سردرگمی بورس از رفتار هیجانی سهامداران
محمدشکری / کارشناس بازارسرمایه سرخ‌پوشی تالارهای شیشه‌ای به روز سه‌شنبه نیز سرایت کرد. بورس تهران که در روز دوشنبه با ریزش سنگین شاخص‌کل این بازار مواجه شد، دیروز نیز نتوانست سبزپوش باشد. گرچه افت نماگر بازار سرمایه به سهمگینی روز قبل از آن نبود اما روند کاهشی که در پیش گرفته مجددا سلب‌اعتماد سرمایه‌گذاران را رقم زده است.
خروج سنگین سرمایه‌ای که از بهمن‌ماه تا همین روزهای اخیر تکرار نشده بود درحالی‌که بازارسرمایه سمت و سوی جدیدی به سمت افزایش ارتفاع شاخص داده از چند منظر قابل بررسی است. در بازارسرمایه معمولا هرگاه سهامداران از سوی لیدرهای بازار و حقوقی‌ها با فشار فروش مواجه می‌شوند ناخودآگاه به سمت صفهای خروج هجوم می‌برند. این رخداد بارها در سال۹۹ تکرار و همان‌طور که مشاهده کردیم تراژدی مرداد ۹۹ و ماه‌های بعد از آن در همین جهت رقم خورد. البته نکته حائزاهمیت و قابل مقایسه این دوران با ۲۲ماه قبل در این است که بازار سهام در آن زمان به دلیل رشد شارپی قیمت‌ها از ارزندگی واقعی خود دورمانده بود اما در شرایط کنونی ودر دوران «پسااصلاح» قیمت‌ها که در یک سال‌و‌نیم گذشته این بازار به خود دیده است، تکرار رفتار هیجانی سهامداران خرد به تبعیت از رفتار سهامداران عمده تا حدودی در مسیری که دادوستدها از اوایل ۱۴۰۱ آغازکرده اختلال ایجاد کرده است، اما چرا سرمایه‌گذاران بورسی نسبت به سرمایه‌گذاران بازارهای رقیب اثرپذیری بیشتری درخصوص واکنش لیدرها از خود نشان می‌دهند؟
کارنامه بازارسرمایه از افت قابل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توجه اعتماد سرمایه‌گذاران به بازارمذکورحکایت می‌کند و خروج دوباره دارایی‌های حقیقی و سقوط به میانه کانال یک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌میلیون و ۵۵۷هزار واحدی به درستی این موضوع را تایید می‌کند. رفتار مبهم دولت در قبال بازارسرمایه در ایجاد چنین جوی قطعا تاثیرات منفی به‌بار خواهد آورد. تیم اقتصادی دولت در مواردی ضمن ابراز حمایت از بازارسهام دست به اقداماتی زده که دودش به چشم سهامدار خرد رفته است. این استراتژی از سوی برخی سیاستگذاران معمولا خروج بیشتر سهامدار و به‌هم ریختگی خطوط معاملاتی را به‌دنبال داشته است.
البته نباید این اتفاق تلخ را به تنهایی به برخی سیاستگذاری‌ها نسبت داد. بخش بزرگی از سرمایه‌گذاران بورسی که در سال‌های اخیر به این بازار پیوستند، به دلیل عدم‌آگاهی و دانش کافی بورسی به نوعی دنبالهروی سهامداران بزرگ قرار گرفته و با تبعیت از آنها دست به رفتار هیجانی می‌زنند، به‌طوری‌که این گروه از سهامداران بدون درنظرگرفتن تحلیل‌های درست صرفا با الگو قرار‌دادن برخی از لیدرهای بازار دست به خرید سهامی می‌زنند که ناچارا رفتار هیجانی در بازارهای مالی پس از مدتی مجبور به فروش و خروج هیجانی از بازار می‌شوند. در واقع رفتار هیجانی سهامداران در وهله نخست مسبب متضرر‌شدن خود سهامداران است و در ادامه با ریزش شدیدی که می‌تواند به‌همراه داشته باشد، هم افت بیش از حد قیمت را رقم می‌زند و هم موج جدیدی از بی‌اعتمادی را به‌دنبال خواهد داشت. از سوی دیگر و در مواقعی که بازار روی خوش خود را به سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد نیز می‌تواند افزایش حباب‌وار قیمت‌ها را موجب شود.
اثر رفتارهای هیجانی در بازارهای مالی
پژوهشی در ایران نشان می‌دهد بازار ارز کشور در بسیاری از اوقات دچار رفتار هیجانی و توده‌واری می‌شود که سرمایه‌گذاران با ضریب هوشی و آشنایی متفاوت از بازار، رفتاری یکسان از خود بروز می‌دهند. به عبارت دیگر، آنان بدون در نظر گرفتن پرتفوی خود و حداکثرسازی سود آن، صرفا همراه با خیل تقاضا تنها می‌خواهند از بقیه عقب نمانند.
تیتر 20- یک پژوهش نشان می‌دهد شکل‌گیری انتظارات نرخ ارز رابطه مستقیمی با میزان ضریب هوشی و سواد مالی افراد ندارد. می‌توان گفت نرخ ارز برای تمام بازیگران اقتصادی از اهمیت بالایی برخوردار است و نوسانات نرخ ارز در سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ و آشفتگی بازار حاکی از این است که افراد در مقابل اخباری که به دست می‌آورند به صورت شتاب‌زده و واکنش بیش از حد رفتار می‌کنند. بنابراین افراد با توانایی شناختی متفاوت، رفتاری مشابه را در بازار دنبال می‌کنند. درواقع بررسی‌های این پژوهش بیانگر این است که واکنش‌های هیجانی در بازار ارز تنها در میان افرادی که توانایی کمی در جمع‌آوری و پردازش رفتار هیجانی در بازارهای مالی اطلاعات دارند مشاهده نشده و واکنش‌های مذکور رفتاری فراگیر در میان تمامی افراد جامعه است. مریم شهلایی، مهدی پدرام و نرگس حاج‌ملا درویش در مقاله‌ای با عنوان «نحوه شکل‌گیری انتظارات نرخ ارز» به رفتارشناسی شوک‌های ارزی پرداخته‌اند.
اصلاح انتظارات عقلایی در مدل
مدل در اقتصاد چارچوب ساده‌ای است که برای نمایش فرآیندهای پیچیده طراحی شده است. عموما زمانی که از مدل‌های مختلف اقتصادی صحبت به میان می‌آید، بحث انتظارات عقلایی نیز مطرح می‌شود. در واقع این نوع انتظارات، انتظارات سازگار با مدل‌ها هستند که موجب می‌شوند نااطمینانی‌های موجود در اقتصاد خنثی شود. البته انتقادات فراوانی به این فرضیه وارد شده است. این گزارش بیان می‌کند در سال‌های گذشته فرض وجود عقلانیت به پیشرفت‌های قابل‌ملاحظه‌ای در اقتصاد شده است. در واقع با به‌کارگیری مدل‌های مبتنی بر ریاضی و انتظارات عقلانی، علم اقتصاد توانایی پیش‌بینی طیف گسترده‌ای از متغیرها را به دست آورد که منجر به بی‌نیازی جریان متعارف علم اقتصاد از دستاوردهای سایر علوم انسانی از جمله علوم شناختی است. با این وجود شواهد بیانگر آن است که رفتار اقتصادی انسان‌ها از محیط و توانایی شناختی آنها منفک نبوده است.بنابراین می‌توان رفتار هیجانی در بازارهای مالی گفت خواستگاه رشته‌هایی مانند اقتصاد رفتاری، اقتصاد شناختی، اقتصاد شبکه‌های عصبی و اقتصاد آزمایشگاهی، درواقع ایجاد مدل‌هایی با فروض واقعی‌تر درباره رفتار انسانی و کنار گذاشتن فرض عقلانیت کامل است. با این حال در دهه‌های گذشته محققان با کمک اقتصاد آزمایشگاهی، سعی در جمع‌آوری اطلاعات درباره انتظارات و مدل‌سازی رفتار انسان دارند. همچنین این گزارش معتقد است بر خلاف فروض موجود در مدل انتظارات عقلایی، مسائل اقتصادی با اصطکاک‌های زیادی همراه هستند. در دنیای واقعی، افراد قادر به کسب اطلاعات لازم، پردازش و درک تمامی اطلاعات نیستند.
درواقع در برخی از موارد، فاقد قدرت اراده برای رسیدن به اهداف خود هستند یا برای دستیابی به اهداف خود موفق به یافتن ابزارهای بهینه نمی‌شوند. درواقع می‌توان گفت انتقادات وارده به نظریه انتظارات عقلایی همراه با پیچیدگی‌های تصمیم‌گیری از قواعد سرانگشتی استفاده می‌کنند. با استفاده از مفهوم عقلانیت محدود، فرض عقلانیت کامل اصلاح و به مسائلی از جمله تاثیر باورها، احساسات و نهادها روی عملکرد اقتصادی توجه شده است. در واقع یافته‌های این پژوهش با فرضیه عقلانیت با اطلاعات کامل، سازگار نیست و فرضیه‌های دیگری مانند فرضیه انتظارات تطبیقی قادر به توضیح پویایی در انتظارات است.
واکنش پس از شوک قیمتی
نرخ ارز اهمیت فراوانی برای سرمایه‌گذاران، تاجران، بنگاه‌های اقتصادی، سیاستگذاران و به عبارتی برای تمام بازیگران اقتصادی یک جامعه دارد. البته اهمیت نرخ ارز برای مردمی مانند ایران کاملا روشن است، زیرا نوسانات آن در سال‌های اخیر، زندگی مردم را به صورت مستقیم تحت تاثیر قرار داده است. پرسش مهم این است که با توجه به اهمیت نوسانات نرخ ارز در انواع فعالیت‌های رفتار هیجانی در بازارهای مالی اقتصادی، عوامل و بازیگران عرصه اقتصاد، در مقابل دریافت اطلاعات جدید درباره مقادیر نرخ ارز چه واکنشی نشان می‌دهند؟ پژوهش مذکور نشان می‌دهد افراد توجه بسیاری به مقدار جدید نرخ ارز در دوره حاضر دارند و نسبت به تغییرات نرخ آن واکنش زیادی نشان می‌دهند. این نتایج نقش برجسته جهش‌های مقطعی در بازار ارز را نشان می‌دهند.
بنابراین می‌توان گفت هیجانات ایجادشده در عوامل اقتصادی، پس از نوسانات نرخ ارز، قابل‌کنترل نبوده و صرفا به فعالیت‌های سفته‌بازانه تبدیل شده و نوسانات موجود را تشدید می‌کند. در واقع حباب‌های اقتصادی اغلب منجر به ورود سرمایه‌گذاران جدید در بازار سرمایه از جمله بازار ارز می‌شود. افزایش قیمت ارز منجر به ورود افراد بسیاری با انگیزه سفته‌بازی و کسب سود بوده است. ورود افراد جدید در بازار، می‌تواند منجر به ناهمگنی بسیاری میان مشارکت‌کنندگان بازار بر‌اساس باورهایشان درباره قیمت‌های آینده ارز، دانش مالی، توانایی شناختی و رفتار هیجانی در بازارهای مالی رفتار مبادلاتی شود. بنابراین اگر بانک مرکزی موفق شود نوسانات نرخ ارز را محدود کند، در این صورت می‌توان انتظارات را کنترل کرد. دلیل این مساله نیز آن است که در چنین شرایطی افراد قادر خواهند بود روند نرخ ارز را به دور از شوک‌های قیمتی دنبال کنند.
در این صورت با کنترل نوسانات نرخ ارز و انتظارات افراد می‌توان از نوسانات بعدی که ناشی از انتظارات در بازار ارز و عرضه تقاضاهای نابخردانه است، جلوگیری کرد. دلایل متعددی برای نوسانات شدید نرخ ارز در سال‌های اخیر وجود دارد. رفتارهای هیجانی و فعالیت‌های سفته‌بازانه ناشی از باورهای افراد درباره تغییرات آینده نرخ ارز یکی از دلایلی است که می‌توان نوسانات نرخ ارز را با آن توضیح داد. هرچند که این هیجانات بلافاصله پس از شوک‌های قیمتی و نا‌اطمینانی موجود در بازار به وجود می‌آید. با این حال می‌توان گفت شناسایی شکل انتظارات در بین افراد مختلف منجر به درک بهتر از بازار ارز و پویایی‌های آن می‌شود که همین امر می‌تواند چراغ راهی برای خط‌‌مشی و سیاستگذاری‌های دولتمردان شده و به رفع برخی از تنگناهای ناشی از الگوهای رفتاری مانند رفتارهای هیجانی در بازار ارز کمک کند.
بررسی انتظارات با استفاده از روانشناسی
این گزارش برای توضیح چرایی رفتار یکسان افرادی که دارای ضریب هوشی متفاوتی هستند از مطالعات پژوهشی کیت استانوویچ و همکارانش استفاده کرده است. بر این اساس، استانوویچ دلیلی را ارائه می‌دهد که چرا افراد با ضریب هوشی بالا همانند افراد با ضریب هوشی پایین به‌سادگی دستخوش سوگیری در رفتار می‌شوند. استانوویچ پردازشگر نوع دوم را به ذهن انعکاسی و ذهن الگوریتمی تقسیم می‌کند. آزمون‌های هوش، کارایی ذهن الگوریتمی را اندازه‌گیری می‌کند. این در حالی است که بسیاری از دلایل سوگیری در ذهن انعکاسی یافت می‌شود. ذهن انعکاسی ساختارهای تفکری را در بر دارد.
آزمون‌های مرتبط با ساختارهای تفکری شامل مواردی از جمله تمایل به جمع‌آوری اطلاعات قبل از رسیدن به نتایج، تمایل به جست‌و‌جوی نکات مختلف قبل از رسیدن به نتیجه، تمایل به تفکر گسترده در مورد یک مساله قبل از واکنش به آن، تمایل به تفکر درباره پیامدهای آتی قبل از هر اقدامی، تمایل به سنجیدن نکات مثبت و منفی قبل از تصمیم‌گیری، تمایل به جست‌و‌جوی نکات ظریف و اجتناب از مطلق‌گرایی است. بر همین اساس، این گزارش نیز آزمون‌هایی طراحی کرده که در آن واکنش افرادی با ضریب‌هوشی‌های متفاوت در مقابل یک واقعه یکسان بررسی می‌شود. در پژوهش حاضر نیز به منظور بررسی دقیق‌تر عوامل تاثیرگذار بر نحوه شکل‌گیری انتظارات در میان افراد یک جامعه، ناهمگونی در توانایی‌های شناختی افراد در جمع‌آوری، درک و پردازش اطلاعات نیز مورد‌توجه قرار گرفته است و نتایج این پژوهش نشان می‌دهد شکل‌گیری انتظارات نرخ ارز رابطه مستقیمی با میزان ضریب رفتار هیجانی در بازارهای مالی هوشی و سواد مالی افراد ندارد. درواقع می توان گفت واکنش‌های هیجانی در بازار ارز تنها در میان افراد با توانایی پایین در جمع‌آوری و پردازش اطلاعات مشاهده نمی‌شود و رفتاری فراگیر در میان همه افراد جامعه است./دنیای اقتصاد
هوش هیجانی چه تاثیری در بورس و معاملات ما دارد؟
احساس و درک از مفاهیم بسیار مهمی هستند که رفتارهای مالی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهند. هوش هیجانی در زمینه سرمایه گذاری، سال هاست توسط محققین نقد و بررسی می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد هنگامی که افراد در رابطه با یک سهم تصمیمی می‌گیرند، تمام تلاششان را برای در نظر نگرفتن احساساتشان انجام می‌دهند اما گرفتن یک تصمیم، حاصل تجربیات گذشته است که می‌تواند مثبت یا منقی باشد. چگونگی کنترل احساسات، مولفه‌ایست ذهنی که توسط هوش هیجانی تعریف و اندازه گیری می‌شود.
تاثیر هوش هیجانی در بورس
هوش هیجانی به شناسایی، تفسیر و استفاده از احساسات در تصمیم گیری‌های جدید می‌گویند. در واقع هوش هیجانی بصورت ساده به آگاهی فرد از احساسات خویش، تبدیل احساسات به اطلاعات کاربردی و استفاده از این اطلاعات در اخذ تصمیمات اطلاق می‌شود. در این بین، افراد رفتار هیجانی در بازارهای مالی از لحاظ نوع واکنشی که نسبت به احساساتشان، تبدیل آنها به قوانینی برای تصمیم گیری و کنترلی که بر روی آن قوانین در تصمیم گیری‌های مالی دارند، با یکدیگر متفاوتند. به عبارت دیگر، فاصله رفتاری فرد از آن چه که باید انجام بدهد و آن چه که به دلیل هیجانات ناشی از عوامل مختلف محیطی انجام می‌دهد، افراد را از یکدیگر متمایز می‌کند. البته این رفتارها می‌توانند مثبت یا منفی باشند. از جمله فاکتورهایی که منجر به کاهش این فاصله می‌شود، عقلایی بودن فرد و تسلط وی بر غلیان بر احساساتش است.
چطور می‌شود که مدیریت این هیجان در زمان‌های مختلف، متفاوت و بعضا سخت می‌شود؟
ذهن معامله گر به دلایلی متعددی از جمله خوش‌بینی یا بدبینی افراطی نسبت به بازار، داشتن چندین استراتژی تحلیلگری، ترس و طمع، نظرات افراد عادی و خبره در این زمینه و حتی مشکلات شخصی در زندگی ممکن است آشفته باشد. اما برای غلبه بر هیجان باید چه کرد؟ تنها راه مقابله و برخورد با آن، شناخت خود، شناخت بازار و در کنار آن، داشتن یک طرح معاملاتی خوب است. اگر معامله گر قبل از خرید یک سهم، از همه جهات سهم را بررسی کرده باشد و از همان ابتدا بر اساس تحلیل تکنیکال و شناخت روند سهم و شاخص کلی آن، حد سود و حد ضرر و به دنبال آن نقطه ورود و خروج از سهم را مشخص کرده باشد، می‌تواند تسلط لازم و کافی را بر روی رفتار خود داشته و با تکیه بر طرح معاملاتی خود، بهترین تصمیم را انتخاب و اجرا کند. در صورتی که تمام فرآیند انجام شده مطابق برنامه پیش رفت اما باز هم مشکلی پیش آمد، باید به موارد زیر دقت نمود که:
- ضرر بخشی از تجارت است. ترس از ضرر ممکن است مانع از انجام رفتار صحیح بشود و در این صورت اقدام به یک حرکت هیجانی و دستیابی به موفقیت آنی، نمی‌تواند همیشه بهترین روش باشد.
- در صورتی که درآمد یک ماه دو برابر شد، نمی‌توان آن را با ماه بعد مقایسه کرد. پایبندی به طرح معاملاتی، همواره کم خطرترین روش برای پیروزی در بازار است.
- پس از انجام هر معامله، فارغ از موفقیت یا شکست، بایداندکی صبر کرد و معامله بعدی را انجام داد چرا که هیجان ناشی از معامله حتی با تجربیات فراوان نیز ممکن است بر روی معامله بعدی تاثیر گذار باشد.
نتیجه کنترل هوش هیجانی
بطور کلی، هوش هیجانی در رفتارهای اجتماعی بسیار بسیار موثر است. مولفه‌های هوش هیجانی در زندگی و روابط تاثیر فراوانی می‌گذارند لذا شناخت این ویژگی‌ها در هر یک از افراد حائر اهمیت می‌باشد. بر خلاف IQ ،EQ یا هوش هیجانی در تمامی مراحل زندگی قابل افزایش و بهبود است. از این رو، با مراجعه به مراکز مشاوره می‌توان در راستای بهبود این ویژگی تلاش کرد. از آنجایی که این هوش در رفتارهای مالی فرد نیز تاثیر می‌گذارد، لازم است که بصورت دقیق شناسایی و کنترل شود. به گفته برخی از محققین، کنترل هوش هیجانی و غلیان احساسات، حتی از تحلیل تکنیکال سهم مهمتر است و به همین دلیل است که پایبندی به استراتژی معاملاتی اهمیت فراوانی دارد.
رفتار قبیله‌ای (گله‌ای) در بورس
احتمالا مصرع، خلق را تقلیدشان بر باد داد از مولانا را چندین بار شنیده‌اید. اما مقصود چیست؟ این مصرع تاکید بر آن دارد که معمولا تقلید از دیگران باعث ضرر شده و موجب اشتباه در تصمیم‌گیری می‌شود. محققان معتقند که اینگونه رفتارها به علت گرایش طبیعی انسان‌ها به دنبالهروی از جمع است. این رفتارها می‌تواند در تمام عرصه‌ها رخ دهد، چرا که افراد ذهنیتی گله‌وار نسبت به تصمیم‌گیری‌های خود دارند. یکی از مهم‌ترین عرصه‌ها که این رفتار در آن بروز می‌کند، بازار بورس است.
رفتار گله‌ای و قبیله‌ای چیست؟
تفکر گله‌ای (قبیله ای)، پدیده‌ای فکری و روانی است که بر طبق این رفتار، برخی از افراد هر کاری که گروهی از مردم انجام می‌دهند را فارغ از باور و اعتقاد خود، دنبال می‌کنند. جنبه مثبت رفتار گله ای در زندگی انسان، خرد جمعی و بهبود نتایج حاصل از اتکا به نظر جمع و تقلید از آن است. در حالی‌که جنبه منفی آن شورش‌ها، حباب‌های اقتصادی، و ریزش‌های شدید اقتصادی است.
رفتار گله‌ای (Herd behavior) در بازار بورس
رفتار گله‌ای (Herding Behavior) را می‌توانید در تمام عرصه‌ها مشاهده کنید اما در بازارهای مالی به دلیل عدم وجود آگاهی و دانش مالی کافی، سرمایه‌گذاران همسو با جریانات بازار حرکت می‌کنند در حالی که این رفتار، صحیح نیست.
برخی از سهامداران زمانی که مشاهده می‌کنند که عده‌ای رفتار هیجانی در بازارهای مالی در حال خرید یا فروش سهمی هستند، بدون بررسی و تحلیل و صرفا بر اساس هیجان کاذب و رفتار گله‌ای، به آن گروه ملحق می‌شوند و از آنها پیروی می‌کنند. در مقابل گاهی اوقات افراد صفهای خرید و فروش را به اشتباه ناشی از رفتار گله‌ای می‌دانند که این فکر نیز اگر با تحلیل و بررسی همراه نباشد، ممکن است به ضرر فرد تمام شود.
دلایل بروز رفتارهای گله‌ای در بازار بورس
- نداشتن علم و دانش کافی در حوزه اقتصاد و بازار بورس
- عدم یادگیری مهارت‌های تحلیلی اعم از تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و تابلوخوانی
- لحظه‌ای بودن بازار بورس که به موجب آن باید تصمیمات در لحظه و بدون تحلیل، گرفته شوند.
- ثبت سفارشات زیاد برای یک سهم، در میان معامله‌گران این حس را به وجود آورده که تقاضا برای آن سهم زیاد است و در نتیجه افراد به خرید سهم روی می‌آورند.
- در بسیاری از موارد ترس، فعالان بازار را به خرید یا فروش بد موقع وادار می‌کند.
مثال رفتار گله‌ای در بازار بورس
برای مثال حباب دات کام (Dot-com Bubble) بر اثر همین رفتارهای گله‌ای ایجاد شد. چرا که عموم افراد تصور می‌کردند هر شرکتی که در بستر اینترنت فعالیت دارد، بدون شک بسیار ارزنده است. سپس افراد بدون هیچ دانش و تحلیل کافی از این نوع شرکت‌ها به سرمایه‌گذاری در آنها پرداختند و قیمت سهام این شرکت‌ها به طرز عجیبی افزایش پیدا کرد. اما در نهایت این حباب از بین رفت و قیمت سهامی این شرکت‌ها بسیار افت پیدا کرد.
پرهیز از رفتار قبیله‌ای در بورس
- بهتر است برای عدم وقوع رفتار قبیله ای، پرتفوی مناسبی را انتخاب کنید و برای هر معامله خود تحلیل و منطقی را مدنظر داشته باشد.
- طبیعتا کسب سود از معاملات در بازار از اهداف هر معامله‌گری است اما برای کسب سود باید هیجانات خود را کنترل نموده و سعی بر انجام معاملات صحیح و اصولی داشته‌باشید. شناخت انواع هیجانات و رفتارهای اشتباهی که در معامله‌گری ممکن است اتفاق بیافتد؛ باعث می‌شود که دچار این اشتباهات نشوید و در فضایی آرام و امن از منظر روانشناسی به معاملات خود ادامه دهید.
- برای اینکه اسیر رفتارهای گله‌ای نشوید بهتر است به خاطر نوسانات کوتاه مدت یک سهم دچار هیجان نشوید و تا زمان ایجاد سیگنال‌های معتبر و منطقی برای ورود یا خروج سهم خود صبر کنید.
- قبل از تصمیم‌گیری برای خرید یا فروش سهمی، همه جوانب را بسنجید و تجزیه و تحلیل کنید.
معایب و آسیب‌های رفتار گله‌ای در بورس
بروز رفتار گله‌ای ممکن است در کوتاه‌مدت برای گروهی از فعالان بازار سودآور باشد اما در نهایت منجر به ضرر آنان می‌شود.
- بروز رفتارهای هیجانی
- پیروی غیر اصولی از تصمیمات جمع بدون تجزیه و تحلیل
- تصمیم‌گیری غیر منطقی برای خرید و فروش سهم
- توجه داشته باشید هر صف خرید یا فروشی هم به دلیل رفتار گله‌ای نیست، بنابراین سعی نکنید بر خلاف آن عمل کنید. ممکن است افراد با کسب سود در چندین معامله اینچنینی به این باور برسند که رفتار اکثریت در بازار درست است و سایر معاملات خود را طبق این ذهنیت انجام دهند، در حالی که فرد دچار رفتار هیجانی در بازارهای مالی زیان می‌شود.
رفتار گله‌ای بیشتر در کدام گروه از سرمایه‌گذاران دیده می‌شود؟
- افراد غیر متخصص و تازه وارد معمولا برای کسب سود بیشتر، از رفتار جمعی سرمایه‌گذاران پیروی می‌کنند.
- افراد حرفه‌ای که تحت تاثیر رانت یا یک توصیه جمعی قرار می‌گیرند.
- افرادی که طبق روانشناسی بازار، عدم کنترل هیجانات دارند و بدون تجزیه و تحلیل، اقدام به خرید یا فروش می‌کنند.
جمع‌بندی
یکی از عوامل نوسان‌های بازار، رفتار قبیله‌ای می‌باشد. طبیعتا بازاری با چنین رفتارهایی اصلا بازار منطقی نیست و رفتارهای هیجانی در آن مشاهده می‌شود. برای جلوگیری از چنین رفتارهایی بهتر است احساسات خود را کنترل کنید و از انجام هر گونه معاملات هیجانی بپرهیزید.
سهامداران اسیر رفتار هیجانی در فضای مجازی نشوند
بهنام بهزاد فر، کارشناس بازار سرمایه در خصوص رفتار هیجانی فضای مجازی سهامداران با توجه به نوسانات بازار سخن گفت و این رفتار را موجب از دست دادن سرمایه سهامداران دانست.
به گزارش نیک پرداخت و به نقل از بازار سرمایه، بهزاد فر درباره رفتار سهام داران در مواجهه با نوسانات بازار سرمایه گفت: در هفته‌های اخیر بازار سرمایه نسبت به گذشته روند صعودی خود را طی نکرده است و این طبیعی است، چون بازار نیاز به استراحت قیمت‌ها دارد.
سایر بازارهای موازی هم در رکودند
وی ادامه داد: علاوه بر بازار سرمایه سایر بازارهای موازی، چون سکه، دلار و مسکن هم در رکود به سر می‌برند.
این کارشناس بازار سرمایه با توصیه به سهامداران بر جلوگیری از رفتار هیجانی در بازار سرمایه گفت: سهامداران از ایستادن در صفهای فروش خودداری کنند افراد حقیقی و حقوقی بازار بر اساس برنامه مدونی که برای خرید و فروش سهام در نظر گرفته بودند پایبند باشند و اسیر فضای مجازی نشوند.
بهزاد فر بیان کرد: سهام داران سهام شرکت‌هایی را در بازار خریداری کنند که همچنان به رفتار هیجانی در بازارهای مالی فعالیت خود ادامه می‌دهند و با خرید سهام این شرکت‌ها باعث رونق تولید می‌شوند پس باید به این شرکت‌ها اعتماد کرد.
وی افزود: در سایر کشورها به بازار سرمایه دید بلند مدت نگاه می‌کنند و این دیدگاه در همه جای دنیا جواب داده است، سعی کنیم از این اصول برای سرمایه گذاری استفاده کنیم.
سهامداران از ایستادن در صفهای فروش خودداری کنند افراد حقیقی و حقوقی بازار بر اساس برنامه مدونی که برای خرید و فروش سهام در نظر گرفته بودند پایبند باشند و اسیر فضای مجازی نشوند.
چراغ سبز تالار شیشه ای بورس
امروز ۱۰ شهریور ، شاخص کل بورس با رشد ۴۲ هزار واحدی در معاملات نخستین روز کاری این هفته را آغاز کرد. تالار شیشه ای امروز با رشد ۲ درصدی کار خود را آغاز کرد.
شاخص کل بورس با رشد ۴۲ هزار واحدی به عدد یک میلیون و ۷۶۱ هزار واحد و شاخص هم وزن نیز با رشد ۴ هزار واحدی به عدد ۴۷۰ هزار و ۹۸۶ واحد رسید.
خوشحال می‌شویم نظرات و پیشنهادات خود را در بخش کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
هدی مدیر محتوای بلاگ نیک پرداخته و بیشتر از یه دهه‌س که می‌نویسه و از این علاقه هیچ‌وقت خسته نمیشه! هدی روزنامه نگار و مترجم، علاقه مند به ادبیات، موسیقی و هنره و همیشه به دنبال یادگیری بیشتره.
دیدگاه شما