخ داد این بود که نقدینگی به سمت بورس هدایت شد. با وجود این متاسفانه سهام‌های کوچک و سهام‌هایی که از نظر بنیادی قوی نبودند، رشدهای نجومی داشتند که این تهدید بزرگی برای بازار و اقتصاد کلان محسوب می‌شود.

این استاد اقتصاد تاکید کرد: لازم است که مسئولان به ثبات بازار سرمایه توجه داشته باشند و اقداماتی انجام دهند که مهاجرت نقدینگی از سهم‌های کوچک و بی‌بنیاد به سمت سهم‌های بزرگ و بنیاددار هدایت شود. در غیر این صورت باز هم شاهد بروز چرخه تورمی از طریق بازار ارز خواهیم بود.

وی با اشاره به دلائل بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار افت شاخص گفت: بخشی از سهام‌های بورسی در ایران سهام‌های وابسته به قیمت نفت هستند به عنوان مثال سهام‌های پتروشیمی و پالایشگاهی به طور مستقیم از نرخ نفت تاثیر می‌پذیرند و در شرایطی که قیمت نفت کاهش‌ می‌یابد، تشویش و اضطرابی در بازار ایجاد می‌شود و حتی بدون دلیل قیمت این سهام کاهش پیدا می‌کند.

سعدوندی ادامه داد: توصیه‌ای که به سهام‌داران این شرکت‌ها می‌شود این است که وقتی این سهام‌ زیر ارزش ذاتی خود قرار دارند فروش به نفع صاحبان این سهام نیست. کاهش قیمت کامودیتی‌ها (کالاهای پایه) محدود بوده‌ برخلاف بحران سال ۲۰۰۸ که پیش از آغار بحران قیمت کامودیتی‌ها افزایش شدیدی پیدا کرده بود.

وی با تاکید بر اینکه باید توجه داشت که در تمام دنیا بورس ریزش داشته ‌است و در ایران هم به همین دلایل بازار سرمایه مقداری منفی شد.

سعدوندی با بیان اینکه موضوع کرونا در تمام دنیا و در ایران یک بدبینی نسبت به آینده اقتصاد ایجاد کرده‌است، گفت: معتقدم این بحران تا انتهای دو هفته تعطیلات نوروزی به پایان رسد و بازار به تدریج به سمت مثبت شدن حرکت کند.

نقدینگی در سال ۱۴۰۱ به سمت کدام بازار می‌رود؟

نایب رییس هیات مدیره شرکت بورس تهران ضمن بررسی نوسانات ایجاد شده در معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ گفت: بازار سهام نیز تا حدودی خود را برای سناریو توافق آماده کرده است و با احیای برجام، ورود نقدینگی به این بازار پیش بینی می‌شود.

به گزارش «کالاخبر» به نقل از ایرنا، معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ روزهای پر فراز و نشیبی را پشت سر گذاشت و سبب شک و تردید سهامداران برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام یا دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری شد.

ایجاد چنین روندی در بازار بارها مورد بحث و ارزیابی کارشناسان حاضر در بازار قرار گرفت و هر بار فعالان حاضر در بازار عوامل مختلفی را زمینه ساز ایجاد نوسانات شدید معاملات بورس در سالی که گذشت، اعلام کردند.

برخی چنین اعتقادی داشتند که بازار سهام تحت تاثیر حمایت‌های اشتباه دولت دوازدهم به رشدی غیرواقعی دست پیدا کرد و بعد از آن به دلیل افزایش کاذب قیمت سهام شرکت‌ها و ایجاد فاصله در ارزش بنیادی آنها لازم بود تا بازار هر چه زودتر وارد مدار نزولی شود و شاخص بورس از حباب ایجاد شده خود خارج شود.

کارشناسان در کنار ارزیابی‌های خود همیشه اصلی‌ترین عامل تاثیرگذار در نوسان معاملات بورس را نبود نقدینگی و ترس سهامداران از سرمایه گذاری در این بازار عنوان می‌کردند و معتقد بودند که که با توجه به حمایت همه جانبه دولت سیزدهم از بازار سرمایه و سهامداران حاضر در این بازار به محض ورود نقدینگی به این بازار می‌توان شاهد بازگشت رشد به شاخص بورس و بهبود معاملات این بازار باشیم.

آمارهای ارائه شده حاکی از آن است که اکنون نقدینگی‌های زیادی در صندوق‌های سرمایه گذاری قرار دارد که این پول‌ها تا زمان رفع ابهامات موجود نمی‌توانند وارد بازار شوند و در صورت رفع مسایل ایجاد شده در این بازار که به شدت روند معاملات بورس در سال ۱۴۰۰ را تحت تاثیر خود قرار داده بودند، می‌توان شاهد روزهای پررونق در معاملات بازار سهام باشیم.

اکنون با توجه به قرار گرفتن بازار سرمایه در نقطه ارزندگی برای سرمایه‌گذاری، اکثر سهامداران به دنبال شفاف‌سازی‌های لازم در راستای چندوچون نوسانات ایجاد شده در معاملات بازار سهام طی سال ۱۴۰۰ هستند، در این زمینه «جواد عشقی نژاد»بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار ، نایب رییس هیات مدیره شرکت بورس تهران به بررسی دقیق روند معاملات بورس در سالی که گذشت و نیز عوامل تاثیرگذار در بازار سهام پرداخته است که در ادامه آن را می‌خوانید.

از نظر شما چه عواملی زمینه‌ساز ایجاد نوسانات در بازار سهام سال ۱۴۰۰ بوده است؟

علت نوسانات بازار در سال ۱۴۰۰ ناشی از چند عامل بوده است و نمی‌توان این اتفاق را فقط تحت تاثیر از یک دلیل دانست.

در ابتدا رشد بیش از اندازه و سریع بازار سرمایه در سال ۹۹، آماده نبودن زیرساخت‌های فنی بازار و افزایش بی رویه قیمت سهام منجر شد تا بازار در سال ۱۴۰۰ با اصلاح قیمتی و تخلیه حباب همراه شود و قیمت سهام شرکت‌ها به پارامترهای بنیادی خود نزدیک تر شوند.

همچنین افزایش نرخ بهره به عنوان سیاست انقباظی پولی، اجرای ناقص آن و افزایش هزینه‌های دولت در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ باعثد شد تا دولت سیزدهم با کسری بودجه همراه شود، همین موضوع سبب شد تا دولت مجبور به فروش اوراق شود و با رشد فروش اوراق، نرخ بهره افزایش پیدا کرد؛ بنابراین افزایش نرخ بهره باعث کاهش جذابیت بازار سهام و ایجاد زمینه در رکود معاملات بازار سهام شد.

در ادامه ریسک‌های ناشی از قانون بودجه در فصل پائیز اعم از افزایش نرخ بهره مالکانه معادن، افزایش نرخ خوراک و سوخت و . منجر شد بازار تا زمان تصویب بودجه کمی محتاطانه رفتار کند.

خروج افراد حقیقی از بازار از دیگر عواملی است که در روند معاملات بورس تاثیرگذار بود. افراد حقیقی زیادی که در سال ۹۹ وارد بازار شدند، قادر به کسب سود معقول از بازار نبودند و در بسیاری از موارد با زیان همراه شدند، بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار این موضوع سبب شد تا افراد به دنبال خروج سرمایه خود از بازار باشند و همین امر به مراتب منجر به افزایش فشار فروش و ایجاد آسیب به اعتماد سرمایه‌گذاران شد.

از نظر شما سال ۱۴۰۱ سال سرمایه گذاری در کدام یک از بازارهای سرمایه گذاری خواهد بود؟

پاسخ به این سوال نیاز به تحلیل اقتصاد سیاسی و روابط بین الملل است.

در صورت موفقیت در مذاکرات و احیای برجام، شرایط تا حدودی شبیه سال‌های ۹۳ تا ۹۶ می‌شود و ضمن کاهش انتظارات تورمی، بازارهای مالی وارد رکود خواهند شد.

از طرفی اکنون برخی بازارها تا حدودی آماده استقبال از توافق شده‌اند (همانند دلار که از ۳۱ هزار تومان تا کمتر از ۲۶ هزار تومان کاهش یافت) و بعضی بازارها اعم از بازار خودرو و مسکن خیلی وزن توافق را در معاملات خود لحاظ نکردند و به احتمال زیاد در صورت توافق با اصلاح قیمتی یا اصلاح زمانی همراه خواهند شد.

از طرفی بازار سهام نیز تا حدودی خود را برای سناریو توافق آماده کرده است و با احیای برجام تا حدودی شاهد ورود نقدینگی به این بازار هستیم.

همچنین باید این موضوع را مورد توجه قرار داد که بازار سپرده بازاری کم ریسک است و در صورت توافق این احتمال وجود دارد که بخشی از نقدینگی به سمت سپرده‌ها پیش بروند و بخش دیگر وارد بازار سرمایه شوند.

آیا از نظر شما می توان در سال ۱۴۰۱ امیدوار به تغییر مسیر بورس و ورود دوباره نقدینگی‌ها به بازار سرمایه باشیم؟

در صورت کاهش نرخ بهره، بازار سرمایه تنها بازاری است که برای سرمایه‌گذاری دارای جذابیت خواهد بود.

البته این موضوع نباید فراموش شود که مردم به دلیل اتفاقات سال ۹۹ و نیز اقدامات اشتباه دولت دوازدهم نسبت به بازار بی اعتماد شده‌اند و همین موضوع فرآیند جذب نقدینگی را کند می‌کند.

دولت سیزدهم در این بازار اقدامات مهمی مانند حذف قیمت گذاری دستوری در کالاهایی مانند سیمان و فولاد و تسریع در واگذاری سهام سرخابی ها انجام داد، نظر شما نسبت به این اقدامات دولت سیزدهم چیست؟

حذف قیمت‌گذاری دستوری یکی از خواسته‌های فعالین اقتصادی و فعالین بازار سرمایه است و جزو اقدامات مهمی بود که دولت فعلی آن را به مرحله اجرا رساند اما انجام این کار به تنهایی منجر به حمایت از بازار نمی‌شود و عدم وجود قیمت گذاری دستوری می‌تواند به عنوان حق حداقلی هر شرکتی تلقی شود که دولت‌های قبل همیشه نسبت به این موضوع بی توجه بودند.

هم‌چنین اکنون صنایع لاستیکی به دلیل عدم دریافت مجوز افزایش قیمت، در شرایط نامناسبی قرار دارند و سودسازی شرکت‌ها شدیدا تحت تاثیر قرار گرفته است.

از دیگر اقدامات مهم دولت سیزدهم، واگذاری سهام دو تیم دولتی است که باید دید قصد دولت از واگذاری سهام چیست؟! اگر دولت به دنبال این است تا مدیریت را به بخش خصوصی واگذار کند می‌توان امیدوار به بهبود شرایط دو تیم سرخابی بود اما در صورتی‌که دولت هم‌چنان تمایل نداشته باشد مدیریت دو تیم را واگذار کند، بعید است اتفاق خاصی رخ بدهد.

برخی معتقدند که دولت سیزدهم عامل اصلی ریزش بازار بود، این در حالیست که بورس از مرداد ماه ٩٩ و در دولت دوازدهم آغاز به ریزش کرد، آیا از نظر شما دولت «آیت الله رییسی» نقشی در ریزش بازار داشته است یا خیر؟

در مورد این موضوع باید چند مساله را از یکدیگر تفکیک و مورد ارزیابی قرار داد.

در ابتدا جوسازی‌هایی در سال ۹۹ و توسط دولت دوازهم صورت گرفت که با مدیریت نادرست خود نتوانستند به پویایی بازار سرمایه کمک کنند، در حالی که در صورت مدیریت صحیح، جریان پولی می‌توانست کمک کننده به شرکت‌ها برای تامین مالی باشد و مردم از بورس تجربه خوبی را کسب کنند.

در دولت سیزدهم نیز با وجود تمایل بر حمایت بازار اما با اخذ تصمیماتی مانند افزایش نرخ گاز صنایع، افزایش نرخ مالکانه معادن، برداشتن معافیت مالیاتی شرکت‌های بورسی ترسی را در بازار ایجاد کرد که مجموع آن منجر به ادامه کاهش اعتماد مردم به بورس شد.

از نظر شما آغاز ریزش بازار در دولت دوازدهم ناشی از چه عواملی بود؟

در سال گذشته، رخ دادن ناهماهنگی‌هایی میان تیم اقتصادی دولت وقت در خصوص صندوق پالایش یکم و نیز افزایش قیمت شدید سهام در سال ۹۹ منجر به ریزش بازار شد.

دعوت گسترده مردم توسط دولت دوازدهم، آماده نبودن زیرساخت‌ها و حتی دستورالعمل‌ها منجر به ورود زیاد پول به بورس و افزایش ناگهانی قیمت سهام شد و پس از مدتی، قیمت سهام از ارزش ذاتی خود فاصله گرفتند و همین امر زمینه ساز ریزش شاخص بورس در بازار بود.

توصیه شما به سرمایه گذاران برای سرمایه گذاری در بورس برای جلوگیری از ضرر و زیان‌های احتمالی چیست؟

سرمایه گذاران در صورت تمایل به سرمایه‌گذاری در بورس، باید به طور حتم به صورت غیر مستقیم وارد این بازار شوند.

همچنین بهتر است با خرید صندوق‌های سهامی یا از طریق شرکت‌های سبدگردانی اقدام به سرمایه گذاری در بازار سهام کنند.

برای افراد ریسک‌گریز، سرمایه گذاری در صندوق‌های با درآمد ثابت پیشنهاد می‌شود که مشابه بانک است و سود تضمین شده حدود ۱۸ تا ۲۲ را به سرمایه‌گذاران پرداخت می‌کنند.

عقبگرد بورس همچنان ادامه دارد

تهران (پانا)‌ - روز گذشته غلبه عرضه بر تقاضا در بورس آن‌چنان شدید شد که شاخص کل بورس تنها در عرض یک روز معاملاتی به میزان ۱۹هزار واحد ریزش کرد و از لحاظ درصدی عقبگردی ۴۷/ ۱ واحدی را به نمایش گذاشت.

به گزارش دنیای اقتصاد، در حال حاضر بررسی‌ها حکایت از آن دارد که با عقب‌نشینی از سنگر ۳/ ۱میلیون واحدی در روز یکشنبه و تثبیت نماگر اصلی بازار زیر این سطح در روز دوشنبه، راه برای افت بیشتر دماسنج بورسی هموار شده است. همچنین با ارزیابی متغیرهای اثرگذار بر بورس می‌توان به این نتیجه رسید که در وضعیت رکودی بازارهای جهانی و چشم‌انداز رکودی‌تر اقتصادهای مطرح دنیا که آمارهای کلان ثبت‌شده از آنها حکایت از این مساله دارد، احتمالا نمی‌توان چندان به آینده دل‌خوش کرد. سیاست‌های ضدکرونایی اژدهای زرد نیز قطعه دیگری است که این پازل را کامل می‌کند. چنین عواملی آن هم برای بورس کامودیتی‌محور ایران در میان‌مدت سیگنال مثبتی نخواهد بود؛ اگرچه به‌واسطه سقوط دو روز اخیر، احتمال تقویت محدود تقاضا در روزهای پیش‌رو نیز منتفی نیست.

بورس اوراق‌بهادار تهران در حالی حمایت معتبر یک‌میلیون و ۳۰۰‌هزارواحدی را از دست داد که در جریان معاملات سومین روز از هفته نماگر اصلی تالار شیشه‌ای با کاهش بیش از ۱۹‌هزار واحدی در سطح یک‌میلیون و ۲۷۷‌هزار واحد تثبیت شد؛ این در حالی است که تا پیش از این بسیاری از کارشناسان معتقد بودند با توجه به گزارش عملکرد ۶‌ماهه شرکت‌ها احتمالا حمایت و کف‌سازی معتبری در محدوده یک‌میلیون و ۳۰۰‌هزار واحد صورت بگیرد، اما بازار سهام برخلاف آنچه که انتظار می‌رفت بر مدار نزولی باقی‌ماند بررسی ورود و خروج نقدینگی در بازار و با از‌دست‌دادن سطح یک‌میلیون و ۳۰۰‌هزار واحدی این احتمال را بیش از پیش تقویت کرد که احتمالا نماگر اصلی بورس تهران تا سطح یک‌میلیون و ۲۷۰‌هزار واحد یا احتمالا در سناریویی بدبینانه‌‌‌‌‌‌تر تا محدوده پایین‌تری افت کند.

سقوط آزاد شاخص‌کل

در جریان معاملات روز دوشنبه نماگر اصلی بازار با کاهش ۴۷/ ۱‌درصدی معادل ۱۹‌هزار و ۶۴ واحد کاهش داشت و در سطح یک‌میلیون و ۲۷۷‌هزار واحد قرار گرفت. نماگر هم‌وزن بازار نیز همگام با شاخص‌کل با افت ۱۸/ ۱‌درصدی در سطح ۳۷۷‌هزار واحد قرار گرفت. نبود جریان نقدینگی کافی در بازار سهام در کنار خروج ادامه‌دار سرمایه از بازار، بورس تهران را در مسیر بی‌تفاوتی قرار داده که نسبت به هیچ خبر و گزارشی که به بازار مخابره می‌شود، واکنشی نشان نمی‌دهد. در چنین شرایطی که فضای معاملاتی بازار سهام به‌طور کلی مناسب نیست، ناشران نیز به انتشار اطلاعات به‌موقع به سهامداران پایبند نیستند و این موضوع باعث‌شده تا علاوه‌بر افزایش ریسک معاملات در بازار یادشده، فعالان بازار سرمایه نیز نسبت به گزارش‌ها و اخباری که بازار را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند، بی‌تفاوت باشند، به‌طوری‌که در معاملات روز گذشته نیز مجموع ارزش معاملات خرد سهام در سطحی پایین‌تر از دو‌هزار ‌میلیارد‌تومان باقی‌ماند و با افزایش ۶/ ۱۱‌درصدی در مقایسه با روز گذشته رقم ‌هزار و ۵۵۸‌میلیارد‌تومان را به‌ثبت رساند. ضمن اینکه در ادامه روند خروج نقدینگی از بازار حدود ۱۹۵‌میلیارد‌تومان از سرمایه سرمایه‌گذاران خرد از بورس تهران خارج شد و برای هفدهمین روز متوالی خروج نقدینگی از بازار یادشده به‌ثبت رسید؛ این در حالی است که در روز گذشته گروه «محصولات شیمیایی‌» با بیش از ۳۹‌میلیارد‌تومان خروج نقدینگی، بیشترین خروج سرمایه حقیقی درمیان صنایع را به‌نام خود به‌ثبت رساند و پس از آن صنعت «فلزات اساسی‌» با خروج پول حدود ۱۷/ ۳۵‌میلیارد‌تومانی در دومین‌مرتبه از بیشترین خروج نقدینگی درمیان صنایع موجود در بازار سهام قرار گرفت. در عین‌حال گروه «خودرو و ساخت قطعات‌» با جذب نقدینگی بیش از ۸۵۰‌میلیون ‌تومانی در صدرجدول ورود نقدینگی صنایع قرار گرفت و پس از آن گروه «انبوه‌سازی‌» بیشترین ورود پول حقیقی را به‌ثبت رساندند. به تفکیک نمادهای معاملاتی نیز طی دادوستدهای روز گذشته بازار سرمایه «شپنا‌» با خروج بیش از ۷/ ۱۵‌میلیارد ‌تومان در صدر خروج نقدینگی بورس روز گذشته قرار گرفت، پس از آن، «فولاد‌» با خروج بیش از ۳/ ۱۴‌میلیارد‌تومانی در رده دوم خروج پول حقیقی از نمادهای معامله‌شده بورس تهران قرار گرفت و در‌مرتبه بعدی جدول نیز «شتران» با خروج حدود ۱۳‌میلیارد‌تومانی بیشترین خروج سرمایه در روز دوشنبه را به‌نام خود به‌ثبت رساند؛ این در حالی است که نمادهای «شبندر‌» و «وآذر‌» به ترتیب با ورود پول حدود ۸/ ۳۹‌میلیارد‌تومان و بیش از ۲/ ۴‌میلیارد‌تومان همراه شدند.

بورس و بودجه

در حال‌حاضر بازار سرمایه در شرایطی قرار دارد که تقریبا بازار فرصت تاثیر‌پذیری از گزارش‌های ۶‌ماهه شرکت‌ها را از دست داده و گزارش‌های منتشرشده نیز به واسطه جو غالبی که بر بازار حاکم است، جز نوسان‌هایی نصفه و نیمه در مقاطعی و برخی تک‌سهم‌های محدود نتوانستند آنطور که انتظار می‌رفت شرایط نسبتا مثبتی در بازار ایجاد کنند؛ این در حالی است که بر اساس تحلیل کارشناسان بورسی صنایعی مانند سنگ‌آهن، فولاد، فلزات و برخی پتروشیمی‌‌‌‌‌‌‌ها وضعیت چندان مناسبی در ۶‌ماهه ابتدایی سال ‌نداشتند اما در مقابل برخی صنایع کوچک نظیر غذایی‌ها، کاشی‌ها، سیمان، دارو و البته برخی تک‌سهم‌ها و پالایشی‌‌‌‌‌‌‌ها وضعیت بهتری را تجربه کردند. در چنین شرایطی است که به‌نظر می‌رسد در کنار ریسک‌های متعدد سیاسی و غیر‌سیاسی که همواره بازار را تحت‌تاثیر خود قرار می‌دهد، احتمالا از این پس بازار میزبان خبرها و تحولات بودجه‌ای و همچنین گزارش عملکرد ماهانه مهر‌ماه شرکت‌ها قرار گیرد.

دو گزینه پیش‌رو

بررسی شرایط کلی بازار سهام حکایت از آن دارد که در وضعیت فعلی دو گزینه پیش‌روی بورس است که بر این اساس احتمالا دو سناریو پیش‌روی سرمایه‌گذاران این بازار خواهد بود. در سناریوی اول هرچند بر اساس تحلیل کارشناسان احتمال به‌وقوع پیوستن آن کم است، فرض می‌شود جریان نقدینگی جدیدی آرام‌آرام وارد بازار شود و قدرت خریدار در بازار نسبتا افزایش یابد، به‌طوری‌که فرض می‌شود احتمالا سهم‌های بزرگ به واسطه گزارش عملکردها، رفتار دولت درخصوص بودجه و همچنین رفتار بازار کمی درجا زده و آرام می‌شوند اما احتمالا برخی سهم‌های کوچک که هم گزارش خوبی داشته و هم احتمال افزایش اقبال بازار به آنها زیاد است، بیشتر مورد‌توجه سرمایه‌گذاران قرار خواهند گرفت.

در سناریوی بعدی که احتمالا بدبینانه‌ترین حالت ممکن است فرض بر این است که روند فرسایشی معاملات همچنان ادامه یابد و به‌دنبال این با پایداری طولانی‌مدت رکود در معاملات به تعبیر برخی تحلیلگران احتمالا مرگ مغزی بورس تهران را شاهد خواهیم بود، ضمن اینکه شرایط فعلی بازار سهام نیز بر این نگرانی می‌افزاید که بازار در عین ارزندگی در مداری خنثی باقی‌بماند. به تعبیر دیگر روند معاملات به گونه‌ای باشد که احتمالا بورس تهران نوسان‌های کوتاه‌مدت مثبت و منفی داشته باشد که برآیند آن برای بازار و سرمایه‌گذاران مطلوب نخواهد بود. ضمن اینکه به‌نظر می‌رسد در شرایط فعلی بازار سهام فارغ از ناامیدی‌‌‌‌‌‌‌هایی که ناشی از مشکلات داخلی است، آمار و اعداد منتشرشده از اقتصادهای جهانی نیز سیگنال خوبی به بازار مخابره نمی‌کنند، به‌طوری‌که نرخ افزایش دستمزد در آمریکا بعد از ۳۴‌سال ‌نسبتا آرام، اکنون از دهه ۱۹۷۰ پیشی گرفته است. بر این اساس آمار و اعداد منتشرشده خبر از تورمی فراگیر در اقتصاد جهانی می‌دهد که راه طولانی برای کنترل آن نیاز است. احتمالا در ادامه رکودی سخت گریبانگیر بازارها خواهد شد. از طرفی کاهش رشد در اقتصاد منطقه یورو در‌ ماه اکتبر عمیق‌تر دیده می‌شود و هر دو بخش خدمات و تولید همچنان شاهد تشدید رکود برای شروع سه‌ماهه چهارم هستند. ارقام ناامیدکننده داده‌های تقاضای چین نیز قیمت نفت را بیش از یک‌درصد کاهش داد. بر این اساس، با توجه به تاثیر‌پذیری بازار سرمایه ایران از متغیرهای جهانی و به ویژه وضعیت اقتصاد چین که مهم‌ترین خریدار کامودیتی ایران است، این عوامل در کنار هم خبر از ادامه روند رو به افول بورس تهران می‌دهد، بنابراین طبیعی است که تقاضایی در بازار وجود نداشته باشد و به‌دنبال نگرانی‌های موجود سرمایه‌گذاران به‌دنبال فروش سهم‌های خود و خروج از بازار سرمایه باشند. البته این احتمال منتفی نیست که در روزهای پیش رو عواملی خارج از پیش فرض های این تحلیل هر چند موقت روند بازار سهام را معکوس کنند و افزایش تقاضا منجر به تغییر کوتاه مدتی سمت و سوی شاخص کل بشود.

مسیر معاملات

نگاهی دقیق‌‌‌‌‌‌تر به روند معاملات بازار سهام در روز دوشنبه نشان می‌دهد که بورس تهران از آغاز معاملات تحت‌تاثیر ‌نماد معاملاتی «فولاد» در مدار نزولی قرار گرفت، به‌طوری‌که در ۱۵ دقیقه ابتدایی نماگر اصلی بازار با تاثیرپذیری از نمادهای «فولاد‌»، «فارس‌» و «کچاد‌» با کاهش ۲‌هزار و ۲۹۰ واحدی مواجه شد. شاخص هم‌وزن نیز در مدت زمان یادشده افتی ۲۸ واحدی را به‌ثبت رساند؛ این در حالی است که شاخص‌کل تا میانه‌‌‌‌‌‌های بازار تحت‌تاثیر معاملات نمادهای «فولاد‌»، «نوری» و «فارس» کاهش بیش از ۳هزار و ۳۹۹ واحدی را به‌ثبت رساند. افزایش عرضه‌ها در بازار در حالی ادامه یافت که شاخص‌کل نهایتا در پایان معاملات روز دوشنبه افت چشمگیر بیش از ۱۹‌هزار واحدی را به‌ثبت رساند و در کانال یک‌میلیون و ۲۷۷‌هزار واحد مورد معامله قرار گرفت؛ این در حالی است که‌نماد معاملاتی «فولاد‌» با بیش از ۳‌هزار و ۶۸۴ واحد تاثیر منفی، نقش اول افت دیروز شاخص را بر عهده داشت. در‌مرتبه دوم نیز‌نماد «کچاد‌» با‌ هزار و ۳۱۴ واحد تاثیر مثبت بر شاخص‌کل بیشترین تاثیر مثبت بر نماگر یادشده را به‌ثبت رساند. در نقطه مقابل ‌نماد «شبندر‌» با بیش از ۶۸۷ واحد بیشترین تاثیر مثبت را روی نماگر اصلی بازار سهام داشت. شاخص هم‌وزن هم همانند شاخص‌کل از ابتدای معاملات در ریلی نزولی نوسان کرد و نهایتا با افتی ۱۸/ ۱‌درصدی (معادل ۴‌هزار و ۴۵۸ واحد) به معاملات خود پایان داد.