انتخاب بهترین ترکیب اندیکاتورها
در بازار بورس و به طور کلی در هر بازار سرمایهای، افزایش سطح آگاهی و شناخت کافی از اصطلاحات رایج آن، بسیار حائز اهمیت به شمار میرود. ترکیب اندیکاتورها یکی از کاربردیترین کارکردهای تحلیل تکنکیال در بازار محسوب میشود که با استفاده از آنها میتوان به معاملات موفق و سود ده، دست پیدا کرد. اندیکاتور ها ابزارهای قدرتمند و هدفمند در تحلیل تکنیکال هستند که تحلیلگران معمولاً از آن برای پیشبینی روند سهام و یا تعیین نقاط مهم برای ورود یا خروج ، استفاده میکنند. ترکیب اندیکاتورها میتواند داده و اطلاعات جامع و دقیقی را به معاملهگران بدهد تا نسبت به روند سهام موردنظر خود، درک بهتری داشته باشند و بعضاً سیگنال خرید یا فروش از آن دریافت کنند. مطالبی که میخواهیم در ادامه به آنها بپردازیم عبارتاند از:
انواع طبقهبندی برای اندیکاتورها
راهنمای استفاده از اندیکاتورها در معاملات
ترکیب مناسب اندیکاتورهای مختلف
ترکیب اندیکاتور RSI و MACD
چرا باید در انتخاب اندیکاتور دقت کنیم؟
روشهای پیشنهادی برای ترکیب اندیکاتورها
انواع طبقهبندی برای اندیکاتورها
برای اندیکاتورها، سه نوع طبقهبندی وجود دارد. همینطور با استفاده از آن میتوان چند اندیکاتور را باهم ترکیب کرد تا نتایج بهتر و مؤثرتری داشته باشد. این طبقهبندی بهصورت زیر میباشد:
1. اندیکاتورهای مومنتوم
این اندیکاتورها به مقدار حرکت بستگی دارد و آن را مورد سنجش قرار میدهند. این اندیکاتورها عموماً قدرت نسبی حرکت را در بازار بررسی میکنند و در عددی بین 0 تا 100 را نشان میدهند. به آنها اوسیلاتور نیز گفته میشود.
2. اندیکاتور روند یا Trend Indicators
این اندیکاتورها به شناسایی روند در نمودار میپردازند. در این نوع از اندیکاتور، نمودار، طبق روند بازار که صعودی است و یا نزولی، به تحلیلگران سیگنال میدهد. همچنین جهت روند را مشخص میکند. در مقالهای به طور مفصل راجع به اندیکاتورهای تشخیص روند صحبت کردهایم.
3. اندیکاتور تغییرپذیری یا Volatitlity Indicators
در این اندیکاتورها، قدرت تغییر در پارامترهای سهام مثل حجم و یا تغییرات نوسانی، مورد بررسی قرار میگیرد.
اینکه کدامیک از این اندیکاتورها، بهترین ترکیب اندیکاتور را میسازد و یا نحوه ترکیب آنها به چه صورت است، از مهمترین نکاتی است که باید مورد نظر قرار داد. هر چند باید گفت اگر ترکیب اندیکاتورها به طور اشتباه انجام شود، ممکن است در تحلیل و نتیجهگیری اخلال ایجاد کند.
راهنمای استفاده از اندیکاتورها در معاملات
در قسمت قبلی در مورد طبقهبندی انواع اندیکاتورها گفتیم. بهواقع هر اندیکاتور در هر دستهای، یک عملکرد مجزا را از خود نشان میدهد که در ترکیب با اندیکاتور دیگر، تحلیل سهام را قدرتمندتر و هدفمندتر میکند. در اینجا باید بگوییم که بهترین ترکیب اندیکاتورها زمانی اتفاق میافتد که ما از طبقههای مختلف اندیکاتورها، ترکیب خود را بچینیم تا نتیجه مطلوبتر و بهتری بگیریم. چراکه اندیکاتورها در طبقات مختلف، مکمل هم عمل میکنند. در این قسمت قصد داریم تا انواع اندیکاتورها را برحسب طبقهبندی، ارزیابی کنیم تا به ترکیب اندیکاتور مطلوب برسیم.
- اندیکاتور استوکاستیک : جزو دسته اندیکاتورهای مومنتوم میباشد که میتواند به طور مداوم سرعت حرکت قیمتی را نشان دهد و اندازهگیری کند. اندیکاتور استوکاستیک از نوع اندیکاتورهای برگشتی محسوب میشود.
- اندیکاتور RSI : از محبوبترین اندیکاتورهای بازار به شمار میرود و در دسته اندیکاتورهای مومنتوم محسوب میشود. RSI ، شاخص قدرت نسبی است و به طور دقیق، قدرت روند حرکتی قیمت را با توجه به کندلهای صعودی و نزولی میسنجد و عددی بین 0 تا 100 را نشان میدهد.
- اندیکاتور ADX : این اندیکاتور نیز جزو اندیکاتورهای روند به حساب می آید و وظیفه آن، تشخیص روند بر اساس قدرت یا ضعف سیگنالها است و برای تشخیص شرایط روند در نمودار، کاربرد دارد.
- اندیکاتور MACD : این اندیکاتور نیز جزو اندیکاتورهای پرکاربرد و پرقدرت در بازار سرمایه میباشد. MACD (مکدی) اگر بالا باشد، روند را صعودی در نظر میگیرد و زمانی که پایین باشد، روند نزولی است. در واقع شناسایی روند و مقدار حرکت را میتواند بهراحتی بسنجد.
- اندیکاتور میانگین متحرک : این اندیکاتور چند کاربرد مهم دارد و در تشخیص روند و ناحیههای حمایتی و مقاومتی قیمت، کارایی زیادی از خود نشان میدهد. با محاسبه شیب اندیکاتور میانگین متحرک میتوان قدرت روند را پیشبینی کرد و با جهت آن سیگنال روند را مورد ارزیابی قرار داد.
- اندیکاتور ATR : ATR ، جزو طبقهبندی اندیکاتورهای تغییرپذیری محسوب میشود. این اندیکاتور بر اساس کندلهای قبلی نمودار و محدوده قیمتی، تحلیل میکند و برای تعیین حد سود و حد ضرر سهام در نمودار کاربرد دارد.
ترکیب مناسب اندیکاتورهای مختلف
یک اشتباه رایج این است که از اندیکاتورهای یک طبقهبندی واحد استفاده کرد. این باعث میشود تا در تحلیل سهام، فقط یک جنبه خاص مثل قدرت حرکت و یا روند نمودار، مورد بررسی قرار بگیرد و از جنبههای دیگر غافل بشویم. ترکیب مناسب اندیکاتورها با استفاده از اصول خود، به ما این امکان را میدهد تا بازار را از زوایای مختلف و با پارامترهای متنوعی بررسی کنیم.
همانطور که تا حدی اشاره کردیم، برای تشکیل یک ترکیب اندیکاتور درست، بهتر است از هر دسته یک اندیکاتور را انتخاب و با دسته دیگر ترکیب کنیم و از انتخاب اندیکاتور از طبقهبندیهای یکسان خودداری کنیم تا نتیجه بهتری بگیریم.
هر کدام از اندیکاتورها در طبقهبندیهای ذکر شده، یک بُعد را در بازار بررسی میکند. با انتخاب اندیکاتور از هر سه دسته و ترکیب آنها، به عبارتی تحلیل خود را سهبعدی و جامعتر کردهایم.
به عنوان مثال، ترکیب اندیکاتور استوکاستیک با RSI ، ممکن است نتیجه مطلوبی نداشته باشد چرا که هر دو، پارامترهای حرکت سهام را مورد سنجش قرار میدهند. اما ترکیب اندیکاتورهای RSI ، ADX و ATR میتواند یک ترکیب اندیکاتور مناسب و ایدهآل برای تحلیل باشد. همانطور که مشخص است، اندیکاتور RSI ، از لحاظ قدرت حرکت نمودار، ADX به لحاظ شناسایی روند نمودار و ATR تغییرات محسوس را در نمودار، ارزیابی میکنند؛ بنابراین میتوان گفت با این ترکیب، از چند جنبه تحلیل خود را پیش میبریم.
چرا باید در انتخاب اندیکاتور دقت کنیم؟
ذکر این نکته لازم است که همیشه تعداد ابزارهای بیشتر، بهتر نیست بلکه ترکیب مناسب ابزارها اهمیت فراوانی دارد و بسته به هدف معامله و نوع پارامتری که از تحلیل میخواهیم، خواهد داشت . ترکیب نادرست ممکن است جنبه مهمی که نمودار قیمتی یا فضای کلی بازار، با آن درگیر است را نادیده بگیریم.
به عنوان مثال، اگر در بازار یا نمودار سهم، تغییرات نوسانی داریم و در ترکیب اندیکاتور، از اندیکاتورهایی که نوسانات را تشخیص میدهد استفاده نکنیم، تحلیل ما مشخصاً با مشکل روبهرو خواهد شد و باعث میشود تا جنبه نوسانی که با آن درگیر است را نادیده بگیرد.
پس در ترکیب اندیکاتورها باید به شدت دقت لازم را داشته باشیم. انتخاب درست اندیکاتور به ما مسیر درستتر و هدفمندتری میدهد تا تحلیل از کمترین خطا برخوردار باشد. در ادامه به چند مدل پیشنهادی برای ترکیب اندیکاتورهای مناسب میپردازیم.
روشهای پیشنهادی برای ترکیب اندیکاتورها
ترکیب اندیکاتور کاملاً بستگی به هدف شما از معامله دارد. برای ترکیب مناسب اندیکاتورها بهتر است آنها را در دو یا سه اندیکاتور بررسی کنیم و تعداد زیادتر لزوماً ترکیب درستی به نظر نمیرسد و احتمال دارد تحلیلگر را دچار سردرگمی کند. در این قسمت به چند مدل پیشنهادی برای ترکیب اندیکاتورها اشاره میکنیم که میتواند از جنبههای مختلف نمودار سهام را بسنجد.
ترکیب اندیکاتور RSI و MACD
استراتژی ترکیب اندیکاتورهای MACD و RSI می تواند یکی از مهمترین ترکیب اندیکاتورهای قدرتمند و معتبر را شکل بدهد که برای انجام معاملات سودده و منطقی، مناسب به نظر می رسد. در این ترکیب، هر دو اندیکاتور، اطلاعات مومنتوم حرکتی نمودار را مورد بررسی قرار می دهند. در اندیکاتور RSI ، ما می توانیم به راحتی با در نظر گرفتن اعداد اندیکاتور، آگاهی خوبی نسبت به وضعیت اشباع خرید و یا اشباع فروش سهم به دست بیاوریم. در این اندیکاتور اعداد بالای 70 نشان از اشباع خرید در سهم و اعداد پایین تر از 30 نشان از اشباع فروش سهم می دهد.
وقتی این فاکتور در ترکیب با MACD قرار می گیرد که نقش برجسته آن، تشخیص روند حرکتی سهم می باشد، به نوعی اعتبار تحلیل تکنیکال بالاتر می رود. اندیکاتور MACD می تواند به راحتی یک روند صعودی قوی و یا یک روند نزولی قوی را شناسایی کند.
این امر با بالا رفتن MACD ، روند صعودی را نشان می دهد و با پایین بودن MACD ، نزولی بودن روند را مشخص می نماید. اگر زمانی که RSI ، اشباع فروش را نشان دهد و همزمان MACD افزایش یابد و خبر از صعودی شدن روند را بدهد، یک سیگنال خرید قدرتمند صادر می شود چراکه برای هر دو اندیکاتور هشداری مهم برای شروع یک روند مناسب، محسوب می شود.
برعکس این مورد هم امکان پذیر است زمانی که RSI ، اشباع خرید را نشان می دهد و MACD شروع به کاهش می کند. در این شرایط به نوعی سیگنال فروش صادر می شود و باید با احتیاط حرکت کرد و در مواقعی سیو سود کرد چراکه هر لحظه احتمالی نزولی شدن روند و افزایش فروشندگان در سهم بالا می رود.
بنابراین وقتی این دو اندیکاتور مکمل هم عمل می کنند، ما می توانیم به تحلیل خود اعتبار بیشتری قائل شویم و از داده هایی که به ما می دهند به نحو احسن استفاده کنیم.
ترکیب اندیکاتور RSI با RSI
با اینکه در بسیاری از مواقع، معاملهگران از اندیکاتور RSI در بازهای زمانی کوتاهتر استفاده میکنند اما میتوان از این اندیکاتور در بازههای زمانی هفتگی یا ماهانه به جای روزانه، ساعتی و دقیقهای استفاده کرد. با استفاده از مقیاسهای زمانی طولانیتر،امکان همسو کردن معاملات کوتاه مدت با روندهای بلند مدت فراهم شده است.
اگر RSI ماهانه همچنان به طور منطقی پایین ولی رو به رشد باشد ، بنابراین RSI روزانه موفقیت بیشتری را به همراه دارد. به طور مشابه، اگر یک RSI ماهانه بالا ولی رو به نزول باشد، به احتمال زیاد بیانگر سیگنال خرید مثبت کاذب RSI روزانه است. در نهایت، اگر RSI ماهانه بسیار نزولی باشد، سیگنال خرید RSI روزانه میتواند شروع یک بازار جدید گاوی (صعودی) باشد.
در مقالهای جداگانه به طور مفصل راجع به ترکیب 2 اندیکاتور RSI صحبت کردهایم و پیشنهاد میکنیم که آن را مطالعه نمایید.
ترکیب اندیکاتور مومنتوم با اندیکاتور روند
در این ترکیب به طور مثال میتوان از اندیکاتور استوکاستیک برای سنجش حرکت سهم و در ترکیب با اندیکاتور میانگین متحرک، برای تشخیص روند سهم، استفاده کرد. استوکاستیک برای تعیین نقطه ورود و یا خروج کاربرد دارد و اندیکاتور میانگین متحرک میتواند جهت روند را مشخص کند. پس میتواند به عنوان یک مدل مناسب برای استراتژی معاملاتی و دریافت دادههای مختلف، انتخاب شود.
ترکیب اندیکاتور روند با اندیکاتور تغییرپذیر یا نوسانی
در این ترکیب میتوان از اندیکاتور میانگین متحرک برای تشخیص روند و اندیکاتور OBV یا ATR برای سنجش تغییرات حجم یا نوسانات سهم استفاده کرد تا عملکرد و نتیجه مطلوبی از تحلیل دریافت کرد.
معمولاً برای معامله سهام در بلندمدت از اندیکاتورهای تشخیص روند و برای معاملات کوتاهمدت و نوسانی از اندیکاتورهای تغییرات حجم و نوسان استفاده میشود که این ترکیب اندیکاتور میتواند انتخاب مناسبی به نظر برسد.
ترکیب اندیکاتور مومنتوم با اندیکاتور نوسانی و اندیکاتور روند
در این ترکیب میتوان استراتژی را به این صورت مطرح کرد که از اندیکاتورهای قدرتمند در هر دسته برای تحلیل استفاده کرد. ترکیب مناسب در این روش، انتخاب اندیکاتور RSI یا MACD به عنوان یک اندیکاتور پرقدرت از یک دسته و ترکیب آن با اندیکاتور میانگین متحرک برای تشخیص روند و ترکیب با اندیکاتور ATR برای تشخیص تغییرات نوسانی خواهد بود. در این ترکیب، بررسی شیب نمودار و نیز تحلیل واگرایی در سهام، میتواند بر قدرت تحلیل و رسیدن به نتایج منطقی، کمک بسیار زیادی کند.
ترکیب بهترین اندیکاتورها برای نوسانگیری
به منظور نوسانگیری با کارایی بهتر، میتوان در حالتهای مختلفی اندیکاتورها را باهم ترکیب کرد.
تعدادی از ترکیبهای اندیکاتورها به منظور نوسانگیری به شرح زیر است:
- باند بولینگر+کانال کلتنر + اندیکاتور مومنتوم
- اندیکاتور ATR (مخفف کلمه Average True Range ) +اندیکاتور کانال های دونچیان
- اندیکاتور TSI + اندیکاتور CCI
جمعبندی
انتخاب بهترین ترکیب اندیکاتور و چینش استراتژی مناسب برای معاملات، نقش بسیار تأثیرگذاری در انجام معامله موفق و سودده دارد. هر اندیکاتور در تحلیل تکنیکال قابلیتهایی دارد که ترکیب اندیکاتورها میتواند عملکرد و قدرت تحلیل را ارتقا بدهد. برای ترکیب اندیکاتورها اصول و مبانی خاصی مطرح است که ما در این مقاله سعی کردیم برخی از آنها را مورد بررسی قرار بدهیم و ویژگیهای یک ترکیب اندیکاتور مناسب را مطرح کردیم.
در اینجا باید گفت، برای رسیدن به بهترین ترکیب اندیکاتور و انتخاب استراتژی درست در معامله، نیاز به کسب تجربه در معاملهگری و افزایش میزان آگاهی و آموزش در این زمینه دارد. از همین رو کارگزاری اقتصاد بیدار با داشتن سابقه زیاد در بازار بورس ایران، خدمات آموزشی و تحلیلی خود را به مشتریان و سرمایهگذاران ارائه میدهد و برای ارتباط بیشتر کافی است با سایت یا دفتر کارگزاری در تماس باشید.
اندیکاتور سیگنال خرید
اندیکاتورها ابزارهای بسیار قدرتمندی هستند که تحلیلگران، برای تایید یا رد تحلیل صورت گرفته درباره حال و آینده بازار از آنها استفاده میکنند. از مهمترین کاربردهای اندیکاتورها در بورس میتوان به مشخص کردن نقاط ورود و خروج اشاره کرد. به زبانی دیگر تحلیلگران از این ابزارهای تکنیکالی، سیگنالهایی دریافت میکنند که متناسب به استراتژی شخصی و میزان ریسکپذیری وارد معامله میشوند. در این مقاله از سری مقالات کارگزاری اقتصاد بیدار به معرفی بهترین اندیکاتورهایی میپردازیم که بهترین عملکرد را در صدور سیگنالهای خرید دارند.
اندیکاتور چیست؟
اندیکاتورها از ابزارهای فنی به شمار میروند که در چارتها و تحلیل تکنیکال از آنها جهت انجام معاملات استفاده میشود. این ابزارها به تریدر کمک میکنند تا اطلاعات مفیدی در مورد بازار حال و آینده بدست آورد. تشخیص و صدور سیگنالهای خرید و ورود به سهم از موثرترین کاربردهای اندیکاتورها میباشند. پایه و اساس همهی اندیکاتورها محاسبات ریاضی نسبتا پیچیده میباشد.
بهترین اندیکاتورهای سیگنال خرید
هر کدام از اندیکاتورها با عملکرد و روشی خاص، روند قیمتی سهم را بررسی کرده و به تریدر کمک شایانی در بهبود معاملات انجام شده میکنند. اما در این بین، 5 اندیکاتور محبوبیتی غیر قابل انکار در سیگنالدهی و مخصوصا مشخص کردن نقطه ورود دارند. در ادامه به معرفی این اندیکاتورها و نحوه صدور سیگنال خرید خواهیم پرداخت.
میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average)
میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average) که به ema شهرت دارد، یکی از بهترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال برای تشخیص نقاط ورود و دریافت سیگنال خرید است. اساس و پایه این اندیکاتور، میانگین متحرک ساده است اما تفاوتهایی در نحوه انجام محاسبات دارد. این اندیکاتور به قیمتهای انتها دوره، وزن بیشتری را اضافه میکند که باعث حساسیت و دقت بیشتر میگردد.
نحوه صدور سیگنال خرید با اندیکاتور ema
- سهم مورد نظر را انتخاب کنید.
- از قسمت اندیکاتورها ema cross را انتخاب کنید.
- سپس روی خطی که بر روند قیمتی اعمال میشود کلیک راست میکنید تا گزینه format را ببینید.
- اعداد 12، 26 و 52 را در قسمت ورودیها، برای دید کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت انتخاب کنید.
هنگامی که در قسمتی از چارت، نمودار میانگین متحرک نمایی کوتاهمدت، نمودار بلندمدت را از پایین به سمت بالا قطع کرد، آن نقطه، کراس طلایی (golden cross) گفته میشود و سیگنال خرید صادر میشود. همانطور که در تصویر زیر مشخص است بعد از ایجاد این تقاطع، سهم مورد نظر موج صعودی خود را آغاز کرده است. در این چارت، خط قرمز، میانگین متحرک کوتاهمدت و خط سبز، میانگین متحرک بلندمدت است.
اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI از انواع اسیلاتورها میباشد. اسیلاتورها اندیکاتورهایی هستند که بازه نوسانی دارند و بین یک بازه خاص حرکت میکنند. اندیکاتور RSI نیز بین 0 تا 100 نوسان میکند. مقداری که این اندیکاتور بین 0 و 100 به خود اختصاص میدهد میتواند نشانگر سیگنال خرید و ورود به سهم باشد. از اینرو این اندیکاتور محبوبیت خاصی نزد تحلیلگران تکنیکالی دارد و تریدرها از آن برای ورود به سهم استفاده میکنند.
نحوه صدور سیگنال خرید با اندیکاتور RSI
در بازه 0 تا 100، ناحیه 30 نقطه کلیدی و حساس اندیکاتور RSI شناخته میشود. مقادیر پایینتر از 30 را اشباع فروش مینامند. زمانی که اندیکاتور RSI عدد 30 یا کمتر از آن را میگیرد بهمعنی هیجانی بودن بازار است و سهم در قیمتی پایینتر از ارزش خود در حال معامله شدن است. تریدرها با استفاده از اندیکاتور RSI این سطح را شناسایی کرده و به صورت پلهای به سهم ورود میکنند. هما طور که در تصویر زیر مشخص است بعد از اینکه مقدار اندیکاتور به زیر 30 رسید، سهم مورد نظر موج صعودی خود را آغاز کرده است. بنابراین رسیدن اندیکاتور به این ناحیه، سیگنال خرید میباشد.
اندیکاتور مکدی (MACD)
یکی دیگر از اندیکاتورهایی که برای دریافت سیگنال خرید و ورود به سهم استفاده میشود، اندیکاتور مکدی (MACD) است. مکدی یکی از پرکاربردترین و محبوبترین اندیکاتورهای تکنیکالی است که در شناسایی نقاط بازگشتی، مقاومت، حمایت و در نهایت صدور سیگنال خرید بهکار برده میشود.
نحوه صدور سیگنال خرید با اندیکاتور MACD
اندیکاتور مکدی زمانی سیگنال خرید صادر میکند که خط مکدی، خط سیگنال را به سمت بالا قطع کرده باشد، در این صورت احتمال تغییر روند قیمتی و شروع موج صعودی بسیار محتمل است. همچنین در اندیکاتور زمانیکه هیستوگرام عددی منفی و زیر صفر را نشان میدهد، نشانگر این است که قدرت روند نزولی و رو به کاهش است و با بررسی دیگر ابزارهای معاملاتی میتواند سیگنال خرید باشد.
اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)
اندیکاتور Stochastic در اواخر دهه ۱۹۵۰ توسط تحلیلگر مشهور تکنیکالی، دکتر لین به دنیای بازارهای مالی معرفی شد و در حال حاضر یکی از معروفترین شاخصهای مومنتوم میباشد. اندیکاتور استوکاستیک یکی از موثرترینها در تشخیص اتمام روند میباشد و از اینرو برای دریافت سیگنال خرید مورد استفاده قرار میگیرد. این اندیکاتور پیش از بازگشت قیمت، سیگنال خرید را صادر میکند.
نحوه صدور سیگنال خرید با اندیکاتور استوکاستیک
در این اندیکاتور سطح 20 و پایینتر از آن را ناحیه اشباع فروش نامیده میشود. بعد از ورود اندیکاتور به این ناحیه، این اندیکاتور سیگنال خرید صادر کرده و میتوان شروع روند صعودی را انتظار داشت.
اندیکاتور بولینگر باند
اندیکاتور بولینگر باند یک ابزار تکنیکالی تاثیرگذار جهت دریافت سیگنال خرید و فروش است. این ابزار محدودهای را برای تحلیلگران مشخص میکند که کندلها بین آن حرکت میکنند و بزرگ و کوچک شدن پهنای این باند، نوسانات بازار را نشان میدهد. هنگامی که باندها به یکدیگر نزدیک میشوند، نشانگر کم شدن نوسانات است و برعکس.
نحوه صدور سیگنال خرید با اندیکاتور بولینگر باند
در اندیکاتور bollinger band هنگامی سیگنال خرید صادر میشود که کندلهای قیمتی در حوالی کف باند معامله شوند یا از باند پایینی که کف نامیده میشوند به سمت پایین عبور کرده باشند. در این شرایط سهم مورد نظر به سطح اشباع فروش رسیده است. به عبارتی دیگر، نماد مورد نظر ما در حال معامله شدن با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی خود است. بنابراین انتظار میرود با از بین رفتن هیجان در بازار، سهم با تقاضای خوبی روبهرو شود و موج صعودی آغاز گردد. در تصویر زیر مشخص است که با برخورد کندلها به باند پایینی اندیکاتور بولینگر باند، روند سهم عوض و صعودی شده است.
ترکیب اندیکاتورها جهت سیگنالدهی قوی
تحلیلگران تکنیکالی بازار بورس میتوانند چند اندیکاتور را با هم ترکیب کنند تا با ریسک کمتری به سهام مورد نظر ورود کنید. ترکیب اندیکاتورها میتواند درصد خطا در تحلیل صورت گرفته را کاهش دهد چرا که بهجای یک اندیکاتور از 2 اندیکاتور سیگنال خرید دریافت کردهاید و در این صورت احتمال درست بودن این سیگنال بسیار بالاتر است. به این منظور باید 2 اندیکاتور که بهترین عملکرد را در کنار یکدیگر دارند انتخاب کنید اما پس از دریافت سیگنال خرید از یکی از آنها پوزیشن خرید نگرفته و به بررسی دومین اندیکاتور و تحلیل آن میپردازید. اگر اندیکاتور دیگر هم در شرایط مناسب جهت ورود به سهم بود، آنگاه به صورت پلهای خرید میکنید. در ادامه چند ترکیب معاملات با کمک چند اندیکاتور موثر و قابل اطمینان را معرفی میکنیم:
1. استوکستیک و RSI
2. مکدی و بولینگر باند
3. میانگین متحرک نمایی (ema) و RSI
جمعبندی
بهکارگیری اندیکاتورها در کنار مدیریت سرمایه، رمز موفقیت در بازارهای مالی میباشد. تحلیلگران تکنیکال نیاز ندارند از همه این اندیکاتورها به صورت همزمان برای تحلیل تکنیکال بازار استفاده کنند، اما باید از میان آنها چند اندیکاتور را بهعنوان بهترین اندیکاتور برای دریافت سیگنال خرید انتخاب کنند. نکته بسیار مهم آن است که باید سیگنال صادر شده از یک اندیکاتور را با سیگنال سایر اندیکاتورهای مقایسه کنید. اگر از یک اندیکاتور، سیگنال خرید دریافت کرده و همزمان اندیکاتور دیگری هم این سیگنال خرید را تایید میکند، آنگاه، ریسک معامله بسیار کمتر است. در کارگزاری اقتصاد بیدار تلاش بر آن است تا بهترین مقالات آموزشی در حوزه آموزش بورس تهیه و آماده شوند، بنابراین به منظور آشنایی با تمامی اندیکاتورها به مقالات آموزشی سایت کارگزاری اقتصاد بیدار مراجعه کنید.
بررسی تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور؛ کاربردها و ویژگی های هر کدام
اندیکاتور (Indicator) و اسیلاتور (Oscillator) جزو پرکاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال برای معاملات با کمک چند اندیکاتور شناخت نقاط طلایی ورود به هر معاملهای هستند. در واقع این ابزار سیستمهای برنامهنویسی شدهای هستند که توسط برخی توسعهدهندگان و برنامهنویسها طراحی میشوند تا به معاملهگرها در انجام هر بهتر معاملاتشان کمک کنند. برخی معاملهگرهای مبتدی تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور را نمی دانند و این دو سیستم را کاملا با هم یکی میدانند که این باور اشتباه است. شما باید فرق اندیکاتور و اسیلاتور را متوجه شوید و بدانید که از هر کدام در چه زمانی استفاده کنید تا معاملات سودمند و اثربخش معاملات با کمک چند اندیکاتور انجام دهید. در ادامه این مطلب تمام آنچه باید در مورد این دو سیستم پیشرفته در تحلیل تکنیکال بدانید را به شما خواهیم گفت. همراه ما باشید. برای درک تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور اول باید با مفهوم هر یک از این سیستمها آشنا شوید.
اندیکاتور چیست؟
اندیکاتور یا سیستم خرید در کف که در ایران آن را به نام مقیاس هم میشناسند، به کمک سایر اندیکاتورها یا اسیلاتورها و همچنین نمودار قیمت به معاملهگر در انجام یک معامله موفق کمک میکنند. سهام و یا ارزهایی که قصد معامله آن را دارید، هر کدام یک نمودار قیمتی خاص دارند و بازارشان در یک روند مشخص حرکت میکند. اندیکاتور به وسیله میانگین حجم معاملات میتواند روند بازار یک سهم یا ارز را مشخص کند. در واقع یک اندیکاتور با پیشبینی جهت حرکت نمودار سهم، به معاملهگر هشدارهای لازم جهت ورود یا خروج از یک دارایی را میدهد.
انواع اندیکاتور در تحلیل تکنیکال شامل موارد مختلفی میشوند که در زیر به ذکر آنها میپردازیم:
روندها (Trend)
روندها یکی از کاربردیترین ابزارها برای کمک به معاملهگرها هستند که بتوانند جهت نمودار قیمت را متوجه شوند و همگام با آن به معاملات وارد یا از آنها خارج شوند. این اندیکاتورها روی نمودار قیمت قرار میگیرند و بر اساس برخی فرمولها و کدنویسیها میتوانند اطلاعاتی در مورد جهت حرکت نمودار سهام به شما بدهند. از جمله پکاربردترین انواع اندیکاتورهای روند میتوان به اندیکاتور ایچیموکو (Ichimoku kinko hyo)، پارابولیک سار (Parabolic Sar) یا باندهای بولینگر (Bollinger bands) اشاره کرد.
حجمها (Volume)
اندیکاتورهایی که مربوط به حجم معاملات هستند، به معاملهگرها در بررسی حجم معاملات هر سهم یا دارایی کمک خواهند کرد. جایگاه اندیکاتورهای حجم معمولا زیر نمودار است که در آنجا دادهها و اطلاعاتی را در یک پنجره جدید به تحلیلگر نشان میدهند. تحلیلگر نیز میتواند بر اساس نمودار قیمتی و تحلیلی که میخواهد انجام دهد، تنظیماتی را روی این اندیکاتورها به منظور دریافت دادههای دقیقتر و بهتر اعمال کند. از جمله این اندیکاتورها میتوان به MFI که مخفف عبارت Money Flow Index است یا Accumulation\Distribution اشاره کرد.
اندیکاتور بیل ویلیامز (bill williams)
اندیکاتورهای بیل ویلیامز به نام شخصی با همین نام ثبت شدند. مجموعه این اندیکاتورها به شما کمک میکنند تا اطلاعات دقیقتری در مورد نمودار قیمتی به دست آورید. در تحلیل تکنیکال به خاطر تلاشهای آقای بیل ویلیامز یک دسته از اندیکاتورها را به نام او ثبت کردند و حالا شما میتوانید از این اندیکاتورها در بسترهای معاملاتی مختلف استفاده نمایید.
اسیلاتور چیست؟
اسیلاتورها هم زیر مجموعهای از انواع اندیکاتورها هستند که در زبان فارسی نوسانگر نما نام دارند. این اندیکاتورها به شما در تشخیص نقاط ورود و خروج در هر معامله کمک خواهند کرد. از جمله انواع اسیلاتور معروفی که بیشتر معاملهگرها از آنها استفاده میکنند، میتوان به RSI که مخفف عبارت Relative Strength Index است اشاره کرد.
تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور
همانطور که متوجه شدید، اسیلاتورها هم زیر مجموعهای از اندیکاتورها هستند که نباید این دو را در دستهبندیهای جداگانهای قرارداد اما با این حال تفاوتهایی بین اسیلاتورها و اندیکاتورها وجود دارد که در زیر به بررسی این تفاوتها میپردازیم:
جایگاه اسیلاتور و اندیکاتورها
اولین تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور را میتوان در جایگاه قرارگیری آنها دانست. در واقع سایر اندیکاتورها معمولا روی نمودار قرار میگیرند و اطلاعاتی را از این طریق به مخاطب میدهند، اما اسیلاتورها شامل یک پنجره جداگانه میشوند و معمولا زیر نمودار باز میشوند و کاربر میتواند از آنها برای معاملات بهتر استفاده کند.
محدودههای اسیلاتورها
دومین فرق بین اندیکاتور و اسیلاتور در محدوده اسیلاتورها است. معمولا انواع اسیلاتورها شامل دو محدوده مختلف یعنی اشباع خرید و اشباع فروش میشوند. در اندیکاتورها خبری از این محدودهها نیست. مثلا در اسیلاتور RSI شما دو محدوده مختلف میبینید که یکی بالای خط ۷۰ و دیگری در زیر خط ۳۰ قرار دارد. وقتی که نمودار اسیلاتور به بالای خط ۷۰ رسید یعنی احتمال نزول قیمت سهم یا دارایی زیاد است، چرا که سهم وارد اشباع خرید میشود و معاملهگران از خرید آن خسته میشوند. همچنین اگر نمودار اسیلاتور به زیر ۳۰ رسید یعنی نمودار وارد محدوده اشباع فروش میشود و به این معنی است که به زودی سهم یا دارایی رشد قیمت خواهد داشت.
واگرایی در اسیلاتورها
یکی از مفاهیم ارز دیجیتال که به عنوان تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور هم میتوان از آن یاد کرد، واگرایی است. برای تشخیص واگرایی در یک دارایی باید به سراغ اسیلاتورها بروید چرا که واگراییها در اندیکاتورها کاربردی ندارند. مثلا شما میتوانید به وسیله اسیلاتورهای معروفی مثل MACD یا RSI واگرایی در یک سهم را تشخیص دهید.
مزیت اندیکاتور و اسیلاتور در تحلیل تکنیکال
با درک تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور در تحلیل متوجه شدید که هر دوی آنها در هر صورت به شما در تشخیص بهتر روند سهام کمک میکنند. این سیستمها مزایای دیگری هم دارند که در زیر به آنها اشاره میکنیم:
- اندیکاتورها و اسیلاتورها به معاملهگرها کمک میکنند تا بخش زیادی از معاملاتشان را حتی بدون تحلیل نمودار قیمتی یا پرایساکشن پیش ببرند
- اندیکاتورها و اسیلاتورها به معاملهگران تازه وارد کمک میکنند تا معاملههای موفقتری انجام دهند و سودهای زیادی از طریق معامله در سهام به دست آورند
اندیکاتور و اسیلاتور، سوخت جت معامله گرها برای معاملات موفق
تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور را در این مطلب متوجه شدید. یادتان باشد که استفاده همزمان از اسیلاتورها، اندیکاتورها و سایر روشهای تحلیلی مثل پرایساکشن به شما در انجام معاملات موفقتر کمک میکند. هیچ وقت فقط بر اساس یک شیوه خاص برای تحلیل نمودارها پیش نروید چرا که احتمال بروز خطا در برخی از اندیکاتورها و اسیلاتورها زیاد است. همواره با استفاده از چند تکنیک معاملاتی، میتوانید بهتر عمل کنید.
آشنایی با اندیکاتور مومنتوم و مزایای استفاده از آن
در تحلیل تکنیکال مبحث نمودار خوانی بسیار مهم است. شناسایی چگونگی رفتار قیمتی همواره به معاملهگران کمک میکند. بنابراین با شناسایی جهت رفتار قیمت میتوانیم در جهت آن وارد معامله شویم. مومنتوم (momentum) میزان شتاب قیمت نمودار را نشان میدهد.
به بیان دیگر اجسام در حال حرکت همواره تمایل به حرکت در همان جهت را دارند مگر اینکه نیرویی خلاف جهت به آنها وارد شود. بنابراین میتوانیم بگوییم قیمتها در بازار سهام مایل به ادامه حرکت در جهت روند خود هستند تا زمانیکه نیرویی در خلاف جهت حرکت، از طرف خریداران یا فروشندگان وارد شود.
در این مقاله قصد داریم درباره نحوه معامله با مومنتوم و مزایا و مشکلات آن صحبت کنیم. تا پایان با مدرسه تحلیل همراه باشید.
مومنتوم
بیاید قبل از هرچیز شما را با مفهوم مومنتوم آشنا کنیم. منظور از مومنتوم چگونگی سرعت حرکت قیمت است، بنابراین با استفاده از شناسایی مومنتوم میتوانیم روندها پر شتاب را شناسایی کنیم.
اندیکاتور مومنتوم
اندیکاتور مومنتوم (MOM) یک اندیکاتور پیشرو برای اندازه گیری نرخ شتاب حرکت است. به گونهای که قیمت فعلی را با قیمت قبلی چند دوره قبل مقایسه میکند. با توجه به سیگنالهای زیادی که این اندیکاتور صادر میکند باید توجه داشت که سیگنالهای این اندیکاتور تنها در نقاط حمایت و مقاومت بدست آمده در تحلیل قابل استفاده است.
در شکل زیر شما اندیکاتور مومنتوم را در نمودار قیمتی شرکت ایران خودرو با نماد خودرو میبینید.
وقتی مقدار اندیکاتور بالاتر از ۱۰۰ باشد، قیمت فعلی بالاتر از قیمت «N» دورههای قبل است. برعکس، وقتی ارزش آن کمتر از ۱۰۰ باشد، قیمت فعلی کمتر از قیمت «N» دورههای قبل است. مثلا اگر دوره ۱۰ برای اندیکاتور انتخاب شده باشد بدین معنی است که هرگاه مقدار آن بالای ۱۰۰ قرار گیرد قیمت در آن لحظه بالاتر از ۱۰ کندل قبلی میباشد.
چگونگی شناسایی مومنتوم
- یکی از روشهای بررسی مومنتوم استفاده از اندیکاتور مومنتوم مشابه آنچه در بالا گفتیم است. اما با استفاده از سایر اندیکاتورها نیز میتوانیم مومنتوم را شناسایی کنیم.
- اندیکاتور مومنتوم به ما در تجزیه و تحلیل سرعت کاهش یا افزایش قیمت سهام کمک میکنند.
- در اندیکاتور مومنتوم آخرین قیمت بسته شدن را با قیمت بسته شدن قبلی در هر بازه زمانی مقایسه میکند.
چگونه با اندیکاتورهای مومنتوم معامله کنیم؟
اندیکاتورهای مومنتوم برای صدور سیگنالهای معاملاتی در روندهای پر شتاب استفاده میشوند. البته بهتر است ابتدا با استفاده از استراتژی شخصی خودتان سیگنال ورود را دریافت و سپس با استفاده از اندیکاتور، مومنتوم را بررسی کنید.
چند راه وجود دارد که معاملهگران میتوانند با این اندیکاتورها معامله کنند:
۱.کراس اوورها
- سیگنالهای معاملاتی زمانی که از خط میانی یا خطوط دیگر عبور میکنند توسط اندیکاتورهای حرکت تولید میشوند.
- به عنوان مثال، زمانی که از واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD) استفاده می کنیم، هنگامی که خط MACD ،خط سیگنال را از بالا یا پایین قطع میکند، سیگنال خرید صادر میشود.
۲. مفهوم واگرایی
-
زمانی اتفاق میافتد که جهت حرکت قیمت و حرکت اندیکاتور مخالف یکدیگر باشد.
- دو نوع واگرایی داریم: واگرایی منفی و واگرایی مثبت.
- واگرایی مثبت زمانی اتفاق میافتد که قیمت به سمت پایینتر حرکت میکند اما اندیکاتور حرکت در حال حرکت بالاتر است. این نشان می دهد که در حالی که قیمت در حال کاهش است روند ممکن است به یک روند صعودی معکوس شود.
- زمانی که قیمت به اوج های بالاتر حرکت میکند اما اندیکاتور مومنتوم در حال حرکت پایینتر است، به آن واگرایی منفی میگوییم. این نشان میدهد که در حالی که قیمت در حال افزایش است، روند ممکن است نزولی شود.
شکل زیر نشاندهنده واگرایی در سهام شرکت ایران خودرو (خودرو) است.
۵ اندیکاتور مهم مومنتوم که قدرت روند را تجزیه و تحلیل میکنند
- معاملهگران از اندیکاتورهای مومنتوم برای تشخیص سرعت حرکت قیمت استفاده میکنند.
- با مشابه نمودار قیمتی داراییها مشاهده میکنیم که گاهی اوقات قیمت سهام به سرعت سقوط می کند، اما در برخی مواقع ممکن است به کندی سقوط کند.
- با استفاده از اندیکاتورهای مومنتوم میتوان سرعت ریزش یا افزایش سهام خاص را تحلیل کرد.
در زیر ۵ اندیکاتور مهم مومنتوم که به معامله گران در سنجش سرعت قیمتها کمک میکند را به شما معرفی میکنیم:
- واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD)
- نرخ تغییر (ROC)
- استوک استیک (Stochastic Oscillator)
- اندیکاتور قدرت نسبی (RSI)
- اندیکاتور شاخص جهت دار میانگین (ADX)
۱. واگرایی میانگین متحرک همگرایی (MACD):
- اندیکاتور MACD یک اندیکاتور مومنتوم است که رابطه بین دو میانگین متحرک یعنی 26 EMA و 12 EMA را نشان می دهد.
- این اندیکاتور از دو خط MACD line و signal line تشکیل میشود. خط MACD تفاوت بین 26 EMA و 12 EMA و خط سیگنال 9 EMA است.
- در صورتیکه MACD line از پایین signal line را قطع کند، سیگنال خرید صادر میشود. از طرفی سیگنال فروش زمانی صادر میشود که MACD line از بالا signal line را قطع کند.
شکل زیر تقاطع خطوط و صدور سیگنال در اندیکاتور مکدی (MACD) را در نمودار فولاد مبارکه اصفهان با نماد فولاد نشان میدهد.
همچنین در شکل بالا شاهد واگرایی مثبت (RD+) هستیم که با فلش سبز رنگ مشخص شده است.
شناسایی مومنتوم با استفاده از اندیکاتور MACD
یکی از اندیکاتورهای مناسب برای شناسایی مومنتوم بازار اندیکاتور مکدی است. اگر خطوط در اندیکاتور مکدی در بالای سطح صفر قرار گیرد حاکی از مومنتوم مثبت بازار است. از طرفی زمانیکه خطوط در زیر سطح صفر قرار داشته باشد، مومنتوم بازار منفی است.
در شکل زیر مومنتوم منفی و مثبت را در شرکت فولاد مبارکه اصفهان با نماد فولاد میبینید.
۲. نرخ تغییر (ROC):
- نرخ تغییر، سرعت تغییر قیمت در یک زمان خاص را نشان میدهد. این شاخص به صورت نسبتی بین تغییر یک متغیر نسبت به تغییر در متغیر دیگر بیان میشود.
- سهامی که مومنتوم بالا دارند دارای ROC مثبت هستند. در حالی که سهام با مومنتوم پایین دارای ROC منفی هستند و احتمالاً ارزش آنها کاهش مییابد که نشاندهنده سیگنال فروش است.
شکل زیر نحوه نمایش اندیکاتور نرخ تغییر (ROC) در نماد شستا است.
- شایان ذکر است، با استفاده از واگرایی بین قیمت و اندیکاتور، سیگنالهای خرید و فروش صادر میشوند. در شکل بالا واگرایی مثبت را با فلش سبز رنگ نشان دادیم.
۳. استوک استیک (Stochastic Oscillator):
- این اندیکاتور مومنتوم توسط معامله گران برای مقایسه قیمت بسته شدن فعلی سهام در یک دوره زمانی خاص استفاده میشود.
- این اندیکاتور مومنتوم و سرعت بازار را دنبال میکند و حجم و قیمت را در نظر نمیگیرد.
- به عبارتی استوک استیک (Stochastic Oscillator) به شناسایی مناطق اشباع خرید و فروش بیش از حد کمک می کند و در محدوده 0 و 100 نوسان می کند.
- وقتی این اندیکاتور بالای 80 باشد، منطقه اشباع خرید در نظر گرفته می شود و زمانی که زیر 20 باشد، منطقه اشباع فروش را نشان می دهد.
شکل زیر مناطق اشباع خرید و فروش را در نماد شستا نشان میدهد.
۴. اندیکاتور قدرت نسبی (RSI):
-
یکی دیگر از شاخصهای مورد علاقه تحلیلگران تکنیکال است. این اندیکاتور به عنوان معیاری برای تغییرات قیمتها و همچنین سرعت تغییر قیمتها برای یک دوره خاص عمل میکند.
- اندیکاتور بین صفر تا 100 در نوسان است. معاملهگران میتوانند با استفاده از واگراییها سیگنالهای معاملاتی دریافت کنند. همچنین خروج اندیکاتور از ناحیه اشباع خرید و شکست سطح ۷۰ به معنای سیگنال فروش و شکست سطح ۳۰ به بالا و عبور اندیکاتور از ناحیه اشباع فروش، سیگنال خرید است.
در شکل زیر نواحی اشباع خرید و فروش را در اندیکاتور (RSI) روی نمودار قیمتی شرکت سایپا با نماد خساپا میبینید.
- به عبارتی دیگر هنگامی که RSI از بالای 50 عبور میکند، سیگنال مثبت و شتاب روند صعودی را نشان میدهد، اما اگر RSI به 70 یا بالاتر برسد، نشان دهنده شرایط خرید بیش از حد (اشباع خرید) است.
- از سوی دیگر، وقتی RSI از زیر 50 عبور کند، حرکت منفی و نزولی را نشان میدهد. اگر RSI زیر 30 باشد، نشان دهنده شرایط فروش بیش از حد (ناحیه اشباع فروش) است.
- دقت کنید زمانیکه اندیکاتور سطح ۳۰ را به سمت بالا میشکند بیانگر مومنتوم مثبت بازار است.
۵. اندیکاتور شاخص جهت دار میانگین (ADX):
- در نهایت، اندیکاتور شاخص جهتدار میانگین (ADX) که توسط ولز وایلدر ارائه شد، سیستم حرکت جهتدار را ایجاد کرد که از ADX، اندیکاتور جهتدار منفی(-DI) و اندیکاتور جهتدار مثبت (+DI) تشکیل شده است.
- این اندیکاتورها به عنوان یک گروه برای کمک به اندازه گیری حرکت و همچنین جهت حرکت قیمت استفاده میشوند.
- معامله گران باید توجه داشته باشند که مقادیر ADX بیست یا بالاتر نشان میدهد که بازار در حال روند (روند صعودی یا روند نزولی) است و برای هر میزان کمتر از 20، بازار به عنوان “بی جهت” یا متراکم در نظر گرفته میشود.
در شکل زیر اندیکاتور شاخص جهتدار میانگین (ADX) در نمودار قیمت سهام شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد فملی را نشان میدهد.
مزایای معامله با اندیکاتورهای مومنتوم:
اندیکاتور مومنتوم برای تشخیص تغییرات در خرید یا فروش سهام، عمدتاً از طریق واگرایی، مفید است. البته توصیه میکنیم به جای اینکه فقط از این اندیکاتور برای دریافت سیگنال کمک بگیرید، از آن برای تایید سیگنالهای معاملاتی تحلیل تکنیکال استفاده کنید.
معایب:
بهتر است از اندیکاتورهای مومنتوم همراه با سایر اندیکاتورها مانند حجم یا نوسانات استفاده کنید. همچنین رفتار قیمت باید اندیکاتور را تایید کند، زیرا گاهی اوقات ممکن است اندیکاتورها سیگنال نادرست صادر کنند.
همانطور که خواندید در این مقاله شما را با اندیکاتور مومنتوم و همچنین ۵ اندیکاتور دیگر برای شناسایی مومنتوم آشنا کردیم. البته نیازی به استفاده از تمامی این اندیکاتورها نیست و تنها با استفاده از اندیکاتور RSI و MACD به راحتی میتوانید مومنتوم بازار را شناسایی کنید.
حرف آخر
اندیکاتورهای مومنتوم ابزارهای مهمی برای معاملهگر هستند، اما به ندرت به صورت مجزا از آنها استفاده میشود. این اندیکاتورها در بیشتر مواقع با سایر ابزارهای تکنیکالی برای یافتن جهت و سرعت روندها استفاده میشود.
هنگامی که جهت روند قیمت مشخص شد، شاخصهای مومنتوم ارزشمند هستند زیرا قدرت روندها و زمان معکوس شدن را نشان میدهند.
سوالات متداول
اندیکاتور مومنتوم (MOM) یک اندیکاتور پیشرو برای اندازه گیری نرخ شتاب حرکت است. به گونهای که قیمت فعلی را با قیمت قبلی چند دوره قبل مقایسه میکند. با توجه به سیگنالهای زیادی که این اندیکاتور صادر میکند باید توجه داشت که سیگنالهای این اندیکاتور تنها در نقاط حمایت و مقاومت بدست آمده در تحلیل قابل استفاده است.
اندیکاتور مومنتوم برای تشخیص تغییرات در خرید یا فروش سهام، عمدتاً از طریق واگرایی، مفید است. البته توصیه میکنیم به جای اینکه فقط از این اندیکاتور برای دریافت سیگنال کمک بگیرید، از آن برای تایید سیگنالهای معاملاتی تحلیل تکنیکال استفاده کنید.
بهتر است از اندیکاتورهای مومنتوم همراه با سایر اندیکاتورها مانند حجم یا نوسانات استفاده کنید. همچنین رفتار قیمت باید اندیکاتور را تایید کند، زیرا گاهی اوقات ممکن است اندیکاتورها سیگنال نادرست صادر کنند.
منابع
Top 5
“Momentum Indicator (MOM) — Technical Indicators — Indicators and Signals — TradingView”, TradingView, 2022.
اندیکاتور RSI چیست و چطور با کمک آن معامله کنیم؟
اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی یک نوسانگر است که به طور گسترده در تحلیل تکنیکال استفاده میشود. بسیاری از استراتژیهای معاملاتی از آن بهعنوان ابزاری برای تایید سیگنالهای خرید یا فروش بهره میبرند.
در این راهنما قصد داریم نحوه کار این اندیکاتور و چگونگی استفاده از آن را آموزش دهیم.
مروری بر مفهوم اندیکاتور RSI و تاریخچه آن
شاخص قدرت نسبی (RSI) که توسط جیولز وایلدر (J. Welles Wilder) توسعه داده شده، یک نوسانگر مومنتوم یا پیشرو است که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازهگیری میکند. RSI بین صفر تا 100 در نوسان است، به همین دلیل میتوان آن را اسیلاتور (نوسانگر) هم نامید. به گفته وایلدر، RSI در زمانی که بالای 70 باشد، اشباع خرید و در زیر 30 اشباع فروش خواهد بود. سیگنالها همچنین میتوانند با جستجوی واگراییها و نوسانات شکست تولید شوند. RSI همچنین میتواند برای شناسایی روند کلی مورد استفاده قرار گیرد.
اندیکاتور RSI یک شاخص حرکتی بسیار محبوب است که در طی سالها در تعدادی از مقالات، مصاحبهها و کتابها نشان داده شده است. به طور خاص، کتاب کنستانس براون (Constance Brown)، تحلیل تکنیکال برای معاملات حرفهای، مفهوم بازار صعودی و بازار نزولی برای محدوده RSI را ارائه میدهد. اندرو کاردول (Andrew Cardwell)، مربی RSI براون، واگراییهای مثبت و منفی را برای RSI معرفی کرد و مفهوم واگرایی را به معنای واقعی کلمه تغییر داد.
وایلدر RSI را در کتاب خود با عنوان مفاهیم جدید در سیستمهای تکنیکال معاملات در سال 1978 نشان میدهد. این کتاب همچنین شامل SAR پارابولیک، میانگین برد واقعی و مفهوم حرکت جهتدار (ADX) است. علیرغم توسعه پیش از عصر کامپیوتر، شاخصهای وایلدر آزمون زمان را پس داده و بسیار محبوب هستند.
اندیکاتور RSI چگونه کار میکند؟
برای ساده کردن توضیح محاسبات، RSI به اجزای اصلی آن تقسیم شده است:
RS، میانگین سود و میانگین ضرر. این محاسبه RSI بر اساس 14 دوره است که وایلدر به طور پیش فرض در کتابش پیشنهاد کرد. زیانها به صورت ارزشهای مثبت بیان میشوند نه ارزشهای منفی.
اولین محاسبات برای میانگین سود و ضرر متوسط، میانگینهای ساده 14 دورهای هستند:
محاسبات دوم و بعد از آن بر اساس میانگینهای قبلی و از دست دادن سود فعلی است:
در نظر گرفتن مقدار قبلی به اضافه مقدار فعلی، یک تکنیک هموارسازی و مشابه روشی است که در محاسبه میانگین متحرک نمایی استفاده میشود. همچنین به این معنی است که مقادیر RSI با طولانی شدن دوره محاسبه دقیقتر خواهند بود. سایت SharpCharts از حداقل 250 نقطه داده، هنگام محاسبه مقادیر RSI خود استفاده میکند. یعنی برای تکرار دقیق اعداد RSI، یک فرمول به حداقل 250 نقطه داده نیاز دارد.
فرمول وایلدر RS (نسبت سود به ضرر) را نرمال کرده و آن را به یک نوسانگر تبدیل میکند که بین صفر تا 100 در نوسان است. در واقع، نمودار RS درست شبیه نمودار RSI است. مرحله نرمالسازی تشخیص را آسانتر میکند چون RSI محدود به یک بازه است. وقتی میانگین سود برابر با صفر باشد، RSI هم صفر است.
با فرض یک RSI 14دورهای، یک مقدار RSI صفر به این معنی است که قیمتها در تمام 14 دوره کاهش یافته و هیچ سودی برای اندازهگیری وجود ندارد. زمانی که میانگین ضرر برابر با صفر معاملات با کمک چند اندیکاتور باشد، RSI 100 است. این به این معنی است که قیمت ها در تمام 14 دوره بالاتر رفته و هیچ ضرری برای اندازهگیری وجود نداشته است.
فرآیند هموارسازی بر مقادیر RSI تأثیر میگذارد. مقادیر RS پس از اولین محاسبه هموار میشوند. میانگین ضرر برابر است با مجموع ضرر تقسیم بر 14 برای اولین محاسبه. محاسبات بعدی مقدار قبلی را در 13 ضرب کرده، آخرین مقدار را اضافه و سپس کل را بر 14 تقسیم میکنند. این یک اثر هموارسازی ایجاد خواهد کرد.
همین امر در مورد میانگین سود نیز صدق میکند. به دلیل این هموارسازی، مقادیر RSI ممکن است بر اساس کل دوره محاسبه متفاوت باشد.
اگر میانگین ضرر برابر با صفر باشد، وضعیت «تقسیم بر صفر» برای RS رخ میدهد و RSI طبق تعریف روی 100 تنظیم میشود. به طور مشابه، زمانی که میانگین سود برابر با صفر باشد، RSI برابر با صفر است.
اندیکاتور RSI چه چیزی را به ما میگوید؟
روند اولیه سهام یا دارایی ابزار مهمی برای اطمینان از درک صحیح خواندن شاخص است. بهعنوان مثال، تحلیلگر معروف بازار، کنستانس براون، این ایده را ترویج کرده است که افزایش فروش در اندیکاتور RSI در یک روند صعودی، به احتمال زیاد بیشتر از 30درصد، و افزایش خرید در RSI در طول یک روند نزولی بسیار کمتر 70 درصد است.
همانطور که در نمودار زیر مشاهده میکنید، در طول یک روند نزولی، RSI نزدیک به سطح 50 درصد به جای 70درصد، به اوج خود میرسد که میتواند توسط سرمایهگذاران برای نشان دادن شرایط نزولی استفاده شود. بسیاری از سرمایهگذاران زمانی که یک روند قوی وجود دارد، یک خط روند افقی بین سطوح 30 تا 70 درصد اعمال میکنند. اصلاح سطوح اشباع خرید یا فروش، زمانی که قیمت سهام یا دارایی در یک کانال افقی بلندمدت قرار دارد اغلب غیر ضروری است.
مفهوم مرتبط با استفاده از سطوح اشباع خرید یا فروش، تمرکز بر سیگنالهای معامله و تکنیکهایی است که با روند مطابقت دارند. به عبارت دیگر، استفاده از سیگنالهای صعودی زمانی که قیمت در روند صعودی است و سیگنالهای نزولی زمانی که یک سهم در روند نزولی قرار دارد، به جلوگیری از هشدارهای کاذب زیادی که RSI میتواند ایجاد کند، کمک خواهد کرد.
مولفههای RSI
دوره پیشفرض RSI 14 است، اما میتوان آن را برای افزایش حساسیت کاهش، یا برای کاهش حساسیت افزایش داد. RSI 10 روزه نسبت به 20 روزه احتمال بیشتری دارد که ناحیه اشباع خرید یا فروش برسد.
اندیکاتور RSI در زمانی که بالاتر از 70 باشد، به معنای اشباع خرید و در زمانی که زیر 30 باشد، به معنای اشباع فروش در نظر گرفته میشود. اما معاملهگران کوتاهمدت گاهی اوقات اشباع خرید و فروش را بین بازه 20 تا 80 در نظر میگیرند.
ناحیه اشباع خرید و فروش
وایلدر در اندیکاتور RSI اشباع خرید را بیش از 70 و اشباع فروش را زیر 30 در نظر گرفت. نمودار زیر مک دونالد را با RSI 14روزه نشان میدهد. این نمودار دارای نوارهای روزانه به رنگ خاکستری با میانگین متحرک 1 روزه به رنگ صورتی است تا قیمتهای بسته شدن را بهتر نشان دهد. (چون RSI بر اساس قیمتهای پایانی است).
سهام در اواخر جولای بیش از حد فروخته شد و در قیمت حدود 44 حمایت شد. پایین آمدن قیمت میتواند یک فرآیند باشد، به محض اینکه میزان اشباع فروش مشخص شد، این سهم دیگر پایین نیامد. سطوح اشباع فروش، در اواسط سپتامبر به بالای 70 حرکت کرد تا اشباع خرید تبدیل شود.
با وجود این افزایش خرید، سهام کاهشی نداشت. در عوض، رشد آن برای چند هفته متوقف شد و سپس به سمت بالا ادامه داد. قبل از اینکه سهام در نهایت در دسامبر به اوج خود برسد، سه اشباع خرید دیگر اتفاق افتاد. سه قرائت اول اشباع خرید، ادغام را پیشبینی میکرد. چهارمین با یک اوج قابل توجه مصادف شد. سپس RSI در ژانویه از اشباع خرید به اشباع فروش تغییر کرد. سهام در نهایت چند هفته بعد به 46 رسید.
مانند بسیاری از نوسانگرهای مومنتوم، مقادیر اشباع خرید و فروش برای RSI زمانی بهترین عملکرد را دارند که قیمتها در یک محدوده حرکت کنند.
مانند نمودار زیر:
واگراییهای صعودی و نزولی در اندیکاتور RSI
به گفته وایلدر، واگراییها نشاندهنده یک نقطه بازگشت بالقوه هستند چون جهت حرکت قیمت را تایید نمیکند. یک واگرایی صعودی زمانی رخ میدهد که نمودار سهم مورد نظر، یک روند را نشان میدهد، اما RSI روند مخالف با آن را نمایش خواهد داد. این موضوع نشاندهنده تقویت حرکت است. یک واگرایی نزولی زمانی شکل میگیرد که نمودار روند صعودی و RSI روند نزولی را نشان میدهد. RSI روند صعودی را تایید نمیکند و این نشاندهنده شتاب ضعیف است.
نمودار زیر سهام شرکت EBAY را با واگرایی نزولی در اوت تا اکتبر نشان میدهد. سهام در ماههای سپتامبر تا اکتبر به بالاترین حد خود رسید، اما RSI واگرایی نزولی را تشکیل داد. شکست بعدی در اواسط اکتبر، تضعیف حرکت را تأیید کرد.
یک واگرایی صعودی در ژانویه تا مارس رخ داد. واگرایی صعودی با حرکت eBay به پایینترین سطح در ماه مارس و حفظ RSI بالاتر از پایینترین حد قبلی شکل گرفت. RSI حرکت نزولی کمتری را در طول کاهش فوریه تا مارس منعکس کرد. شکست اواسط مارس، تاییدی بر بهبود حرکت بود. واگراییها زمانی قویتر میشوند که پس از اشباع خرید یا فروش به وجود آیند.
قبل از اینکه در مورد واگراییها بهعنوان سیگنالهای تجاری عالی هیجان زده شوید، باید توجه داشت که واگراییها در یک روند قوی گمراهکننده هستند. یک روند صعودی قوی میتواند واگراییهای نزولی متعددی را قبل از تحقق یک قله نشان دهد. برعکس، واگراییهای صعودی میتوانند در یک روند نزولی قوی ظاهر شوند و با این حال روند نزولی ادامه داشته باشد.
نمودار زیر سهمی را با سه واگرایی نزولی و روند صعودی نشان میدهد. این واگراییهای نزولی ممکن است در مورد یک عقبنشینی کوتاهمدت هشدار دهند، اما به وضوح هیچ تغییر عمدهای از روند وجود ندارد.
نوسانات شکست
وایلدر همچنین نوسانات شکست را بهعنوان نشانههای قوی از یک بازگشت که بهزودی رخ میدهد، در نظر گرفت. نوسانات شکست مستقل از عملکرد قیمت هستند و تنها بر روی RSI برای سیگنالها تمرکز میکنند و مفهوم واگرایی را نادیده میگیرند.
نوسان شکست صعودی زمانی شکل میگیرد که RSI به زیر 30 میرسد، بعد به بالای 30 میرود، پولبک میکند، بالای 30 میماند و سپس بالاترین سطح قبلی خود را میشکند.
یک نوسان شکست نزولی زمانی شکل میگیرد که RSI به بالای 70 حرکت کند، پولبک کند، جهش کند، از 70 فراتر نرود و سپس پایینترین حد قبلی خود را بشکند.
شناسه روند
کنستانس براون در تحلیل تکنیکال برای معاملات حرفهای، پیشنهاد میکند که نوسانگرها بین 0 تا 100 حرکت نمیکنند. براون یک محدوده بازار صعودی و یک بازار نزولی را برای RSI مشخص کرده است.
RSI تمایل دارد بین 40 تا 90 در یک بازار صعودی (روند صعودی) با مناطق 40-50 بهعنوان پشتیبانی در نوسان باشد. این محدودهها ممکن است بسته به پارامترهای RSI، قدرت روند و نوسانات متفاوت باشد.
نمودار زیر RSI 14 هفتهای را برای سهم SPY در طول بازار صعودی از 2003 تا 2007 نشان میدهد. RSI در اواخر سال 2003 به بالای 70 رسید و سپس به محدوده بازار صعودی خود (40-90) رفت. در ژوئیه 2004 یک نزول به زیر 40 وجود داشت، اما RSI منطقه 40-50 را حداقل پنج بار از ژانویه 2005 تا اکتبر 2007 نگه داشت (فلشهای سبز). در واقع، توجه داشته باشید که پوبلکها به این منطقه، نقاط ورود کم ریسک را برای مشارکت در روند صعودی فراهم میکنند.
از طرف دیگر، RSI تمایل دارد بین 10 تا 60 در بازار نزولی (روند نزولی) با منطقه 50-60 بهعنوان مقاومت در نوسان باشد. نمودار زیر RSI 14 روزه را برای شاخص دلار آمریکا در طول روند نزولی آن در سال 2009 نشان میدهد. RSI در ماه مارس به 30 رسید تا نشاندهنده شروع یک محدوده خرسی (نزولی) باشد. منطقه 50-60 تا زمان شکست در دسامبر، مقاومت نشان داد.
معکوسهای منفی و مثبت
اندرو کاردول معکوسهای مثبت و منفی را برای RSI ایجاد کرد که برعکس واگراییهای نزولی و صعودی است. کتابهای کاردول به پایان رسیده است، اما او سمینارهایی را در مورد جزئیات این روشها ارائه میکند. قبل از بحث در مورد تکنیک معکوس، باید توجه داشت که تفسیر کاردول از واگراییها با وایلدر متفاوت است. کاردول واگراییهای نزولی را پدیدههای بازار صعودی در نظر گرفت. به عبارت دیگر، واگراییهای نزولی بیشتر در روندهای صعودی شکل میگیرند. به طور مشابه، واگراییهای صعودی بهعنوان پدیدههای بازار نزولی در نظر گرفته میشوند که نشاندهنده یک روند نزولی است.
یک برگشت مثبت زمانی شکل میگیرد که RSI یک کف و نمودار هم کف را تشکیل میدهد. این پایینترین سطح در اشباع فروش نیست، اما اغلب بین 30 تا 50 است. نمودار زیر نشان میدهد که سهام MMM یک معکوس مثبت در ژوئن 2009 شکل داده است. MMM چند هفته بعد مقاومت را شکست و RSI به بالای 70 حرکت کرد. برخلاف حرکت ضعیفتر، RSI پایینتر رفت و نمودار بالاتر از سطح قبلی خود باقی ماند و قدرت اساسی را نشان داد. در اصل، قیمت بر شتاب غلبه کرد.
معکوس منفی برعکس معکوس مثبت است. RSI به سط بالاتری رفت، اما نمودار کاهش داشت. RIS همچنان در منطقه 50-70 است. نمودار زیر نشان میدهد که سهم استارباکس (SBUX) یک سقف پایینتر را تشکیل میدهد، همانطور که RSI یک سقف بالاتر را تشکیل داده است. حتی با وجود اینکه RSI یک سقف جدید ایجاد کرد و حرکت قوی بود، اقدام قیمت بهعنوان سقف پایینتر تایید نشد. این برگشت منفی، شکست بزرگ حمایتی در اواخر ژوئن و کاهش شدید قیمت را پیشبینی میکرد.
جمعبندی
اندیکاتور RSI بهعنوان یک اندیکاتور همه کاره، آزمون زمان را پس داده است. علیرغم تغییرات در نوسانات و بازارها در طول سالها، RSI در حال حاضر به همان اندازه که در دوران وایلدر معتبر بود، اعتبار دارد. در حالی که تفاسیر اصلی وایلدر برای درک اندیکاتور مفید است، کار براون و کاردول تفسیر RSI را به سطح جدیدی میبرد.
وایلدر شرایط اشباع خرید را برای بازگشت آماده میداند، اما اشباع خرید میتواند نشانهای از قدرت باشد. واگراییهای نزولی هنوز هم سیگنالهای فروش خوبی را ایجاد میکنند، اما تحلیلگران باید مراقب روندهای قوی باشند، بهخصوص زمانی که واگراییهای نزولی، واقعا طبیعی هستند.
معکوسهای مثبت و منفی، قیمت سهم را اول و اندیکاتور را در درجه دوم قرار میدهند، که همانطور که باید باشد. واگراییهای نزولی و صعودی اندیکاتور را در درجه اول و اقدام قیمت را در درجه دوم قرار میدهد. با تأکید بیشتر بر عملکرد قیمت، مفهوم معکوسهای مثبت و منفی تفکر ما را نسبت به نوسانگرهای حرکتی به چالش میکشد.
من مریم هستم و ارشد رشته فناوری اطلاعات. به شبکه و تکنولوژی خیلی علاقه دارم و در این زمینه تحصیل کردم. در بازار بورس فعالیت دارم و مدتی کار تولید محتوا انجام دادم. به همین دلیل تصمیم گرفتم از ترکیب این چند مورد وارد کار کریپتوکارنسی شم. تا اینکه با کیوسک آشنا شدم.
علاوه بر اینکه در آکادمی کیوسک مطلب مینویسم، دبیری بخش مقالات رو هم به عهده دارم.
دیدگاه شما