یادآوری مهم علی رغم اینکه معاملات مارجین موجب بدست آمدن سود بیشتری نسبت به معاملات سنتی می شود، اما باید در نظر داشت که این نوع از معاملات بسیار پر خطر بوده و نیازمند مهارت و تجربه بالایی در حوزه ترید و تحلیل تکنیکال می باشد. از آن جایی که نوسانات بازار ارزهای دیجیتال بسیار زیاد است، در صورت استفاده از لوریج های بالا و کال مارجین شدن شما، امکان از بین رفتن دارایی شما تا حد بسیار زیادی وجود دارد.
معاملات مارجین ارز دیجیتال به چه معناست؟ (Margin Trading)
این‌بار در کوین ایران تصمیم گرفتیم به بحث جذاب و داغِ معاملات مارجین (Margin Trading) سرکی بکشیم. معاملات مارجین روشی برای ترید دارایی‌ها با استفاده از یک واسطه یا شخص ثالث است. حساب‌های مارجین در مقایسه با حساب‌های عادی معاملاتی، به تریدرها اجازه‌ی دسترسی به مقادیر بیشتر سرمایه و استفاده مفید از پوزیشن معاملاتی‌شان را می‌دهند. اساساً معاملات مارجین نتایج معامله را به شکلی تقویت می‌کنند که تریدر بتواند در معاملات موفق خود سود بیشتری به‌دست آورد. این تواناییِ تقویت و توسعه‌ی نتایج معامله باعث شده معاملات مارجین در بازارهای کم‌نوسان، به‌خصوص بازار فارکس (ارز خارجی) محبوبیت خاصی پیدا کند.
در بازارهای سنتی، معمولاً تریدرها از کارگزاران سرمایه‌گذاری، پول قرض می‌گیرند. اما در معاملات رمزارز این سرمایه را تریدرهای دیگر تامین می‌کنند و خودِ تامین‌‌کنندگان سرمایه براساس تقاضای بازار برای سرمایه مارجین سود دریافت می‌نمایند. بعضی از صرافی‌های رمزارز نیز به کاربران خود سرمایه مارجین عرضه می‌کنند که البته چندان رایج نیست.
معاملات مارجین ارز دیجیتال چگونه کار میکند؟
وقتی یک معامله مارجین آغاز می‌شود، تریدر ملزم به گروگذاری درصدی از کل ارزش سفارش است. سرمایه‌ی اولیه، مارجین نام داشته و ارتباط نزدیکی با مفهوم اهرم مالی (leverage) دارد. به عبارت دیگر، حساب‌های معاملات مارجین برای ایجاد معاملات اهرمی کاربرد دارد و این اهرم بیانگر نسبت سرمایه قرض‌گرفته‌شده به مارجین است. مثلاً برای ایجاد یک معامله 100.000 دلاری با اهرم 10:1، تریدر باید 10.000 دلار از سرمایه‌اش را واریز کند.
طبیعی است که پلتفرم‌های معاملاتی و بازارهای مختلف، قوانین متمایز و نرخ اهرم متفاوتی دارند. مثلاً در بازار بورس نرخ 2:1 و در قراردادهای آتی 15:1 مرسوم است. در کارگزاری‌های فارکس، معاملات مارجین با نسبت 50:1 است اما نسبت‌های 100:1 و 200:1 نیز در برخی موارد استفاده می‌شوند. در بازارهای رمزارز نسبت معمول از 2:1 تا 100:1 متغیر است و جامعه‌ی معاملاتی رمزارز اغلب از حرف «x» استفاده می‌کنند (2x، 5x، 10xو …).
معاملات مارجین در پوزیشن‌های معاملاتی کوتاه‌مدت و بلندمدت قابل‌استفاده‌اند. سرمایه‌گذار با فرض اینکه قیمت دارایی در آینده بالا می‌رود وارد پوزیش بلندمدت می‌شود. اگر هم پیش‌بینی کند که قیمت در آینده کاهش خواهد داشت، از پوزیشن کوتاه‌مدت و ترید استفاده میکند. پوزیشن مارجین، پوزیشنی باز است و دارایی‌های تریدر به‌عنوان وثیقه یا ضمانت وجوه دریافت‌شده مانند قرض عمل می‌کنند. تریدرها باید حتماً به این نکته دقت داشته باشند که بیشتر کارگزاران حق دارند درصورتی‌که بازار برخلاف پوزیشن معاملاتی آنها حرکت کرد، دارایی‌های وثیقه‌ای تریدر روش‌های پیشگیری از کال مارجین را به فروش برسانند.
به‌عنوان مثال، اگر تریدری وارد یک پوزیشن اهرمی بلندمدت شود، درصورت افت چشمگیر قیمت، یک مارجین کال یا اخطار کسری ودیعه (margin call) دریافت میکند. دراین‌صورت باید مقدار بیشتری پول به حساب خود واریز کند. در ادامه این اصطلاح را توضیح می‌دهیم.
مزایا و معایب معاملات مارجین
واضح‌ترین مزیت معاملات مارجین، کمک به تریدر در کسب سود بیشتر به دلیل ارزش نسبی بیشتر در پوزیشن‌های معاملاتی است. علاوه بر این، معاملات مارجین برای متنوع کردن سبد دارایی‌ها و معاملات هم کاربرد دارد؛ چراکه تریدر می‌تواند چندین پوزیشن معاملاتی با سرمایه‌های نسبتاً کم باز کند؛ و اینکه با داشتن یک حساب مارجین، می‌توان به‌راحتی بدون اینکه نیاز باشد مقادیر زیادی پول از حساب‌ها جابه‌جا کرد، وارد پوزیشن جدیدی شد.
در کنار این مزایا، معایبی هم وجود دارد. همراه با احتمال افزایش سودی که تریدر با آن مواجه است، احتمال افزایش ضرر هم وجود دارد. در معاملات مارجین، برخلاف معاملات معمول، احتمال دارد تریدر حتی بیشتر از سرمایه‌ی اولیه خود ضرر کند؛ پس این یک نوع معامله با ریسک بالاست. بسته به مقدار اهرمی که در یک معامله وجود دارد، حتی یک کاهش کوچک در قیمت می‌تواند زیان چشمگیری برای تریدر به بار بیاورد. به همین دلیل باید سرمایه‌گذارانی که تصمیم به استفاده از معاملات مارجین می‌گیرند، راهبردهای مدیریت ریسک مناسب داشته باشند و از ابزارهای کاهش ریسک مثل سفارش‌های توقف-ضرر (stop-order limit) بهره ببرند.
معاملات مارجین در بازارهای رمزارز
معاملات مارجین در رمزارزها چندان پیچیده نیستند، اما مشکل اینجاست که وقتی در گوگل سرچ می‌کنید، با انبوهی از اصطلاحات و اطلاعات عجیب روبه‌رو می‌شوید که سردرگمتان می‌کنند. برای معامله مارجین در رمزارزها باید مقدار مشخصی ارز در حساب خود داشته باشید. برای معامله در ابتدا مقداری مارجین به حساب پلتفرم واریز می‌کنید و همانطور که در بالا گفته شد، پلتفرم آن را به‌عنوان وثیقه نگه می‌دارد و شما مشغول معامله می‌شوید.
معاملات مارجین ذاتاً ریسک بیشتری از معاملات معمول دارند، اما ریسک معاملات مارجین در بازار رمزارزها بالاتر است. به دلیل نوسان بالای بازارهای رمزارز، تریدرهای مارجین رمزارز باید دقت دوچندانی داشته باشند. شاید راهبردهای مدیریت و پوشش ریسک بتوانند به تریدرها کمک کنند، اما معاملات مارجین اصلاً مناسب مبتدی‌ها نیست.
توانایی تحلیل نمودار، شناسایی روندها و تعیین نقاط ورود و خروج پوزیشن معاملاتی، نمی‌تواند ریسک معاملات مارجین را از بین ببرد، اما شاید بتواند در پیش‌بینی ریسک و معامله‌ی موثرتر کمک کند. پس به کاربران توصیه می‌شود قبل از انجام معاملات مارجین در رمزارزها، حتماً تحلیل تکنیکال را بیاموزند و تجربه معاملاتی گسترده‌ای در این عرصه به‌دست بیاورند تا سرمایه‌های عزیزشان به آسانی بر باد نرود.
تامین سرمایه مارجین
برای سرمایه‌گذارانی که خودشان تحملِ ریسک معاملات مارجین را ندارند، روش دیگری برای کسب سود از معاملات اهرمی وجود دارد. بعضی از پلتفرم‌های معاملاتی و صرافی‌های رمزارز یک ویژگی به‌نام تامین سرمایه مارجین (margin funding) ارائه می‌کنند که کاربران با آن می‌توانند پول خود را به تریدرهای مارجین دیگر بدهند تا به معامله بپردازند.
این فرایند قوانین خاصی دارد و نرخ سود آن نیز متغیر است. اگر تریدر قوانین را بپذیرد و پیشنهاد را قبول کند، تامین‌کننده‌ی سرمایه وجوه خود را به‌صورت وام با سود مورد توافق به تریدر اعطا میکند. اگرچه این مکانیزم در صرافی‌های مختلف تفاوت‌هایی دارد، اما به‌لطف قانون نقدشوندگیِ دارایی‌ها برای پیشگیری از ضرر، ریسک تامین سرمایه مارجین نسبتاً کم است. با این وجود، کاربران در بحث تامین سرمایه باید وجوه خود را در کیف پول صرافی نگه دارند؛ و همانطور که می‌دانید نگه‌داشتن رمزارز در کیف پول صرافی با ریسک‌هایی همراه است. پس نباید به این ریسک‌ها بی‌توجه باشید و نحوه کارکرد این ویژگی در صرافی مورد انتخاب‌تان را بشناسید.
پوزیشن‌های فروش (Going Short) و خرید (Going Long)
وقتی در معاملات مارجین پوزیشن یا موقعیتی اتخاذ می‌کنید، پوزیشن شما یا پوزیشن فروش (short) است یا پوزیشن خرید (long). وقتی پوزیشن فروش باز می‌کنید، یعنی پیش‌بینی می‌کنید قیمت رمزارز در آینده سقوط خواهد کرد. بالعکس، وقتی پوزیشن خرید دارید، پیش‌بینی‌تان این است که قیمت رمزارز در آینده افزایش می‌یابد.
سود شما به واریز اولیه اهرم مالی‌تان بستگی دارد. اهرم مالی اولیه در پلتفرم‌های مختلف فرق میکند.
مارجین کال (Margin Call) و لیکوئید (Liquidation) چیست؟
مارجین کال زمانی رخ می‌دهد که قیمت دارایی افت کرده و تریدر باید وجوه بیشتری به حساب خود واریز کند تا دوباره به کف قابل‌قبول معاملات مارجین برسد. اگر تریدر موفق به واریز وجوه نشود، کارگزار برای جبران ضرر، دارایی‌های او را به‌صورت خودکار نقد و برداشت خواهد کرد. این مکانیزم زمانی فعال می‌شود که ارزش کل سهام موجود در حساب مارجین که مارجین انحلال یا نقدشوندگی نیز نام دارد، به زیر سطح قابل‌قبولِ آن صرافی یا کارگزار خاص سقوط کند. برای جلوگیری از مارجین کال، می‌توانید پول بیشتری به پوزیشن معاملاتی خود وارد کنید.
اما اگر سطح مارجین به زیر مقدار مشخصی برسد، پلتفرم پوزیشن را می‌بندد و واریزی اولیه تریدر را برداشت میکند که به آن لیکوئید (liquidation) می‌گویند (یعنی نقدشدن یا ضبط تمام دارایی قرارداده‌شده در آن معامله توسط صرافی). این اقدام پلتفرم برای تضمین پیشگیری از زیان انجام می‌شود.
نکته مهم درباره نسبت‌ها، ریسک‌ها و حجم معامله مارجین
ریسکی بودن معاملات مارجین و همچنین خودِ رمزارزها را روی هم بگذارید تا ببینید که معامله مارجین رمزارز چه چیز خطرناکی از آب درمی‌آید. مثلاً اگر با اهرم 4:1 به یک پوزیشن لانگ وارد شوید و آن پوزیشن نسبت به قیمت زمان معامله 25درصد افت کند، مارجین کال فعال شده و همه پولی که به معامله وارد کرده‌اید به باد می‌رود. اینطور تصور کنید: شما 25 دلار واریز می‌کنید و 75 دلار قرض می‌گیرید و به همراه کارمزدها نزدیک 25 دلار به‌ازای 100 دلاری که خریداری خواهید کرد از دست می‌دهید. اگر قیمت بالا رود، تا هر وقت دوست داشته باشید می‌توانید پوزیشن خود را حفظ کنید (چون 75 دلار وامِ گرفته‌شده را به‌خطر نمی‌اندازید)، اما اگر قیمت پایین برود نسبت به اهرمی که انتخاب کرده‌اید لیکوئید خواهید شد؛ مگر اینکه پول بیشتری به پلتفرم واریز کنید و جلوی لیکوئید شدن را بگیرید. یک مثال دیگر؛ مثلاً اگر کسی 100 دلار در اختیار داشته و روش‌های پیشگیری از کال مارجین همه آن مبلغ را در یک معامله مارجین با اهرم 10 وارد کند (به فرض پوزیشن لانگ) چنانچه قیمت آن دارایی یا رمزارز تنها 10درصد از قیمت زمان معامله افت کند، تمام دارایی یعنی 100 دلار تریدر لیکوئید خواهد شد و از دست خواهد رفت.
آیا در رمزارزها معامله مارجین انجام دهیم؟
معامله مارجین در رمزارز می‌تواند نویدبخش سودهای فراوان باشد. اگر معامله مارجین به‌درستی و با هوش بالا انجام شود، شاید نسبت به معاملات مالی سنتی صدبرابر بازده داشته باشد. با پوزیشن فروش یا short می‌توان حتی درصورت کاهش قیمت رمزارز، سود کرد. اما در معامله مارجین در زمینه رمزارزها باید به این نکات توجه کافی داشته باشید:
- اگر تازه معاملات مارجین در رمزارزها را شروع کرده‌اید، با اهرم‌های کوچک شروع کنید. یک اهرم 2x یا 3x برای شروع کافی است چون ریسک لیکوئید را پایین می‌آورد. مارجین اولیه را به‌قدری انتخاب کنید که درصورت از دست رفتنش ورشکسته نشوید.
- همیشه برای جلوگیری از لیکوئید، یک سفارش توقف ضرر تعیین کنید. با این کار درصورت حرکت بازار برخلاف پیش‌بینی شما، تنها بخشی از واریز اولیه‌تان را از دست خواهید داد.
- با معاملات مارجین در رمزارز به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری غیرفعال برخورد نکنید. همیشه باید بر پوزیشن معاملاتی خود نظارت داشته باشید چون هرگونه تغییر ناگهانی نتیجه‌ای جز ضررکردن شما ندارد. پس همیشه باید آماده‌ی به‌هم خوردن نقشه‌های‌تان باشید و واکنش مناسب نشان دهید.
- برای خرید دارایی‌هایی که به‌سرعت درحال رشد هستند عجله نکنید؛ شاید یک طرح پامپ و دامپ باشد که بازیگران‌اش به‌دلیل داشتن دارایی‌های محدود، نرخ‌ها را دستکاری می‌کنند. قیمت به همان سرعتی که رشد کرده سقوط میکند و شما می‌مانید و زیانی غیرقابل جبران.
در پایان
شکی نیست که معاملات مارجین ابزاری کاربردی مخصوص تریدرهای حرفه‌ای برای بیشتر کردن سود معاملات است. اگر این معاملات به‌درستی استفاده شود، می‌توان هم سود بیشتری به دست آورد، هم به سبد دارایی‌ها تنوع بخشید.
معاملات مارجین جدا از سود، زیان هم دارند و ریسک موجود در این معاملات گریبان‌گیر خیلی‌ها می‌شود. درمورد رمزارزها نیز که ذاتاً پُرنوسان هستند، دقت بسیار بیشتری نیاز است. انجام معامله مارجین چیزی کم از یک قمار خطرناک ندارد و در اکثر موارد سرمایه افراد از دست می‌رود.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.
آموزش گام به گام مارجین ترید در صرافی بایننس
در حال حاضر مدتی از راه اندازی قابلیت ترید با مارجین در صرافی بایننس می گذرد. با استفاده از این پلتفرم می توانید نسبت به سرمایه ای که دارید، قدرت بیشتری در معاملات خود بدست بیاورید. البته این قابلیت تنها برای اکانت های وریفای شده قابل استفاده می باشد. در ادامه آموزش فعال سازی اکانت مارجین ترید بایننس و نحوه انجام معامله را با استفاده از این روش توضیح می دهیم. با مرکز تحقیقات بلاک چین همراه باشید…
روش ایجاد حساب مارجین ترید بایننس
پس از اینکه وارد حساب کاربری خود در صرافی بایننس شدید، در قسمت پروفایل (بالای صفحه سمت راست)، موس خود را بر روی آیکون پروفایل تان نگهدارید؛ این قسمت برای هر یک از کاربران به اشکال متفاوتی نشان داده می شود و در دو عبارت اول می توانید آدرس ایمیلی که توسط آن حساب کاربری خود را ساخته اید مشاهده کنید. با کلیلک کردن بر روی ایمیل در منوی پروفایل، به صفحه پیشخوان حساب کاربری خود هدایت شوید. در صفحه پیش رو می توانید موجودی حسابتان را ببینید.
حال در پایین قسمت Balance Details، بر روی گزینه Margin کلیک کنید تا روش‌های پیشگیری از کال مارجین فرآیند ایجاد حساب مارجین ترید شما در بایننس آغاز شود.
لازم به ذکر است که جهت استفاده از قابلیت مارجین تریدینگ بایننس، حتما باید مراحل احراز هویت (KYC) را انجام داده باشید و فرایند تایید دو مرحله ای را فعال کنید. همچنین با توجه به اینکه اخیرا صرافی بایننس برای کاربران ایرانی مشکلاتی ایجاد کرده است، توصیه می کنیم که برای جلوگیری از هرگونه خطراحتمالی، آی پی خود را تغییر داده و از نرم افزار های مخصوص این کار استفاده کنید.
یادآوری مهم
علی رغم اینکه معاملات مارجین موجب بدست آمدن سود بیشتری نسبت به معاملات سنتی می شود، اما باید در نظر داشت که این نوع از معاملات بسیار پر خطر بوده و نیازمند مهارت و تجربه بالایی در حوزه ترید و تحلیل تکنیکال می باشد. از آن جایی که نوسانات بازار ارزهای دیجیتال بسیار زیاد است، در صورت استفاده از لوریج های بالا و کال مارجین شدن شما، امکان از بین رفتن دارایی شما تا حد بسیار زیادی وجود دارد.
روش‌های پیشگیری از کال مارجین
با توجه به یادآوری فوق، اگر مهارت کافی را بدست آورده اید، حال می توانید بر روی دکمه Open margin account کلیک کنید.
در صفحه ای که پیش روی شما باز می شود شرایط و توافق‌نامه ی بایننس برای انجام معاملات مارجین درج شده است. سعی کنید که این متن را دقت زیادی بررسی کنید. بعد خواندن توافق نامه، اگر با قوانین و شرایط استفاده از این خدمات موافق بودید، بر روی گزینه I understand کلیک کنید تا اکانت مارجین ترید شما فعال شود.
انتقال اعتبار به حساب مارجین ترید بایننس
پس از اینکه حساب شما فعال شد، حال قادر خواهید بود تا به میزان دلخواه از کیف پول عادی خود به کیف پول مارجین تریدینگ اعتبار منتقل کنید. برای این کار ابتدا بر روی سربرگ Wallet کلیک کرده و گزینه Margin را انتخاب نمایید. سپس در قسمت borrowing history، هر کوینی که قصد انتقال آن را دارید انتخاب کنید و بر روی Transfer کلیک کنید.
به عنوان مثال در تصویر زیر (BNB) Binance Coin را برای انتقال به کیف پول مارجین ترید انتخاب کرده ایم.
در این قسمت میزان سرمایه ای که می خواهید به کیف پول مارجین خود انتقال دهید، تعیین کنید و در نهایت Confirm transfer را بفشارید.
وام گیری مارجین ترید بایننس
پس از انتقال میزان کوین دلخواه خود به کیف پول مارجین، حال می توانید از آن کوین برای اعتبار گرفتن وام استفاده کنید. کیف پول مارجین شما به صورت خودکار تشخیص می دهد که تا چه مقدار می توانید وام بگیرید، صرافی بایننس نرخ وام گیری را با نسبت 3:1 (3 برابر) تعیین کرده است. در واقع اگر شما 1 بیت کوین داشته باشید، قادر خواهید بود به تعداد 3 بیت کوین وام دریافت کنید.
برای روشن تر شدن این موضوع همانطور که در تصویر مشخص است، پس از انتخاب کوین و تعیین مقداری که می خواهید وام بگیرید، بر روی گزینه Confirm borrow کلیک کنید.
در اینجا ما با موجودی حساب 0.0016BTC میتوانیم به مقدار 0.02BTC وام بگیریم. در تصویر مشخص است که حساب مارجین شما با میزان بیت کوینی که وام گرفته اید، افزایش اعتبار پیدا کرده است. حال می توانید با اعتبار قرض گرفته شده معاملات خود را آغاز کنید، در اینجا باید یادآور شویم که شما به میزان 0.02 بیت کوین به علاوه نرخ سود، به بایننس بدهکارید.
بایننس نرخ سود حاصل از اعتبار قرض داده شده را در هر ساعت بروزرسانی میکند. البته شما می توانید وضعیت جفت ارزهای قابل پشتیبانی و همینطور نرخ سود هریک را در صفحه مارجین دیتا بایننس مشاهده کنید. برای بررسی سود یا ضرر حساب مارجین خود به صفحه Wallet Balance رفته و سربرگ Margin را انتخاب نمایید.
سطح مارجین
بایننس قابلیت های فراوانی برای مشاهده سطح مارجین در اختیار شما قرار می دهد. در سمت راست صفحه، مطابق تصویر سطح مارجین (Margin Level) را مشاهده می کنید. مارجین لول سطح ریسک را نسبت به میزانی که قرض گرفته اید (Total Debt) و اعتباری که به عنوان وثیقه در روش‌های پیشگیری از کال مارجین حساب خود دارید (Accoint Equity) مشخص میکند.
سطح ریسک نسبت به تغییرات قیمت در بازار تغییر می کند، بنابراین اگر قیمت برخلاف پیش بینی شما تغییر کند، ممکن است که رفته رفته بخشی از دارایی شما از بین برود.
فرمول محاسبه سطح مارجین
سطح مارجین = کل ارزش دارایی * کل قرض گرفته شده + نرخ سود کل
اگر سطح مارجین شما کمتر از 1.3شود، با پیام Margin Call رو به رو خواهید شد، بدین معنی که می بایست وثیقه خود را با افزایش اعتبار، بیشتر کنید یا وامی که از بایننس گرفته اید را با پرداخت بخشی از مبلغ دریافت شده، کاهش دهید. اگر سطح مارجین شما از کمتر 1.1 شود، دارایی های شما به صورت خودکار به فروش می رسد، در واقع بایننس برای دریافت بدهی شما، دارایی‌هایتان را با قیمت بازار به فروش می رساند.
برای اینکه بتوانید اطلاعات دقیقی در مورد میزان سود یا ضرر پوزیشن فعلی خودتان بدست آورید، بر روی گزینه Position کلیک کنید. اگر هم تمایل دارید که این مقدار را بصورت دلاری (USDT) مشاهده کنید، در سمت راست بالای صفحه، مطابق تصویر USDT Benchmark را انتخاب کنید.
نحوه انجام معامله با مارجین تریدینگ بایننس
برای انجام معاملات با استفاده از اعتبار وام گرفته شده، به صفحه Exchange رفته و سربرگ Margin را انتخاب کنید، سپس با استفاده از Stop-Limit ،Market،Limit و سفارشات OCO نسبت به شروع معامله اقدام بفرمایید.
روش پرداخت بدهی
برای پرداخت بدهی در صرافی بایننس کافی است تا بر روی گزینه Borrow/Repay کلیک کرده و گزینه Repay را انتخاب کنید.
مقدار کل بدهی که باید پرداخت شود برابر است با میزان دارایی وام گرفته شده، به علاوه نرخ سود تعیین شده توسط بایننس. قبل از انجام این کار از داشتن موجودی کافی اطمینان حاصل کنید. در صورت داشتن موجود کافی، کوین مورد نظر و میزان دارایی که می خواهید برگردانید انتخاب و سپس بر روی قسمت Confirm repayment کلیک کنید.
دکمه سوئیچ
در هنگام کار در پنل کاربری خود، احتمالا در کنار موجودی حسابتان روش‌های پیشگیری از کال مارجین با گزینه ای روبرو خواهید شد که حالت سوئیچ و وارونه سازی را نشان می دهد. گزینه سوئیچ این امکان را برای شما فراهم می کند تا بین حالت دارایی حساب و نوع مارجین تغییراتی ایجاد کنید. به عنوان نمونه اگر 5 عدد از ارز دیجیتال بایننس کوین (BNB) در حساب مارجین خود داشته باشید، می توانید به 15 BNB در حساب عادی خود تبدیل کنید و بفروش برسانیم. در این حالت به جای گزینه Margin Sell BNB ، با گزینه Sell BNB رو به رو خواهید شد.
بنابراین، اگر قصد داشته باشد که BNB 7 را Margin Sell کنید، سیستم به صورت اتوماتیک تعداد BNB 2 را برای شما وام می گیرد. این درحالی است که موجودی واقعی شما به میزان BNB 5 است. حال اگر بر روی گزینه Margin Sell BNB کلیلک کنید، پیام زیر برای شما نمایش داده خواهد شد.
بر همین اساس می توان گفت که گزینه سوئیج قابلیت قرض گیری سریع اعتبار را در زمان باز کردن یک پوزیشن جدید فراهم می کند. به یاد داشته باشید که برای انجام تسویه حساب و پرداخت مبلغ قرض گرفته شده، به صورت دستی اقدام کنید.
انتقال اعتبار
اگر بخواهید که اعتبار قرض گرفته شده را مجددا از کیف پول مارجین به کیف پول اصلی خود بازگردانید، کافی است که بر روی گزینه Transfer کلیلک کرده و از گزینه میان دو کیف پول برای تغییر جهت انتقال استفاده کنید. سپس مقدار کوینی را که قصد انتقالش را دارید تعیین کنید و در پایان بر روی قسمت Confirm Transfer کلیک کنید.
به یاد داشته باشید که شما بدون نیاز به پرداخت هزینه و کارمزد، می توانید اعتبار خود را از یک کیف پول به کیف پول دیگری منتقل کنید. اما اگر برای افزایش اعتبار حساب خود از صرافی بایننس وام دریافت کرده اید، باید دقت کنید که همواره سطح ریسک با کاهش اعتبار داخل کیف پول مارجین افزایش می یابد. در صورتی که سطح ریسک شما بیشتر شود، احتمال این که کل دارایی‌تان را از روش‌های پیشگیری از کال مارجین روش‌های پیشگیری از کال مارجین دست بدهید وجود دارد. بنابراین پیش از استفاده از این قابلیت، حتما از دانش و مهارت خود در انجام تحلیل تکنیکال و مارجین تریدینگ اطمینان کافی پیدا کنید.
نحوه محاسبه سود در معاملات مارجین
صرافی بایننس این قابلیت را فراهم کرده است تا به صورت لحظه ای سود و زیان حساب خود را مدیریت کنید. از طریق لینک زیر سود ارزی را که قرض گرفته اید قابل محاسبه است.
لیکوئید شدن چیست و چگونه چگونه از لیکویید شدن ارز دیجیتال جلوگیری کنیم؟
لیکویید یا لیکوئید شدن روی بد بازارهای رمز ارز است. لیکوئید شدن به بیان ساده به معنای از دست رفتن تمام دارایی حساب شما، مثلا حساب فیوچرز در صرافی بایننس است. اما چیزی نیست که نشود از آن جلوگیری کرد. در واقع با چند نکته ریز و راهکار درست می تواند به طور کامل از آن دوری کرد. در این مقاله از رمزینکس به لیکوئید شدن (Liquidation) و راه های جلوگیری از آن پرداخته ایم. در آخر مقاله هم اگر سوالی بود در خدمتیم.
لیکویید شدن (Liquidation) ارز دیجیتال چیست؟
لیکوئید شدن به روند بسته شدن پوزیشن لانگ یا شورت یک معامله‌گر به دلیل از دست دادن تمام یا تقریباً همه مارجین (Margin) اولیه معامله‌گر است. در اکثر صرافی‌ها اگر قیمت بازار به قیمت لیکویید شدن معامله‌گر برسد، پوزیشن او به طور خودکار بسته می‌شود.
پوزیشن‌های لانگ (خرید) دارای قیمت لیکویید شدن کمتر از قیمت ورودی اصلی داشته و این امر برای پوزیشن‌های شورت (فروش) بالعکس است.
برای آنایی بیشتر به پوزیشن شورت و لانگ به مقاله «آموزش مفهوم لانگ و شورت، تفاوت معاملات Long و Short در چیست؟» مراجعه کنید.
قراردادهای موجود در صرافی فیمکس (Phemex) . بایننس را می‌توان با اهرم‌های زیاد خریداری کرد. برای اینکه بتوانید این پوزیشن‌ها را باز نگه دارید باید درصدی از ارزش پوزیشن را در صرافی نگه دارید که به عنوان حداقل وجه تضمین (Maintenance Margin) شناخته می‌شود.
اگر نتوانید شرایط تضمین خود را برآورده کنید پوزیشن‌های شما لیکویید شده و مارجین اولیه‌تان را از دست می‌دهید. صرافی فمکس از مکانیزم قیمت گذاری منصفانه (Fair Price Marking) برای کمک به کاربران در جلوگیری از لیکویید شدن‌های اجباری به دلیل کمبود نقدینگی یا دستکاری استفاده میکند.
از محدود کننده‌های ریسک همچنین می‌توان برای پوزیشن‌های بزرگتر که به مارجین بیشتر نیاز دارند استفاده کرد. این مارجین اضافی به سیستم لیکویید شدن ما این امکان را می‌دهد تا کارایی بهتری در رابطه با پوزیشن‌های بزرگی که در غیر این صورت بسته شدن ایمن آنها دشوار است، داشته باشد.
در صورت فعال شدن روند لیکویید شدن، سیستم ما سعی میکند تمام سفارش‌های باز مربوط به آن قرارداد را ببندد تا پول کافی برای باز نگه داشتن پوزیشن معاملاتی فراهم شود.
لیکویید شدن چگونه اتفاق می‌افتد؟
در مواردی که صرافی قادر به لیکوئید کردن پوزیشن‌ها قبل از رسیدن حساب معامله‌گر به تراز منفی نباشد، از روش‌های زیر برای پوشش زیان پوزیشن‌های ورشکسته استفاده می‌شود:
- صندوق بیمه: صندوقی است که توسط صرافی ایجاد شده تا به معامله‌گران اجازه دهد سود خود را به طور کامل بدست آورند و تضمین کند که معامله‌گر ورشکسته متحمل ضررهای غیر ضروری نمی‌شود.
- سیستم «ضررهای اجتماعی»: در این روش ضررهای پوزیشن‌های ورشکسته میان تمام معامله‌گران سودکننده توزیع می‌شود.
- لیکویید شدن کاهش خودکار اهرم (ADL): در این سیستم صرافی پوزیشن‌های بازار معامله‌گران را بر اساس اولویت، با در نظر گرفتن میزان سود و اهرم انتخاب میکند و به طور خودکار پوزیشن‌های آنها را برای پوشش سایر پوزیشن‌ها می‌بندد.
اکثر معامله‌گران درک درستی از چگونگی مدیریت شدن ریسک توسط صرافی‌های مشتقات بیت کوین ندارند. اگرچه این اتفاق نظر در میان آنها وجود دارد که سود معامله‌گران برنده از حساب معامله‌گران بازنده تامین می‌شود، اما قضیه به همین آسانی که به نظر می‌رسد نیست.
صندوق‌های بیمه در ابتدا برای محافظت از پوزیشن‌های کاربران در نوسانات شدید طراحی شده بودند. با این وجود، برخی از صرافی‌ها مانند بیت‌مِکس (BitMEX) علیرغم نوسانات قابل توجه ۱۰ درصدی یا بیشتر در ساعت، یک صندوق بیمه نسبتاً پایدار دارند.
صندوق بیمه بیت‌مکس در مقابل قیمت بیت کوین
نمودار فوق نشان می‌دهد که صندوق بیمه بیت‌مکس (خط نارنجی) حتی پس از لیکویید شدن پوزیشن‌های لانگ به ارزش ۱ میلیارد دلار در ۱۲ مارس تقریباً بدون تغییر مانده است.
هر بار که پوزیشنی به دلیل مارجین ناکافی لیکویید می‌شود، مسئولیت رسیدگی به این ریسک به عهده صرافی است و روش‌های مختلفی برای مدیریت کردن این ریسک وجود دارد. بیشتر مراکز معاملات مشتقات تصمیم به ایجاد صندوق بیمه برای مدیریت این ریسک‌ها گرفته‌اند.
پولی که در این صندوق بیمه ذخیره می‌شود حاصل لیکویید شدن‌هایی است که در قیمتی بهتر از قیمت ورشکستگی انجام شده‌اند و انگیزه‌ای مشکوک برای مدیریت فعالتر این سفارش‌ها ایجاد میکند. با استفاده از سفارشات حد ضرر به راحتی می‌توان از این وضعیت جلوگیری کرد، اگرچه اکثر معامله‌گران در این کار کوتاهی می‌کنند.
چرا معاملات لیکویید می‌شوند؟
حقیقت این است که سفارشات با اهرم بالا معمولاً در بازارهای پرنوسان منجر به ورشکستگی می‌شوند. به عنوان مثال، هر پوزیشنی که با استفاده از اهرم ۲۰ برابر یا بیشتر باز شده باشد پس از یک حرکت ۴/۸ درصدی قیمت به ناچار لیکویید می‌شود زیرا با احتساب میزان لورج این میزان کاهش در واقع برابر با ۶۹۶ درصد است.
این مشکل وقتی رخ می‌دهد که قیمت دارایی خریداری شده در مدت زمان کوتاهی نوسان زیادی تجربه کرده یا در بازار نقدینگی کافی وجود نداشته باشد.
تنها روشی که سیستم لیکویید کردن می‌تواند پوزیشن ورشکسته یک کاربر را ببندد، اجرای یک سفارش معکوس در بازار برای همان ابزار مالی است. لیکویید شدن ۱۰ میلیون دلاری یک پوزیشن لانگ به این معنی است که صرافی مشتقات باید به اندازه آن مبلغ را در دفتر سفارش خود بفروشد. هرگونه ضرر تحقق یافته‌ای که بیشتر از مارجین کاربر باشد موجب زیان دیدن صرافی می‌شود.
در نتیجه راهی که پیش روی صرافی‌های مشتقات بیت کوین باقی می‌ماند این است که یا بخشی از سودهای مشتریانی که از این خطا بهره‌مند شده‌اند را پس بگیرند (معروف به clawback یا کاهش خودکار اهرم) یا با امید داشتن به بازگشت قیمت و پایان نوسان شانس خود را بیازمایند.
هر پوزیشنی که با استفاده از اهرم ۲۰ برابر یا بیشتر باز شده باشد پس از یک حرکت ۴/۸ درصدی قیمت به ناچار لیکویید می‌شود
برخی صرافی‌ها صندوق بیمه خود را به گونه‌ای طراحی کرده‌اند که در نتیجه لیکویید کردن‌هایی در قیمت‌هایی بهتر از قیمت ورشکستگی مشتری (بستن معامله قبل از رسیدن به قیمت لیکویید شدن) مبالغ قابل توجهی را ذخیره کرده و بدین ترتیب این محدودیت‌های مالی را دور می‌زنند.
روش اجرای لیکویید کردن در تمام صرافی‌های مشتقات به یک شیوه نیست اما روند تدریجی لیکویید شدن که توسط چند صرافی بزرگ استفاده می‌شود قطعاً گامی در مسیر درست است. این به این دلیل است که این روش رویکردی فعالانه‌تر است که احتمال بسته نشدن پوزیشن‌های اهرم دار را در زمان‌های پرنوسان افزایش می‌دهد.
چگونه می‌توان از لیکوئید شدن جلوگیری کرد؟
دو نوع اهرم وجود دارد:
- مارجین ایزوله (isolated)
- کراس (cross)
در حالت اول، وثیقه معامله فقط به خود تعهد محدود می‌شود. به عبارت دیگر، در صورت لیکویید شدن، صرافی تمام سرمایه معامله‌گر را از حساب او برداشت نمی‌کند.
مارجین ایزوله برای کسانی که فقط یک پوزیشن دارند مناسب است. در این حالت، معامله‌گر حتی پس از باز کردن یک معامله می‌تواند اهرم اولیه را تغییر دهد و وثیقه اولیه خود را از وجوه باقی مانده در حساب خود افزایش دهد.
اول و مهمترین نکته این است که معامله‌گران نباید هرگز اجازه دهند موتورهای لیکویید شدن به صورت اتوماتیک فعال شوند. تنها راه دستیابی به این هدف این است که معامله‌گر سفارشات حد ضرر روش‌های پیشگیری از کال مارجین هر معامله را به صورت دستی ثبت کند. اکثر صرافی‌های مشتقات قیمت لیکوئید شدن هر پوزیشن را به معامله‌گر اعلام می‌کنند.
قیمت لیکویید شدن قرارداد آتی در بخش فیوچرز صرافی بایننس
در مثال بالا، قیمت لیکوئید شدن برای این پوزیشن لانگ با در نظر گرفتن لورج ۲۰ تقریبا ۴۳۲۷ دلار است. معامله‌گر برای جلوگیری از لیکویید شدن باید سفارش حد ضرری را بالاتر از این قیمت وارد کند و همچنین بهتر است برای جلوگیری از نوسانات شدید، اندازه پوزیشن را به تدریج کاهش داد.
هیچ قانون طلایی و مشخصی برای اینکه سفارش حد ضرر را در چه قیمتی قرار دهید وجود ندارد، اگرچه معمولاً از اسپرد ۵۰ تا ۳۰۰ دلاری استفاده می‌شود. سفارش حد ضرر برای پوزیشن‌های لانگ، یک سفارش فروش / شورت است، در حالی که معامله‌گر شورت باید برای کاهش پوزیشن خود سفارش خرید قرار دهد.
داده‌های سفارش حد ضرر در صرافی بیتمکث
در سفارشات حد ضرر معامله‌گر باید همیشه گزینه بستن در تریگر (close on triggers) یا همان reduce-only را فعال کند. با این کار معامله‌گر مطمئن می‌شود که هیچ پوزیشن اضافی به اشتباه ایجاد نمی‌شود و فقط اجازه می‌دهد چنین سفارشی ریسک معامله او را کاهش دهد.
یکی دیگر از تنظیماتی که معامله‌گران معمولاً فراموش می‌کنند گزینه تریگر (ماشه) است. تریگر سه گزینه دارد: last price که منحصراً مبتنی بر سطح قرارداد آتی است، index price که با گرفتن میانگین قیمت لحظه‌ای صرافی‌های مرجع محاسبه می‌شود و mark price که از index price بعلاوه نرخ بهره تشکیل می‌شود.
باید از گزینه last price خودداری کرد زیرا ممکن است قیمت قراردادهای آتی با قیمت دارایی مورد نظر متفاوت باشد.
معاملات مارجین ارز دیجیتال به چه معناست؟ (Margin Trading)
این‌بار در کوین ایران تصمیم گرفتیم به بحث جذاب و داغِ معاملات مارجین (Margin Trading) سرکی بکشیم. معاملات مارجین روشی برای ترید دارایی‌ها با استفاده از یک واسطه یا شخص ثالث است. حساب‌های مارجین در مقایسه با حساب‌های عادی معاملاتی، به تریدرها اجازه‌ی دسترسی به مقادیر بیشتر سرمایه و استفاده مفید از پوزیشن معاملاتی‌شان را می‌دهند. اساساً معاملات مارجین نتایج معامله را به شکلی تقویت می‌کنند که تریدر بتواند در معاملات موفق خود سود بیشتری به‌دست آورد. این تواناییِ تقویت و توسعه‌ی نتایج معامله باعث شده معاملات مارجین در بازارهای کم‌نوسان، به‌خصوص بازار فارکس (ارز خارجی) محبوبیت خاصی پیدا کند.
در بازارهای سنتی، معمولاً تریدرها از کارگزاران سرمایه‌گذاری، پول قرض می‌گیرند. اما در معاملات رمزارز این سرمایه را تریدرهای دیگر تامین می‌کنند و خودِ تامین‌‌کنندگان سرمایه براساس تقاضای بازار برای سرمایه مارجین سود دریافت می‌نمایند. بعضی از صرافی‌های رمزارز نیز به کاربران خود سرمایه مارجین عرضه می‌کنند که البته چندان رایج نیست.
معاملات مارجین ارز دیجیتال چگونه کار میکند؟
وقتی یک معامله مارجین آغاز می‌شود، تریدر ملزم به گروگذاری درصدی از کل ارزش سفارش است. سرمایه‌ی اولیه، مارجین نام داشته و ارتباط نزدیکی با مفهوم اهرم مالی (leverage) دارد. به عبارت دیگر، حساب‌های معاملات مارجین برای ایجاد معاملات اهرمی کاربرد دارد و این اهرم بیانگر نسبت سرمایه قرض‌گرفته‌شده به مارجین است. مثلاً برای ایجاد یک معامله 100.000 دلاری با اهرم 10:1، تریدر باید 10.000 دلار از سرمایه‌اش را واریز کند.
طبیعی است که پلتفرم‌های معاملاتی و بازارهای مختلف، قوانین متمایز و نرخ اهرم متفاوتی دارند. مثلاً در بازار بورس نرخ 2:1 و در قراردادهای آتی 15:1 مرسوم است. در کارگزاری‌های فارکس، معاملات مارجین با نسبت 50:1 است اما نسبت‌های 100:1 و 200:1 نیز در برخی موارد استفاده می‌شوند. در بازارهای رمزارز نسبت معمول از 2:1 تا 100:1 متغیر است و جامعه‌ی معاملاتی رمزارز اغلب از حرف «x» استفاده می‌کنند (2x، 5x، 10xو …).
معاملات مارجین در پوزیشن‌های معاملاتی کوتاه‌مدت و بلندمدت قابل‌استفاده‌اند. سرمایه‌گذار با فرض اینکه قیمت دارایی در آینده بالا می‌رود وارد پوزیش بلندمدت می‌شود. اگر هم پیش‌بینی کند که قیمت در آینده کاهش خواهد داشت، از پوزیشن کوتاه‌مدت و ترید استفاده میکند. پوزیشن مارجین، پوزیشنی باز است و دارایی‌های تریدر به‌عنوان وثیقه یا ضمانت وجوه دریافت‌شده مانند قرض عمل می‌کنند. تریدرها باید حتماً به این نکته دقت داشته باشند که بیشتر کارگزاران حق دارند درصورتی‌که بازار برخلاف پوزیشن معاملاتی آنها حرکت کرد، دارایی‌های وثیقه‌ای تریدر را به فروش برسانند.
به‌عنوان مثال، اگر تریدری وارد یک پوزیشن اهرمی بلندمدت شود، درصورت افت چشمگیر قیمت، یک مارجین کال یا اخطار کسری ودیعه (margin call) دریافت میکند. دراین‌صورت باید مقدار بیشتری پول به حساب خود واریز کند. در ادامه این اصطلاح را توضیح می‌دهیم.
مزایا و معایب معاملات مارجین
واضح‌ترین مزیت معاملات مارجین، کمک به تریدر در کسب سود بیشتر به دلیل ارزش نسبی بیشتر در پوزیشن‌های معاملاتی است. علاوه بر این، معاملات مارجین برای متنوع کردن سبد دارایی‌ها و معاملات هم کاربرد دارد؛ چراکه تریدر می‌تواند چندین پوزیشن معاملاتی با سرمایه‌های نسبتاً کم باز کند؛ و اینکه با داشتن یک حساب مارجین، می‌توان به‌راحتی بدون اینکه نیاز باشد مقادیر زیادی پول از حساب‌ها جابه‌جا کرد، وارد پوزیشن جدیدی شد.
در کنار این مزایا، معایبی هم وجود دارد. همراه با احتمال افزایش سودی که تریدر با آن مواجه است، احتمال افزایش ضرر هم وجود دارد. در معاملات مارجین، برخلاف معاملات معمول، احتمال دارد تریدر حتی بیشتر از سرمایه‌ی اولیه خود ضرر کند؛ پس این یک نوع معامله با ریسک بالاست. بسته به مقدار اهرمی که در یک معامله وجود دارد، حتی یک کاهش کوچک در قیمت می‌تواند زیان چشمگیری برای تریدر به بار بیاورد. به همین دلیل باید سرمایه‌گذارانی که تصمیم به استفاده از معاملات مارجین می‌گیرند، راهبردهای مدیریت ریسک مناسب داشته باشند و از ابزارهای کاهش ریسک مثل سفارش‌های توقف-ضرر (stop-order limit) بهره ببرند.
معاملات مارجین در بازارهای رمزارز
معاملات مارجین در رمزارزها چندان پیچیده نیستند، اما مشکل اینجاست که وقتی در گوگل سرچ می‌کنید، با انبوهی از اصطلاحات و اطلاعات عجیب روبه‌رو می‌شوید که سردرگمتان می‌کنند. برای معامله مارجین در رمزارزها باید مقدار مشخصی ارز در حساب خود داشته باشید. برای معامله در ابتدا مقداری مارجین به حساب پلتفرم واریز می‌کنید و همانطور که در بالا گفته شد، پلتفرم آن را به‌عنوان وثیقه نگه می‌دارد و شما مشغول معامله می‌شوید.
معاملات مارجین ذاتاً ریسک بیشتری از معاملات معمول دارند، اما ریسک معاملات مارجین در بازار رمزارزها بالاتر است. به دلیل نوسان بالای بازارهای رمزارز، تریدرهای مارجین رمزارز باید دقت دوچندانی داشته باشند. شاید راهبردهای مدیریت و پوشش ریسک بتوانند به تریدرها کمک کنند، اما معاملات مارجین اصلاً مناسب مبتدی‌ها نیست.
توانایی تحلیل نمودار، شناسایی روندها و تعیین نقاط ورود و خروج پوزیشن معاملاتی، نمی‌تواند ریسک معاملات مارجین را از بین ببرد، اما شاید بتواند در پیش‌بینی ریسک و معامله‌ی موثرتر کمک کند. پس به کاربران توصیه می‌شود قبل از انجام معاملات مارجین در رمزارزها، حتماً تحلیل تکنیکال را بیاموزند و تجربه معاملاتی گسترده‌ای در این عرصه به‌دست بیاورند تا سرمایه‌های عزیزشان به آسانی بر باد نرود.
تامین سرمایه مارجین
برای سرمایه‌گذارانی که خودشان تحملِ ریسک معاملات مارجین را ندارند، روش دیگری برای کسب سود از معاملات اهرمی وجود دارد. بعضی از پلتفرم‌های معاملاتی و صرافی‌های رمزارز یک ویژگی به‌نام تامین سرمایه مارجین (margin funding) ارائه می‌کنند که کاربران با آن می‌توانند پول خود را به تریدرهای مارجین دیگر بدهند تا به معامله بپردازند.
این فرایند قوانین خاصی دارد و نرخ سود آن نیز متغیر است. اگر تریدر قوانین را بپذیرد و پیشنهاد را قبول کند، تامین‌کننده‌ی سرمایه وجوه خود را به‌صورت وام با سود مورد توافق به تریدر اعطا میکند. اگرچه این مکانیزم در صرافی‌های مختلف تفاوت‌هایی دارد، اما به‌لطف قانون نقدشوندگیِ دارایی‌ها برای پیشگیری از ضرر، ریسک تامین سرمایه مارجین نسبتاً کم است. با این وجود، کاربران در بحث تامین سرمایه باید وجوه خود را در کیف پول صرافی نگه دارند؛ و روش‌های پیشگیری از کال مارجین همانطور که می‌دانید نگه‌داشتن رمزارز در کیف پول صرافی با ریسک‌هایی همراه است. پس نباید به این ریسک‌ها بی‌توجه باشید و نحوه کارکرد این ویژگی در صرافی مورد انتخاب‌تان را بشناسید.
پوزیشن‌های فروش (Going Short) و خرید (Going Long)
وقتی در معاملات مارجین پوزیشن یا موقعیتی اتخاذ می‌کنید، پوزیشن شما یا پوزیشن فروش (short) است یا پوزیشن خرید (long). وقتی پوزیشن فروش باز می‌کنید، یعنی پیش‌بینی می‌کنید قیمت رمزارز در آینده سقوط خواهد کرد. بالعکس، وقتی پوزیشن خرید دارید، پیش‌بینی‌تان این است که قیمت رمزارز در آینده افزایش می‌یابد.
سود شما به واریز اولیه اهرم مالی‌تان بستگی دارد. اهرم مالی اولیه در پلتفرم‌های مختلف فرق میکند.
مارجین کال (Margin Call) و لیکوئید (Liquidation) چیست؟
مارجین کال زمانی رخ می‌دهد که قیمت دارایی افت کرده و تریدر باید وجوه بیشتری به حساب خود واریز کند تا دوباره به کف قابل‌قبول معاملات مارجین برسد. اگر تریدر موفق به واریز وجوه نشود، کارگزار برای جبران ضرر، دارایی‌های او را به‌صورت خودکار نقد و برداشت خواهد کرد. این مکانیزم زمانی فعال می‌شود که ارزش کل سهام موجود در حساب مارجین که مارجین انحلال یا نقدشوندگی نیز نام دارد، به زیر سطح قابل‌قبولِ آن صرافی یا کارگزار خاص سقوط کند. برای جلوگیری از مارجین کال، می‌توانید پول بیشتری به پوزیشن معاملاتی خود وارد کنید.
اما اگر سطح مارجین به زیر مقدار مشخصی برسد، پلتفرم پوزیشن را می‌بندد و واریزی اولیه تریدر را برداشت میکند که به آن لیکوئید (liquidation) می‌گویند (یعنی نقدشدن یا ضبط تمام دارایی قرارداده‌شده در آن معامله توسط صرافی). این اقدام پلتفرم برای تضمین پیشگیری از زیان انجام می‌شود.
نکته مهم درباره نسبت‌ها، ریسک‌ها و حجم معامله مارجین
ریسکی بودن معاملات مارجین و همچنین خودِ رمزارزها را روی هم بگذارید تا ببینید که معامله مارجین رمزارز چه چیز خطرناکی از آب درمی‌آید. مثلاً اگر با اهرم 4:1 به یک پوزیشن لانگ وارد شوید و آن پوزیشن نسبت به قیمت زمان معامله 25درصد افت کند، مارجین کال فعال شده و همه پولی که به معامله وارد کرده‌اید به باد می‌رود. اینطور تصور کنید: شما 25 دلار واریز می‌کنید و 75 دلار قرض می‌گیرید و به همراه کارمزدها نزدیک 25 دلار به‌ازای 100 دلاری که خریداری خواهید کرد از دست می‌دهید. اگر قیمت بالا رود، تا هر وقت دوست داشته باشید می‌توانید پوزیشن خود را حفظ کنید (چون 75 دلار وامِ گرفته‌شده را به‌خطر نمی‌اندازید)، اما اگر قیمت پایین برود نسبت به اهرمی که انتخاب کرده‌اید لیکوئید خواهید شد؛ مگر اینکه پول بیشتری به پلتفرم واریز کنید و جلوی لیکوئید شدن را بگیرید. یک مثال دیگر؛ مثلاً اگر کسی 100 دلار در اختیار داشته و همه آن مبلغ را در یک معامله مارجین با اهرم 10 وارد کند (به فرض پوزیشن لانگ) چنانچه قیمت آن دارایی یا رمزارز تنها 10درصد از قیمت زمان معامله افت کند، تمام دارایی یعنی 100 دلار تریدر لیکوئید خواهد شد و از دست خواهد رفت.
آیا در رمزارزها معامله مارجین انجام دهیم؟
معامله مارجین در رمزارز می‌تواند نویدبخش سودهای فراوان باشد. اگر معامله مارجین به‌درستی و با هوش روش‌های پیشگیری از کال مارجین بالا انجام شود، شاید نسبت به معاملات مالی سنتی صدبرابر بازده داشته باشد. با پوزیشن فروش یا short می‌توان حتی درصورت کاهش قیمت رمزارز، سود کرد. اما در معامله مارجین در زمینه رمزارزها باید به این نکات توجه کافی داشته باشید:
- اگر تازه معاملات مارجین در رمزارزها را شروع کرده‌اید، با اهرم‌های کوچک شروع کنید. یک اهرم 2x یا 3x برای شروع کافی است چون ریسک لیکوئید را پایین می‌آورد. مارجین اولیه را به‌قدری انتخاب کنید که درصورت از دست رفتنش ورشکسته نشوید.
- همیشه برای جلوگیری از لیکوئید، یک سفارش توقف ضرر تعیین کنید. با این کار درصورت حرکت بازار برخلاف پیش‌بینی شما، تنها بخشی از واریز اولیه‌تان را از دست خواهید داد.
- با معاملات مارجین در رمزارز به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری غیرفعال برخورد نکنید. همیشه باید بر پوزیشن معاملاتی خود نظارت داشته باشید چون هرگونه تغییر ناگهانی نتیجه‌ای جز ضررکردن شما ندارد. پس همیشه باید آماده‌ی به‌هم خوردن نقشه‌های‌تان باشید و واکنش مناسب نشان دهید.
- برای خرید دارایی‌هایی که به‌سرعت درحال رشد هستند عجله نکنید؛ شاید یک طرح پامپ و دامپ باشد که بازیگران‌اش به‌دلیل داشتن دارایی‌های محدود، نرخ‌ها را دستکاری می‌کنند. قیمت به همان سرعتی که رشد کرده سقوط میکند و شما می‌مانید و زیانی غیرقابل جبران.
در پایان
شکی نیست که معاملات مارجین ابزاری کاربردی مخصوص تریدرهای حرفه‌ای برای بیشتر کردن سود معاملات است. اگر این معاملات به‌درستی استفاده شود، می‌توان هم سود بیشتری به دست آورد، هم به سبد دارایی‌ها تنوع بخشید.
معاملات مارجین جدا از سود، زیان هم دارند و ریسک موجود در این معاملات گریبان‌گیر خیلی‌ها می‌شود. درمورد رمزارزها نیز که ذاتاً پُرنوسان هستند، دقت بسیار بیشتری نیاز است. انجام معامله مارجین چیزی کم از یک قمار خطرناک ندارد و در اکثر موارد سرمایه افراد از دست می‌رود.
این مقاله صرفا برای اهداف آموزشی ارائه شده است و نباید به‌عنوان مشاورهٔ تجاری و سرمایه‌گذاری از طرف کوین ایران و نویسندگانش قلمداد شود.
آموزش گام به گام مارجین ترید در صرافی بایننس
در حال حاضر مدتی از راه اندازی قابلیت ترید با مارجین در صرافی بایننس می گذرد. با استفاده از این پلتفرم می توانید نسبت به سرمایه ای که دارید، قدرت بیشتری در معاملات خود بدست بیاورید. البته این قابلیت تنها برای اکانت های وریفای شده قابل استفاده می باشد. در ادامه آموزش فعال سازی اکانت مارجین ترید بایننس و نحوه انجام معامله را با استفاده از این روش توضیح می دهیم. با مرکز تحقیقات بلاک چین همراه باشید…
روش ایجاد حساب مارجین ترید بایننس
پس از اینکه وارد حساب کاربری خود در صرافی بایننس شدید، در قسمت پروفایل (بالای صفحه سمت راست)، موس خود را بر روی آیکون پروفایل تان نگهدارید؛ این قسمت برای هر یک از کاربران به اشکال متفاوتی نشان داده می شود و در دو عبارت اول می توانید آدرس ایمیلی که توسط آن حساب کاربری خود را ساخته اید مشاهده کنید. با کلیلک کردن بر روی ایمیل در منوی پروفایل، به صفحه پیشخوان حساب کاربری خود هدایت شوید. در صفحه پیش رو می توانید موجودی حسابتان را ببینید.
حال در پایین قسمت Balance Details، بر روی گزینه Margin کلیک کنید تا فرآیند ایجاد حساب مارجین ترید شما در بایننس آغاز شود.
لازم به ذکر است که جهت استفاده از قابلیت مارجین تریدینگ بایننس، حتما باید مراحل احراز هویت (KYC) را انجام داده باشید و فرایند تایید دو مرحله ای را فعال کنید. همچنین با توجه به اینکه اخیرا صرافی بایننس برای کاربران ایرانی مشکلاتی ایجاد کرده است، توصیه می کنیم که برای جلوگیری از هرگونه خطراحتمالی، آی پی خود را تغییر داده و از نرم افزار های مخصوص این کار استفاده کنید.
یادآوری مهم
علی رغم اینکه معاملات مارجین موجب بدست آمدن سود بیشتری نسبت به معاملات سنتی می شود، اما باید در نظر داشت که این نوع از معاملات بسیار پر خطر بوده و نیازمند مهارت و تجربه بالایی در حوزه ترید و تحلیل تکنیکال می باشد. از آن جایی که نوسانات بازار ارزهای دیجیتال بسیار زیاد است، در صورت استفاده از لوریج های بالا و کال مارجین شدن شما، امکان از بین رفتن دارایی شما تا حد بسیار زیادی وجود دارد.
با توجه به یادآوری فوق، اگر مهارت کافی را بدست آورده اید، حال می توانید بر روی دکمه Open margin account کلیک کنید.
در صفحه ای که پیش روی شما باز می شود شرایط و توافق‌نامه ی بایننس برای انجام معاملات مارجین درج شده است. سعی کنید که این متن را دقت زیادی بررسی کنید. بعد خواندن توافق نامه، اگر با قوانین و شرایط استفاده از این خدمات موافق بودید، بر روی گزینه I understand کلیک کنید تا اکانت مارجین ترید شما فعال شود.
انتقال اعتبار به حساب مارجین ترید بایننس
پس از اینکه حساب شما فعال شد، حال قادر خواهید بود تا به میزان دلخواه از کیف پول عادی خود به کیف پول مارجین تریدینگ اعتبار منتقل کنید. برای این کار ابتدا بر روی سربرگ Wallet کلیک کرده و گزینه Margin را انتخاب نمایید. سپس در قسمت borrowing history، هر کوینی که قصد انتقال آن را دارید انتخاب کنید و بر روی Transfer کلیک کنید.
به عنوان مثال در تصویر زیر (BNB) Binance Coin را برای انتقال به کیف پول مارجین ترید انتخاب کرده ایم.
در این قسمت میزان سرمایه ای که می خواهید به کیف پول مارجین خود انتقال دهید، تعیین کنید و در نهایت Confirm transfer را بفشارید.
وام گیری مارجین ترید بایننس
پس از انتقال میزان کوین دلخواه خود به کیف پول مارجین، حال می توانید از آن کوین برای اعتبار گرفتن وام استفاده کنید. کیف پول مارجین شما به صورت خودکار تشخیص می دهد که تا چه مقدار می توانید وام بگیرید، صرافی بایننس نرخ وام گیری را با نسبت 3:1 (3 برابر) تعیین کرده است. در واقع اگر شما 1 بیت کوین داشته باشید، قادر خواهید بود به تعداد 3 بیت کوین وام دریافت کنید.
برای روشن تر شدن این موضوع همانطور که در تصویر مشخص است، پس از انتخاب کوین و تعیین مقداری که می خواهید وام بگیرید، بر روی گزینه Confirm borrow کلیک کنید.
در اینجا ما با موجودی حساب 0.0016BTC میتوانیم به مقدار 0.02BTC وام بگیریم. در تصویر مشخص است که حساب مارجین شما با میزان بیت کوینی که وام گرفته اید، افزایش اعتبار پیدا کرده است. حال می توانید با اعتبار قرض گرفته شده معاملات خود را آغاز کنید، در اینجا باید یادآور شویم که شما به میزان 0.02 بیت کوین به علاوه نرخ سود، به بایننس بدهکارید.
بایننس نرخ سود حاصل از اعتبار قرض داده شده را در روش‌های پیشگیری از کال مارجین هر ساعت بروزرسانی میکند. البته شما می توانید وضعیت جفت ارزهای قابل پشتیبانی و همینطور نرخ سود هریک را در صفحه مارجین دیتا بایننس مشاهده کنید. برای بررسی سود یا ضرر حساب مارجین خود به صفحه Wallet Balance رفته و سربرگ Margin را انتخاب نمایید.
سطح مارجین
بایننس قابلیت های فراوانی برای مشاهده سطح مارجین در اختیار شما قرار می دهد. در سمت راست صفحه، مطابق تصویر سطح مارجین (Margin Level) را مشاهده می کنید. مارجین لول سطح ریسک را نسبت به میزانی که قرض گرفته اید (Total Debt) و اعتباری که به عنوان وثیقه در حساب خود دارید (Accoint Equity) مشخص میکند.
سطح ریسک نسبت به تغییرات قیمت در بازار تغییر می کند، بنابراین اگر قیمت برخلاف پیش بینی شما تغییر کند، ممکن است که رفته رفته بخشی از دارایی شما از بین برود.
فرمول محاسبه سطح مارجین
سطح مارجین = کل ارزش دارایی * کل قرض گرفته شده + نرخ سود کل
اگر سطح مارجین شما کمتر از 1.3شود، با پیام Margin Call رو به رو خواهید شد، بدین معنی که می بایست وثیقه خود را با افزایش اعتبار، بیشتر کنید یا وامی که از بایننس گرفته اید را با پرداخت بخشی از مبلغ دریافت شده، کاهش دهید. اگر سطح مارجین شما از کمتر 1.1 شود، دارایی های شما به صورت خودکار به فروش می رسد، در واقع بایننس برای دریافت بدهی شما، دارایی‌هایتان را با قیمت بازار به فروش می رساند.
برای اینکه بتوانید اطلاعات دقیقی در مورد میزان سود یا ضرر پوزیشن فعلی خودتان بدست آورید، بر روی گزینه Position کلیک کنید. اگر هم تمایل دارید که این مقدار را بصورت دلاری (USDT) مشاهده کنید، در سمت راست بالای صفحه، مطابق تصویر USDT Benchmark را انتخاب کنید.
نحوه انجام معامله با مارجین تریدینگ بایننس
برای انجام معاملات با استفاده از اعتبار وام گرفته شده، به صفحه Exchange رفته و سربرگ Margin را انتخاب کنید، سپس با استفاده از Stop-Limit ،Market،Limit و سفارشات OCO نسبت به شروع معامله اقدام بفرمایید.
روش پرداخت بدهی
برای پرداخت بدهی در صرافی بایننس کافی است تا بر روی گزینه Borrow/Repay کلیک کرده و گزینه Repay را انتخاب کنید.
مقدار کل بدهی که باید پرداخت شود برابر است با میزان دارایی وام گرفته شده، به علاوه نرخ سود تعیین شده توسط بایننس. قبل از انجام این کار از داشتن موجودی کافی اطمینان حاصل کنید. در صورت داشتن موجود کافی، کوین مورد نظر و میزان دارایی که می خواهید برگردانید انتخاب و سپس بر روی قسمت Confirm repayment کلیک کنید.
دکمه سوئیچ
در هنگام کار در پنل کاربری خود، احتمالا در کنار موجودی حسابتان با گزینه ای روبرو خواهید شد که حالت سوئیچ و وارونه سازی را نشان می دهد. گزینه سوئیچ این امکان را برای شما فراهم می کند تا بین حالت دارایی حساب و نوع مارجین تغییراتی ایجاد کنید. به عنوان نمونه اگر 5 عدد از ارز دیجیتال بایننس کوین (BNB) در حساب مارجین خود داشته باشید، می توانید به 15 BNB در حساب عادی خود تبدیل کنید و بفروش برسانیم. در این حالت به جای گزینه Margin Sell BNB ، با گزینه Sell BNB رو به رو خواهید شد.
بنابراین، اگر قصد داشته باشد که BNB 7 را Margin Sell کنید، سیستم به صورت اتوماتیک تعداد BNB 2 را برای شما وام می گیرد. این درحالی است که موجودی واقعی شما به میزان BNB 5 است. حال اگر بر روی گزینه Margin Sell BNB کلیلک کنید، پیام زیر برای شما نمایش داده خواهد شد.
بر همین اساس می توان گفت که گزینه سوئیج قابلیت قرض گیری سریع اعتبار را در زمان باز کردن یک پوزیشن جدید فراهم می کند. به یاد داشته باشید که برای انجام تسویه حساب و پرداخت مبلغ قرض گرفته شده، به صورت دستی اقدام کنید.
انتقال اعتبار
اگر بخواهید که اعتبار قرض گرفته شده را مجددا از کیف پول مارجین به کیف پول اصلی خود بازگردانید، کافی است که بر روی گزینه Transfer کلیلک کرده و از گزینه میان دو کیف پول برای تغییر جهت انتقال استفاده کنید. سپس مقدار کوینی را که قصد انتقالش را دارید تعیین کنید و در پایان بر روی قسمت Confirm Transfer کلیک کنید.
به یاد داشته باشید که شما بدون نیاز به پرداخت هزینه و کارمزد، می توانید اعتبار خود را از یک کیف پول به کیف پول دیگری منتقل کنید. اما اگر برای افزایش اعتبار حساب خود از صرافی بایننس وام دریافت کرده اید، باید دقت کنید که همواره سطح ریسک با کاهش اعتبار داخل کیف پول مارجین افزایش می یابد. در صورتی که سطح ریسک شما بیشتر شود، احتمال این که کل دارایی‌تان را از دست بدهید وجود دارد. بنابراین پیش از استفاده از این قابلیت، حتما از دانش و مهارت خود در انجام تحلیل تکنیکال و مارجین تریدینگ اطمینان کافی پیدا کنید.
نحوه محاسبه سود در معاملات مارجین
صرافی بایننس این قابلیت را فراهم کرده است تا به صورت لحظه ای سود و زیان حساب خود را مدیریت کنید. از طریق لینک زیر سود ارزی را که قرض گرفته اید قابل محاسبه است.
دیدگاه شما