برای موفقیت در بورس ایران چه کنیم و چه یاد بگیریم؟ — راهنمای کامل
تبدیل شدن به یک معاملهگر موفق در بورس، برای بسیاری از مردم جذابیت زیادی دارد. معاملهگران در بازار بورس تمام تلاش خود را میکنند تا سودآوری معاملات خود را افزایش دهند و فراوانیِ تعداد معاملات سودآور خود را گسترش دهند. موفقیت در بورس ایران، همانند سایر بازارهای مالی، نیازمند استراتژیهای معاملهگری مناسب، کسب تجربه و مطالعه منابع معتبر در این زمینه است. برای موفقیت در بورس صرفاً مطالعه بهترین کتاب تحلیل بورسی در حوزه تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال کافی نیست و معاملهگر باید یک سری اصول ویژه معاملهگری را در معاملات خود لحاظ کند. در این نوشتار به بررسی راههای موفقیت در بورس ایران پرداخته خواهد شد. در ادامه تلاش خواهد شد تا برخی اصول و قواعد ضروری که معاملهگران باید در معاملات روزانه خود لحاظ کنند را مورد بررسی و تحلیل قرار دهیم. این قواعد به معاملهگران برای بهینه کردن معاملات خود کمک میکند.
روشهای موفقیت در بورس ایران
موفیت در بورس نیازمند افزایش دانش مالی است. در این مسیر معاملهگر باید با تحلیل تکنیکال، تحلیل بنیادی و همچنین انواع اندیکاتورها و کندلاستیکها آشنایی داشته باشد. اما این موارد به تنهایی کافی نیست و معاملهگر باید برخی قواعد را در معاملات خود لحاظ کند تا بتواند قابلیت اطمینان در معاملات خود را بالا ببرد. بازار بورس ایران نیز از این موضوع مستثنی نیست.
موفقیت در بورس ایران مستلزم قواعد و قوانین خاصی است که باید هر معاملهگری آن را یاد بگیرد. بدون درک برخی اصول معاملهگری، معاملهگر نمیتواند در بلندمدت به موفقیت در بورس دست پیدا کند. در ادامه مهمترین قواعدی که باید هر معاملهگری در بازار بورس بداند، فهرست شده است.
- قاعده 1: برنامه معاملاتی داشته باشید.
- قاعده 2: با معاملات خود مانند یک تجارت رفتار کنید.
- قاعده 3: از فناوری به نفع خود استفاده کنید.
- قاعده 4: از سرمایه معاملاتی خود محافظت کنید.
- قاعده 5: برای بازار مانند یک دانشجو باشید.
- قاعده 6: فقط با پول اضافی خود وارد معاملات بازار بورس شوید.
- قاعده 7: روشی مبتنی بر واقعیتها ایجاد کنید.
- قاعده 8: همیشه از حد ضرر استفاده کنید.
- قاعده 9: زمان توقف (بستن) معامله را بدانید.
- قاعده 10: معاملات را در چشمانداز حفظ کنید.
در ادامه این قواعد به صورت خلاصه شرح داده خواهد شد.
راه های موفقیت در بورس ایران
در ادامه مهمترین قواعد و راهکارهای موفقیت در بورس ایران مرور خواهد شد.
قاعده 1: برنامه معاملاتی چیست ؟
«برنامه معاملاتی» (Trading Plan) مجموعهای از قوانین مکتوب است که معیارهای ورود، خروج و مدیریت سرمایه معاملهگر را برای هر خرید، مشخص میکند. کارایی تکنیکهای مدیریت ریسک تا حد زیادی به داشتن این برنامه معاملاتی بستگی دارد. با فناوری امروزی، آزمایش برنامه معاملاتی، پیش از ورود به بازار وااقعی تا حد زیادی امکانپذیر است. چنین روشی به شما این امکان را میدهد که برنامه معاملاتی خود را با استفاده از دادههای تاریخی اعمال کنید و مشخص کنید که آیا قابلیت اجرا دارد یا خیر.
برای اینکار میتوانید در سایتهایی که حساب مجازی ارائه میدهند، ثبتنام کنید و برنامه معاملاتی خود را در معرض آزمون قرار دهید. هنگامی که برنامه معاملاتی خود را توسعه دادید و نتایج مناسبی از آن گرفتید، میتوانید از آن در معاملات واقعی استفاده کنید. نکته بسیار مهم در مورد برنامه معاملاتی آن است که باید به آن پایبند باشید. انجام معاملات خارج از برنامه معاملاتی، حتی اگر همراه با سود باشد، استراتژی ضعیفی تلقی میشود.
با توجه به اهمیت روشهای موفقیت در بورس ایران و به ویژه نوسانگیری که در صورت یادگیری اصولی آن میتوان بازدهی بالاتری از میانگین بازار کسب کرد، «فرادرس» اقدام به تهیه یک فیلم آموزش 5 ساعت و 8 دقیقهای در زمینه نوسانگیری در بورس کرده که لینک آن در ادامه آورده شده است.
- برای مشاهده آموزش نوسانگیری در بورس – تکمیلی + اینجا کلیک کنید.
قاعده 2: با معاملات خود مانند یک تجارت رفتار کنید
برای موفقیت در بورس، باید به معاملات بازار بورس به عنوان یک تجارت تمام وقت یا پاره وقت و نه یک سرگرمی نگاه کنید. اگر به عنوان یک سرگرمی به معاملات خود نگاه کنید، هیچ تعهد واقعی برای یادگیری عمیق وجود نخواهد داشت. همچنین اگر به عنوان یک شغل به آن نگاه کنید، میتواند ناامیدکننده باشد، زیرا هیچ دستمزد منظمی در آن وجود ندارد. معامله در بازار بورس یک تجارت است و متحمل عوامل زیر است.
به عنوان یک معاملهگر، شما در اصل مالک یک کسبوکار کوچک هستید و باید برای به حداکثر رساندن پتانسیل کسبوکار خود مطالعه و استراتژی داشته باشید. داشتن استراتژی معاملاتی میتواند نقشی برجسته در تشخیص روند بازار داشته باشد.
قاعده 3: از فناوری به نفع خود استفاده کنید
معامله یک تجارت رقابتی است. وقتی فردی در طرف دیگر معامله مینشیند و از تمام فناوری موجود بهره میبرد، میتواند ریسک خود را تا حد زیادی کاهش دهد. ساختار نمودارها به معاملهگران راههای بینهایتی برای مشاهده و تحلیل بازارها میدهند. آزمون برنامههای معاملاتی با استفاده از دادههای تاریخی، از اشتباهات پرهزینه جلوگیری میکند.
دریافت بهروزرسانیهای بازار از طریق تلفنهای هوشمند به شما این امکان را میدهد تا معاملات را در هر نقطه نظارت کنید. استفاده بهینه از فناوری (مانند دسترسی به اینترنت پرسرعت)، میتواند عملکرد معاملات را تا حد زیادی افزایش دهد. استفاده از فناوری به نفع خود و بهروز نگه داشتن اطلاعات بازار، میتواند به مدیریت ریسک و کاهش خطاهای معاملهگری کمک زیادی کند.
قاعده 4: از سرمایه معاملاتی خود محافظت کنید
پسانداز کافی پول برای تامین مالی حساب معاملاتی، زمان و تلاش زیادی را میطلبد. برای این منظور باید با روشهای پسانداز پول آشنا شوید. اگر سرمایه خود را در بورس از دست بدهید، پسانداز مجدد پول برای ورود به این بازار میتواند سختتر باشد. توجه به این نکته حائز اهمیت است که محافظت از سرمایه معاملاتی شما مترادف با ضرر نکردن در بورس نیست. همه معاملهگران بازار تجربه معاملات زیانده را دارند. حفاظت از سرمایه مستلزم عدم پذیرش ریسکهای غیرضروری است. همچنین حفاظت از سرمایه باید شامل تمامی کارهایی باشد که برای حفظ اصل سرمایه لازم است انجام بگیرد. در این زمینه معاملهگر باید تکنیکهای مدیریت ریسک را به خوبی یاد بگیرد.
قانون 5: برای بازار مانند یک دانشجو باشید
معاملهگران بازار بورس، هر روز چیزهای جدیدی درباره بازار یاد میگیرند. معاملهگران باید هر روز بر یادگیری بیشتری از بازار تمرکز کنند. درک این نکته بسیار ضروری است که بازار به صورت مادامالعمر به معاملهگران آموزش میدهد. حتی حرفهایترین معاملهگران بازار نیز، همواره درحال یادگیری نکات جدیدی هستند. تحقیقات و مطالعات درباره بازار، به معاملهگران اجازه میدهد تا حقایق بیشتری را درک کنند.
تمرکز و مشاهده بازار به صورت مستمر به معاملهگران اجازه میدهد تا غرایز خود را تیز کنند و تفاوتهای ظریف در معاملات را بیاموزند. عوامل زیادی بر بازار و معاملات آن تاثیر میگذراند. مهمترین عوامل موثر را میتوان به صورت زیر فهرست کرد.
- سیاست جهانی
- رویدادهای خبری
- روندهای اقتصادی
- حتی آب و هوا
- تصمیمات سیاسی
- عملکرد شرکتها
- بیانیههای بانک مرکزی
- روند شاخصهای اقتصادی
محیط بازار بورس بسیار پویا است. هر چه معاملهگران روندهای گذشته و فعلی را بهتر درک کنند، آمادگی بیشتری برای رویارویی با رویدادهای آینده دارند.
قانون 6: فقط با پول اضافی خود وارد معاملات بازار بورس شوید
قبل از شروع به استفاده از نقدینگی واقعی برای معاملات بورس، مطمئن شوید که پولی که وارد بازار بورس کردهاید، پولی است که اگر از دست برود، خللی در زندگی عادی شما به وجود نمیآید. اگر این طور نیست، معاملهگر باید به پسانداز ادامه دهد تا زمانی که به اندازه کافی پول جمع کرده باشد. حساب معاملاتی بورس را نباید با پولی که برای شهریه، پرداخت وامهای ضروی یا اجاره منزل کنار گذاشتهاید شارژ کنید. همچنین برای معامله در بورس نباید وسایل ضروری زندگی مانند خانه یا ماشین را فروخت و پول آن را وارد حساب معاملاتی کرد. بازار بورس سرشار از ریسکهایی است که ممکن است در مدتی کوتاه، سرمایه شما را ببلعد.
قانون 7: یک روش مبتنی بر واقعیت ها ایجاد کنید
صرف زمان برای توسعه یک روش معاملاتی مناسب، ارزش تلاش زیاد را دارد. معاملهگرانی که عجلهای برای یادگیری ندارند، معمولاً زمان آسانتری برای بررسی تمام اطلاعات موجود در اینترنت دارند. اگر شما بخواهید شغل جدیدی را شروع کنید، احتمالاً نیاز دارید که دورهای را برای یادگیری مهارتهای مربوط به آن شغل بگذرانید. این دوره گاهی ممکن است راهکاری برای خروج از ضرر در بورس از چندماه تا چند سال طول بکشد. بازار بورس نیز این طور است. باید زمان زیادی برای یادگیری مهارتهای و تکنیکهای مدیریت ریسک در بورس یاد یگیرید. یادگیری نحوه انجام درست معاملات در بورس، همانند هر شغلی، نیازمند یک دوره مطالعاتی جامع و کارآمد است.
قانون 8: حد ضرر چیست ؟
حد ضرر، مقدار ریسک از پیش تعیین شده است که یک معاملهگر مایل به پذیرش آن در هر معامله است. حد ضرر میتواند درصد یا مقدار خاصی باشد. استفاده از حد ضرر میتواند مقداری از استرس معاملات را از بین ببرد، زیرا میدانیم که در هر معاملهای فقط درصد خاصی از سرمایه خود را از دست خواهیم داد. نداشتن حد ضرر ممکن است برای معاملهگر بسیار گران تمام شود.
در صورت نداشتن حد ضرر، ممکن است معاملهگر به امید تغییر روند در معامله باقی بماند و بخش بزرگی از سرمایه خود را از دست بدهد. ایدهآل این است که از همه معاملات با سود خارج شوید، اما این واقعبینانه نیست. استفاده از حد ضرر، کمک میکند تا اطمینان حاصل شود که ضررها و ریسکها محدود هستند.
قانون 9: زمان توقف (بستن) معامله را بدانید
دو دلیل برای توقف یا بستن معامله وجود دارد. این دو دلیل به صورت زیر هستند.
- برنامه معاملاتی ناکارآمد
- معاملهگر ناکارآمد
یک برنامه معاملاتی ناکارآمد، زیانهای بسیار بیشتری از آنچه در آزمونهای تاریخی پیشبینی شده بود را به بار خواهد آورد. برنامه معاملاتی ممکن است به دلیل نوسان زیاد در بازار، پیشبینی نادرست یا عوامل دیگر به درستی در جهت مورد انتظار عمل نکند. در چنین وضعیتی باید برنامه معاملاتی را دوباره ارزیابی کنید و چند تغییر ایجاد کنید یا با یک برنامه معاملاتی جدید معاملات را از نو شروع کنید.
یک برنامه معاملهگری ناموفق، مسالهای است که باید حل شود. یک معاملهگر ناکارآمد کسی است که یک برنامه معاملاتی ایجاد میکند، اما نمیتواند آن را دنبال کند. استرس و عادات بد، همگی میتوانند به این مشکل دامن بزنند. معاملهگری که برنامه معاملاتی میچیند اما به آن پایبند نمیماند باید در معاملات خود تجدیدنظر کند و تا زمان پایبندی به برنامه معاملاتی از بازار دور باشد و استراحت کند.
قاعده 10: معاملات را در چشمانداز حفظ کنید
هنگام معامله بر روی تصویری بزرگ متمرکز شوید. یک معامله که وارد ضرر شده است نباید شما را شگفتزده کند. ضرر در بازار، بخشی از معامله است. انجام درست معاملات، تنها یک قدم در مسیر رسیدن به یک معامله سودآور است. این سود انباشته است که بین معاملهگران تفاوت ایجاد میکند نه سودهای لحظهای. هنگامی که یک معاملهگر برد و باخت را به عنوان بخشی از معامله بپذیرد، احساسات او تأثیر کمتری بر عملکرد معاملاتی وی خواهند داشت. تعیین اهداف واقعبینانه بخش مهمی از چشمانداز معاملات است. کسبوکار شما باید بازدهی معقولی را در مدت زمان معقولی کسب کند. اگر انتظار دارید در مدت زمانی کوتاه میلیونر شوید، خود را برای شکست بزرگ آماده کردهاید.
فیلم آموزش نوسان گیری در بورس – تکمیلی
رویکردها و راهکارهای گوناگونی برای موفقیت در بورس ایران وجود دارد. یکی از مهمترین روشهای موفقیت در بورس ایران، نوسانگیری است. در صورت یادگیری صحیح اصول نوسانگیری بورس، معاملهگران میتوانند امیدوار باشند که سود خوبی در بورس نصیب آنان خواهد شد. با توجه به این موضوع، فرادرس اقدام به تهیه یک فیلم آموزش 5 ساعت و 8 دقیقهای در زمینه نوسانگیری در بورس پرداخته است. این فیلم آموزشی در 6 درس ارائه شده است.
در درس اول مقدماتی در مورد مفاهیم و اصطلاحات مرتبط با نوسانگیری ارائه شده است. درس دوم ملاحظاتی در زمینه نوسانگیری است که معاملهگران باید مورد توجه قرار دهند. در این درس مفهوم مدیریت سرمایه از جنبههای مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در درس سوم روش نوسانگیری با الگوی شکاف قیمتی بررسی میشود. در این درس شناسایی این شکافها نیز به صورت کامل تدریس خواهد شد. خواننده با شناسایی این شکافها قادر خواهد تا نقاط مناسبی برای نوسانگیری شناسایی کند.
درس چهارم نیز به نوسانگیری براساس سطوح مقاومتی و حمایتی است. درس پنجم به نوسانگیری براساس کندلشناسی اختصاص دارد. درس ششم پیشنیازها، آمادهسازیها و موارد پشتیبان در نوسانگیری را معرفی میکند. درس پایانی نیز آمادهسازی برای نوسانگیری از بعد روانشناسی معاملهگر است.
- برای مشاهده آموزش نوسان گیری در بورس تکمیلی + اینجا کلیک کنید.
جمعبندی
این نوشتار در زمینه راههای موفقیت در بورس ایران بود. موفقیت در بورس و سایر بازارهای مالی مستلزم قواعد و قوانینی خاص است. بدون مطالعه کافی و داشتن برنامه معاملاتی ویژه، نمیتوان انتظار موفقیت بلندمدت در این بازار را داشت. هر معاملهگری باید قوانین و قواعدی را برای موفقیت در بورس آزمون کند و براساس آن بهترین برنامه معاملاتی را برای خود پیاده کند.
درک اهمیت هر یک از این قوانین معاملاتی و نحوه کار آنها با یکدیگر، میتواند به معاملهگر کمک کند تا یک طرح معاملاتی پایدار ایجاد کند. معاملهگری، کار سختی است و معاملهگرانی که نظم و حوصله پیروی از این قوانین را دارند میتوانند شانس موفقیت خود را در این بازار افزایش دهند.
اگر این مطلب برای شما مفید بوده است، آموزشها و مطالب زیر نیز به شما پیشنهاد میشوند:
پول هوشمند در بورس
سرمایهگذاران همواره به دنبال یافتن موقعیتهای مناسب برای سرمایهگذاری در بازارهای مالی هستند. بازار بورس یکی از مقاصد سرمایهگذاری است که افراد با روشهای تحلیلی مختلف از جمله روشهای تحلیل بنیادی یا تحلیل تکنیکال به دنبال گزینش سهام شرکتهای موفق در بازار هستند.
با وجود این، گاهی اوقات یک سرمایهگذار موفق خود را محدود به تحلیل نمیداند. معاملهگر باید در زمان مناسب اقدام به خرید سهام کند. در غیر این صورت ممکن است سرمایه او همزمان با رشد سایر سهام درجا بزند و یا حتی متحمل ضرر شود. یکی از راههای تشخیص زمان مناسب سرمایهگذاری، تحلیل رفتار و عملکرد پول هوشمند در بازار است. اما پول هوشمند چیست؟
مفهوم پول هوشمند
پول هوشمند (Smart Money) به سرمایههای کلانی اطلاق میشود که توسط موسسات مالی بزرگ یا سرمایهگذاران عمده در بازارهای مالی وارد میشود. جالب است بدانید که:
واژه پول هوشمند در ابتدا برای قماربازانی به کار میرفت که سابقه طولانی در پیروزی در بازیها داشتند.
بازیگران این موج افراد با تجربه و خبرهای هستند که با سرمایههای هنگفتی که در دست دارند قادرند تا در روند قیمت سهام تغییر ایجاد کنند. از این رو، چنین تصور میشود که پول هوشمند شانس بیشتری در موفقیت در بازارهای سهام دارد و همراه شدن با آن میتواند سودده باشد.
پول هوشمند چگونه عمل میکند؟
پول هوشمند در چهار مرحله در بازارهای مالی حرکت میکند:
ابتدا هنگامی سهام شرکتی از دید فعالان بازار جا مانده، بازیگران این موج با شناسایی موقعیتهای از دست رفته به خرید سهام در زمان غفلت دیگر فعالان بازار اقدام میکنند. به اصطلاح پول هوشمند در خاموشی، اقدام به جمعآوری سهام میکند. سپس فعالان بازار متوجه رفتار حرکت پول هوشمند میشوند و آگاهی نسبت به سهام خاص افزایش مییابد.
از این رو دیگر فعالان بازار نیز به سراغ چنین موقعیتهای ناب و از دست رفتهای میروند. در مرحله سوم، شور و اشتیاق نسبت سهام آن شرکت خاص میان اغلب فعالان بازار افزایش مییابد و معاملهگران به طور گسترده اقدام به خرید سهام میکنند. این حرکت منجر به افزایش قیمت سهام در بازار میشود. منطقاً، معاملهگرانی که سهم را در قیمتهای پایینتر خریداری کردند سودهای کلانی از رشد قیمت کسب میکنند و آنها هستند که از کل حرکت قیمتی انتفاع کامل را میبرند.
در مرحله آخر، در حالی که پول هوشمند در دوران خاموشی بازار مقدار زیادی از سهام خاص را خریداری کرده، در قیمت های بالا اقدام به شناسایی سود کرده و روند فروش سهام آغاز میشود. بنابراین، افرادی که دیرتر با این موج همراه شدهاند با سود کمی از معامله خارج میشوند و یا حتی محتمل ضرر میشوند. در نتیجه، حرکت Smart Money در بازارهای مالی در چهار مرحله خلاصه می شود:
- شناسایی سهم هدف در زمان غفلت بازار
- افزایش آگاهی نسبت به سهام توسط معاملهگران
- شور و اشتیاق و رشد قیمت سهام
- خارج شدن از معامله پس از رسیدن به هدف قیمتی.
همگامی با پول هوشمند
همگامی با این موج به خودی خود نمیتواند یک استراتژی قابل قبول و مطمئن برای معاملهگران و سرمایهگذاران باشد زیرا پیش فرض هر معاملهگری منحصر به فرد و متفاوت است و افراد با دلایل و نیازهای متفاوت در بازارهای مالی فعالیت میکنند.
با وجود این، پس از انجام تحلیلهای دقیق، از جمله تحلیل بنیادی سهام که شامل بررسی صورتهای مالی، نسبتهای مالی و موقعیت شرکت در صنعت است، و تحلیل تکنیکال که شامل بررسی نمودار قیمت سهام شرکت و مقایسه با روند گذشته آن با استفاده از ابزارهای مختلف از جمله خطوط حمایت و مقاومت، کانالهای صعودی و نزولی، فیبوناتچی و دیگر ابزارهاست، سرمایه گذار میتواند با زمانبندی مناسب و تشخیص حرکات پول هوشمند با موج همراه شود و از کل تلاطمات قیمت سهام بهره ببرد. بنابراین، صرفاً دنبال کردن Smart راهکاری برای خروج از ضرر در بورس Money راهکاری مناسب برای فعالیت در بازار سرمایه نیست.
برای یادگیری کامل مباحث تحلیل بنیادی
در دورههای مقدماتی و پیشرفته « تحلیل بنیادی سهام » دکتر سعدوندی شرکت کنید.
راههای تشخیص فعالیت پول هوشمند
راهکارهای متعددی برای شناسایی پول هوشمند وجود دارد. سرمایهگذران در ابتدا باید به روند معاملات سهام دقت کنند و آن را زیر نظر داشته باشند. بازیگران این موج تمام تلاش خود را میکنند تا زمانی که بازار هنوز متوجه موقعیتهای ناب سرمایهگذاری نشده بدون جلب توجه اقدام به خرید سهام کند.
با این وجود، از آنجا که بازیگران پول هوشمند سرمایههای کلان در اختیار دارند، ممکن است ردپایی در روند معاملات به جای بگذارند. همچنین، سرمایهگذار ابتدا باید بتواند از میان تمام شرکتهای بورسی، لیستی از سهام با پتانسیلهای رشد پیدا کند و در میان آنها به دنبال موقعیت مناسب و زمان مناسب برای سرمایهگذاری باشد.
از این رو، فیلتر کردن سهام بورسی بهترین راهکار برای جدا ساختن سهام پرپتانسیل از سهام معمولی یا بد است. با انجام فیلترنویسی صحیح که بر پایه اصول و مبانی علم مالی است، سرمایهگذاران میتوانند سهامی که توجه Smart Money را به خود جلب میکند شناساسی کنند. سپس منتظر اولین نشانهها از حرکات این موج باشند.
نتیجهگیری
پول هوشمند به سرمایههای کلانی گفته میشود که به ایجاد تغییر در روند معاملات سهام منجر میشود. این نوع بازیگران حرفهای بازار در موقعیتهای مناسبی سرمایهگذاری میکند که از دید عمده فعالان بازار جا مانده است. مادامی که آگاهی و شور و شوق نسبت به آن سهام خاص میان فعالان بازار افزایش مییابد، قیمت سهام متعاقباً رشد کرده و پول هوشمند از این روند حرکتی منتفع میشود. پس از رسیدن به قیمت هدف، موج Smart Money اقدام به شناسایی سود میکند.
افرادی میتوانند از این حرکت بهره ببرند که در ابتدا توانایی تشخیص جابه جایی پول هوشمند را دارند و با موج همراه میشوند. تعلل در همراهی با موج سودآوری را کاهش میدهد و یا سرمایهگذاران را متحمل ضرر میکند. یکی از راههای مناسب برای شناسایی این حرکت، فیلترنویسی بنیادی است. با انجام فیلترنوسی صحیح، سرمایهگذار میتواند به لیستی از سهام پرپتانسیل برسد و منتظر حرکت Smart Money در سهام این شرکتها باشد.
حد ضرر در بورس چیست و چگونه تعیین میشود
حد ضرر در بورس یکی از مهم ترین فاکتورهایی می باشد که برای رسیدن به موفقیت در این عرصه باید به آن توجه ویژه داشت. مشخص کردن زمان خروج از یک سهم در شرایطی که رفتار بازار با پیش بینی های معامله گر تناسب ندارد، یکی از راه های جلوگیری از از دست دادن سرمایه بیشتر در این حوزه می باشد. برای بسیاری از افرادی که به تازگی وارد این بازار شده اند، ابهامات و تردید زیادی برای تعیین حد ضرر در بورس وجود دارد و دلیل اهمیت آن را به خوبی درک نمی کنند. برای پی بردن به اهمیت تعیین حد ضرر در بورس (Stop Loss) در ادامه با تیم آموزش بورس در مشهد همراه باشید.
تعیین حد ضرر در بورس چیست؟
رفتار بازار سرمایه بر اساس فاکتورهای مختلفی مانند سیاست، تغییر و تحولات اقتصادی و غیره با نوسانات زیادی مواجه می باشد. به طوریکه حتی تجزیه و تحلیل و پیش بینی های انجام شده توسط معامله گران حرفه ای نیز ممکن است به واقعیت تبدیل نشود. در این شرایط قیمت سهم از آنچه با تحلیل تکنیکال و سایر روش ها پیش بینی شده بود کمتر میشود. دو رویکرد برای مواجه شدن با این شرایط وجود دارد که از مهم ترین تفاوت های معامله گران حرفه ای و غیرحرفه ای به شمار می رود. ۱:تعیین حد ضرر و خروج از سهم در محدوده مشخص شده ۲: عدم خروج از سهم و داشتن امید به افزایش مجدد قیمت سهم.
افراد حرفه ای در بازار بورس همیشه گزینه اول از این دو رویکرد را انتخاب می کنند. این گروه از افراد در زمان تعیین استراتژی معاملاتی و بر اساس آنچه در دوره های آموزش بورس فرا گرفته اند، تعیین حد ضرر را در اولویت قرار می دهند. حد ضرر یا Stop Loss، به نقطه ای از رفتار سهم گفته میشود که معامله گر در آن از معامله خارج و سهم را میفروشد. در این نقطه قیمت سهم تا حدی که از قبل توسط معامله گر مشخص شده است کاهش پیدا می کند و برای جلوگیری از ضرر بیشتر بهتر است شخص از آن خارج شود.
مدیریت ریسک با تعیین حد ضرر در سرمایه گذاری
بازار سرمایه یکی از پرتنش ترین عرصه ها برای فعالیت می باشد که ریسک زیادی را به همراه دارد. راهکارهای زیادی برای کاهش و مدیریت ریسک در این زمینه وجود دارد که از مهم ترین آنها تعیین حد ضرر در سرمایه گذاری می باشد. البته مهم تر از تعیین حد ضرر در بورس، پایبندی به آن و خروج از معامله در این نقطه می باشد که اغلب افراد از آن ممانعت می کنند. داشتن امید به تغییر رفتار بازار در آینده و نوعی ترس و اضطراب منجر به چنین رفتاری خواهد شد. شرط موفقیت در بازار سرمایه داشتن دانش، تجربه، تعریف استراتژی و تعریف حد ضرر در بورس و پایبندی به آن می باشد.
نکته بسیار مهم این است که، ممکن است معامله گر بعد از فروش سهم در حد ضرر با افزایش قیمت آن مواجه شود. یک معامله گر حرفه ای در این شرایط ابراز پشیمانی نخواهد کرد، بلکه به برطرف کردن اشکالات در تعریف استراتژی معاملاتی خود می پردازد.
چطور حد ضرر در بورس را تعیین کنیم؟
تعیین حد ضرر در بورس تا حد زیادی به نگرش معامله گر درباره بازار بستگی دارد. اینکه فرد برای سرمایه گذاری بلند مدت نسبت به خرید و فروش سهم اقدام می کند یا سرمایه گذاری کوتاه مدت همگی می توانند در این زمینه اثر داشته باشند. بدون توجه به این موارد و در حالت کلی روش های مختلفی برای تعیین حد زیان در بازار سرمایه وجود دارد که می توان با توجه به نوع بازار و تجربه و میزان تسلط فرد بر ابزارهای تجزیه و تحلیل بهترین را انتخاب نمود. از جمله این روش ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
محاسبه حد ضرر ثابت
در این روش تعیین حد ضرر همان طور که از نامش مشخص است، مقدار ثابتی عددی و یا درصد به عنوان حد ضرر در نظر گرفته میشود. به عنوان مثال، فرد در استراتژی معاملاتی خود و بر اساس قیمتی که سهم را خریداری کرده است مشخص می کند که اگر قیمت سهم به کمتر از x تومان قیمت اولیه برسد، نسبت به فروش آن اقدام خواهد کرد. در برخی از مواقع ممکن است برای تعیین حد ضرر در سرمایه گذاری، درصد مشخص شود. مثلا اگر قیمت سهم به x% از قیمت اولیه سهم برسد باید از معامله خارج شد.
نکته بسیار مهم این است که بتوان مقدار عددی و یا درصد را به درستی تعیین کرد تا کمترین ضرر و از دست رفتن سرمایه را دچار شد. بسیاری از معامله گران حرفه ای بر این باروند که نباید حد ضرر بیشتر از ۱۰ درصد قیمت اولیه سهم باشد.
تعیین حد ضرر در بورس با تحلیل تکنیکال
از دیگر روش های بسیار کاربردی در تعریف حد ضرر در سرمایه گذاری می توان به روش ترسیمی و تکنیکال اشاره نمود. در این روش با کمک نمودارهای تکنیکال نقطه خروج از سهم مشخص می گردد.
حد ضرر مکانیکال
استفاده از این روش برای تعیین حد ضرر نیاز به تخصص زیادی داشته و مبنای روش های آن اندیکاتورها می باشد. معامله گرانی که از این روش برای تعریف حد زیان استفاده می کنند، لازم است با روش هایی مانند پارابولیک سار و میانگین متحرک آشنایی داشته باشند. این روش ها اغلب در دوره های پیشرفته آموزش بورس معرفی می شوند.
اصول مهم در تعیین حد ضرر در بازار سرمایه
تمام معامله گران با توجه به نوع سرمایه گذاری (کوتاه مدت و بلند مدت) لازم است چند اصل مهم در تعیین حد ضرر را در نظر داشته باشند تا بتوانند از آن نتیجه مثبتی دریافت کنند:
- تعیین میزان ضرر و زیان و سود در تعریف استراتژی معاملاتی و پایبندی به آن
- در نظر گرفتن فاصله مناسب میان قیمت اولیه سهم و نقطه خروج: قرار دادن فاصله کوتاه باعث خروج زودهنگام از سهم شده و فاصله های طولانی در نهایت ضرر مالی زیاد را به همراه دارند.
- در نظر گرفتن میزان سود برای خروج از سهم: سهم هایی که در بلند مدت سود زیادی نداشته و تغییر رفتار در آنها احساس نمیشود، حتی اگر به حد ضرر نرسیده باشند بهتر است فروخته شوند. در این شرایط با مساله از دست رفتن فرصت سرمایه گذاری بر روی سهم های پرسود مواجه خواهید بود.
- حد ضرر در بورس و سایر بازارهای سرمایه گذاری بهتر است بیشتر از ۱۰ درصد قیمت اولیه سهم نباشد.
نتیجه گیری
تعیین حد ضرر در بورس اهمیت بسیار زیادی در مدیریت سرمایه داشته و از ضررهای زیاد جلوگیری خواهد کرد. با توجه به اهمیت بسیار زیاد آن بر مدیریت ریسک و سرمایه و نیاز به تخصص کافی برای تعیین آن، در نتیجه لازم است آموزش های لازم را در این زمینه کسب کنید. ما در تحلیل نوین با برگزاری دوره های آموزش بورس مقدماتی و پیشرفته تمام آنچه یک معامله گر برای رسیدن به موفقیت لازم است را ارائه می دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر از زمان برگزاری هر یک از دوره ها و شرایط حضور در آنها می توانید از راه های ارتباطی پایین صفحه استفاده نمایید.
این نوشته در آموزش بورس از صفر ارسال شده و با ضرر در بازار سرمایه، ضرر در سرمایه گذاری برچسب گذاری شده است.
از حرف تا عمل: راهکارهای عملی برای به ارزش رساندن صندو قهای دارایکم و پالایش یکم
راه حلهای سازمان بورس برای برون رفت صندو قهای دارایکم و پالایش یکم از وضعیت فعلی بسیار حرفهای و دقیقی مطرح شده اما راه حلهای دیگری هم وجود دارد که میتواند ضرر و زیان سهامداران این صندوقها را جبران کند. به عنوان مثال برای کسانی که در پذیرهنویسی دارا و پالایش یکم شرکت کرده و در حال حاضر هم مالک یونیتها هستند باید یونیتهای جایزهای منتشر شود تا دولت بتواند از طریق تزریق منابع به این صندوق و یا تزریق سهام جدید به صندوقها، یونیتهای جدیدی منتشر کند تا یونیتهای جدید، جبران خسارت را انجام دهند.
به گزارش بیداربورس ماجرای صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله یا همانETFهای دولت مدتهاست که موضوع بحث است. صندوقهایی که در روزهای اوج بورس به مردم با تخفیفهای ویژه عرضه شد و قرار بود عدالت را برقرار کند و دولت از این محل تامین ۲۰ هزار میلیاردی داشت، اما حدود دو سال است که این صندوقها در ضرر به سر میبرند و حتی روزهای صعودی بازار طی این دو سال نیز باعث نشد این صندوقها به ارزش ذاتی یا همان NAV برسند.
در راستای بازگرداندن این صندوقها به ارزش ذاتی در ماههای گذشته، سازمان بورس و اوراق بهادار راهکارهای سهگانهای را در راستای نزدیکتر شدن صندوقهای پالایش یکم و دارا یکم به ارزش ذاتی خود در هیئت مدیره جمعبندی و پیشنهاد کرده است.
علیرضا قدرتی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که راهحل این موضوع چیست؟ و آیا سازمان بورس با این طرح موفق به جبران زیان سهماداران این صندوقها خواهد شد؟ گفت: اوایل فروردین ماجرا سال ۱۳۹۹ بود که شورای عالی بورس مصوبهای مبنی بر فروش باقیمانده سهام دولت در بانکها ارائه داد و از آن تاریخ صندوق دارایکم متولد شد.
وی افزود: در روزهایی که شاخص کل بورس برای گذر از مرز دو میلیون واحد کمین کرده بود، وعده عرضه سه صندوق دولتی در قالب ETF از سوی دولتمردان داده و قرار شد صندوق نخست بانکی و بیمه ای، صندوق دوم پالایشی و صندوق سوم خودرویی و فلزی باشد. درواقع دولت بنا داشت باقیمانده سهم خود در برخی بانکها، بیمهها، پالایشگاهها، شرکتهای خودرویی و فولادی را در بازار عرضه و از این طریق سهام خود را به مردم واگذار کند.
به گفته این کارشناس؛ در این راستا صندوق اول با نام دارا یکم در اوایل تابستان سال ۱۳۹۹ عرضه و در سوم تیرماه قابل معامله شد. در واقع وزارت امور اقتصادی و دارایی وقت از طریق این واگذاری، به نمایندگی از دولت، باقیمانده سهام خود در بانکهای ملت، تجارت و صادرات ایران و بیمههای البرز و اتکایی امین را واگذار کرد.
قدرتی عنوان کرد: در پذیره نویسی صندوق دارایکم ۳ میلیون نفر مشارکت کردند. صندوقی که هم راستا با روزهای صعودی بازار سرمایه، بازدهی چشمگیری داشت و حدود ۶ هزار میلیارد تومان منابع از این محل نصیب دولت شد.
این کارشناس بازار سرمایه اظهار کرد: تقریبا دو ماه پس از پذیرهنویسی دولت، یونیت دارایکم قابل معامله شد و حتی تا ۳۶ هزار تومان هم افزایش یافت و در آن زمان بحث صندوق دارا دوم هم مطرح شد و سپس به پالایش یک تغییر نام داد.
وی افزود: در شهریور ۹۹، دولت صندوق راهکاری برای خروج از ضرر در بورس پالایش یکم را پذیرهنویسی و بیش از ۴ میلیون نفر در این صندوق پذیرهنویسی کردند و حدود ۱۳ هزار میلیارد تومان منابع از این محل نصیب دولت شد.
قدرتی با بیان اینکه اما عمر این سود طولانی نبود و سقوطهای پی در پی بازار، این صندوق را هم با چالش سنگین مواجه کرد و دیوار اعتماد بین دولت و مردم به یکباره فرو ریخت.
وی در پاسخ به این سوال که پیشنهاد سه گانه سازمان بورس، ضرر سهامداران این صندوقها را جبران میکند یا خیر؟ عنوان کرد: سازمان بورس و اوراق بهادار راهکارهای سهگانهای را در راستای نزدیکتر شدن صندوقهای پالایش یکم و دارا یکم به ارزش ذاتی خود در هیئت مدیره جمعبندی و پیشنهاد کرده که می توان به اعمال حق رای به سهامداران اشاره کرد.
کارشناس ارشد بازار سرمایه ادامه داد: براساس این پیشنهاد، اشخاص غیردولتی سهامدار این صندوقها باید بتوانند در صندوقها اعمال رأی کنند. پیش از این تنها دولت امکان تاثیرگذاری مستقیم در مجمع صندوقها را داشت و سایر سرمایهگذاران حقیقی و حقوقی امکان مشارکت در تصمیمگیری این صندوقها را نداشتند.
وی بیان کرد: سازمان بورس در پیشنهادی دیگر مطرح کرد که این ETF ها به صندوقهای فعال و بخشی تبدیل شوند؛ به این معنی که صندوقها میتوانند ترکیب سبد سهام را تغییر داده و بازارگردان نیز داشته باشند. که با اجرای پیشنهاد حاضر، امکان تغییر ترکیب سبد سهام و استفاده از پتانسیل بازارگردان نیز برای آنها فراهم خواهد شد.
قدرتی گفت: امکان فروش واحدهای ممتاز این صندوقها در یک مزایده و واگذاری آن به بخش خصوصی برای جذب نقدینگی بیشتر، یکی دیگر از پیشنهادهای مطرح شده در این خصوص است. این پیشنهاد نیز در راستای پیشنهاد اول بوده و امکان فروش واحدهای ممتاز را به منظور جذب منابع جدید و به کارگیری در اداره صندوق به منظور افزایش قدرت مانور سرمایهگذاری مطرح شده است.
به گفته این کارشناس؛ خوشبختانه راه حلهای موجود بسیار حرفهای و دقیقی مطرح شده اما راه حلهای دیگری هم وجود دارد که میتواند ضرر و زیان سهامداران این صندوقها را جبران کند.
وی درباره دیگر راهحلها، خاطر نشان کرد: برای کسانی که در پذیره نویسی شرکت کرده و در حال حاضر هم مالک یونیتها هستند باید یونیتهای جایزه ای منتشر شود تا دولت بتواند از طریق تزریق منابع به این صندوق و یا تزریق سهام جدید به صندوقها، یونیتهای جدیدی منتشر کند تا یونیتهای جدید، جبران خسارت را انجام دهند.
قدرتی به انتشار اوراق تبعی در بازده زمانی یکساله برای جبران خسارت هم اشاره کرد و گفت: راه حلهای زیادی برای این موضوع وجود دارد اما امیدوارم عملگراتر باشد اما امیدواریم ساختار سیاستگذاریها در این مورد وارد شده و به راه حلها توجه شود و به طور قطع سازمان بورس برای احیا و ترمیم اعتماد از دست رفته سهامداران اقدامات قابل توجهی میکند.
چرا یک سهام زیان ده را نمیفروشیم؟ (بررسی علل روانشناختی)
اغلب افراد به دنبال کسب درآمد بیشتر، زندگی مرفهتر و… هستند. مطمئناً برای همه ما تبدیلشدن به یک سرمایه گذار موفق، آرزویی همیشگی و آرمانی است و کسب ثروت از این طریق برایمان بسیار جذاب است. اما باید به این موضوع واقف باشید که سرمایه گذاری موفق بهراحتی امکانپذیر نیست! واقعیت این است که بازار بورس مانند هر نوع سرمایهگذاری دیگری از فراز و نشیبهایی برخوردار است. پس درک صحیح این اصل و استفاده درست از وضعیت مثبت و منفی بازار، برای تبدیلشدن به یک سرمایه گذار موفق بسیار کمککننده است.
در این مقاله سعی داریم به بررسی دلایل روانشناختی نگهداری یک سهام زیان ده و نفروختن آن بپردازیم.
چرا یک سهام زیان ده را نمیفروشیم؟
مطمئناً هر فردی به دنبال کسب سود و افزایش ثروت وارد بازار سرمایه میشود و در حالت کلی همه سرمایه گذاران از مثبت و منفی بودن بازار سرمایه آگاهی دارند و میدانند که این بازار مانند هر نوع سرمایهگذاری دیگر همانطور که از ظرفیتهایی برای رشد برخوردار است، احتمال شکست نیز دارد. اما عکسالعمل هر سرمایه گذار در مواجه با این فراز و فرودها متفاوت است. بازار سرمایه ترکیبی است از سرمایهگذاران حرفهای و تازهوارد است که هرکدام رفتارها و عکسالعملهای متفاوتی در قبال خرید و فروش یک سهم یا نگهداری از آن بروز میدهند. ازجمله این رفتارها میتوان به خرید عجولانه، فروش دیرهنگام و نگهداری سهام زیانده اشاره کرد. فعالان بورس با این رفتارها بهخوبی آشنایی دارند. عدم داشتن پلن (برنامه) معاملاتی مناسب و تکیه بر احساسات مهمترین دلایل روانشناختی نگهداری سهام زیان ده است که در ادامه بهتفصیل هر یک را توضیح خواهیم داد.
عدم داشتن پلن (برنامه) معاملاتی
بعد از انتخاب یک سهم مناسب با استفاده از تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، میبایست قبل از ورود به معامله یک پلن معاملاتی برای خود تعیین کنید. اول اینکه شاخص بازار را بررسی کنید تا ببینید حال بازار خوب است یا خیر. سپس برای زمان ورود یا عدم ورود، مدتزمان نگهداری سهام و شرایط خروج از آن تصمیمگیری کنید و هدف خود را مشخص نمایید. منظور از تعیین هدف برای سرمایه گذاری در بورس در یک سهم، تعیین حد سود و حد زیان در آن است. به چند درصد از سود که رسیدید از بازار خارج میشوید، یعنی غلبه بر طمع، یا در چه حدی از ضرر اقدام به خروج میکنید، یعنی غلبه بر ترس. ماجرا از این قرار است که احساس طمع و ترس در سرمایه گذار به او اجازه نمیدهد بهموقع موقعیت معاملاتی خود را ببندد. بنابراین داشتن یک استراتژی مشخص و شفاف برای ورود و خروج از معامله لازم است.
بر اساس توضیحاتی که ارائه شد، برای داشتن یک پلن یا استراتژی معاملاتی باید موارد زیر را برای خود مشخص نمایید:
• بررسی شاخص بازار
• تعیین حد سود و زیان
• تشخیص زمان مناسب ورود و خروج
• بررسی حمایت ها و مقاومت ها
• قیمت شروع و پایان هر روز
بهعنوانمثال عدهای از سرمایه گذاران بر این باورند که ضرر سهام زیان ده آنها بهقدری بزرگ شده است که دیگر آن سهام ارزش فروختن ندارد و باید صبر کنند تا بازار تغییر کند. غافل از اینکه ممکن است روزبهروز بر زیانشان افزوده شود. این افراد اگر از قبل حد ضرر مناسبی را برای خود تنظیم کرده باشند، میتوانند زیانهای خود را تا حد زیادی کاهش دهند.
تکیه بر احساسات
عقل و احساس دو اصل جداییناپذیر زندگی افراد است و تفکیک این دو از هم در همه مراحل زندگی برای همه ما ضروری است. یکی از دلایل روانشناختی نگهداری یک سهام زیان ده و تجربه یک ضرر سنگین، میتواند عدم کنترل احساسات سرمایه گذار باشد. ترس از شکست، خوشبینی مفرط، غرور و لجبازی، تعصب بیجا، همه و همه میتواند در این موضوع دخیل بوده و موجبات یک ضرر سنگین را فراهم آورد.
ترس از شکست و عدم توانایی مقابله با آن
واهمه از شکست و ناکامی، ازجمله ویژگیهایی است که درون هر انسانی وجود دارد. برخی از سرمایه گذاران باوجودی که از خاصیت بازار بورس آگاهی دارند، ولی در هنگام مواجه با ضرر از پذیرش آن خودداری میکنند. بنابراین ترس از شکست یک از دلایلی است که باعث میشود سرمایهگذار بااینکه میداند سهامش در زیان است، ولی هم چنان در نگهداری آن پافشاری کرده و اقدام به فروش نمیکند. این امر از سوی دیگر منجر به این میشود که فرصتهای خوب سرمایه گذاری در سهمهای دیگر را نیز از دست دهد. درصورتیکه تحمل یک ضرر کوچک میتواند جلوی ضررهای بزرگتر بعدی را بگیرد و با فروش سهامی که در زیان است، فرصت سرمایهگذاری دیگری رقم زده شود.
خوش بینی مفرط
خوشبینی مفرط به معنای انتظارات نامعقول از خود و رفتار سهام خریداریشده در بورس است. فرد آنقدر به آینده سهام خود خوشبین است که در سهام زیان ده باقی میماند، به این امید که قیمت برمیگردد؛ درنتیجه از ضرر خارج شده و به سود میرسند. این سرمایه گذاران با تمرکز بر آرزوهای فراتر از واقعیت، خود را از مسیر موفقیت دور میکنند و از فرصتهای خوب سرمایهگذاری در سهمهای دیگر محروم میشوند.
غرور و لجبازی
احساس غرور نیز میتواند در نگهداری سهام زیان ده مؤثر باشد. سرمایه گذاری که اقدام به اخذ یک سهم نموده و از آن در مقابل دیگران بهعنوان یک سهم سودده یاد کرده، از اوضاع حال راضی نیست و برای آنکه غرورش خدشهدار نشود، ماندن در سهام زیان ده را انتخاب میکند و حاضر به قبول اشتباه نیست. افراد باهوش واقعیت را میپذیرند و بهسرعت جلوی ضرر بیشتر را میگیرند. به یاد داشته باشید که همه سرمایه گذاریها هم به ارزشافزوده نمیرسند و حتی سرمایه گذاران حرفهای هم همیشه در کار خود موفق نیستند. بهترین کار این است که هر چه زودتر جلوی ضرر بیشتر گرفته شود و منابع موردنظر در سرمایهگذاری دیگری استفاده شود.
تعصب بی مورد
از دیگر احساسات اشتباهی که در بین برخی از سرمایه گذاران بهشدت رایج است، میتوان به وابستگی یا تعصب به یک سهم اشاره کرد. این افراد سهام زیان ده را بدون توجه به روند آن و وضعیت سودآوری شرکت برای سالها نگهداری میکنند. این در حالی است که میبایست روند سودآور بودن شرکت را بررسی کرده و تا حد معقول آن را نگه دارند. در این صورت فرد سرمایهگذار به سهام زیان ده خود وفادار باقی میماند و این رفتار تا جایی ادامه پیدا میکند که سهام خریداریشده وارد زیان سنگین شده و در نهایت سرمایهگذار با ضرر هنگفتی مجبور به خروج از آن میشود.
سخن آخر
غالباً در تصمیمها «احساس» بر «عقل» غلبه میکند و میتواند حقایق را فیلتر کند. در این شرایط سرمایهگذار ممکن است از حقایقی که با تمایلات او متضاد باشد، چشمپوشی کند. راهکار این است که سبد سهام و دارایی بهدوراز احساسات و بر اساس اصول سرمایه گذاری همراه با یک پلن معاملاتی مناسب تشکیل شود. چنانچه یک سرمایهگذار زیان را نپذیرد، هیچوقت به یک معاملهگر موفق تبدیل نمیشود. نکته مهم اینکه سرمایه گذار باید مثل یک رباط عمل کرده و درگیر احساسات نباشد. “جلوی ضرر را از هر کجا بگیرید منفعت است”. ضررهای کوچک ارزش آن را دارند که شما را آبدیده کنند و همچنین باعث میشوند از ضررهای بیشتری که در آینده ممکن است برایتان پیش بیاید جلوگیری کنند.
دیدگاه شما