اختیار معامله چیست؟ قرارداد اختیار خرید و اختیار فروش سهام در بورس
احسان والیان
- اشتراک‌گذاری
راردادهای اختیار معامله انواع متنوع دارد. دامنه بازارهایی که چنین امکانی را دارند، گسترده است و بازار سهام نیز شامل آن می‌شود.
یونان باستان مسبب اصلی شروع این داستان است. زمانی که زیتون یکی از کالاهای مهم در معاملات این کشور بود مفهوم اختیار معامله به دلیل اتفاقات جغرافیایی به بهترین راه حل تبدیل شد. قصه از این‌جا شروع می‌شد که باغ‌داران باغ زیتون بسته به شرایط اقلیمی هر سال، هر بار زمان برداشت زیتون‌شان تغییر می‌کرد و همین تغییر در زمان برداشت محصول باعث می‌شد تا بعضی از سال‌ها برداشت زیتون با زمانی که صاحبان دستگاه‌های روغن‌کشی حضور دارند همزمان اختیار فروش و اختیار خرید چیست باشد و به همین دلیل کارها همان‌طور که باید پیش می‌رفتند و سود روی سود می‌آمد و همه راضی بودند. اما امان از زمانی که زمان برداشت زیتون‌ها با حضور دستگاه‌های روغن کشی و صاحبان‌شان تداخل داشت. این اتفاق باعث می‌شد که باغ‌داران زیتون ضرر هنگفتی کنند و شیرینی معامله قبلی از زیر زبان‌شان بیرون کشیده شود. تا این که تالس از فلاسفه یونان موفق شد با مطرح کردن اختیار معامله این مشکل را برای همیشه میان باغ‌داران یونانی و دارندگان دستگاه‌های روغن‌کشی حل کند. معامله‌ای که این مشکل را حل کرد از این قرار بود که تالس از قبل از سر رسیدن موعد برداشت محصول و اصلا در موعدی دیگر شروع به اجاره این دستگاه‌ها برای زمان برداشت می‌کرد. تالس اختیار معامله را برای یک بازه زمانی در استفاده از امکانات و خدمات به وجود آورد. اختیار معامله‌ای که ما هم امروز از آن فراوان استفاده می‌کنیم. بیمه‌ها یکی از انواع اختیار معامله است که پولی را می‌پردازیم و حق بیمه را برای موقعیتی که در آینده ممکن است نیاز داشته باشیم از آن خود می‌کنیم. ممکن هم هست که اصلا به استفاده از این اختیار نیاز پیدا نکنیم.
تعریف اختیار معامله
حال که صورت دیگری از جهان را بعد از گذشت هزاران سال از زمان تالس تجربه می‌کنیم پس با تعریف خطی که در مورد اختیار معامله ارائه می‌شود آشنا شویم. ابزارهای مالی مانند صندوق‌های سرمایه گذاری یا هر نوع دیگری اختیار فروش و اختیار خرید چیست از ابزاری که می‌شناسیم بر دارایی پایه استوار است که از سهام گرفته تا انواع کالاها و اعتبارهای کوچک و بزرگ را شامل می‌شوند. زمانی که خریدار اوراق مربوط به بازارها را از فروشنده برای مدت مشخص و هدفی می‌خرد و یا بهتر بگوییم قرارداد می‌بندد، در واقع اختیار معامله صورت گرفته است. گفتنی است که قراردادهای اختیار معامله انواع متنوع دارد. دامنه بازارهایی که چنین امکانی را دارند، گسترده است و بازار سهام نیز شامل آن می‌شود.
انواع قرارداد اختیار معامله
قراردادهای اختیار معامله به دو نوع تقسیم می‌شود؛ اختیار فروش و اختیار خرید.
اختیار فروش
در این نوع از قرارداد اختیار معامله که به آن اختیار فروش می‌گویند خریدار می‌تواند قسمت مشخصی از یک دارایی را در زمان مشخص به فروشنده بفروشد.
اختیار خرید
در این نوع از قرارداد اختیار معامله که به آن اختیار خرید می‌گویند، خریدار حق دارد تا در زمان مشخص مقدار مشخصی از دارایی را از فروشنده خریداری کند و از طرف دیگر فروشنده تعهد دارد که دارایی خواسته شده را به خریدار بفروشد.
موقعیت های قرارداد اختیار معامله
تا به این‌جا متوجه شدیم که اختیار معامله دو نوع قرارداد دارد. اما جدا از نوع قرارداد باید گفت که چهار موقعیت هم شامل حال قرارداد اختیار معامله می‌شود. در ادامه به توضیح هر چهار موقعیت خواهیم پرداخت؛
موقعیت اول؛ فروش اختیار فروش
در این موقعیت مشخص شده در قرارداد، صاحب دارایی متعهد می‌شود تا در تاریخ مشخص و با مبلغ مشخص تعداد مشخص شده‌ای از دارایی را از خریدار بخرد. ممکن است بپرسید که صاحب دارایی چه سودی در این موقعیت می‌برد؟ در پاسخ باید گفت که بازه زمانی برای خرید دارایی در نظر گرفته شده است. این فرصت برای انجام فعالیت‌های سودآور از محل دارایی برای دارنده دارایی می‌تواند سودآور باشد.
موقعیت دوم؛ خرید اختیار فروش
همان‌طور که از نام‌اش مشخص است خریدار در این قرارداد می‌تواند تعداد مشخص شده‌ای از دارایی را همان‌طور که در سررسید آمده به فروشنده بفروشد.
موقعیت سوم؛ فروش اختیار خرید
در این اختیار کسی که حکم فروشنده را دارد متعهد می‌شود تعداد مشخصی از دارایی پایه را طبق تاریخ سررسید به خریدار بفروشد. معمولا در این موقعیت است که دارندگان از کاهش قیمت‌ها سود می‌برند.
موقعیت چهارم؛ خرید اختیار خرید
کسی که این موقعیت را طبق معامله دارد می‌تواند از دارایی، به قیمت مشخص شده در تاریخ ذکر شده سررسید، خرید کند.
مزایای قراردادهای اختیار معامله
از مزایای قرارداد اختیار معامله در هر نوع و موقعیتی می‌توان به کاهش ریسک، اهرم مالی و کسب درآمد اشاره کرد؛
· کسب درآمد؛ همان‌طور که در توضیحات موقعیت‌ها و انواع معامله دیدیم مشخص شد که کسب سود از نوساناتی که در بازه زمانی مشخص شده در معاملات این قراردادهای اختیار به دست می‌آیند، باعث کسب درآمد برای خریدار و فروشنده می‌شود.
· کاهش ریسک؛ کاهش ریسک در انواع سرمایه گذاری‌ها برای سرمایه گذاران بسیار مهم است. هر چقدر ریسک کاهش پیدا کند میزان از دست رفتن سرمایه بر اساس نوسانات کم‌تر می‌شود. در واقع با قرارداد اختیار معامله، ما دارایی پایه را با دارایی دیگری جایگزین می‌کنیم که همین امر باعث پایین آمدن میزان ریسک اختیار فروش و اختیار خرید چیست می‌شود.
· اهرم مالی؛ این امکان در قرارداد اختیار معامله وجود دارد که سرمایه گذاران بتوانند با استفاده از نقدینگی کم‌تر اقدام به سرمایه‌گذاری کنند. بارها شده افرادی که حتی با ضریب هوشی بسیار بالایی که داشته‌اند به دلیل نیاز به حجم مبلغ زیاد برای شروع سرمایه گذاری نتوانسته‌اند این کار را انجام دهند. در حالی که وجود قرارداد اختیار معامله این امکان را ایجاد کرده است.
ویژگی جدیدی که واتساپ در اختیار کاربرانش قرار داد ،چیست؟
ویژگی جدید واتساپ با نام «انجمن‌ها» (Communities) اوایل سال جاری میلادی معرفی شده بود، اما شرکت متا اکنون آن را به‌طور رسمی در دسترس تمام کاربران قرار داده است.
انجمن‌ها در اصل به منظور کمک به سازمان‌ها، باشگاه‌ها، مدارس و سایر گروه‌های خصوصی طراحی شده است تا آنها ارتباط بهتری با مشتریان خود داشته باشند.
همچنین ویژگی‌های جدیدی از جمله کنترل‌های ادمین، پشتیبانی از گروه‌های فرعی، تماس‌های صوتی و تصویری ۳۲ نفره، اشتراک‌گذاری فایل‌های بزرگ‌تر، واکنش به چت‌ها با ایموجی و همچنین نظرسنجی را دارد.
برخی از ویژگی‌هایی که برای انجمن‌ها توسعه پیدا کرده‌اند، مانند ارائه واکنش‌های ایموجی، اشتراک‌گذاری فایل‌های بزرگ (تا ۲ گیگابایت) و امکان حذف پیام‌ها توسط ادمین، پیش از این در دسترس کاربران واتساپ قرار گرفته بودند.
رئیسی: نخبگان به دو دسته وابسته و غیروابسته تقسیم می‌شوند / به نخبه ایرانی در خارج از کشور حقوق می‌دهند، اما سوالم از آنان این است که محصول کارت چیست و در اختیار کیست؟
ابراهیم رییسی رییس‌جمهور با بیان اینکه نخبگان به دسته وابسته و غیروابسته تقسیم می‌شوند، افزود: در کشور نخبه وابسته و نخبه غیروابسته داریم. برخی مشکلات انسان معاصر، ساخت کلاهک‌های هسته‌ای و تهدیدهای بشریت به دست نخبگان وابسته که فکر، دانش و بینش‌شان را در اختیار قدرت‌های سلطه‌گر گذاشته اند، به وجود آمده است. به نخبه ایرانی در خارج از کشور حقوق می‌دهند، اما سوالم از آنان این است که محصول کارت چیست و در اختیار کیست و به کدام منظور استفاده می‌شود.
ایسنا: رییس‌جمهور گفت: از بنیاد ملی نخبگان می‌خواهم حمایتی را که ما ادعا می‌کنیم از نخبگان داشته باشند تا این عزیزان احساس نکنند مورد حمایت دولت نیستند.
سید ابراهیم رییسی در دوازدهمین همایش ملی نخبگان گفت: از بنیاد ملی نخبگان می‌خواهم حمایتی را که ما ادعا می‌کنیم از نخبگان داشته باشند تا این عزیزان احساس نکنند، مورد حمایت دولت نیستند. این حمایت‌ها شامل حمایت‌های تسهیلاتی، رفع مشکلات حقوقی و قضایی، بازاریابی محصولات تولیدی نخبگان و حمایت‌های اجرایی است.
وی خطاب به رییس بنیاد ملی نخبگان تاکید کرد: کندی کار را رفع کنید و این مهم باید به صورت فراقوه‌ای و فرادستگاهی انجام شود، اگر هم به قانون نیاز داشتید به دولت اعلام کنید تا لایحه دوفوریتی به مجلس شورای اسلامی بدهیم.
رییسی در ادامه با بیان اینکه نخبگان به دسته وابسته و غیروابسته تقسیم می‌شوند، افزود: در کشور نخبه وابسته و نخبه غیروابسته داریم. برخی مشکلات انسان معاصر، ساخت کلاهک‌های هسته‌ای و اختیار فروش و اختیار خرید چیست تهدیدهای بشریت به دست نخبگان وابسته که فکر، دانش و بینش‌شان را در اختیار قدرت‌های سلطه‌گر گذاشته اند، به وجود آمده است. به نخبه ایرانی در خارج از کشور حقوق می‌دهند، اما سوالم از آنان این است که محصول کارت چیست و در اختیار کیست و به کدام منظور استفاده می‌شود.
رییس‌جمهور ادامه داد: اگر نخبگی در خدمت زندگی قرار بگیرد بسیاری از مشکلات کشور حل می‌شود. شهیدان چمران و سلیمانی دو مصداق نخبگی در خدمت زندگی مردم بودند. علامه امینی هم همینطور بود. این عالم بزرگ هم در حوزه علمیه درس می‌خواند و هم در زمین کشاورزی کار می‌کرد.
وی با تاکید بر استقلال علمی بنیاد ملی نخبگان، گفت: استقلال علمی بنیاد ملی نخبگان باید به صورت خاص و ویژه دنبال شود تا کار پیش برود وگرنه این اتفاق نمی‌افتد.
رییسی بر اهمیت علوم پایه و علوم انسانی تاکید کرد و افزود: طلاب و دانشجویان نخبه، کم نداریم. نیازمندیم که به آنان توجه کنیم هم بر اساس عدالت ارسطویی و هم طبق فرمایشات آقا امیرالمومنین. باید ارتباط با این عزیزان با جدیت دنبال شود و در حوزه‌های مدیریتی و حاکمیتی به کار گرفته شوند. باید استعدادهای برتر شناسایی شوند تا به درستی تربیت شوند و زمینه شکوفا شدن‌شان به وجود بیاید تا به خوبی نقش‌آفرین شوند.
رییس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش گفت: امروز بسیار مهم است که به نیاز کشور به بهره‌وری و رشد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی اگر چه در گرو رشد سرمایه‌گذاری و بهره‌وری است، توجه شود.
وی ادامه داد: آیا جذب دانشجو در رشته‌های پزشکی معطوف به رشته قلب، عروق، مغز و اعصاب است یا رشته‌هایی که پول‌آوری بیشتری دارند، رونق دارد؟ آیا نباید به این استعدادهای برتر نشان دهیم که نیاز کشور به کدام گرایش‌های رشته پزشکی بیشتر است؟ جاذبه‌های پولی رشته پزشکی مهم است، اما نیاز کشور هم مهم است.
رییسی همچنین در پایان سخنانش متذکر شد: هیچ دستگاهی حق ندارد مشابه کالای استاندارد داخلی را وارد کند این کار تخلف به شمار می‌رود. رهبری توصیه می‌کنند و من طلبه و شمای نخبه باید چشم بگوییم و آن را اجرا کنیم. حمایت‌های دولت از نخبگان می‌تواند شامل حمایت‌های تسهیلاتی، رفع مشکلات حقوقی و قضایی، بازاریابی محصولات تولیدی نخبگان و حمایت‌های اجرایی باشد.
بیمه کردن سهام در بورس چیست؟
به گزارش تجارت‌نیوز، روز شنبه بود که بسته حمایتی از بازار سرمایه رونمایی شد و براساس این بسته قرار شد در ۱۰ بند از سرمایه و حقوق سرمایه‌گذاران بورسی دفاع شود. به نوعی به واسطه این بسته بازار می‌تواند مسیری جدید برای خود پیدا کند. بر اساس بسته ۱۰ بندی بازار سرمایه قرار است سرمایه سهامداران بورسی بیمه شود. بیمه کردن سهام حاضر در پورتفوی اشخاص حقیقی تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان برای هر نفر (که حدود ۹۶ درصد از تعداد کد‌های حقیقی فعال حاضر در بازار را تشکیل می‌دهند) از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه گذاران صورت می‌گیرد. سر رسید اعمال این اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش ترکیب سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهار شنبه، ۴ آبان ۱۴۰۱ است. بر اساس اعلام سازمان بورس اجرایی و نهایی خواهد شد. یکی از مهمترین علت‌های بیمه‌کردن سهام، ابهام از آینده قیمتی آن سهم است. بیمه سهام یا اوراق اختیار فروش تبعی کمک می‌کند تا علاوه بر تضمین اصل سرمایه، سود سرمایه‌گذاران نیز تضمین شود. به نوعی می‌توان گفت اوراق فروش تبعی بهترین ابزار برای تثبیت قیمت سهام در کف خود در سرمایه گذاری در بورس است. یعنی سود سرمایه‌گذار با تضمین حداقل ۲۰ درصد سود سالانه در سررسید خواهد بود. نکته مهم و قابل توجه اینجاست که اگر سهامدار در انتهای روز معاملاتی ۴ آبان امسال، تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان پرتفوی تنها سهام بازارهای اصلی بورس و فرابورس مشمول این طرح هستند. اگر این افراد تا سال آینده سهام خود را نفروشند دولت موظف است که اختلاف قیمت پرتفوی سهامدار را ۲۰ درصد بالاتر از ارزش روز ۴ آبان ۱۴۰۱ به صورت نقد پرداخت. این پرداخت پول در شرایطی است که حتی سود سهامدارا کاهش پیدا کرده باشد. مطالعه بیشتر: تاثیر مصوبه ده‌بندی روی بورس چیست؟ مطالعه بیشتر: عرضه خلیج‌فارس در بورس به روز سوم رسید!
اوراق گام چیست؟
تهران- ایرنا- یکی از اقداماتی که بانک مرکزی اخیراً آن را اجرا کرد، بازنگری و اصلاح دستورالعمل اوراق گام بود؛ اوراق گام یک ابزار تامین مالی تعهدی است که به علت برخی اشکالات و محدودیت‌ها، کارکرد محدودی در تامین مالی تولید داشت.
براساس دستورالعمل جدید، اوراق گام ابزاری بسیار کارآمد برای تامین مالی زنجیره‌ای خواهد بود. طبق دستورالعمل جدید، بانک‌ها مبتنی بر فاکتور و بنا به درخواست مشتریان، اوراق گام را صادر و در اختیار فروشنده مواد اولیه قرار می‌دهند. این اوراق از ابتدای صدور تا سررسید اوراق، به راحتی به منظور خرید مواد اولیه قابلیت انتقال در زنجیره را خواهند داشت.
ضمن آن که امکان عرضه آن در بازار ثانویه نیز همواره وجود دارد. در دستورالعمل جدید، حد اعتباری بنگاه تا ۱۳۰ درصد فروش سال قبل افزایش یافته و معافیت از نسبت‌های نظارتی و محدودیت‌های کنترل رشد ترازنامه برای بانک‌ها منظور شده است. لازم به توضیح است که حسب مصوبات، اوراق گام صرفاً در سامانه بانک مرکزی و توسط بانک‌ها صادر می‌شود و لذا شفافیت و نظارت‌پذیری آن به شکل مناسبی امکان‌پذیر است.
لذا اوراق گام یک ابزار تامین مالی کارآمد برای بنگاه های اقتصادی به حساب می آید که با استفاده از آن می توان سرمایه در گردش بنگاه های اقتصادی را بدون آثار تورمی تامین کرد.
این اوراق توسط بانک های عامل و در سررسید یک تا ۱۲ ماه منتشر می شود و بازپرداخت آن نیز توسط بانک ها در سررسید تضمین می شود. کارمزد صدور این اوراق همانند کارمزد ضمانت نامه است و بانک ها مجازند به مشتریان خود در کارمزد صدور اوراق تخفیف بدهند.
ذینفع اوراق سه گزینه دارد: انتقال به ذینفع جدید بابت خرید کالا و خدمت تنزیل در بازار سرمایه و نگهداری اوراق و تسویه در سررسید.
حد اعتباری بالاتر در مقایسه با تسهیلات بانکی، امکان انتقال به بازار سرمایه در هر زمان توسط ذی نفع، امکان انتقال در زنجیره به سهولت و بدون کارمزد و معافیت های موثر جهت تشویق بنگاه ها از جمله مزایای اوراق گام است.
حمایت غیر تورمی بانک مرکزی از بخش تولید با انتشار اوراق گام در بورس کالا / کنترل تورم و تأمین سرمایه در گردش مورد نیاز بنگاه ها
حمید آذرمند، مدیر اداره تامین مالی زنجیره تولید بانک مرکزی از تأمین مالی غیرتورمی بخش تولید با انتشار اوراق گام خبر داد و افزود: در راستای متنوع سازی روش های تامین مالی غیر تورمی تولید و رفع مشکلات اعتباری بنگاه ها امسال حداقل ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از معاملات بورس کالا با ابزارهای اعتباری مانند اوراق گام تامین مالی می شود.
به گفته او دستورالعمل معاملات بورس کالا با استفاده از ابزارهای اعتباری به شبکه بانکی ابلاغ و زیرساخت های لازم فراهم شده است که انتظار می رود این هدف در نیمه دوم سال جاری محقق شود.
طرح تامین مالی زنجیره ای چه تفاوتی با اوراق گام دارد؟
تأمین مالی زنجیره‌ای، مجموعه‌ای از شیوه‌ها و عملیات تامین مالی است که منجر به بهبود مدیریت سرمایه‌در گردش بنگاه‌های تولیدی می‌شود. در این شیوه‌ها، انواع زیرساخت‌ها و ابزارهای مالی (مانند گام، برات الکترونیک، کارت اعتباری،اعتبار اسنادی و . ) مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این میان، «اوراق گام» یکی از انواع ابزارهای مالی است که می‌تواند برای تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی استفاده شود. در این خصوص، در نظر است که با اصلاح و رفع نواقص دستورالعمل گام، در آینده نزدیک از این ابزار به طور گسترده‌تری در تأمین اختیار فروش و اختیار خرید چیست مالی زنجیره‌ای استفاده شود.
لذا ابزارهایی مانند برات الکترونیکی، سفته الکترونیکی، کارت اعتباری، اعتبار اسنادی داخلی مدت‌دار، اوراق گواهی اعتبار مولد (گام) و سایر ابزارهای مالی و تجاری مجازی هستند که مؤسسه اعتباری با به‌کارگیری آنها می‌تواند اقدام به ارائه خدمات تأمین مالی زنجیره‌ای و گردش اعتبار در طول زنجیره‌های تأمین کند.
عملکرد اوراق گام چگونه بوده است؟
مجموع اوراق گام صادر شده توسط بانک‌ها از بهمن ۱۳۹۹ تا پایان مهر ۱۴۰۱ برابر با ۳۰.۲ هزار میلیارد تومان می‌باشد که بیش از ۲۱.۴ هزار میلیارد تومان اختیار فروش و اختیار خرید چیست آن مربوط به عملکرد ماه‌های اخیر می‌باشد.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، با توجه به اصلاح دستورالعمل گام و مشوق‌های در نظر گرفته شده برای استفاده از این ابزار، عملکرد صدور اوراق گام طی ماه‌های اخیر با افزایش قابل توجه مواجه شده و روند استفاده از این ابزار صعودی است.
بنا به اعلام بانک مرکزی در سال نخست استفاده از این ابزار صرفاً برخی صنایع مانند خودرو، قطعه‌سازی و لوازم خانگی از این ابزار استفاده کردند ولی در چهار ماه اخیر، طیف بسیار متنوعی از فعالیت‌های اقتصادی شامل صنایع خودرو، قطعه‌سازی، لوازم خانگی، صنایع غذایی، کشاورزی، صنایع داروئی، صنایع شیمیایی، فلزات اساسی، محصولات فلزی، مصالح ساختمانی، صنایع الکتریکی و الکترونیکی از این ابزار برای تأمین مالی تولید استفاده کرده‌اند.
همچنین، تعداد صدور اوراق گام توسط بانک‌ها به ۱۱۲ فقره و تعداد بانک‌های فعال در صدور اوراق به ۱۰ بانک افزایش یافته است. البته لازم به ذکر است که مجوز صدور اوراق گام به ۲۴ بانک ابلاغ شده و بانک‌های دارای مجوز صدور اوراق گام می‌توانند از طریق سامانه گام و در چارچوب ضوابط ابلاغی بانک مرکزی، اقدام به انتشار اوراق نمایند.
با توجه به مصوبات ستاد اقتصادی دولت، تکلیف شده است تا حداقل ۲۰ درصد از کل تسهیلات پرداختی به بخش تولید در سال جاری از طریق تأمین مالی زنجیره‌ای صورت پذیرد. به منظور تحقق هدفگذاری مذکور، به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده است که تا پایان سال جاری حداقل به میزان ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از معاملات بورس کالا از طریق ابزارهای اعتباری مانند اوراق گام تسویه شده و همچنین تأمین مالی سرمایه در گردش زنجیره نفت، گاز، فرآورده‌های نفتی، پتروشیمی و صنایع شیمیایی و نیز زنجیره صنایع غذایی و کشاورزی حداقل به میزان ۱۰۰ هزار میلیارد تومان با استفاده از ابزارهای تأمین مالی زنجیره‌ای از قبیل اوراق گام صورت پذیرد.
دیدگاه شما