تفاوت اختیار معامله و بازار آتی

قیمت ETF به طور معمول با حرکت قیمت دارایی پایه همبستگی بالایی دارد؛ زیرا در غیر اینصورت اگر قیمت‌ها بیش از حد اختلاف داشته باشند، سرمایه‌گذاران می‌توانند از اختلاف اسپرد بین ETF و دارایی پایه، اقدام به آربیتراژ کنند.

وجه تضمین در قرارداد های بازار آتی

وجه تضمین در قرارداد آتی مقدار سرمایه موردنیاز برای ورود به معاملات آتی است که بخشی از ارزش کل قرارداد را شامل می‌شود. وجه تضمین برای مالک تفاوت اختیار معامله و بازار آتی یک ابزار مالی است که برای جلوگیری از امتناع تعهد قرارداد، در اختیار خود که معمولاً کارگزاری خود یا بورس است قرار می‌دهد تا بخشی یا همه ریسک اعتباری را که مالک برای طرف قرارداد خود از معامله به وجود می‌آورد، حفظ کند. معاملات در بازار آتی و بازار سهام فرق دارد، در معاملات سهام شما با توجه به میزان دارایی‌تان قرض می‌گیرید مثل یک وام که به آن وجه تضمین اولیه موردنیاز گفته می‌شود. آشنایی با وجه تضمین برای معامله‌گر و معاملات قراردادهای آتی لازم و ضروری است.

تفاوت وجه تضمین اولیه و وجه تضمین لازم در قرارداد آتی

وجه تضمین‌اولیه در طی زمان ثابت نبوده و در حال تغییر است. حداقل وجه تضمین، ۷۰ درصد وجه ضمانت معین می‌شود. حداقل وجه تضمین قرارداد آتی درصدی از که وجه تضمین اولیه است ک با توجه به کاهش موجودی حساب منجر به صادر شدن اخطاریه افزایش وجه تضمین می‌شود.

در تفاوت اختیار معامله و بازار آتی وجه تضمین‌اولیه ارزش معامله برابر است با قیمت اختیار موردنظر ضربدر اندازه قرارداد.

برای معامله در این قرارداد باید جهت ثبت سفارش خرید، ارزش معامله و کارمزدهای مربوط را در حساب خود داشته باشید اما ازآنجایی‌که فروشنده تعهد لازم را در قبال خرید دارد، مشتری باید برای ثبت سفارش خود، مبلغی برای وجه تضمین‌اولیه را در حساب خود داشته باشد. این مبلغ ممکن است در روزهای مختلف تغییر کند زیرا این مبلغ توسط بورس محاسبه و در تابلو معاملاتی مشاهده می‌شود. وجه تضمین‌اولیه فقط برای سفارشات فروشی کاربرد دارد درواقع موقعیت‌های باز فروش محسوب می‌شود.

در وجه‌تضمین لازم با توجه به پایان یافتن جلسه معاملاتی، بورس مبلغ نهایی وجه تضمین را تحت عنوان وجه‌تضمین لازم برای انجام تعهد محاسبه می‌کند و در سامانه معاملاتی اعلام می‌کند. درنتیجه با توجه به مبلغی که هرروز اعلام می‌شود مشتری باید حداکثر ۷۰ درصد از مبلغ اعلام‌شده را در حساب خود داشته باشد که به آن وجه‌تضمین اضافی یعنی میزان افزایش در وجه‌تضمین لازم که باهدف حفظ وجه در موقعیت‌های ناشی از نوسانات قیمت است. زمانی که وجه‌تضمین مشتری کمتر از حداقل وجه تضمین شود، مشتری توسط کارگزاری اخطاریه افزایش وجه تضمین دریافت می‌کند و بعد از دریافت اخطاریه حداکثر تا یک ساعت بعد از آغاز معامله روز بعد، مشتری باید وجه تضمینی جبرانی را به‌حساب خود واریز کند. این اخطار برای افزایش وجه تضمین صادر می‌شود و کارگزار باید این اخطار را به اطلاع مشتری برساند. اگر مشتری نتواند برای بستن موقعیت تعهد خود وجه‌تضمین لازم را واریز کند، با توجه به پایان رسیدن مهلت مشتری کارگزار اقدام به بستن تمام یا بخشی از موقعیت‌های مشتری می‌کند.

آموزش کامل قرارداد آتی

موقعیت تعهد خریدوفروش

ابتدا باید مشتری خرید یا فروش، به کارگزاری مراجعه کند و پس از بررسی سفارش مشتری آن را وارد سامانه معاملاتی بورس کالا کند و مشخصات مشتری را ثبت و تعداد قرارداد و قیمت قرارداد را مشخص کند تا بتواند معامله قرارداد آتی انجام دهد. کسی که در قرارداد آتی، قراردادی را به فروش می‌رساند و دارایی یا کالا را بر اساس قوانین استاندارد در بورس و مشخص کردن زمان تحویل خود را متعهد به انجام معامله می‌کند، موقعیت تعهدی فروش دارد و این فرد باید این قرارداد را تا زمان معین‌شده، موقعیت خود را حفظ کند و آن دارایی یا کالا را تحویل خریدار دهد همچنین فرد خریدار در قرارداد آتی خود را متعهد به خرید دارایی یا کالا در تاریخ مشخص‌شده می‌کند و تا زمان سررسید باید موقعیت خود را حفظ کند و دارایی را خریداری کند.

وجه تضمین در بازار جبرانی

بازار جبرانی بازاری است که در آن معامله‌گران باید برای بستن موقعیت‌های لازم اقدام به خارج شدن از معامله از وضعیت کال‌مارجین انجام دهند که بعد از جلسه معاملاتی عادی برگزار می‌شود.

بنابراین معامله‌گران برای مدیریت سرمایه خود لازم است که قبل از اتمام معامله در بازار آتی با واریز وجه به‌حساب خود و خارج شدن از موقعیت‌های کال مارجین و یا رفتن به بازار جبرانی با پیش‌بینی درست از روند و تغییرات بازار تصمیم‌گیری کنند.

قرارداد اختیار معامله (Option) چیست؟

اختیار معامله قراردادی است که به موجب آن، حق خرید یا فروش دارایی یک مجموعه در یک تاریخ خاص به شخص خریدار یا فروشنده واگذار می شود. این دارایی می تواند در قالب های گوناگون سهام، کالا یا بین دو شرکت خصوصی و با توجه به نوع خدمات رخ بدهد. اختیار معامله انواع گوناگونی دارد اما پرکاربردترین آن ها اختیار فروش و اختیار خرید است.

قرارداد اختیار معامله (Option) چیست؟

قرارداد اختیار معامله

تصور کنید که شما پارکینگ یک مرکز تجاری را برای یکسال اجاره می کنید. در این حالت شما به صورت تمام وقت می توانید از پارکینگ استفاده کنید اما این اختیار را هم دارید که استفاده نکنید. به صورت کلی کسی برای شما مزاحمت ایجاد نخواهد کرد و حق ندارد که در جای شما پارک کند. صاحب پارکینگ نیز متعهد است که طبق خواسته شما هر زمانی که خواستید پارکینگ را در اختیار شما قرار بدهد.

با این کار شما حق استفاده از امکانات پارکینگ را منحصر به خود کرده اید. در بازار بورس اوراق بهادار نیز مشابه چنین معامله ای وجود دارد که شما را از ابهام نجات داده و کمک می کند تا آینده را بهتر پیش بینی و برنامه ریزی کنید. این قرارداد با نام اختیار معامله شناخته می شود.

اختیار معامله چیست؟

قراردادی که به خریدار آن امکان می دهد تا یک دارایی معین را در یک زمان مشخص خریداری کرده یا بفروشد. طرف حساب قرارداد اختیار معامله نیز موظف است که پیش از انقضای مهلت سررسید، به مفاد قرارداد عمل کرده و هر زمانی که خریدار تمایل به اجرای قرارداد داشت آن را تفاوت اختیار معامله و بازار آتی در قیمت تعیین شده معامله بکند.

بنابرین براساس این قرارداد دوطرف توافق می کنند که در آینده معامله ای انجام دهند که در ازای پرداخت مبلغی معین، حق خرید یا فروش دارایی مندرج در قرارداد را در زمانی مشخص و قیمتی معین، به دست بیاورند. طبق قرارداد اختیار معامله، خریدار قرارداد، در اعمال و اجرای حق خود مختار بوده و اگر از اجرای قرارداد صرف نظر کند، مبلغی را که برای خرید سهم یا قرارداد پرداخت کرده است از دست می دهد. (1)

مزایای قرارداد اختیار معامله

صرفه جویی در زمان

شما به عنوان یک سرمایه گذار می توانید با خرید قرارداد اختیار معامله فرصت کافی برای تصمیم گیری مناسب خود را خریداری کنید. همچنین تصمیم خود را مبنی بر خرید و فروش تثبیت کرده و در مدت زمان باقی مانده تصمیم بگیرید که چه زمانی سهم خود را بفروشید یا نگه دارید.

کسب درآمد

شما از طریق فروش قرارداد اختیار معامله سهام، می توانید سود کسب کنید. اگر شما به عنوان خریدار در این معامله سود کنید و یا به گونه ای برنامه ریزی کنید که سهام هایی را بخرید که سود چند برابر داشته باشد؛ سود نهایی شما بیشتر خواهد بود. و اگر متحمل ضرر شوید فقط به میزان آورده اولیه زیان خواهید دید. توانایی پیش بینی آینده بازار و استمرار در انجام این مدل از معاملات موجب می شود که در دراز مدت سود خوبی کسب کنید و قدرت ارزش گذاری ابهامات آینده را در خود تقویت نمایید.

کاهش ریسک معاملات

اختیار معامله به شما امکان می دهد که از طریق پیش بینی اتفاقات آینده؛ ابهام را به حداقل رسانده و میزان ریسک پذیرفته شده را ارزش گذاری کنید. در قرارداد اختیار معامله، خریدار فقط به میزان هزینه ای که برای خرید حق اختیار خود پرداخت کرده است متحمل ضرر می شود. (1)

قراردادهای اختیار معامله به دو دسته تقسیم می شوند. این دو دسته مدل های آمریکایی و اروپایی اختیار معامله بوده و به شرح زیر است:

اختیار معامله اروپایی

اختیار معامله اروپپایی فقط در زمان سررسید و در دوره کوتاه مدت سررسید، قابل اجرا است و خریدار تنها در دوره سررسید می تواند آن را اجرا کند.

اختیار معامله آمریکایی

برخلاف مدل اروپایی، این معامله از هنگام عقد قرارداد تا زمان سررسید قابل اجرا است و در طول دوره هر زمانی که خریدار مایل باشد، می تفاوت اختیار معامله و بازار آتی تواند آن را اجرا کند و امکان اعمال قبل از سررسید وجود دارد. (2)

اختیار خرید (Call Option) چیست؟

اختیار خرید به شما این حق را می دهد که یک سهم را در قالب یک قرارداد و زمانی معین خریداری کنید. شما با خرید این سهم، اختیار دارید که سهام مربوطه را به قیمت اعمال شده تا تاریخ انقضا خریداری کنید. مبلغ این سهام حداکثر ریسکی است که خریدار این قرارداد متحمل می شود. هنگامی که قیمت سهام مربوط به یک قرارداد اختیار خرید بالاتر از قیمت اعمال برسد، سود ایجاد خواهد کرد در غیر این صورت شما متحمل ضرر خواهید شد.

به بیان ساده تر، خریدار این نوع اختیار معاملی می تواند مقدار معیتی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمت توافقی در دوره زمانی مشخصی بخرد. تصور کنید که شما قصد خرید و سرمایه گذاری در یک شرکت خودرو را دارید. این شرکت خودروسازی 10 سهم با قیمت صد هزار تومان به شما ارائه می کند و قیمت جاری هر سهم 95 هزار تومان است. یعنی شرکت خودروسازی سهم خود را به قیمتی کمتر از قیمت اسمی ذکرشده روی قرارداد به شما می فروشد. طبق قرارداد، تاریخ انقضا شش ماه و قیمت قرارداد اختیار معامله بابت هر سهم پانزده هزار تومان است.

بنابرین شما به عنوان سرمایه گذار، باید برای خرید این سهم ها صد و پنجاه هزار تومان پرداخت کنید. اگر قیمت هر سهم در تاریخ انقضای قرارداد کمتر از صد هزار تومان باشد، بدیهی است که شما قرارداد را اجرا نمی کنید و صبر می کنید. خرید سهمی که قیمت اسمی آن کمتر از صد هزار تومان است در حالی که به همان مبلغ آن را سرمایه گذاری کردید کار عاقلانه ای نیست و شما متحمل ضرر خواهید شد. اما در صورتی که قیمت سهم بیشتر صد هزارتومان باشد یعنی شرکت خودروسازی سود کرده است و آن گاه شما می توانید قرارداد را اجرا کنید.

توجه کنید درصورتی که قرارداد شما از نوع آمریکایی باشد، به محض سوددهی شرکت می توانید آن را اجرا کنید اما اگر قرارداد شما اروپایی باشد باید تا زمان سررسید صبر کنید. (2)

اختیار فروش (Put Option) چیست؟

اختیار فروش به شما امکان می دهد که سهم مربوطه را با قیمت اعمال شده و در سومین جمعه از ماه انقضا به فروش برسانید. همانند اختیار خرید، اختیار فروش نیز در قیمت های متنوع و تاریخ انقضاهای گوناگونی معامله می شود و می تواند از یک ماه تا یکسال و بیشتر تغییر کند. در صورتی که شما اختیار فروش را خریداری کنید، می توانید سهام مربوطه را با قیمت اعمال شده در قرارداد تا تاریخ انقضا به فروش برسانید. برخلاف اختیار خرید، مبلغ پرداخت شده برای هر معامله، ریسکی است که شما پرداخت می کنید. بنابرین شما با خروج از معامله یا جبران کردن آپشن، می توانید به سود دست یابید.

به بیانی دیگر، این قرارداد به شما امکان می دهد تا مقدار معیتی از دارایی مندرج در قرارداد را با قیمتی توافقی در دوره زمانی مشخص به فروش برسانید و برخلاف قرارداد خرید، شما با پیش بینی کاهش قیمت در آینده آن را خریداری می کنید. مثلا شرکت خودروسازی در مثال قبلی را در نظر بگیرید. شما ده سهم این شرکت را با همان قیمت توافق شده، یعنی صد هزارتومان خریداری می کنید.

قیمت قعلی سهم 95 هزار تومان است و تاریخ انقضای آن سه ماه آینده است. قیمت قرارداد برای هر سهم پانزده هزار تومان است. بنابرین شما برای خرید این قرارداد باید 150 هزار تومان پول پرداخت کنید. اگر قیمت سهم در زمان انقضای قرارداد کمتر از صد هزار تومان باشد، به اجرا درمی آید (برخلاف اختیار خرید) و شما در نهایت از این معامله سود خواهید کرد. اما تفاوت اختیار معامله و بازار آتی اگر قیمت سهام در هنگام انقضا بیشتر از قیمت ذکرشده روی سهام باشد (یعنی کمتر از صد هزارتومان)، آن گاه قرارداد اختیار فروش ندارد و شما متحمل ضر خواهید شد.

توجه کنید که در این معامله نیز اروپایی بودن یا آمریکایی بودن آن اهمیت دارد. درصورتی که قرارداد اروپایی باشد، فقط در زمان اجرای سررسید قابلیت اجرا دارد؛ اما اگر آمریکایی باشد، به محض سقوط بازار و کاهش ارزش سهام قابل معامله و اجرای قرارداد است. (2)

انواع قراردادهای اختیار معامله با توجه به بازارهای معاملاتی

از نظر اینکه هر یک از انواع قراردادهای در کدام یک از بازارهای بورسی ارائه و خریداری شوند به انواع گوناگونی تقسیم می شود:

1.اختیار معامله سهام

3.اختیار معامله نرخ بهره

4.اختیار معامله شاخص بازار سهام

5.اختیار معامله قراردادهای آتی

معاملات ممکن است خارج از بازار بورس نیز رخ بدهد. مثلا دو شرکت یا بخش های خصوصی تصمیم می گیرند تا به صورت محدود و اندک، سهام ها یا کالاهایی را برای خرید یا فروش عرضه کنند. این مدل از معاملات با توجه به نیاز هر کسب و کار طراحی می شود و در سه دسته زیر قرار می گیرد:

1.اختیار معامله نرخ بهره

2.اختیار معامله نرخ ارز

3.اختیار معامله سواپ: سواپ توافقی بین دو طرف قرارداد است و به موجب آن مجموعه ای از جریان های نقدی آتی بازاررا با یکدیگر معاوضه می کنند. در اکثر مواقع یکی از طرفین سواپ، مبلغی را برحسب یک متغیر تصادفی مانند نرخ بهره، نرخ ارز، بازده سهام یا قیمت یک کالا پرداخت می کند که به آن ها پرداخت های شناور یا متغیر می گوییم.

خروج از قرارداد چیست و چگونه اجرا می شود؟

شما به عنوان یک خریدار قرارداد اختیار معامله، این حق را دارید که از قرارداد خارج شوید. این فرایند به سه روش می تواند رخ دهد:

مسدود کردن موقعیت

شما می توانید موقعیت خود را در قرارداد، مسدود کنید یا ببندید. شما به عنوان خریدار قرارداد اختیار، چون قبلا یک معامله را خریده اید بنابرین می توانید با فروش آن به شخصی دیگر موقعیت خود را ببیندید و از بازار خارج شوید.

استفاده از حق خود برای خرید یا فروش کالا

شما به عنوان خریدار قرارداد می توانید از حق خود استفاده کرده و کالاها یا سهام هایی را در بازار بخرید یا به فروش برسانید. بر این تفاوت اختیار معامله و بازار آتی اساس، قرارداد اجرا شده و شما با اتمام آن، از معامله خارج می شوید. البته توجه داشته باشید که در معامله اروپایی شما باید تا تاریخ سررسید قرارداد صبر کنید.

عدم استفاده از مفاد قرارداد

در صورتی که شما به عنوان خریدار معامله در تاریخ سررسید به هر دلیلی آن را اجرا نکنید (مثلا چون به سود شما نیست)، آن معامله خود به خود باطل خواهد شد.

در قرارداد اختیار فروش نیز اوضاع به همین منوال است. یعنی شما به عنوان فروشنده می توانید برای خروج از قرارداد یکی از سه روش بالا را اعمال کنید. در طول دوره معاملاتی و تا قبل از تاریخ انقضای سررسید، می توانید قرارداد را به شخص دیگری واگذار کنید (اخد موقعیت معکوس) ، موقعیت را ببندید یا از بازار خارج شوید. (3)

جمع بندی و نتیجه گیری

اختیار معامله قراردادی است که به موجب آن حق خرید یا فروش دارایی یک مجموعه در یک تاریخ خاص، به شخص خریدار یا فروشنده واگذار می شود. این دارایی می تواند در قالب های گوناگون سهام، کالا یا بین دو شرکت خصوصی و با توجه به نوع خدمات رخ بدهد. قرارداد اختیار معامله انواع گوناگونی دارد اما پرکاربردترین آن ها اختیار فروش و اختیار خرید است.

همان طور که در این مقاله اشاره کردیم، اختیار خرید به شما امکان می دهد که دارایی یا سهم را به قیمت مشخصی خریداری کنید و سپس در زمانه انقضای سررسید آن را به فروش برسانید. در مقابل اختیار خرید، اختیار فروش قرار دارد که شما امکان می دهد تا دارایی را به قیمت مشخصی به فروش برسانید. هر دو نوع این اختیارات به صورت رایج معامله می شود.

فروشنده ممکن است اختیار خرید را برای خریدار به عنوان بخشی از یک معامله دیگر مثل انتشار سهام یا بخشی از طرح انگیزش کارکنان اهدا کند؛ در غیر اینصورت خریدار باید مبلغی را به فروشنده برای اختیار بپردازد. هنگامی که قیمت اعمال شده بیشتر از ارزش بازار دارایی پایه باشد، معامله اختیار فروش اعمال می شود. اما برخلاف اختیار فروش هنگامی که قیمت اعمال شده کمتر از ارزش بازار دارایی باشد، اختیار خرید معامله خواهد شد.

به صورت کلی ارزش معاملات اختیار در حال حاضر بسیار مهم است و تفاوت بین ارزش بازار دارایی و قیمت اعمال دارایی را مشخص می کند. علاوه بر این، ارزش زمانی آن که به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد، دومین عامل اهمیت قرارداد اختیار معامله است. اختیار معاملات در حال حاضر موضوع تحقیقات امور مالی و علمی بسیاری از دانشگاه های دنیا است.

بازار آتی و Futures چیست؟ نگاهی به بازار جذاب دنیای ارزها

ارزهای دیجیتال دارایی بسیار ارزشمندی هستند که قیمت آن‌ها به طور مداوم در حال تغییر است. وجود این ویژگی در ارزهای دیجیتال به تریدر ها اجازه می‌دهد تا از انواع معاملات پیشرفته و معاملاتی که معمولاً در خرید و فروش دارایی‌های بار ارزش فیزیکی انجام می‌گیرند، برای کسب سود از بازار رمزارزها استفاده کنند. قراردادهای آتی یکی از روش‌های پیشرفته ‌ترید ارز دیجیتال است که در بازار آتی و Futures انجام می‌گیرد. در ادامه با نوبیتکس همراه باشید تا بیشتر با این بازار و نحوه کسب سود از آن آشنا شویم.

قرارداد آتی یا future contract چیست؟ معامله‌ای پرسود برای تریدرها

قبل از اینکه به معرفی بازار آتی و futures بپردازیم بهتر است ابتدا با قراردادهای آتی آشنا شویم. قراردادهای آتی یا قراردادهای سلف، در بورس یا معماملات روزمره مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قرار دادها سه ویژگی دارند:

• سر رسید آن‌ها در زمان مشخصی در آینده است
• فروشنده و خریدار ملزم به خرید و فروش یک دارایی با قیمت مشخص در آینده هستند
• هزینه خرید در زمان عقد قرار داد پرداخت می‌شود اما دارایی تا زمان سر رسید تحویل نمی‌شود

بنابراین می‌توان گفت در قرار دادهای آتی، خریدار و فروشنده بر روی فروش یا خرید یک دارایی با قیمت مشخص در آینده توافق می‌کنند. در زمان عقد قرار داد، خریدار موظف به پرداخت هزینه بر اساس قیمت تعیین شده است و فروشنده در زمان سر رسید باید دارایی مورد نظر را به خریدار تحویل دهد.

این نوع از قرار دادها در بورس خصوصاً بورس کالا کاربردهای زیادی دارند.

مزایای قرارداد آتی چیست؟ کاهش ریسک و کسب سود

به طور کلی قراردادهای آتی هم برای خریدار و هم فروشنده سودمند هستند و مزایای زیادی برای هر دو طرف دارند. مهم‌ترین مزیت قراردادهای آتی مصونیت از ریسک (Hedging) است. با استفاده از قراردادهای futures می‌توان ریسک افزایش قیمت در آینده (برای خریدار) و کاهش قیمت در آینده (برای فروشنده) را تا حد زیادی پوشش داد.

کاهش ریسک و تأمین هزینه‌های جاری تولید

برای مثال فرض کنید که قیمت یک تن فولاد در حال حاضر ۲۰۰ دلار است تفاوت اختیار معامله و بازار آتی و یک کارخانه در ۶ ماه آینده به صد تن فولاد نیاز دارد. اگر این کارخانه تشخیص دهد در آینده ممکن است قیمت فولاد افزایش پیدا کند، همین امروز سفارش صد تن فولاد را با قیمت ۲۰ هزار دلار ثبت می‌کند و هزینه آن را می‌پردازد. کارخانه تولید فولاد نیز تشخیص می‌دهد که ممکن است در آینده قیمت فولاد کاهش پیدا کند و بهتر است با قیمت امروز قراداد فروش را امضا کند. علاوه برآن می‌تواند با فروش فولاد پیش از تولید، هزینه تولید آن را دریافت کند و ۶ ماه بعد سفارش را تحویل دهد.

در این مثال، قرارداد آتی بهترین گزینه برای کاهش ریسک برای فروشنده و خریدار محسوب می شود.

کسب سود با پیش بینی افزایش قیمت

از طرف دیگر، از طریق قرار دادهای آتی می‌توان بدون در اختیار داشتن کالا یا نیاز به هزینه برای ذخیره آن، تنها از طریق خرید و فروش قرارداد یا سفته بازی، سود بالایی کسب کرد. برای مثال فرض کنید که قیمت یک بشکه نفت در حال حاضر ۳۵ دلار است. معامله گران با پیش بینی قیمت نفت در آینده، بدون تحویل گرفتن نفت اقدام به خرید آن می‌کنند. در صورتی که پیش بینی درست از آب دربیاید و قبل از موعد سررسید قراردادآتی، قیمت نفت برای مثال به ۵۰ دلار رسیده باشد، خریدار با فروش قرارداد به فرد دیگری ۱۵ دلار برای هر بشکه نفت سود خواهد کرد.

بازار آتی و Futures؛ خرید و فروش ارز دیجیتال بر اساس قیمت آینده

تا اینجا با قراردادهای آتی در دنیای واقعی آشنا شدیم. حالا نوبت آن است که وارد بازار بازار آتی و Futures در ارزهای دیجیتال شویم. قراردادی‌های آتی بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال از لحاظ ماهیت تفاوتی با قراردادهای آتی دیگر ندارند. در اینجا نیز خریدار و فروشنده بر روی خرید و فروش دارایی از نوع ارز دیجیتال در آینده و با قیمت مشخص توافق می‌کنند.

با توجه به تغییر قیمت لحظه ای ارز دیجیتال، این فرصت در اختیار فروشنده و خریدار قرار می‌گیرد تا با استفاده از قرارداد آتی، در بازار Futures رمزارزها معاملات پرسودی را تجربه کند. در بازار ارزهای دیجیتال کالایی تولید نمی‌شود، به همین دلیل هدف از انقعاد قراردادهای آتی بیشتر کسب سود با پیش بینی افزایش قیمت و از نوع سفته بازی است.

تفاوت معاملات بازار آتی و Futures با بازار معاملات تفاوت اختیار معامله و بازار آتی اسپات

معاملات اسپات، معاملات معمولی هستند که روزانه انجام می‌دهیم. در این نوع از معامله، خریدار و فروشنده بلافاصله بعد از تعیین قیمت در همان لحظه مقدار مشخصی از دارایی را مبادله می‌کنند. با انجام این معامله خریدار و فروشنده ملزم هستند تا در همان لحظه مبلغ قرار داد را پرداخت یا دارایی مدنظر را تحویل دهند.

در مقابل در معاملات فیوچرز یا آینده، در لحظه بستن قرارداد دارایی معامله نمی‌شود. در یک قرارداد آتی ارز دیجیتال، توافق می‌شود مقدار مشخصی از دارایی دیجیتال، در زمان تعیین شده به عنوان سررسید با قیمت توافق شده مبادله شود. معمولاً در معاملات بازار آتی، ارزهای دیجیتالی را انتخاب می‌کنند که قیمت آن‌ها متغیر باشد. برای مثال قیمت تتر امروز با فردا تفاوت زیادی ندارد و همیشه در حدود ۱ دلار است. اما بیت کوین یا اتریوم فرصت‌های مناسبی برای سرمایه گذاری در بازار آتی را فراهم می‌کنند.

در ظاهر تنها تفاوت این معامله با معامله اسپات، عدم دریافت دارایی دیجیتال در لحظه عقد قرارداد است. اما در واقع حضور در بازار آتی و futures فرصت‌های بسیار بیشتری برای تریدر ها دارد.

مزایایی معاملات بازار آتی نسبت به بازار معاملات اسپات

ابزارهای متعدد مانند اهرم و مارجین به همراه انواع بسیار پیشرفته و متفاوتی از معاملات در بازار آتی و futuers انجام می‌گیرد که در بازار اسپات امکان پذیر نیست. برای مثال شما می‌توانید با پیش بینی قیمت ارزدیجیتال بیت کوین در آیندهT تنها بخشی از قیمت آن را امروز بپردازید و تا ده‌ها برابر از معامله خود سود کنید(اهرم). همچنین امکان خرید و فروش پیش از سر رسید، تعیین حداقل میزان سود یا حداکثر میزان زیان نیز از مزیت‌های معاملات آتی و Futures به حساب می آیند (Stop-Limite).

مزایای بازار آتی و futures برای رمزارز؛ گسترش بازار و افزایش ارزش دارایی‌های دیجیتال

به طور کلی بازار آتی و معاملات آتی یکی از مهم‌ترین بازارهای جانبی در بازارهای مالی هستند. اینگونه بازارها با جذب سرمایه بیشتر، پیشنهادهای ویژه و سودآوری بالا باعث رشد بازارهای مالی خصوصاً بازار ارزهای دیجیتال می‌شوند. در ادامه به مهمترین مزایای بازار آتی و futures می‌پردازیم.

• قانونی بودن قراردادهای آتی: در آمریکا هنوز قانونی برای ارزهای دیجیتال و معامله آن‌ها وجود ندارد اما قراردادهای آتی کاملاً قانونی هستند و حتی مؤسسات مالی نیز می‌توانند وارد آن شوند. این موضوع می‌تواند پیش زمینه‌ای برای قانونی شدن ارزهای دیجیتال در آینده باشد.
• عدم نیاز به نگه داری ارز دیجیتال: به طور کلی یکی از مزایای قراردادهای آتی و بازار فیوچرز این است که نیازی به نگهداری دارایی‌های خود ندارید. بنابراین نگرانی از این بابت برای تریدرها وجود ندارد.
• افزایش نقد شوندگی: هرچه سرمایه بیشتری وارد بازار ارز دیجیتال شود، نقدشوندگی ارزهای دیجیتال نیز بیشتر خواهد شد.
• جذابیت برای انواع سرمایه گذاران: بسیاری از سرمایه گذاران به معاملات اسپات و تریدهای معمولی علاقه‌ای ندارند. تریدرهای حرفه‌ای و سرمایه گذاران باتجربه بازار فیوچرز را ترجیح می‌دهند.
• کاهش نوسانات: بزرگ شدن بازار و استفاده از قراردادهای آتی که سررسید مشخصی دارند می‌تواند باعث کنترل نوسانات قیمتی شود. به این ترتیب امنیت سرمایه گذاری نیز بیشتر خواهد شد.

چگونه وارد بازار آتی و futures شویم؟

در حال حاضر صرافی‌های بین المللی زیادی در این حوزه فعالیت می‌کنند. برای وارد شدن به بازار فیوچرز باینت قیمتی شود. به این ترتیب تفاوت اختیار معامله و بازار آتی امنیت سرمایه گذاری نیز بیشتر خواهد شد.

بازار فیوچرابتدا باید یک اکانت عادی در این صرافی بین المللی داشته باشید. بعد از انجام ثبت نام عادی، با انتخاب گزینه Derivatives (بازار مشتقات) از منو صرافی می‌توانید وارد یکی از سه بازار فیوچرز مبادله بیتکوین-دلار، بیتکوین-تتر و مبادله انواع رمز ارزها با دلار شوید.

بازار آتی و futures؛ بازار جذابی برای گسترش ارزهای دیجیتال

در این مقاله با بازار آتی و futures و مزایای آن برای تریدرهای ارزهای دیجیتال آشنا شدیم. این بازارها به گسترش ارزهای دیجیتال و ارزشمند شدن این دارایی‌ها کمک زیادی می‌کنند. علاوه براین قراردادهای آتی و معاملات لانگ و شورت می‌توانند گزینه مناسبی برای تریدرهای حرفه‌ای و کسب سود مناسب باشند. شما می‌توانید با مراجعه به صفحه اصلی سایت نوبیتکس و تهیه تتر یا بیت کوین وارد بازارهای آتی بین المللی شوید و یک مسیر جدید درترید را تجربه کنید.

معاملات ETF آتی بیت کوین چیست؟ نقطه تلاقی بازار سهام و بازار رمز ارزها

ETF آتی بیت کوین یک صندوق قابل معامله در بورس است که به مردم اجازه می‌دهد بدون نیاز به خرید و فروش این ارز، در سود و زیان آن شریک شوند. صندوق‌های قابل معامله در بازار، محصولات مالی قانون‌گذاری شده‌ای هستند که می‌توانند شامل طیف وسیعی از دارایی‌ها باشند و ای تی اف آتی بیت کوین از جمله آنهاست. در این مطلب به معرفی این مفهوم و تفاوت آن با ETF بیت کوین می‌پردازیم.

صندوق قابل معامله آتی بیت کوین، به سرمایه‌گذاران روش دیگری برای کسب سود از حرکات قیمت معاملات آتی بیت کوین پیشنهاد می‌دهد. به جای پیگیری طیف وسیعی از دارایی‌ها، هر سهم ETF آتی بیت کوین، توسط قراردادهای آتی بیت کوین پشتیبانی می‌شود. سرمایه‌گذاران می‌توانند ETF را درست مانند سهام خرید و فروش کنند. اما برخلاف صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سهام ETF را می‌توان در هر زمانی در ساعات معاملاتی بازار خرید و فروش کرد.

ETF قرارداد آتی بیت کوین چیست؟

معاملات آتی بیت کوین نوعی ابزار معاملاتی مشتقه است که در آن دو طرف برای خرید یا فروش بیت کوین با قیمت از پیش تعیین شده در زمان سررسید، اقدام به معامله می‌کنند. مشتقه یک اصطلاح برای هر قرارداد تجاری است که قیمت دارایی پایه را ردیابی می‌کند.

در حقیقت، معامله‌گر موافقت می‌کند که بیت کوین را بدون توجه به قیمت نهایی، با قیمت خاصی در یک تاریخ خاص خریداری کرده یا بفروشد. تاریخ توافق شده یعنی زمانی که هر دو طرف باید تعهدات خود را انجام دهند که به عنوان تاریخ تسویه قرارداد یا تاریخ سررسید شناخته می‌شود.

هنگامی که قرارداد آتی بیت کوین منقضی می‌شود، هر یک از طرفین برای خرید بیت کوین باید آن را با وثیقه یا تخفیف خریداری کنند (زیرا بعید است که قیمت بیت کوین دقیقا همان قیمتی را داشته باشد که در زمان انعقاد قرارداد در آن قیمت معامله می‌شد). مبلغی که شخص باید بپردازد به قیمت بازار (که به عنوان قیمت لحظه‌ای نیز شناخته می‌شود) و زمان و ارزش هر یک از قراردادهای آتی که در اختیار دارند، بستگی دارد.

در زیر برخی از جزئیات مهمی که باید درباره قراردادهای آتی بیت کوین بدانید ذکر شده است:

• توجه داشته باشید که هر قرارداد دو طرف دارد. اگر شخصی سود کند، طرف دیگر قرارداد متحمل ضرر می‌شود.
• قراردادهای آتی همیشه تاریخ انقضا دارند. سرمایه گذاران ممکن است تصمیم بگیرند که قرارداد خود را قبل از انقضای قرارداد به طرف دیگری بفروشند یا تا زمان انقضا منتظر بمانند تا قراردادها تسویه شوند.
• قیمت قرارداد آتی بیت کوین و قیمت بازار این ارز، بدلیل معاملات تریدرهای فیوچرز، معمولا با هم متفاوت‌اند. اگر افراد بیشتری روی افزایش قیمت بیت کوین شرط بندی کنند، ارزش قرارداد به طور طبیعی بالاتر از قیمت این ارز در بازار خواهد بود. برعکس این مورد زمانی اتفاق می‌افتد که معامله‌گران بیشتری پیش بینی که قیمت این کوین در آینده کاهش می‌یابد. در بیشتر موارد، قیمت قراردادهای آتی بیت کوین و قیمت بازار آن، با نزدیک شدن به تاریخ سررسید قراردادها همگرا می‌شوند.

ETF آتی بیت کوین چیست؟

ETF حرکات قیمتی دارایی مربوطه را ردیابی می‌کند. این روش به عنوان راهی برای کسب سود از روند قیمت دارایی بدون نیاز به مالکیت فیزیکی آن است. در ای تی اف بیت کوین، معیار ارزیابی سهم، قیمت اسپات بیت کوین است.

قیمت ETF به طور معمول با حرکت قیمت دارایی پایه همبستگی بالایی دارد؛ زیرا در غیر اینصورت اگر قیمت‌ها بیش از حد اختلاف داشته باشند، سرمایه‌گذاران می‌توانند از اختلاف اسپرد بین ETF و دارایی پایه، اقدام به آربیتراژ کنند.

همین امر در مورد ETF بیت کوین نیز صدق می‌کند. یک رویکرد متداول این است که قیمت ETF بیت کوین به قیمت خود خزانه این ارز متصل باشد. تنها کاری که صندوق باید انجام دهد این است که به طور مداوم اطمینان حاصل کند که بیت کوین کافی در اختیار دارد تا بتواند ارزش ETF بیت کوین خود را ارزیابی کند.

در حالی که این رویکرد یکی از موثرترین سیستم‌ها برای ایجاد ETF بیت کوین تلقی می‌شود، به نظر می‌رسد کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده چندان پذیرای ایده ETF بیت کوین با پشتوانه فیزیکی نبوده است. با این حال، رئیس SEC، گری جنسلر (Gary Gensler)، اشاره کرد که ممکن است تصویب ETF آتی بیت کوین، به ویژه که قیمت قراردادهای آتی را ردگیری می‌کند، در بورس تجاری شیکاگو (CME) تایید شود.

بنابراین، ETF آتی بیت کوین دقیقا مانند ای تی اف بیت کوین است؛ اما به جای وابسته بودن به قیمت اسپات بیت کوین به قیمت این دارایی در بازار آتی وابسته است.

در اصل، ارزش صندوق قابل معامله آتی بیت کوین با توجه به حرکات قیمتی آتی بیت کوین محاسبه می‌شود. در مورد ای تی اف آتی بیت کوین، شرکت صادر کننده ETF باید در بازار آتی بیت کوین موقعیت معاملاتی داشته باشد و قیمت ETF را به قراردادهای آتی بیت کوین متصل کند.

تفاوت ETF آتی و صندوق قابل معامله بیت کوین در چیست؟

همانطور که قبلا توضیح داده شد، ارزش ETF بیت کوین توسط بیت کوین واقعی ارزیابی می‌شود، در حالی که ETFهای آتی بیت کوین با مشتقات بیت کوین (قراردادهای آتی) پشتیبانی می‌شوند.

قیمت آتی بیت کوین ممکن است از قیمت لحظه‌ای بیت کوین به دلیل احساسات بازار غالب متفاوت باشد، بنابراین ETFهای آتی بیت کوین نیز ممکن است گاها قیمت بیت کوین را به صورت نادرست ردیابی کنند. در مورد ETF بیت کوین، به دلیل این واقعیت که ETF توسط بیت کوین واقعی پشتیبانی می‌شود، ریسک واگرایی بین قیمت‌ها وجود ندارد.

معایب ای تی اف آتی بیت کوین چیست؟

مهم‌ترین مسئله مربوط به ETFهای آتی بیت کوین، حول و حوش دقت ردیاب‌های قیمت آنهاست. وقتی قیمت آتی بیت کوین بیشتر از قیمت اسپات آن باشد، می‌توان گفت ETF به طور دقیق قیمت BTC را دنبال نمی‌کند. این وضعیت به عنوان کانتانگو (Contango) شناخته می‌شود و برای سرمایه‌گذاراني که دارای ETFهای آتی بیت کوین هستند، مضر است. نقطه مقابل آن عقب افتادگی قیمت (Backwardation) نامیده می‌شود و زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت آتی کمتر از قیمت اسپات باشد.

در سررسید قراردادهای آتی بیت کوین، صندوق صادرکننده ETF آتی بیت کوین باید قراردادها را لغو کند (یعنی تمدید قراردادها با فروش قراردادهای تقریبا منقضی شده و استفاده از درآمد آن برای خرید قراردادهای جدید با تاریخ انقضای بیشتر). در سناریویی که قیمت قراردادهای آتی بیت کوین کمتر از قیمت قرارداد جدید است، درآمد حاصل از فروش قراردادهایی که در حال انقضا هستند، برای خرید همان تعداد قرارداد که در تاریخی در آینده منقضی می‌شود، کافی نخواهد بود. این وضعیت بر عملکرد ETF تاثیر منفی خواهد گذاشت.

جمع بندی

در این مقاله، در مورد ETF آتی بیت کوین و تفاوت آن با صندوق قابل معامله عادی بیت کوین پرداختیم. ETF آتی بیت کوین نوع دیگری از محصولات مالی رگوله شده است که به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که به طور غیر مستقیم در روند بازار اولین ارز دیجیتال سهیم باشند و از آن کسب درآمد کنند. ویژگی اصلی ای تفاوت اختیار معامله و بازار آتی تی اف آتی بیت کوین این است که به جای وابسته بودن به قیمت اسپات BTC به قیمت قراردادهای آتی آن وابسته است.

اختیار معامله یا معاملات آپشن (Option contract) چیست؟

قرارداد اختیار معامله یا آپشن امکان جالبی را برای تریدرها فراهم می‌کند. در واقع شما با خریداری این قرارداد اختیار استفاده از آن را خریداری می‌کنید. این نوع قرارداد بسیار قدیمی است و گویا به زمان یونان باستان باز می‌گردد. در این مقاله می‌کوشیم تا مفهوم و اجزاء آن را بررسی کرده و همچنین مزایا و معایب آن را برشمریم.

قرارداد اختیار معامله یا معاملات آپشن (Option contract) چیست؟

قرارداد اختیار معامله توافقی است که طی آن حق خرید و فروش یک دارایی در قیمتی از پیش تعیین شده و در تاریخی مشخص به تریدر واگذار می‌شود. با اینکه این قرارداد شبیه به قرارداد آتی (Futures Option) است اما تریدرهایی که قرارداد اختیار معامله خریداری می‌کنند مجبور نیستند مواضع خود را تسویه کنند.

قرارداد اختیار معامله نوعی ابزار مشتقه است که می‌تواند مبتنی بر طیف وسیعی از دارایی‌های پایه از قبیل سهام و رمزارزها باشد. این قرارداد همچنین می‌تواند از شاخص‌های مالی مشتق شود. قرارداد اختیار معامله معمولا جهت پوشش ریسک در مواضع موجود و معاملات سفته‌بازی (Speculative Trading) به کار می‌رود.

حجم روزانه معاملات آپشن بیت کوین در صرافی های مختلف

نحوه کارکرد اختیار معامله

دو نوع اختیار معامله وجود دارد که به اختیار فروش و خرید (Puts and Calls) مشهور است. اختیار خرید (Call options) حق خرید دارایی پایه و اختیار فروش (Put options) نیز حق فروش دارایی را به صاحب قرارداد اعطا می‌کند. بدین ترتیب معامله‌گران هنگامی اختیار خرید را انتخاب می‌کنند که انتظار داشته باشند قیمت دارایی افزایش یابد و متقابلا زمانی اختیار فروش را بر می‌گزینند که انتظار کاهش قیمت داشته باشند. همچنین ممکن است معامله‌گران با امید به ثبات قیمت‌ها از اختیار خرید و فروش جهت شرطبندی در نوسانات بازار استفاده کنند.

قرارداد اختیار معامله حداقل شامل چهار جزء است: مقدار، تاریخ انقضا، قیمت اِعمال (Strike price) و قیمت قرارداد اختیار معامله (Premium). مقدار سفارش به تعداد قراردادهایی که معامله می‌شود اشاره دارد. تاریخ انقضا، تاریخی است که پس از سررسید آن تریدر نمی‌تواند از اختیار معامله استفاده کند. قیمت اِعمال، قیمتی است که دارایی در آن فروخته و یا خریده خواهد شد. و پرمیوم یا قیمت قرارداد نیز قیمت معاملاتی قرارداد اختیار معامله است. این قیمت نمایانگر مبلغی است که که سرمایه‌گذار برای به دست آوردن قدرت انتخاب باید بپردازد. در نتیجه خریداران قرارداد را بر اساس قیمت قرارداد از فروشندگان خریداری می‌کنند. قیمت پرمیوم دائم در حال تغییر است زیرا هر چه می‌گذرد به تاریخ انقضا نزدیک‌تر می‌شود.

اگر قیمت اِعمال از قیمت بازار کمتر باشد، تریدر می‌تواند دارایی را با تخفیف خریده و بعد از احتساب قیمت قرارداد از اختیار معامله استفاده کرده و کسب سود کند. اما اگر قیمت اِعمال بیشتر از قیمت بازار باشد، تریدر هیچ دلیلی برای استفاده از اختیار معامله ندارد و قرارداد بلا استفاده محسوب می‌گردد. اگر از اختیار معامله استفاده نشود تریدر صرفا به اندازه قیمت قرارداد ضرر می‌کند.

توجه به این نکته حائز اهمیت است که گرچه خریداران قادرند تا بین استفاده کردن و یا استفاده نکردن از اختیار خرید و فروش انتخاب کنند اما این مساله در مورد فروشندگان به تصمیم خریداران بستگی دارد.

پس اگر خریدار قرارداد اختیار خرید بخواهد از اختیار خود استفاده کند، فروشنده مجبور است دارایی را به فروش رساند. این یعنی فروشندگان نسبت به خریداران در معرض ریسک بیشتری قرار دارند. در حالی که زیان خریداران صرفا به مبلغ پرداختی قیمت قرارداد محدود می‌شود، فروشندگان بسته به قیمت بازاری دارایی مستعد مقدار زیان بیشتری هستند.

برخی از قراردادهای اختیار معامله (Option contract) حق استفاده از آن را پیش از تاریخ انقضا به معامله‌گران اعطا می‌کند. این نوع قرارداد معمولا به قرارداد اختیار معامله آمریکایی مربوط می‌شود. نمونه اروپایی اختیار معامله تنها می‌تواند در تاریخ انقضا استفاده شود. لازم به ذکر است که این عناوین ارتباطی با مکان جغرافیایی آنها ندارد.

عوامل موثر در قیمت قرارداد اختیار

مبلغ قیمت قراداد تحت تاثیر چند عامل قرار دارد. برای ساده‌سازی فرض می‌کنیم که قیمت قرارداد اختیار حداقل به 4 مولفه بستگی دارد: قیمت دارایی پایه (underlying asset’s price)، قیمت اِعمال (strike price)، مدت زمان باقی مانده تا تاریخ انقضا، بی‌ثباتی (volatility) یا تلاطم بازار (یا شاخص). این چهار جزء هر کدام تاثیرات متفاوتی بر قیمت قرارداد اختیار خرید و فروش دارند که در جدول زیر نمایان است.

قیمت قرارداد اختیار فروش	قیمت قرارداد اختیار خرید
کاهش می‌یابد	افزایش می‌یابد	افزایش قیمت دارایی
افزایش می‌یابد	کاهش می‌یابد	قیمت اِعمال بالاتر
کاهش می‌یابد	کاهش می‌یابد	کاهش زمان
افزایش می‌یابد	افزایش می‌یابد	بی‌ثباتی

طبیعتا قیمت دارایی و قیمت اِعمال تاثیر معکوسی بر قیمت قرارداد اختیار خرید و فروش دارند. در مقابل زمان کمتر به معنی قیمت پایین‌تر برای هر دو نوع قرارداد اختیار معامله است. دلیل اصلی آن این است که با کمتر شدن زمان باقی مانده و نزدیک شدن به زمان انقضا، احتمال اینکه تریدرها بتوانند از قرارداد به نفع خود بهره گیرند کمتر می‌شود. از طرفی دیگر، افزایش سطح بی‌ثباتی معمولا باعث افزایش قیمت قرارداد اختیار معامله می‌شود. به همین جهت، قیمت قرارداد نتیجه ترکیب عوامل و فاکتورهای فوق است.

اختیار معامله تفاوت اختیار معامله و بازار آتی یونانی

اختیار معامله یونانی‌ ابزاری است که برای اندازه‌گیری برخی از عوامل موثر بر قیمت قرارداد طراحی شده‌ است. این حروف مقادیری آماری هستند که جهت اندازه‌گیری ریسک یک قرارداد خاص به کار رفته و بر اساس متغیرهای مبنایی متفاوتی طرح ریزی شده اند. در پایین برخی از این حروف یونانی به همراه شرح مختصری از آنچه اندازه‌گیری می‌کنند، آمده است:

• دلتا (δ): مقدار تغییر قیمت قرارداد اختیار معامله را در ارتباط با قیمت دارایی پایه اندازه‌گیری می‌کند. برای مثال دلتای 0.6 اشاره دارد به اینکه قیمت قرارداد به ازای هر 1 دلار تغییر قیمت دارایی به اندازه 0.6 دلار تغییر خواهد کرد.
• گاما (γ): نرخ تغییر دلتا در طول زمان را اندازه‌گیری می‌کند. در نتیجه اگر دلتا از 0.6 به 0.45 تغییر کند، مقدار گاما 0.15 خواهد شد.
• تتا (θ): تغییر قیمت را در رابطه با هر روزی که از مدت قرار داد می‌گذرد اندازه‌گیری می‌کند. این حرف نشان می‌دهد که با نزدیک شدن به تاریخ انقضا، قیمت قرارداد چه مقدار تغییر می‌کند.
• وگا (𝛎): نرخ تغییر قیمت قرارداد را بر حسب 1 درصد تغییر بی‌ثباتی دارایی پایه اندازه‌گیری می‌کند. افزایش در مقدار وگا نمایانگر افزایش قیمت قرارداد خرید و فروش است.
• رو (ρ): تغییرات قیمت قرارداد را در رابطه با نوسانات نرخ بهره اندازه می‌گیرد. افزایش نرخ بهره معمولا سبب افزایش اختیار خرید و کاهش اختیار فروش می‌شود. به همین جهت «رو» برای اختیار خرید عددی مثبت و برای اختیار فروش عددی منفی است.

چگونه و کجا از اختیار معامله استفاده کنیم؟

پوشش ریسک (Hedging)

قرارداد اختیار معامله به صورت گسترده‌ای به عنوان ابزار پوشش ریسک (Hedging) مورد استفاده قرار می‌گیرد. نمونه بارز استفاده از استراتژی پوشش ریسک برای تریدرها خرید اختیار فروش ارز دیجیتالی است که نگهداری می‌کنند. اگر ارزش کلی ارزدیجیتالی که نگهداری می‌شود به سبب کاهش قیمت تنزل پیدا کند، استفاده از اختیار فروش می‌تواند زیان وارد شده را کاهش دهد.

برای مثال فرض کنید آلیس با امید به افزایش قیمت بازار، 100 اتریوم خریداری می‌کند، هر کدام به قیمت 500 دلار. علاوه بر آن آلیس برای پوشش ریسک ناشی از احتمال سقوط قیمت تصمیم می‌گیرد با پرداخت 480 دلار به عنوان قیمت اِعمال و پرداخت 20 دلار به ازای هر اتریوم به عنوان قیمت قرارداد، اختیار فروش خریداری کند. اگر بازار نزولی شود و قیمت اتریوم به 350 دلار کاهش یابد، می‌تواند از اختیار فروش خود برای کاهش زیان حاصل شده استفاده کرده و هر اتریوم خود را به جای 350 دلار به قیمت 480 دلار بفروشد. اما اگر بازار صعودی شود نیازی به استفاده از قرارداد اختیار نخواهد داشت و تنها به اندازه قیمت قرارداد زیان خواهد کرد.

در این سناریو، آلیس در قیمت 520 دلار (500 دلار + 20 دلار به ازای هر اتریوم) به نقطه سر به سر می‌رسد (هزینه و درآمد برابر است و سود و زیانی وجود ندارد)، در حالی که زیان وی به 4000 دلار محدود می‌شود (2000 دلار بابت قیمت قرارداد اختیار فروش و 2000 دلار نیز بابت فروش اتریوم در قیمت 48 دلار )

معاملات سفته‌بازی (Speculative trading)

قرارداد اختیار معامله (Option contract) به صورت گسترده‌ای در معاملات سفته‌بازی (Speculative trading) هم به کار می‌رود. برای مثال تریدری که باور دارد قیمت یک دارایی افزایش می‌یابد، می‌تواند اختیار خرید خریداری کند. اگر قیمت دارایی از قیمت اِعمال پیشی گیرد، تریدر می‌تواند از اختیار خرید استفاده کرده و آن را با تخفیف بخرد. هنگامی که قیمت دارایی بیشتر یا کمتر از قیمت اِعمال است، سبب می‌شود قرارداد سودآور باشد و گفته می‌شود که قرارداد اختیار معامله در سود قرار دارد (in-the-Money). همچنین اگر در زیان باشد گفته می‌شود که اختیار معامله خارج از سود است(out-of-the-Money).

استراتژی‌های اصلی

تریدر می‌تواند حین معاملات آپشن طیف وسیعی از استراتژی‌ها را بر مبنای چهار موضع اصلی به کار گیرد. در مقام خریدار می‌تواند اختیار خرید یا اختیار فروش خریداری کند. و به عنوان فروشنده نیز می‌تواند اختیار خرید یا اختیار فروش بفروشد. همان طور که اشاره شد، فروشندگان مجبورند هنگامی که نگهدارنده قرارداد تصمیم دارد تا از آن استفاده کند، دارایی را بخرند و یا بفروشند.

استراتژی‌های معاملاتی متفاوت آپشن بر اساس ترکیبات متنوع اختیار خرید و فروش وضع شده‌اند. اختیار فروش حمایتی (Protective Puts)، اختیار خرید تامینی (Covered call)، اختیار معامله دو لنگه (Straddle) و اختیار معامله مسدود (Strangle) نمونه‌های اصلی این استراتژی‌ها هستند.

• اختیار فروش حمایتی (Protective Puts): عبارت است از خرید قرارداد اختیار فروش یک دارایی‌ در حالتی که فرد از قبل مالک دارایی است. این استراتژی در مثال قبل توسط آلیس استفاده شد. این استراتژی به بیمه سبد (Portfolio Insurance) نیز معروف است زیرا سرمایه‌گذار را در برابر روند نزولی بازار محافظت می‌کند و در عین حال در صورتی که قیمت دارایی افزایش یابد از پهنه ریسک محافظت می‌کند.
• اختیار خرید تامینی (Covered call): عبارت است از فروش قرارداد اختیار خرید یک دارایی که فرد از پیش مالک آن است. این استراتژی برای ایجاد درآمد اضافی ناشی از نگهدارای دارایی‌، توسط سرمایه‌گذاران مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر قرارداد استفاده نشود، سرمایه‌گذاران از قیمت قرارداد کسب عایدی می‌کنند. اگر به خاطر افزایش قیمت بازار از قرارداد استفاده شود، سرمایه‌گذاران مجبور میَ‌شوند تا مواضع خود را ترک کنند.
• اختیار معامله دو لنگه (Straddle): عبارت است از خرید یک اختیار خرید و یک اختیار فروش یک دارایی واحد با قیمت اِعمال و تاریخ انقضا یکسان. این استراتژی به تریدر اجازه می‌دهد که به اندازه‌ حرکت قیمت دارایی سود برد. به عبارتی ساده در این حالت تریدر بروی نوسانات و بی‌ثباتی بازار شرطبندی می‌کند.
• اختیار معامله مسدود (Strangle): عبارت است از خرید یک اختیار خرید و یک اختیار فروش که هر دو خارج از سود قرار دارند (مثلا قیمت اِعمال برای اختیار خرید بالاتر از قیمت بازار و برای اختیار فروش پایین‌تر از قیمت بازار است). اساسا اختیار معامله مسدود شبیه به اختیار معامله دو لنگه است اما هزینه کمتری نسبت به آن دارد. به هر حال برای آنکه اختیار معامله مسدود سودآور باشد، به سطح بالایی از بی‌ثباتی و تلاطم نیاز است.

مزایا و معایب قراردادهای اختیار

مزایا:

• مناسب برای پوشش دادن ریسک‌های بازار
• انعطاف بیشتر در معاملات سفته‌بازی
• لحاظ کردن چندین ترکیب و استراتژی معاملاتی، به همراه الگوهای منحصر به فرد ریسک به پاداش
• مستعد برای کسب سود از تمامی روندها از جمله صعودی، نزولی و خنثی (رنج)
• می‌تواند هنگام اتخاذ موضع در کاهش هزینه‌ها به کار رود.
• امکان استفاده همزمان در چندین معامله

معایب:

• درک نحوه سازوکار و محاسبه قیمت آپشن همیشه آسان نیست.
• ریسک‌ بالایی دارد به خصوص برای فروشندگان قرارداد
• در مقایسه با گزینه‌های متعارف استراتژی‌های معاملاتی پیچیده‌تری دارد.
• بازار معاملات آپشن اغلب سطح نقدینگی پایینی دارند و این امر باعث می‌شود که جذابیت کمی برای اکثر تریدرها داشته باشد.
• قیمت قرارداد اختیار معامله به شدت بی‌ثبات است و هر چه به تاریخ انقضا نزدیک شود بیشتر کاهش می‌یابد.

قرارداد اختیار چه تفاوت‌هایی با قرارداد آتی دارد؟

قرارداد آتی و قرارداد اختیار معامله هر دو از ابزار مشتقه هستند و از این رو موارد استفاده مشترکی دارند. علیرغم شباهت ‌شان به یکدیگر، یک تفاوت عمده در تسویه سازوکار آن‌ها وجود دارد.

بر خلاف اختیار معامله، قرارداد آتی هنگامی اجرا می‌شود که تاریخ انقضا آن سپری شده باشد، به این معنی که طرفین قرارداد از لحاظ قانونی مجبورند دارایی‌های پایه را با هم مبادله کنند. از طرفی دیگر، قرارداد اختیار معامله یا آپشن (Option contract) صرفا به اختیار و صلاحدید تریدر نگهدارنده قرارداد استفاده می‌شود. اگر خریدار قرارداد بخواهد از اختیار خود استفاده کند، فروشنده مجبور است تا دارایی پایه را معامله کند.

سخن پایانی

قرارداد اختیار معامله یا آپشن (Option contract) نوعی ابزاره مشتقه است که با استفاده از آن حق خرید و فروش یک دارای پایه در قیمتی مشخص و تاریخ انقضایی معین به تریدر داده می‌شود. در واقع وقتی تریدر احساس کند که قیمت یک دارایی در آینده افزایش پیدا می‌کند می‌تواند از اختیار خرید کسب سود کند و هنگامی که انتظار دارد که قیمت کاهش می‌یابد از اختیار فروش استفاده می‌کند. این قرارداد دو نوع دارد: اختیار خرید و اختیار فروش.

قرارداد آپشن حداقل دارای 4 جزء می‌باشد: مقدار، قیمت اِعمال، قیمت قرارداد و تاریخ انقضا. اختیار معامله که در مواردی از قبیل پوشش ریسک، معاملات سفته‌بازی و استراتژی‌های معاملاتی به کار می‌رود.

قرارداد آتی شبیه به آپشن است با این تفاوت که زمان استفاده از آتی بعد از تاریخ انقضاست ولی در آپشن تا پیش از سررسید قابل استفاده است. علاوه بر این در قرارداد آتی اختیاری وجود ندارد و در سررسید طرفین قرارداد مجبور به مبادله هستند.

در حال حاضر معاملات مشتقه ارزهای دیجیتال در صرافی های آنلاین زیادی قابل انجام است. مانند صرافی بایننس، Huobi Global، صرافی Bybit، صرافی اوکی اکس، صرافی بیت مکس و … البته بیشترین معاملات آپشن بیت کوین تا سال 2020 در صرافی Deribit انجام شده است.