تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن

تجار معطل دولت نباشند

همزمان با تحولات منطقه خلیج‌فارس و قطع روابط دیپلماتیک برخی کشورهای عربی با دولت قطر، این کشور برای تامین نیازهای خود دست همکاری به سوی ‌ایران و ترکیه دراز کرده است. از این رو، به نظر می‌رسد بروز بحران سیاسی در قطر، علاوه بر اینکه یک فرصت تجاری برای این دو کشور فراهم کرده، بلکه ایران و ترکیه را در یک موقعیت رقابت تجاری، روبه‌روی هم قرار داده است؛ چراکه ترک‌ها برای حضور در بازار قطر پیش‌دستی کرده و عملکردی چابک‌تر در مقایسه با ایران داشته‌اند. به‌طوری که ترکیه بلافاصله در همان روزهای اولیه شروع اختلاف کشورهای عربی با قطر، 5 هواپیما شامل محصولات مختلف غذایی به این کشور صادر کرد. البته نمای آماری مبادلات تجارت بین ایران و قطر نشان می‌دهد، در سال‌های گذشته ارزش دلاری مبادلات برون‌مرزی دو کشور بسیار پایین بوده است. اما اکنون شرایطی فراهم شده تا ایران مبادلات غیرنفتی خود را با این کشور تقویت کند به شرط اینکه از این فرصت بهره‌گیری کند. به گفته متولیان تجاری، قطر یکی از کشورهای سرمایه‌‌پذیر و عضو سازمان تجارت جهانی است، از این رو همکاری تجاری با این کشور می‌تواند تاثیر مثبتی بر روند اقتصادی ایران بگذارد. اما در این بین فعالان اقتصادی برای تجارت با قطر، با موانع و مشکلات عدیده‌یی چون «سختی صدور ویزا، اندک بودن تعداد برندهای معتبر بین‌المللی صنایع غذایی در استان‌ها، گران بودن تعرفه واردات، وجود مشکلات در صدور ضمانتنامه بانکی و مشکلات نقل و انتقال پول» روبه‌رو هستند، بر همین اساس، اقدامات و فعالیت‌های تجاری خود را منوط به ابلاغ دستور دولت کرده‌اند. در مقابل معاون سازمان توسعه تجارت در این رابطه می‌گوید که تلاش دولت برای بستر‌سازی و تسهیل تجارت به قطر است اما خصوصی‌ها نیز نباید انتظار دستور دولت باشند؛ چراکه آنها خود بازیگران تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن اصلی عرصه تجارت هستند و دولت می‌تواند نقش حمایت‌کننده را از آنها داشته باشد و زیرساخت‌ها را برای حضور آنها در بازار فراهم کند.

واکاوی صادرات به قطر

کشورهای عربی تحت رهبری عربستان سعودی در حالی روابط دیپلماتیک خود را با قطر قطع کرده‌اند که تنها راه ارتباطی زمینی قطر که با عربستان بود، مسدود شده است. از این رو در چند روز گذشته، مقامات رسمی قطر اعلام کردند برای تامین نیاز غذایی و آب کشورشان در حال مذاکره با ایران و ترکیه هستند. در این میان اما ترکیه در تلاش است تا با سبقت گرفتن از ایران، راه را برای حضور تجار خود در بازار قطر هموار کند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد، قطر یک کشور بیابانی و خشک است و شرایط طبیعی و آب‌و‌هوایی مناسب را برای کشت محصولات کشاورزی ندارد؛ بنابراین برای تامین نیاز غذایی جمعیت 2.7میلیون نفری خود به واردات روی آورده است. به‌طوری که این کشور سالانه ۴ تا ۵میلیارد دلار انواع مواد غذایی را از کشورهایی چون عربستان سعودی، مصر و امارات متحده عربی وارد می‌کرد؛ حال با وضع تحریم‌ها، قطر به دنبال محلی برای تامین نیازهای غذایی جمعیت کشورش است.

آمارها نشان می‌دهد، کل واردات قطر در سال ٢٠١٦ از کشورهای دنیا حدود ٢٥میلیارد دلار بوده که 1.2میلیارد دلار آن مواد غذایی و کشاورزی بوده است. همچنین بر اساس آمار گمرک، ارزش 50 قلم کالای صادراتی ایران به کشور قطر در سال گذشته معادل 3هزار و 223 میلیارد ریال بوده است. آمارهای گمرک نشان می‌دهد، در سال گذشته در مجموع یک میلیون و 11هزارتن کالا به ارزش 3هزار و 222 میلیارد ریال به قطر صادر شده و ارزش دلاری این کالاها معادل 103میلیون دلار بوده است.

از سوی دیگر، قطر به دلیل برخورداری از جایگاه راهبردی و ژئوپلیتیک خود در میان کشورهای عرب حاشیه خلیج‌فارس همواره تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن در جغرافیای سیاسی جهان نیز نقشی مهم و استراتژیک دارد، بخشی از ساحل غربی و مرز جنوبی این کشور به سواحل عربستان سعودی متصل است و شرق آن نیز در کنار ساحل و مرز امارات عربی متحده و سلطان‌نشین عمان قرار گرفته است. این کشور همچنین در جنوب ایران واقع شده و از کشورهای همسایه دریایی ایران به شمار می‌رود؛ با این حال تحلیل‌ها در خصوص روابط تجاری ایران و قطر حاکی از آن است که با وجود قرابت جغرافیایی، تاکنون ایران در بین تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن شرکای اصلی تجاری قطر جایگاه چندان قابل توجهی نداشته به‌طوری که تجارت ایران و قطر در سال‌های اخیر بسیار ناچیز بوده است. به‌طور کلی می‌توان گفت کشور قطر حوزه ناشناخته‌یی برای تجار ایرانی است. ناشناخته بودن تجارت ایران و قطر با وجود همسایگی این دو کشور در حالی است که در شرایط فعلی و با فرصت کوتاه‌مدت تجاری پیش آمده برای ایران، تجار منتظر چراغ سبز از سوی مقامات ایرانی چون وزارت امور خارجه و وزارت صنعت، معدن و تجارت هستند تا روابط تجاری خود را با این کشور بیشتر کنند.

فرصت طلایی برای ایران

در همین زمینه نشست «بازار قطر؛ فرصت طلایی برای ایران» با حضور جمعی از صادرکنندگان اصفهانی در اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان برگزار و در آن بر اهمیت حضور تجار ایران در بازار قطر تاکید شد. مسعود گل‌شیرازی، رییس کمیسیون تجارت اتاق اصفهان در این نشست از تشکیل کارگروه تخصصی ویژه بازار قطر زیرمجموعه کمیته توسعه صادرات این کمیسیون خبر داد و گفت که واحدهای تولید محصولات غذایی و آشامیدنی استان اصفهان می‌توانند با همکاری شرکت‌های مدیریت صادرات به‌صورت عملیاتی در بازار قطر حضور یابند و کمیسیون آماده هرگونه همکاری در این زمینه است. به گفته او، انجمن شرکت‌های مدیریت صادرات نیز با هدف توانمندسازی این شرکت‌ها از سوی اتاق اصفهان به‌زودی تشکیل می‌شود. در همین راستا، فعالان بخش خصوصی برخی مشکلات حضور در بازارهای قطر را «سختی صدور ویزا، اندک بودن تعداد برندهای معتبر بین‌المللی صنایع غذایی در استان‌ها، بالا بودن تعرفه واردات، وجود مشکلات در صدور ضمانتنامه بانکی و مشکلات نقل و انتقال پول» دانستند. به گفته آنها قطر، پیش از این بیش از 80درصد مواد غذایی خود را از عربستان و امارت متحده عربی با تعرفه کمتر از 5 درصد وارد می‌کرد؛ اکنون نیز این کشور باید از حضور تجار ایرانی در بازارهایش حمایت کند و واردات کالا را براساس تعرفه پایین انجام دهد. از سوی دیگر، برخی از فعالان اقتصادی خواستار برندسازی کالای مواد غذایی استان برای حضور در بازار قطر شدند.

وجود مشکلات برای حضور تجار ایران در بازارهای قطر درحالی است که به گفته معاون سازمان توسعه تجارت، دولت درحال فراهم کردن زیرساخت‌ها برای صادرات محصولات غذایی به قطر بوده و جلساتی نیز در این خصوص برگزار شده است. محمدرضا مودودی به «تعادل» می‌گوید: زیرساخت‌ها در بخش هوایی و دریایی درحال فراهم شدن است؛ به‌طوری که خطوط کشتیرانی مستقیم از بنادر جنوب کشور و از طرف دیگر خطوط هواپیمایی برای ارسال بار به کشور قطر آمادگی دارند؛ حتی چند هواپیمای باری محصولاتی از ایران به قطر رسانده و شنیده‌ها حاکی از این است که فروشگاه‌های تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن قطر مملو از محصولات ایرانی و ترکیه‌یی شده است.

به گفته او، ایران برای همکاری با قطر اعلام آمادگی کرده حتی از گروهی از تجار این کشور دعوت کرده که به ایران بیایند و از نزدیک با شرکت‌های تولیدکننده آشنا شوند اما پذیرش این موضوع به قطر هم بستگی دارد که تا چه اندازه از این موضوع استقبال کند؛ به هر حال ایران در تلاش است تا ظرفیت‌های خود را به این کشور نشان دهد. براساس گفته‌های معاون سازمان توسعه تجارت به دلیل ثروتمند بودن کشور قطر و بالا بودن استانداردهای کیفی محصولات این کشور، فرصتی برای بسیاری از شرکت‌های ایرانی فراهم شده تا محصولات تولیدی خود را به قطر ارسال و به بازارهای این کشور ورود کنند. مودودی همچنین تجار و بازرگانان ایرانی را اصلی‌ترین بازیگران در حوزه صادرات کالا می‌داند و معتقد است که این افراد باید از فرصت پیش آمده استفاده کنند و منتظر دستور دولت در این خصوص نباشند.

از سوی دیگر، موسس اتاق بازرگانی ایران و قطر اعلام کرد که هنوز هیاتی از ایران به قطر برای صادرات کالا به این کشور نرفته است اما تجار ایرانی برای انجام هر گونه همکاری آماده‌اند. علاءمیرمحمد صادقی افزود: تاکنون جلساتی نیز در اتاق بازرگانی برای برنامه‌ریزی صادراتی به این کشور برگزار شده و محموله‌هایی نیز از سوی برخی تجار ایرانی که با تجار قطری در ارتباط بودند به این کشور صادر شده است اما هنوز فعالیت‌های انجام شده برای صادرات به این کشور خیلی محسوس نیست.

وی ادامه داد: با مسوولان استان بوشهر نیز از نظر فراهم آوردن وسایط حمل و نقل کوچک و بزرگ برای حمل کالا به قطر هماهنگی‌هایی صورت گرفته و تاکنون محموله‌هایی از مواد غذایی نیز به این کشور صادر شده است. میرمحمد صادقی تصریح کرد: با توجه به مشکلات پیش آمده برای قطر، تجار ایرانی نیز می‌توانند از این فرصت برای صدور مواد غذایی و محصولات مورد نیاز این کشور البته با رعایت کیفیت‌های لازم اقدام کنند و بازاری را که قبلا برای ایران بوده، دوباره به دست بیاورند.

در این زمینه تجار بخش خصوصی مذاکراتی را نیز تاکنون داشته‌اند و ممکن است تا 10روز دیگر وضعیت به گونه‌یی باشد که بتوانیم صادرات مناسبی را به این کشور داشته باشیم. میرمحمد صادقی که چند دوره ریاست اتاق ایران و قطر را برعهده داشته با اشاره به اینکه اتاق ایران و قطر در چند سال گذشته فعال نبوده است چنین فرصتی را برای فعال شدن اتاق بازرگانی بین دو کشور موثر دانست.

انرژی و مدیریت آن با انرژی های نوین

به کارگیری انرژی در صنعت کشاورزی یکی از منابع انتشار دهنده گازهای گلخانه ای می باشد. به کارگیری ماشین آلات، تجهیزات و فناوری در بخش کشاورزی نیازمند استفاده از انرژی هست. لاجرم به منظور جمع این دوقضیه، یعنی هم کاهش گازهای گلخانه ای حاصل از مصرف انرژی و هم تامین منابع انرژی برای سوخت بخش کشاورزی باید به جستوجوی راهکارهای جدیدی بود. اندیشمندان جهانی بر این نکته اتفاق نظر دارند که مؤثرترین استراتژی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف انرژی، افزایش بازدهی و عملکرد انرژی و به کارگیری انرژی های تجدیدپذیر در بخش کشاورزی است. منظور از کارآیی و بهره وری یعنی انجام کار و فعالیت با مصرف انرژی کمتر است. انرژی های تجدید پذیر که انرژی برگشت پذیر، نیز نامیده می شوند، به انواعی از انرژی می گویند که برخلاف انرژی های تجدیدناپذیر قابلیت بازگشت مجدد به طبیعت را دارند. انواع انرژیهای تجدیدپذیر عبارتند از: انرژی آبی (نیروی برق آبی)، انرژی بادی، انرژی خورشیدی، انرژی زمین گرمایی، انرژی زیست توده و انرژی امواج و جزر و مد. بیشترین میزان انرژی های تجدید شونده با کمک روش های سنتی مثل سوزاندن چوب به دست می آید. نیروی هیدروژنی دومین نوع انرژی های تجدیدشونده است که در جهان مصرف می شود. اصلی ترین منابع تولید انرژی های تجدیدشونده به طور مستقیم یا غیرمستقیم از خورشید نیرو می گیرند. انرژی باد و آب ساده ترین نوع انرژی های تجدیدشونده هستند که بشر سالیان دراز از آنها استفاده می کند. در بخش کشاورزی نیز به استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و افزایش بهره وری انرژی بیش از هر زمان دیگر توجه می شود. به این دلیل که با چالش های انرژی گوناگونی مواجه است. مهم ترین چالش های انرژی بخش کشاورزی عبارتند از:

۱- نوسانات و افزایش هزینه انرژی، سود را کاهش داده و برنامه ریزی و مدیریت مزرعه را سخت می کند .

۲- وابستگی به نفت خارجی دارای خطر و ریسک بلند مدت است. به دلیل افزایش قیمت و دسترسی به آن.

۳- هزینه های نهاده کود نیتروژن به قیمت انرژی مرتبط است.

۴- سوزاندن سوخت های فسیلی به تغییرات آب وهوایی و انتشار گازهای گلخانه ای کمک می کند.

از همین رو کشاورزان در دنیای کنونی با افزایش هزینه های انرژی و عدم اطمینان در مورد سیاست انرژی درآینده بخش کشاورزی، مواجه هستند. از اینرو بسیاری از کشاورزان برای پاسخ به چنین مسایلی به بهبود بهره وری انرژی فرآیند تولید و جایگزین کردن انرژی های نو به جای سوخت های فسیلی سنتی مانند باد، خورشیدی و محصولات سوخت های زیستی پرداخته اند. کشاورزان همواره به دنبال راه هایی برای بهبود بهره وری انرژی و کاهش هزینه های نهاده ها بوده اند. به عنوان مثال، سوخت بسیاری از وسایل نقلیه و ماشین آلات مزرعه دیزل است، که سوختی بسیار کارآمدتر از بنزین است. نگرانی همیشگی در مورد هزینه های انرژی، همراه با نگرانی های جدید درمورد گازهای گلخانه ای ایجاد شده از سوزاندن سوخت های فسیلی، انگیزه هایی برای کنترل بیشتر گاز دی اکسیدکربن انرژی در آینده را به وجود آورده است. درحال حاضر “انرژی هوشمند” در سطح مزرعه طراحی شده و مدیریت انرژی را بهبود بخشیده و هم برای محصولات و خاک خوب است و هم باعث کاهش تولید گازهای گلخانه ای می شود. بسیاری از کشاورزان درحال بررسی گزینه های انرژی تجدیدپذیر سوخت خود در قالب محصولات سوخت های زیستی با به کارگیری از محصولات کشاورزی و باقی مانده های آن برای تولید انرژی به جای سوخت های فسیلی هستند. طیف وسیعی از موادخام کشاورزی برای استفاده انرژی نو پیشنهاد شده است، ازجمله دانه، پسمانده های زراعی، محصولات سلولزی (به عنوان مثال، علف، نیشکر)، و گونه های مختلف درخت.

با پیشرفت های فناوری، سوخت های زیستی جایگزین بخش قابل توجهی ازسوخت های فسیلی شده و انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش داده است .به طوری که در ایالات متحده آمریکا به کارگیری سوخت های زیستی باعث کاهش ۶۷۰ تا ۱۷۱۰ میلیون تن معادل دی اکسیدکربن سالانه شده که در حدود ۹ تا ۲۴ درصد از انتشار گازهای گلخانه ای آمریکا را کاهش می دهد. انگلستان برای سال ۲۰۵۰ میلادی در بخش کشاورزی اتخاذ شیوه های مقرون به صرفه در به کارگیری انرژی نو و کارآمدتر در مزرعه را دنبال کرده که باعث کاهش ۸۰ درصد در انتشار گازهای گلخانه ای می شود. مساله مهم درخصوص اتخاذ شیوه های مدیریتی جدید و به کارگیری انرژی نو و در نهایت میزان موفقیت هر استراتژی در کاهش گازهای گلخانه ای بخش کشاورزی به تصمیم کشاورزان معطوف می شود. تصمیم کشاورزان نیز به انگیزه سودآوری آنان برمی گردد. بنابراین شیوه هایی برای مدیریت جدید انرژی در بخش کشاورزی باید لحاظ شود که در درجه اول از لحاظ اقتصادی برای کشاورزان جذاب باشد.

سازمان تجارت جهانی

سازمان تجارت جهانی WTO یک نهاد بین‌المللی است که به قوانین و مقررات جهانی پیرامون فعالیت‌های تجاری می‌پردازد. این سازمان در سال ۱۹۹۵ تاسیس و جانشین موافقت‌نامه گات شد. موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت یا گات (GATT) در سال ۱۹۴۸ و پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت. گات به عنوان تنها ابزار چند جانبه هدایت کننده تجارت جهان از سال ۱۹۴۸ تا زمان تاسیس سازمان تجارت جهانی یعنی سال ۱۹۹۵ باقی ماند و در حدود نیم قرن نقش فعالی تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن در این زمینه داشت. این سازمان، به عنوان یک واقعیت در دنیای امروز، چنان است که نادیده گرفتن و یا بی توجهی به آن، غیر ممکن و شاید هم غیر عاقلانه باشد، چنانچه نمی توان نسبت به بانک جهانی، سازمان ملل متحد، شورای امنیت و صندوق بین المللی پول بی اهمیت ماند .

• موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت : GATT; General Agreement on Tariffs and Trade
• سازمان تجارت جهانی WTO; World Trade Organization

سازمان تجارت جهانی، یک سازمان بین المللی بوده که هدف آن تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن برنامه‌ریزی در زمینه تجارت است، بنابراین باید منافع مشترک تولید کنندگان و مصرف‌کنندگان را در بر گیرد. WTO تلاش می‌کند تا مشکلات تجاری بین دولت‌ها را کاهش دهد و با وضع قوانین، مقررات و توافقنامه‌های چند جانبه، به تجارت جهانی سرعت بخشد تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن و آن را آسان کند. اندیشه تجارت جهانی، سال هاست که پدید آمده و حرکت خود را آغاز کرده و تا آنجا که ممکن است باید کوشید تا در جهت منافع اقتصادی، به ویژه صنایع کشور بهره گرفت .

گات و سازمان تجارت جهانی

اهمیت سازمان تجارت جهانی

اهمیت سازمان جهانی تجارت تا آن حد است که در حال حاضر ۱۵۴ کشور جهان به عضویت این سازمان درآمده و کشورهایی نیز در حال طی کردن فرآیند الحاق هستند. ایران نیز به عضویت ناظر سازمان جهانی تجارت درآمده است. ایرانی‌ها سرگرم آماده سازی فرایند مذاکرات هستند و همیشه عقب مانده‌اند. روسیه آخرین کشوری است که به این سازمان پیوسته است. در اوج جنگ جهانی دوم و بویژه در سالهای بعد از آن تلاش‌های وسیع برای نظم بخشیدن به مناسبات بین کشورها در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی صورت گرفت.در زمینه سیاسی، نتیجه این تلاش‌ها به تأسیس سازمان ملل متحد به عنوان سازمانی برای مدیریت مناسبات سیاسی بین المللی انجامید.

نتیجه این تلاش‌ها در عرصه تجارت و بازرگانی در سال ۱۹۴۷ به تأسیس موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت (گات) منجر شد. بسیاری از کشورها مسائل مربوط به تجارت چندجانبه خود را حدود نیم قرن در چارچوب گات پیگیری می‌کردند.با این وجود،از یک سو به دلیل فقدان یک مبنای حقوقی برای گات، به عنوان یک سازمان بین المللی، و از سوی دیگر به دلیل گسترده و پیچیده تر شدن مسائل مربوط به تجارت و بازرگانی بین المللی ضرورت تأسیس یک نهاد مسئول در این زمینه در دهه آخر قرن بیستم بخوبی آشکار شد. بر تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن همین اساس اعضای گات در دور اروگوئه که آخرین دور مذاکرات تجاری گات محسوب می‌شود با تصویب موافقت نامه مراکش سنگ بنای نهاد جدیدی به نام سازمان جهانی تجارت را گذاشتند.

تفاوت WTO و GATT

موافقت‌نامه عمومی تعرفه و تجارت یا گات بسیار بااهمیت است. گات در واقع مجموعه‌ای از قواعد و مقرراتی بود که هرگز از یک مبنای حقوقی به عنوان یک نهاد بین المللی برخوردار نبود. به طور موقت شکل گرفته بود در حالی که سازمان جهانی تجارت یک نهاد بین المللی با ساختار سازمانی دائمی است. این سازمان که از سال ۱۹۹۵ جایگزین گات شد. این تهاد یک سازمان بین المللی است که علاوه بر موافقت نامه عمومی تعرفه و تجارت در چارچوب موافقتنامه‌های متعدد دیگری بر حقوق و تعهدات اعضاء نظارت می‌کند.

تفاوت دیگر گات با سازمان جهانی تجارت در این است که مقررات گات تنها شامل تجارت کالاها بود. در حالی که موافقتنامه این نهاد علاوه بر تجارت کالاها، تجارت خدمات و جنبه‌های تجاری مرتبط با مالیکت معنوی را نیز در بر می‌گیرد. یک تفاوت دیگر گات با این نهاد در نظام حل و فصل اختلافات است. در سازمان جهانی تجارت مقررات تفصیلی تر و عملی تری در مورد بررسی و اجرای تصمیمات نظام حل و فصل اختلاف وجود دارد. نظام حل و فصل اختلافات این سازمان محدودیت زمانی برای بررسی تعیین کرده است. از این لحاظ از سرعت بیشتری نسبت به نظام حل و فصل اختلافات گات برخوردار است. در این نظام که جنبه خودکار دارد احتمال کارشکنی و تأخیر کمتر است. همچنین یک نهاد تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن برای فرجام خواهی و بررسی نظرات هیأت حل و فصل اختلافات نیز وجود دارد.

اهداف سازمان جـهانی تجارت

اهداف یادشده در مقدمه موافقتنامه عمومی تعرفه و تجارت در سازمان تجارت جهانی نیز مصداق دارد. مواردی همچون بالابردن سطح زندگی مردم کشورهای عضو،فراهم نمودن امکانات ایجاد اشتغال کامل، افزایش درآمدهای واقعی و بالابردن سطح تقاضا، و بهره برداری مؤثر از منابع جهانی و گسترش تولید تجارت بین المللی از جمله این اهداف است. به اضافه این که در این سازمان گسترش تولید و تجارت خدمات نیز علاوه بر گسترش تولید و تجارت کالاها مد نظر قرار گرفته است. استفاده از منابع جهانی هم به حمایت از محیط زیست و رشد پایدار مشروط شده است. بنابراین بطور خلاصه می‌توان اهدف این نهاد را به شرح زیر بیان کرد.

• مدیریت و نظارت بر اجرای ۲۸ موافقت نامه
• مجمعی برای مذاکرات تجاری چند جانبه
• مکانیسم حل و فصل اختلافات تجاری
• بررسی و ارزیابی سیاست‌های تجاری اعضاء
• همکاری با دیگر سازمان‌های بین المللی در زمینه مدیریت اقتصاد جهانی
• کمک به کشورهای درحال توسعه و اقتصادهای در حال گذار
• برخورداری از مزایای نظام تجارت چند جانبه

اصول مشخصی برای نیل به این هدف وجود دارد. اصل عدم تبعیض، اصل آزاد سازی تجاری و اصل تجارت عادلانه سه اصل اساسی هستند. همچنین اصل شفافیت، اصل رفتار ویژه و متفاوت با کشورهای درحال توسعه نیز مهم است. البته باید توجه داشت که براین اصول استثنائات زیادی وارد شده است. اینطور نیست که همه کشورهای عضو سازمان جهانی تجارت با هر سطحی از توسعه اقتصادی و یا هر میزان از حجم اقتصاد و تجارت به یک اندازه ملزم به رعایت این اصول باشند.

تشکیلات سازمان تجارت جهانی

سازمان جهانی تجارت به عنوان یک سازمان بین المللی که اکثر کشورهای جهان عضو آن هستند. این نهاد برای انجام وظایف خود که مدیریت تجارت چندجانبه بین المللی است دارای ساختار تشکیلاتی مختلفی است. عمده ترین این تشکیلات به شرح زیر است:

• کنفرانس وزیران
• شورای عمومی
• شوراهای بخشی
• کمیته‌ها ی تخصصی
• دبیرخانه
• نشست‌های غیررسمی

نشست‌های غیر رسمی در قالب نمودار تشکیلاتی سازمان جهانی تجارت قرار ندارد. با این وجود تصمیم‌گیری در این سازمان براساس اجماع آراء صورت می‌گیرد. شکی نیست که دستیابی به این امر بدون رایزنی‌های قبلی بین اعضاء امکان پذیر نخواهد بود. برهمین اساس مشورت‌های غیررسمی در اشکال مختلف صورت می‌گیرد. حتی در سطح رؤسای هیأت‌های نمایندگی نقش مهمی در نیل به اجماع نظر اعضای سازمان ایفا می‌کند. لازمه نشست‌های رسمی کمیته‌ها و شوراهای مختلف محسوب می‌شود. این رایزنی‌ها در زمینه موافقت اعضاء با قبول عضویت یک کشور جدید بسیار حائز اهمیت است.

ایجاد تجارت و انحراف تجارت در موافقت‌نامه نظام ترجیحات تجاری سازمان کنفرانس اسلامی "TPS/OIC": مطالعه‌ای در قالب سناریوهای مختلف کاهش تعرفه‌ای

در این مجموعه اثرات کاهش موانع تعرفه‌ای در قالب موافقت‌نامه‌ی تجارت ترجیحی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (TPS/OIC) بر تجارت، تراز تجاری و درآمدهای تعرفه‌ای ایران بررسی شده است. اعضای موافقت‌نامه‌ مذکور شامل 12 کشور ترکیه، پاکستان، ایران، مراکش، اردن، تونس، سنگال، مصر، گینه، اوگاندا، لیبی، و کامرون است. آمار تجارت مربوط به متوسط دوره‌ی "2001 - 1997" و نرخ‌‌های تعرفه سال 1382 ایران و آخرین اطلاعات تعرفه‌ای سایر کشورهای عضو موافقت‌نامه (تا سال 2004 میلادی) به عنوان مبنای آماری این مطالعه بوده است. در ضمن در این کتاب صادرات غیر نفتی و تراز تجاری غیر نفتی ایران مورد نظر بوده است. اثرات کاهش تعرفه در دو سناریو کاهش 10 و 20 درصدی به صورت سراسری با به‌کارگیری مدل شبیه‌سازی اسمارت تشریح شده و محاسبات در سطح کدهای شش‌رقمی HS انجام شده پس از تجمیع آن‌ها، نتایج در سطح کدهای دورقمی HS و در سطح کلی نیز مطرح شده است. برخی نتایج در تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن کتاب بدین‌قرار است: در اثر کاهش سراسری تعرفه توسط کشورهای عضو، واردات ایران بیش از صادرات آن با مجموعه کشورهای عضو موافقت‌نامه افزایش خواهد یافت و این امر باعث افزایش کسری تراز تجاری با کشورهای عضو موافقت‌نامه خواهد گردید. 2- پس از کاهش سراسری تعرفه‌ها در قالب موافقت‌نامه درآمدهای تعرفه‌ای ایران کاهش خواهد یافت: نتایج مطالعه نشان می‌دهد که درهر دو سناریوی مورد بررسی افزایش واردات ایران قادر به جبران میزان کاهش تعرفه‌ها و تثبیت درآمدهای تعرفه‌ای خواهد بود. هرچند در مورد کالایی که دارای کشش قیمتی تقاضای بالاتر می‌باشند این کاهش کمتر، خواهد بود. 3- کشور ترکیه یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران در میان کشورهای عضو موافقت‌نامه محسوب می‌شود که پس از کاهش سراسری تعرفه‌ها توسط کلیه‌ی اعضا، واردات ایران از آن کشور بسیار بیش‌تر از صادرات ایران به آن افزایش خواهد یافت و به همین دلیل نقش کشور مذکور در تشدید کسری تراز تجاری ایران با مجموعه کشورهای عضو بسیار پررنگ بوده و لازم است در زمان مذاکرات توجه ویژه‌ای نسبت به این کشور مبذول شود. 4- پس از کاهش سراسری تعرفه توسط اعضا در قالب موافقت‌نامه، افزایش صادرات ایران به کشورهای پاکستان، مصر، لیبی، اردن، کامرون، گینه، و اوگاندا جبران کننده‌ی کاهش درآمدهای تعرفه‌ای خواهد بود اما همین تجارت با کشورهای ترکیه، تونس، مراکش و سنگال صادق نمی‌باشد. 5- در بین کالاهای صادراتی ایران به کشورهای عضو موافقت‌نامه کالاهای کشاورزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشند".

تجارت بین المللی و قالب های مختلف آن

• امروز : سه شنبه - 26 مهر - 1401

سرخط اخبار اقتصادی

منطقه‌ای با بیشترین افت قیمت مسکن در شهریور احیای چرخه اسقاط خودروهای فرسوده به شرط تخصیص منابع مالی این خودروهای پیر بازنشسته می شوند؟ خبر مهم فاطمی امین درباره اسقاط خودرو تحلیل بنیادی سهام غکورش/ بیش از ۸ هزار میلیارد تومان فروش در شش ماه شوک بامدادی آمریکا به بازار دلار /حباب سکه آب رفت قیمت جدید مرغ در بازار چند؟ ۳ میلیارد دلار بر درآمد نفت ایران افزوده شد طلا بخریم یا بفروشیم /سایه سنگین تورم بر سر طلا منطقه ممنوعه در بازار دلار ایران/ بلاتکلیفی قیمت سکه بین دو کانال چرا طلای آبشده محبوب شده است؟ اگر انگ حمایت از روسیه در جنگ اوکراین به ما بچسبد باید هزینه سنگینی بپردازیم پیش بینی بورس امروز ۲۶ مهر ۱۴۰۱ / سیگنال حقوقی در بازار سهام خبر بد برای بازار دلار؛حباب سکه آب رفت پیش بینی بورس‌تهران، امروز ۲۶ مهر ۱۴۰۱+نمودار طلا خاکریز از دست رفته را پس خواهد گرفت؟ خودروی برقی جک E J۷ معرفی شد +عکس «تورم بایدن» هزاران میلیادر دلار از پول آمریکایی‌ها را نابود کرد سایه تورم بر سر طلا چه جرایم مالیاتی بخشیده می‌شود؟ قیمت جدید محصولات چری ۲۵ مهر +جدول امیدی به بازنشستگی پیرخودروها نیست کمک‌های بدون مجوز زاکانی به شهرهای دیگر از جیب تهرانی‌ها! مصرف گاز امسال هم رکورد می‌زند

اخبار مرتبط در مجموعه آموزش علوم اقتصادی

سایه تورم بر سر طلا

چه جرایم مالیاتی بخشیده می‌شود؟

حداکثر استفاده از اهرم فشار

روی سرمایه گذاری خارج حساب باز نکنیم

راه حلی فناورانه برای عدم واردات مواد معدنی

آخرین اخبار اقتصادی از ایبنا

پیش بینی وال استریت از رکود ایالات متحده

شاخص کل بورس درجا زد!

مشتریان بانکی بخوانند؛ صفر تا صد وصول یا برگشت چک در شعب بانکی

جزئیات کاهش قابل توجه تعداد زندانیان چک بلامحل با اجرای قانون جدید چک

چشم‌انداز جهش تراز حساب جاری ایران در سال‌های آینده

وب سایت اقتصاد آفرین مرجع اخبار و تحولات اقتصادی ایران و جهان است. بروزترین اخبار و گزارش های اقتصادی را به صورت آنلاین در اقتصاد آفرین می توانید بیابید. تمامی اخبار اقتصادی با کیفیت به صورت اتوماتیک از پرمخاطب ترین رسانه های اقتصادی و معتبرترین خبرگزاری های اقتصادی گردآوری می گردد. مخاطبان اقتصاد آفرین را عموم مردم تشکیل می دهند که می خواهند به صورت سریع و آسان به جدیدترین اخبار اقتصادی روزانه دسترسی داشته باشند.

All Content by Eghtesadafarin is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License ©️